K Twee grote vriendinnen. Zr. Kuyck, die eten geeft aan de menagerie. tong. waar 't gerucht begon met een revolutie in eigen huis. Eenigen van het personeel beschuldigden de di rectrice van onzedelijken levenswandel. Verder zou met het geld onverantwoordelijk worden omgesprongen, zouden de kinderen het slecht hebben, enz. enz. Het Centraal Archief en Inlichtingenbureau inzake Maat schappelijk Hulpbetoon te Amsterdam, een instelling der Armenraden, stelde een onderzoek in. Het onder zoek is gedaan door mr. van Houten, secretaris van het Centraal Archief en mr. Barbas, secretaris van den Armenraad te Haarlem. Dit rapport ontraadt steun aan de Lichthoeve, tenzij belangrijke wijzigingen in de ruim- Jongens met op de knutselclub gemaakte bootjes. telijke verhoudingen en in het beheer worden aange bracht. Toen prof. dr. v. d. Bergh v. Eysinga, predikant te Sant poort, dezer dagen tot staving van zijn afkeer van de Lichthoeve in ons blad een en ander uit dat rapport meedeelde en wij van een anderen stadgenoot een pro test tegen de opvatting van prof. v. d. Bergh v. Eysinga ontvingen, besloten we zelf eens te gaan kijken, gewa pend met een volmacht, ons reeds 26 Juni 1933 door den heer Rozendal verstrekt. Die volmacht verleende toegang tot alle gebouwen en legde het personeel de verplichting op, de waarheid te zeggen op alle vragen, welke het zouden worden voorgelegd. Even verder staat vermeld: "We begonnen met het kind. Dat is nu juist het verras sende. Wij zijn met het kind begonnen en daardoor zijn de ontegenzeglijke technische gebreken in een heel an der licht gekomen. 22 Nog nimmer hebben wij in eenige inrichting - ja, toch nog eens, in het niet meer bestaand gesticht Appel, waar toen de man, die thans directeur van Hoenderloo is, met zijn 16 regeeringsjongens den landbouw beoefende - zoo 'n gezonde, behoorlijk gekleede, opgewekte kinder schaar gezien als op de Lichthoeve. Ons eerste bezoek gold den kleutermaaltijd. Ze kregen stamppot. Het eten had warmer kunnen zijn - de keuken- zuster had juist vrij - maar de substantie en smaak wa ren goed. Beter nog de vrijmoedige stemming tegenover den dwarskijker en een merkte b.v. op, dat de omvang van 's mans buik behoorlijk kon worden genoemd. Bru taal.... neen veel meer bewijs van volkomen zich thuis voelen. Ze zaten er samen als van een gezin. In de zaal der grooteren, waar brij en stroop het maal was, dezelf de genoegelijke opgewekheid. Een paar jongens gingen al op de ambachtsschool, een derde grapjaste van z 'n school en de heele vergadering leefde in de taarttracta- tie, daar een der zusters dien dag jarig was. De inspec tie der hoofden hebben we niet verzuimd. Keurig in orde. Op het speelterrein - door de Santpoortenaartjes we gens Lichthoevegastvrijheid zeer gefrequenteerd - een halve menagerie: een bok en geiten (voor de melkver- zorging), kippen, een schaap, konijnen, gelegenheid tot voetballen, tennissen enz. Zeker, geen modelhokken, knutsel- en prutsgoed van kisten en planken, een hoogst primitieve bedoening, trouwens het heele huis is zonder spoor van luxe, maar leeren de kinderen zoo, zich niet behelpen en helpen en vooral, blijft er op die manier niet een zekere eenheid tusschen verleden, heden en toe komst? Op de slaapzalen hetzelfde: poppen in en bij de bedjes; er boven een plankje met zaklantaarn, plaatjes en brief kaarten van.... thuis, groote vrijheid in muurversiering, rommelig, niet-model, niet netjes, maar o zoo