OVERZICHT VAN ONZE INVENTARISATIE-WERKZAAMHEDEN
L.V.-D.
20
Pagina 20 uit De Zandpoort van 1984 met een overzicht van de werkzaamheden voor de monumenteninventarisatie
van Santpoort van 1977 tot 1982 door verschillende bestuursleden en medewerkers van de stichting.
6
matig onderhoud.
In de praktijk is de restauratie maar deels uitgevoerd en
de stichting heeft meerdere malen op beter onderhoud
aangedrongen. Als in 1996 bekend wordt dat Natuurmo
numenten het geheel zal overnemen lijkt dat de be
scherming te geven die het complex verdient. Uiteinde
lijk vindt de overname door langdurige juridische proce
dures pas plaats in 2004, wel met de verplichting dat al
gehele restauratie binnen 5 jaar moet plaatsvinden. Na
tuurmonumenten kan zelf voor de gebouwen geen pas
sende bestemming vinden binnen haar organisatie en wil
alleen de gronden behouden. Deze gebouwen, dus niet
de huizen die particulier eigendom zijn, worden nu met
een erfpachtverplichting te koop aangeboden. Intussen
wordt provisorisch onderhoud gepleegd door de huidige
gebruiker. De stichting heeft al meerdere malen aange
drongen op een snellere afwikkeling. Het complex gaat
er in deze situatie bepaald niet op vooruit.
Boerderijcomplex Middenduin rond 1980
Hoe belangrijk Middenduin is voor de mensen in en ook
buiten Santpoort, is gebleken op de Open Monumenten
dagen van 2004 en '05. Het complex is toen door hon
derden mensen bezocht en de rondleidingen door de
Stichting Santpoort georganiseerd waren een groot suc
ces. Dankzij uitgebreid historisch onderzoek zijn in de
Zandpoort van 1980 en 2004 interessante artikelen over
het complex gepubliceerd.
Stichting Santpoort en het welstandsbeleid
Qp 17 juni 2004 is in Velsen de Welstandsnota aange
nomen, hiermee tegemoetkomend aan de eis van de
landelijke overheid dat iedere gemeente voor 1 juli 2004
het welstandsbeleid moet hebben vastgelegd. De Stich
ting Santpoort heeft in een reeks van 15 workshops
meegewerkt aan het opstellen van de gebiedsgerichte
criteria. Het doel van de Nota is de burger duidelijkheid
te geven wat zijn bouwmogelijkheden zijn en hoe de
plannen het best kunnen worden vormgegeven qua ont
werp en materiaalkeuze. De Stichting Santpoort heeft
m.n. aandacht gevraagd voor de criteria voor de histori
sche kernen in Noord en Zuid, het respecteren van de di
verse architectuurstijlen, de villaparken en de groene ge
bieden. Verder heeft zij bewerkstelligd dat bij groot
schalige plannen eerst beeldkwaliteitsplannen gemaakt
gaan worden, zodat men veel duidelijker kan zien hoe
een plan eruit komt te zien en of het past in de omge
ving.
De Stichting Santpoort, de ruimtelijke ordening en
het dorpskarakter
[-[et behoud van het dorpskarakter en de bescherming
tegen verdergaande verstedelijking staan bij de stich
ting hoog in het vaandel. Op nieuwe ruimtelijke plannen
zoals een bestemmingsplan, de Structuurvisie, het Lo
kaal Verkeers- en Vervoersplan, het Groen- en bomen-
plan, op provinciaal niveau het Streekplan, is de stich
ting alert. Zonodig worden zienswijzen ingediend,
wordt ingesproken in commissie- en raadsvergaderingen
en wordt contact onderhouden met bewoners, zusteror
ganisaties en politieke partijen.
In 2005 bijvoorbeeld bij de behandeling van de laatste
Structuurvisie 2005-2015 wordt duidelijk dat de ge
meente plannen heeft om zowel "de groene scheg" (de
driehoek met skatebaan tegenover station Sant
poort-Noord) als de grote speelweide voor school en
jeugd ten zuiden van de stationsvijver te bebouwen.
Op het laatstgenoemde terrein zou het gaan om zo'n 40
appartementen voor senioren en een nieuw dorpshuis.
Op dit restant van de open strandvlakte De Schipbroe
ken, die hier diep Santpoort binnenkomt, zouden z.g.
urban villa's (appartementengebouwen bestaande uit 5-6
woonlagen) moeten komen.
