Anthon Gerard Alexander van Rappard (1858-1892), Hofstede Sinneveld, 1890, potlood op papier, Noord-Hol
lands Archief, Haarlem
18
Anthon Gerard Alexander van Rappard (1858-1892)
Pirn Boer
Van Rappard heeft drie jaar gestudeerd aan de Rijks Academie voor Beeldende Kunsten in
Amsterdam. Daarna is hij in Parijs gaan wonen, waar hij kennis maakte met Theo van Gogh en
via hem met Vincent van Gogh. Er ontstond een briefwisseling tussen Anthon en Vincent. In 1881
logeerde Anthon, die inmiddels in Utrecht woonde, bij Vincent in Etten (N. Br.). De vriendschap
werd in 1885 door Vincent verbroken na een brief met kritiek op "De aardappeleters".
In 1889 verhuisde hij naar Santpoort waar hij in hoeve Sinneveld zijn intrek nam. Hij werd lid van
de Haarlemse sociëteit Kunst zij ons Doel. Hij was een buitenschilder in hart en nieren. Hij schil
derde graag duinlandschappen en de landerijen rondom Santpoort. Verder maakte hij portretten van
zijn vrouw, stillevens met bloemen en af en toe een zeegezicht. Hij was bevriend met de kunstenaar
L. W. R. Wenckebach, die zich in 1898 aan de Bloemendaalsestraatweg vestigde.
Het belangrijkste deel van zijn werk maakte hij in 1890-1891 in de toenmalige katoenweverij
Prévinaire te Haarlem waar hij de arbeiders en het arbeidsproces tekende en schilderde. Deze wer
ken vormen een zeldzaam tijdsdocument en zijn geschonken aan het Prentenkabinet van het
Rijksmuseum te Amsterdam.
Op 33-jarige leeftijd overleed hij aan een longontsteking.
Hofstede Sinneveld
Aan de Bloemendaalsestraatweg 4-6-8 ligt de fraaie boerderij Sinneveld. Deze boerderij heeft een
oude geschiedenis waarvan hier een paar momenten belicht worden.
Al in de 16e eeuw werd de boerderij beschreven als een hofstede, gelegen aan de scheytsloot die de
grens vormde tussen Santpoort en Bloemendaal. De boerderij heeft ondanks talrijke verbouwingen
de specifieke langgerekte vorm behouden, die kenmerkend is voor de boerderijen ten zuiden van
het IJ en het vroegere Wijkermeer.
In 1621 kocht Jan Frans Sinnevelt een huisje met erf dat "in de Leek" stond. Waarschijnlijk kwam
hij uit Sinneveld in Vlaanderen. Na 1585 vluchtten veel calvinistische Vlamingen en Brabanders
voor de Spanjaarden naar Noord-Nederland. Het waren voornamelijk linnenwevers, blekers en
kooplieden die zich in en om Haarlem vestigden. Met de Leek werd de Leckpolder bedoeld die tus
sen de Bloemendaalsestraatweg (toen Kercklaen) en de Delft lag. Over de Kercklaen liep men naar
de kerk in Bloemendaal. In 1660 werd Sinneveld gekocht door Abram Huijberts(oon), een rijke ei
genaar van een blekerij die gelegen was aan de Jan Gijzenvaart (over deze vaart: zie in dit nummer
de beschrijving bij Johannes Graadt van Roggen). De hofstede wordt omschreven als huis, woon
huis en stalling met daarbij een boomgaard en plantage. Het geheel was zestig morgen groot. Een
morgen was een oppervlakte van ongeveer een hectare, een stuk grond dat in een ochtend kon wor
den omgeploegd.
Rond 1636 woont de Haarlemse burgemeester en bewindhebber van de Westindische Compagnie
Johan van de Camer op Sinneveld. Hij is een van de drie stichters van het Bloemendaalse kerkje
uit 1635, dat vooral was bedoeld voor de blekers van protestantse huize in de omgeving.
In 1777 kocht Matheus Willem van Valkenburg Sinneveld, toen een boerenbedrijf. Hij was eige
naar van de hofstede Wildhoef in Bloemendaal en burgemeester van Haarlem, terwijl hij woonde
op de Grote Markt in Haarlem. Van ongeveer 1790 tot 1815 was Sinneveld grotendeels niet be
woond.
In 1831 kocht Jan Pieter Teding van Berkhout van een Pieter Sintenie de boerderij. Bij de verkoop
in 1856 werd Sinneveld omschreven als een boerenwoning met o.a. 32 koeien, 8 paarden, moestui
nen, een boomgaard, twee stukken hooiland en een weiland in de Velserbroek.
In 1889 verhuurde Jonkvrouwe A.C.E. Teding van Berkhout het herenhuisgedeelte aan de kunst
schilder Van Rappard. Na diens dood in 1892 betrok de schilder Graadt van Roggen het atelier.
In 1905 werd het herenhuisgedeelte met houten voorgevel vervangen door een hoger, stenen, wit
gepleisterd huis, dat totaal niet paste bij het boerderijgedeelte. In 1927 huurde de schilder H. de
Vries het nieuwe huis dat voor de boerderij is gebouwd en begon hier in 1937 een schildersschool.
In dat jaar werd een deel van de weilanden aan de Litslaan verkocht voor woningbouw.
In 1952 kwam Sinneveld in handen van Johannes B. Sintenie, waardoor het bezit van de boerderij
weer terug was en nog is bij de familie Sintenie die hier meer dan 180 jaar eerder al woonde.
19