huiselijk. Niets op de heele Lichthoeve is model, behalve de pad vinders, welpen en kabouters, die 's middags met hun zusterpadvindsterleidsters op verkenning uittrokken. Hoe we ook speurden, we hebben op de Lichthoeve geen bleekneusje kunnen ontdekken, en men heeft ons verteld, dat dr. Naessens meer dan eens zijn verbazing heeft uit gesproken, over de gezondheid der Lichthoevenaars. We hebben ook verschillende kinderen apart genomen met hen gepraat, getracht er is een klachtje óók uit te krij gen. Het is ons niet gelukt, de kinderen zijn er gelukkig, dat is zonneklaar! Ook het personeel hebben we stuk voor stuk apart ge sproken, maar tegen deze gelijkgezinde kongsie was ook al niets te beginnen. Er zijn 14 "zusters", het verpleeg stersdiploma bezitten slechts 2, maar met hun hart zijn ze allen heelemaal bij hun zaak, over de directie enkel lof, tevreden over hun vrij schamele voorwaarden en, trots alle "praatjes over de Lichthoeve, vol rustig ver trouwen, omdat zichtbaar hun geweten zuiver is. De ma nier waarop directie en zusters met de kinderen omgaan en de kinderen met hen, is werkelijk iets absoluut onge- stichtsch en men moet denken aan één reusachtig gezin, van vader en moeder (dir. en onderdir.), 14 tantes (de helpsters) en 53 kinderen. "Het resultaat waartoe we kwamen: Dansgroepje aan het oefenen. Behalve aan dansen werd er ook aan toneel en zang gedaan. Als we ten slotte één hoofdindruk omtrent de Lichthoeve mogen vaststellen, dan is het deze, dat het daar, trots alle financieele geruchten, om het dienen en niet om het verdienen te doen is. De schijn is ongetwijfeld in menig opzicht tegen die inrichting, maar wij hebben de vaste overtuiging, dat de werkelijkheid aan allen, die zich een ernstig onderzoek willen getroosten, mee zal vallen. Wij hebben ons onderzoek ook tot de boeken uitgebreid, welke ons dadelijk ter inzage werden gegeven. Ze staan onder accountants-controle en bleken ons tot den laat- sten dag openbaar verantwoord. Het bleek ons, dat er o.a. zes jongens zijn, voor wie niet betaald wordt en et telijke, voor wie zéér weinig wordt afgedragen. We hebben kortom geen dingen gezien, welke ons den moed zouden geven, steun aan de Lichthoeve te ontra den. Immers daardoor wordt ook de terecht gewenschte technische verbetering alleen mogelijk. Zou - laatste vraag - de Johanniterorde, waarvan mej. Kuyck lid is, niet ingrijpen, als zij reden had de gedra gingen van haar medelid af te keuren? Qndanks de forse kritiek en de moeilijke crisisjaren bleven veel donateurs "De Lichthoeve" steunen. De ontvangen giften in 1934 waren vrijwel gelijk aan die van het voorgaande jaar. Garderen yanaf 1931 hadden Zr. Kuyck en Zr. Verkerk de be schikking over een houten vakantiehuis op de heide in het Veluwse plaatsje Garderen. Het huis was een ge schenk van Zr Kuyck's broer Wouter Gerhard. Het geld voor het bijbehorende stuk land kwam van Zr. Ver- kerk's broer Willem. Het huis aan Hooiweg nummer 45 kreeg de naam "Zonneland". ^Waarschijnlijk is Zr. Kuyck door haar werk overver moeid geraakt. In december 1934 werd ze voor een "ernstige ongesteldheid" geopereerd en om aan te ster ken verbleef ze een half jaar in haar vakantiehuis in Garderen. "Zuster Kuyck sukkelde al eenige maanden. Een bezoek bij den specialist bracht de schrik: plotselinge opname 23 Cc- O) T, O De naaiklas van "De Lichthoeve" rond 1930.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

De Zandpoort | 2009 | | pagina 13