De plannen voor urban villa's in de groenstroken van de
Willem de Zwijgerlaan en de bebouwing aan de Olga
von Gotschlaan waren al na de eerste inspraakronde uit
de visie gehaald.
Op de vraag al of niet te bouwen op de locatie Valcken-
hoeflaan kreeg de stichting binnen enkele dagen van de
200 in de directe omgeving rondgebrachte formulieren
ruim 130 steunbetuigingen retour. De bewoners willen
dit open gebied behouden. De enquêteformulieren zijn
aangeboden aan de raad. De stichting blijft alert op
nieuwe ontwikkelingen in dit gebied. Nieuwbouw voor
senioren en jongeren kan in Santpoort-Noord prima ge
realiseerd worden op herstructureringslocaties zoals de
omgeving van de bibliotheek en het terrein van het
Nova in Noord, heeft de stichting naar voren gebracht in
haar uitgebreide reactie op de laatste structuurvisie.
Historische kern
gen ander kwetsbaar gebied is de historische kern,
waar nu het conserverend bestemmingsplan Vlugtho-
ven e.o. van kracht is. Het plan omvat het gebied rond
om de molen, het eerste deel van de Wüstelaan, Johan
van Beemlaan Hoofdstraat, Vlugthovenstraat en de z.g.
groene long aan de Burgemeester Enschedélaan en Mid-
denduinerweg.
In 1979 kan de stichting melden dat een plan voor hoog
bouw op de plek van de garage (toen) Van der Velden
dankzij protesten van haar kant geen doorgang zal vin
den. Het landelijke aanzicht van het gehele historische
Hoofdstraatfront bij de entree van Santpoort zou door
zo'n ingreep worden aangetast. Een jaar later constateert
7
1977 - 1978 - Voorlopige en nog onvoltooide inventarisatie van de gehele
Hoofdstraat. Omvangrijk werk, verricht door mevrouw M. van
der Schoot en medewerksters.
1980 - Eerste algemene -voorlopige- inventarisatie van Santpoort
(Noord en Zuid, de Hofgeest en de omringende agrarische ge
bieden. door ondergetekende)
1980 - 1981 - Grondige inventarisatie van Vinkenbaan en Duinweg,in verband
met onze kritische aantekeningen bij het concept-bestemmings
plan Santpoort Zuid I, waarom het gemeentebestuur had verzocht.
Hierbij ondervonden wij veel medewerking van onze adviseur
de heer P. Jongens -ex-hoofd bureau monumentenzorg Haarlem
en van de heer S. Rolle, archivaris van Velsen.
Samen met de gemeentefotograaf zorgde deze laatste voor pri
ma fotomateriaal. Bovendien was hij met raad en daad behulp
zaam bij het vele archiefwerk van de dames T. Lindeman-Me ije-
rink en A.E. Kruger-HoppenbrouwerEen fraai album met gegevens
en foto's was het resultaat, waarvan een exemplaar aan Wethou
der K.J. Bijl werd overhandigd.
1981 - 1982 Tweede algemene inventarisatie van Santpoort (Noord en Zuid),
de Hofgeest en de omringende agrarische gebieden.
Ter voorbereiding van een nieuwe Monumenten-verordening en een
gemeentelijke monumentenlijst had het college van B. W. ons
verzocht om een lijst van objecten.
Met behulp van de eerste inventarisatielijst hebben de heer
P. Jongens en ondergetekende geheel Santpoort en omgeving hier
voor nauwkeurig onderzocht.
Het resultaat was een uitgebreid en professioneel toegelicht
overzicht van de meeste objecten die de moeite waard zijn om
voor de toekomst te bewaren en te beschermen.
De lijst geeft een gevarieerd beeld met gebouwen,(oude gave
dorpshuizen, villa's en boerderijen), cultuur-historische ter
reinen, hekwerken, enz.
1982 a. - Inventarisatie van de Bloemendaalsestraatweg door de dames
Lindeman en Kruger, in samenwerking met archivaris Rolle en
adviseur Jongens. Een tweede fraai album met gegevens en fo
to's was daarvan het resultaat.
b. - Inventarisatie Wüstelaan.
Hiervan zijn de archief-gegevens uitgezocht.
Bij het samenstellen en inrichten van de albums verleende de heer
H. Kruger onmisbare hulp.