J)e onafhankelijke Volle Evangelie Gemeente Sant poort kerkt van 1964 tot 1972 in de Hoofdstraat, nr. 133. Het huis is in gebruik als cultureel centrum, waar aan het de naam Cusa-huis ontleent. Men huurt 's zon dags een zaaltje voor de bijeenkomsten. Deze gemeente is wel qua geloofsbeweging een pinkstergemeente maar heeft zich daarbij nooit aangesloten. Eind jaren zestig koopt men het gebouwtje De Toorts aan de Duinweg en gebruikt het een paar jaar voor het jeugdwerk en een bij- belschool. In 1972 neemt men een nieuwe kerk in ge bruik: gebouw Beréu in de Patriciuslaan te Sant poort-Noord. Beréa (Handelingen 17 vers 11), aanvan kelijk alleen de naam van dit gebouw, wordt rond 1980 ook de naam van de gemeente. Doordat de gemeente blijft groeien wordt de kerk te klein en men verhuist in 1984 naar de Sionskerk in de Eksterlaan te Haar lem-Noord. De Noorse Broederschap uit Beverwijk koopt het ge bouw. Deze streng Christelijke geloofsgemeenschap is rond 1900 ontstaan in Noorwegen en heeft zich ver spreid over meer dan vijftig landen. De verspreiding in Nederland begint in de jaren vijftig: er zijn in ons land twaalf gemeenten. De Noorse Broederschap in Sant poort telt ongeveer 150 leden en is vanaf het begin van wege ruimtegebrek niet van plan hier lang te blijven. In 1998/'99 verkoopt men het gebouw aan een projectont wikkelaar en vertrekt naar Zuid-Schermer. Het inmid dels in verval geraakte kerkje maakt in 2002 plaats voor woningen. Qe Pniëlkapel, met bijgebouwen en kosterswoning aan de Pastorieweg, staat intussen al geruime tijd leeg, na een paar jaar onderdak geboden te hebben aan de School met den Bijbel, de latere Juliana van Stolbergschool. Het bestuur van de Stichting Santpoort vraagt in 1976/'77 de bestuurscommissie van de Openbare Bibli otheek de mogelijkheid te bestuderen het Santpoortse fi liaal onder te brengen in deze ruimte. De christelijk ge reformeerde kerk te Haarlem wil het verkopen. Vesti ging van de bibliotheek zou behoud zijn van een fraai gebouw, dat voortreffelijk past in de bosrijke omgeving, overblijfsel van het oude Bosbeek. Het plan gaat niet door, de kerk verdwijnt en maakt plaats voor vijf wo ningen. J)e jongeren binnen de katholieke kerk kunnen zich in de zeventiger jaren niet langer vinden in de liturgie en hebben behoefte aan een eigen jongerendienst. Zij komen bij elkaar in de aula van Spaamberg. De groep wordt groter, trekt ook ouderen aan en de naam Jonge- renkerk verandert men in Jonge Kerk. Het jaar 1971 kenmerkt zich voornamelijk door de ambtsverlating van twee voorgangers van de Jonge Kerk, waardoor nogal wat deining ontstaat. Vanuit de parochie oefent men druk uit om te voorkomen dat de groep helemaal los komt te staan van de officiële kerk. Er ontstaat een tweestromenland: de ene groep wil bij de parochie blij ven, de andere wil meer aandacht voor maatschappelijke betrokkenheid. De jongeren gaan hun diensten houden in het koetshuis van Spaamberg. Als gevolg van ver minderde belangstelling eindigt de Jonge Kerk in 1978. Jn 1986 houdt het parochiebestuur in Santpoort een en quête onder de parochianen over het voortbestaan van de Naaldkerk. Het gebouw heeft een flinke opknapbeurt nodig en men wil weten of er voldoende motivatie en bestaansrecht is om het kerkgebouw te behouden. De parochianen reageren positief en men gaat inzamelings acties op touw zetten voor de grote opknapbeurt die 200.000 gulden gaat kosten Jn een geleidelijk voortgaand proces dat begint in de ze ventigerjaren, groeien hervormd en gereformeerd naar elkaar. In 1970 ontstaat Samen op weg. in 1973 raakt ook de katholieke kerk hierbij betrokken. Op 1 januari 1999 gaan de hervormde en gereformeerde gemeenten op in de Samen op Weggemeente. [)e Santpoortse Dorpskerk wordt gerenoveerd als ge volg van het samengaan van de hervormde en gere formeerde gemeente in Santpoort-Zuid en -Noord. De verbouwing bekostigt men uit de verkoop van de Bet- helkerk en De Hoeksteen. De SoW-gemeente maakt het gebruik van drie afzonderlijke kerkgebouwen overbodig en te kostbaar. De wijkkerkenraad en de algemene ker kenraad kiezen voor de Dorpskerk tegen het advies in van de Commissie Keuze Kerkgebouwen die de Bethel- kerk een beter geschikt onderkomen vindt. Men is voor de Dorpskerk o.a. vanwege de sfeer, het gezichtsbepa lende karakter voor Santpoort, de centrale ligging, de kwaliteit van het orgel, de klok en de gebrandschilderde ramen. De Bethelkerk maakt in 2004 plaats voor