Hendrik de Vries (1891-1985)
Jos Diekstra
J-[endrik de Vries werd geboren in 1891 te Halfweg en verhuisde later naar Vogelenzang. Hij had
al van jongs af aan een grote liefde voor tekenen en schilderen. Op dertienjarige leeftijd ging hij
in de leer bij een schoenmaker in Overveen. Elk vrij uurtje trok hij de duinen in om te tekenen en te
schilderen. Tot 1909 kreeg hij tekenlessen van schilder Frans Huismans en later Herman Kruyder.
De Vries, Kruyder en nog enkele Haarlemse schilders vormden in de twintig- en dertiger jaren de
voorlopers van het expressionisme in Nederland.
Van 1914 tot 1933 nam hij een parttime baan bij de gemeente Bloemendaal omdat hij zich meer
wilde wijden aan het schilderen, het geven van lessen en het exposeren in zijn atelier, huis "Sinne-
velt", te Santpoort.
De Vries was o.a. lid van Kunst Zij Ons Doel te Haarlem, evenals Anthon van Rappard en Job
Graadt van Roggen: vroegere schilders die ook hun ateliers op Sinnevelt hadden. In 1925 bedank
te hij als lid omdat hij geen aansluiting vond voor zijn kunstopvatting.
In 1950 werd hij uitgenodigd om les te geven aan patiënten van het Provinciaal Ziekenhuis te Bloe
mendaal, later ook in Bakkum en in Medemblik.
Op zijn vijfenzeventigste stopte hij met dit werk. Er volgden tentoonstellingen in o.a. Gemeente
huis Bloemendaal en Felison. In 1966 kreeg hij een eretentoonstelling in Museum van Looy te
Haarlem.
Hendrik de Vries overleed in 1985 op 95-jarige leeftijd. Werk van hem is in het bezit van o.a. het
Rijk, de Provincie Noord-Holland, Gemeente Bloemendaal en Velsen.
Ruïne van Brederode
Dit schilderij geeft ons een blik op de Ruïne van Brederode vanaf de Velserenderlaan, een positie
die Meindert Hobbema in 1671 ook al had ingenomen, toen hij de resten van het kasteel schil
derde. Deze burcht is het bezit geweest van het invloedrijke adellijke geslacht Brederode, dat in
deze contreien en bij Vianen uitgestrekte gronden in bezit had.
De naam Brederode is afgeleid van "brede rode/roede": breed terrein, waar bomen gerooid worden,
met als doel: ontginning. Het kasteel staat op een uitloper van een oude strandwal, pal bij een be
langrijke verbindingsweg -nu de Duin- en Kruidbergerweg en Bergweg- door het graafschap Hol
land: een strategisch punt, met aan de ene kant hoge duinen en de andere drassige veengronden. De
grachten werden gevoed door water uit de duinwellen.
Rond 1282 liet Willem I, graaf van Holland, een kasteel bouwen, dat deel ging uitmaken van een
reeks verdedigingswerken tegen de West-Friezen.
De burcht bestaat uit een hoofdburcht met 4 hoektorens - waarvan één rond - en een voorburcht,
daar waar men nu ook daadwerkelijk het kasteel binnenkomt. De vierkante torens duiden erop dat
het kasteel voornamelijk een residentiële functie had, dit in tegenstelling tot burchten met ronde to
rens.
Het kasteel Brederode heeft tijdens zijn bestaan het nodige te verduren gehad.
In 1351 werd de burcht tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten zwaar beschadigd, maar in 1355
weer herbouwd.
In 1426 werd het door de Haarlemmers belegerd en deels verwoest, waarna de ontluistering in 1573
(Beleg van Haarlem) door de Spanjaarden grondig werd voltooid.
Kasteel Brederode bleef in het bezit van de familie tot de laatste mannelijke afstammeling, Wolfert
van Brederode, in 1679 stierf en te Vianen werd begraven.
In de 19e eeuw (1862) werd de grotendeels ondergestoven ruïne uitgegraven en gerestaureerd. De
lage verdedigingsmuren die oorspronkelijk meer dan anderhalve meter dik waren, werden opge
bouwd uit twee dunne muren en opgevuld met zand. Uit bouwhistorisch onderzoek is gebleken dat
uiteindelijk het grootste deel van het muurwerk van de ruïne 19e-eeuwse reconstructies bevat.
Het is met name aan deze restauratie te danken, dat de Ruïne van Brederode haar bekendheid tot op
heden heeft behouden.
27