wo ningen; De Hoeksteen krijgt een andere bestemming: na een flinke verbouwing komen er twee woningen in maar de vorm van het architectonisch bijzondere gebouw blijft gehandhaafd. Jn 1996 vestigen twee gemeenten van Jehova's Getui gen zich in Santpoort-Noord, Vlietweg 12: de gemeen te van IJmuiden en Velserbroek. Samen tellen zij zo'n 170 leden die tien uur per maand langs de deuren gaan om hun verkondiging te doen. Jn bovenstaand overzicht gaat het steeds om geloofsge meenschappen die in Santpoort een onderkomen heb ben (gehad). Sommige religieuze uitingen zijn zeer indi vidueel, zoals die van de heer G.Wolfs die in de jaren negentig van de vorige eeuw in de tuin van zijn woning op de Middenduinerweg 87, onderdeel van het histori sche complex Middenduin (zie De Zandpoort, nr. 17, Jan Morren) een houten kapelletje van ongeveer 1.5x2 meter laat bouwen met een bidstoel en een beeld omdat hij te ziek is om naar de kerk te gaan! De pastoor van Driehuis heeft de bedeplaats ingewijd. Het oorspron kelijke beeld is tijdens de verkoop van het complex in 2004 vervangen door een H. Hartbeeld; het overige inte rieur is ongewijzigd: o.a. een bidstoel, wijwatervat en een glas-in-loodraam met afbeelding van Maria en kind en diverse stadsgezichten van Maastricht. Omdat Maria patrones is van Maastricht en het beeld van Onze Lieve Vrouw Sterre der Zee aldaar in de Onze Lieve Vrouwekerk staat, nam ik aan dat het ver dwenen beeld in onze "kapel" een voorstelling was van 10 Maria Sterre der Zee, of wel Stella Maris! Bij navraag bleek echter dat het oorspronkelijk beeld ook een H. Hartbeeld was! Op de Hofgeesterweg 22A staat museumboerderij De drie Kapellen, ontworpen door de in 1999 overleden kunstschilder Jan Makkes: een gebouwencomplex be staande uit twee kapellen en een kloostergang. Het licht valt binnen door glas-in-loodramen met religieuze voor stellingen en in alle ruimtes staan heiligenbeelden en zijn schilderijen van Jan Makkes tentoongesteld. Een wagen schuur is verbouwd naar eigen ontwerp tot de Museum kapel, een ruimte van ongeveer 5 x 20 meter, met een al taar en kerkbanken. Door de Kloostergang bereikt men de Mariakapel van ongeveer 20 x 20 meter, ingericht met een rijk versierd altaar en zelfs een orgeltje. In de tuin staan nog twee kleine kapelletjes: de Moeder Teresakapel, gebouwd ter ere van moeder Teresa en de Russische Mariakapel, gebouwd uit dankbaarheid voor duizend jaar Christendom in Rusland. De Moeder Tere sakapel is ingewijd door Mgr. H.J.A. Bomers, bisschop van Haarlem. In de tuin, de Hof van Eden, vinden we verder o.a. Limburgs aandoende "kapellekes" Maria- beeldjes in nissen. In het hart van de tuin staat om een heuvel een smeedijzeren hek met symbolen van veel gro te godsdiensten. Tijdens exposities kan men de schilderijen en religieuze verzameling bekijken. Pim Boer Bronnen: - W.Bax Jr., Iets uit de geschiedenis van kerkelijk Santpoort, H.D. Tjeenk Willink Zoon, 1910 - Joke van der Aar, Siebe Rolle, Santpoort, twee dorpen in de schaduw van Brederode, Schuyt Co, Haarlem, 1991 - Siebe Rolle, Gisteren... haast onherkenbaar, Groen, IJmuiden, z.j. - Paula Blom, Mosterdzaadje 12'A jaar, Comegge BV, 1995 - Henk Reethuis, De Dorpskerk in Santpoort, Hervormde Gemeente te Santpoort, 1994 - H.J. de Groot, Gereformeerde Kerk van Santpoort 1926-1976, Gereformeerde Kerk, 1976 - Jan J.E. van Baarsel, Groeten uit Santpoort, Comegge BV, Santpoort 1981 - Guus Hartendorf, Gemeente Velsen in ansichtkaarten, deel 3, Comegge BV, Velserbroek, 1999 - Guus Hartendorf, Gemeente Velsen in ansichtkaarten, deel 4, Comegge BV, Velserbroek, 2000 - Thimo de Nijs en Eelco Beukers, Geschiedenis van Holland, Verloren, Hilversum, 2002 - Een gemeente in oorlogstijd, Velsen 1940-1945, Historische Kring Velsen, 1995 - Frans van Geldorp, Santpoort, 't Playsanté buyten, Schuyt Co C.V., Haarlem, 1972 - Jan H. Verhoog, Onvoltooide Roem, De Heeren van Brederode in de Middeleeuwen, Geschiedenis van een ridder geslacht, 1203-1473, De Coogh, Bergen NH, 1997 - Th. Straathof e.a., 1932 - 1982 Vijftig jaren parochie Santpoort - Jan Morren, Kastelen en buitenplaatsen in Velsen, deel 2 Driehuis Velserbroek, B. Vermeer Velsen B. V., 2004 - J.H.F. Bloemers en L.L. Therkom, Wisselende seizoenen en verborgen landschappen, Wetland archeologie in de Velserbroek, Provincie Noord-HollandEen landgoed vol Witte Paters 11

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

De Zandpoort | 2005 | | pagina 7