8 Anthonie Waterloo (1609-1690) Lieke Baron Anthonie Waterloo is in 1609 geboren in Lille en in 1690 overleden in Utrecht. Hij was de zoon van een Vlaamse kunstenaar. Vanwege de godsdienstvervolgingen in de Zuidelijke Nederlanden vluchtte hij naar Amsterdam. Hij was een schilder, tekenaar en etser, over wiens leven weinig bekend is. In navolging van zijn moeder Magdalena Vaillant wordt hij lid van de Waalse kerk in 1630, maar treedt in 1953 weer uit. Hij trouwt in 1640 in Amsterdam. Hij heeft gereisd in Duitsland, Polen en Italië, zoals blijkt uit zijn schetsboeken. Waterloo woonde o.a. in Amsterdam, Utrecht en Leeuwarden. Hij schilderde land schappen in de trant van Jacob van Ruisdael. Veel van zijn schilderijen zijn waarschijnlijk in het atelier vervaardigd. Zijn etsen, die veel talrijker zijn dan zijn schilderijen, tonen ook vrijwel uitsluitend landschappen en bosgezichten. Hun aantal loopt tot in de honderden en variëren van topografisch zeer gedetail leerd en accuraat tot een impressie van een sfeervol bosgezicht. Hij werkt graag in zwart krijt en grijze was. Gezicht op Haarlem vanuit het Noordwesten 3 ij het maken van deze tekening stond de kunstenaar op een van de hoge duintoppen die aan de binnenduinrand ook nu nog zijn te vinden. Op de voorgrond ligt zeer vermoedelijk het dorp Santpoort. In de verte ligt de stad Haarlem. £)e klim door het rulle zand naar deze hoge punten loonde de moeite. Vanaf sommige duinen kon men aan de ene kant de Noordzee zien, aan de andere kant had men het zicht over een gebied met afwisselend een laaggelegen stuk vlak land, een zogenaamde strandvlakte en een hoger gele gen zandrug, een strandwal, met daarop bebouwing. De strandwal waar Haarlem op ligt, loopt naar het noorden door tot bij Schoten, het huidige Haar lem-Noord. Ook is een glimp zichtbaar van het Wijkermeer, de meeste westelijke uitloper van het IJ. J)e duinen bieden al eeuwenlang mooie uitzichtpunten. De jonge duinen vormen de meest oostelij ke begrenzing van de kustduinen. Het is de jongste strandwal in het strandwallen-strandvlakten- landschap van Zuid-Kennemerland. De jonge duinen zijn door verstuiving rond het jaar 1000 ontstaan, de strandwal waar Haarlem op ligt tussen 4500 en 4800 jaar geleden en de oudste, meest oostelijke strandwal. die van Spaarn- woude en Haarlemmerliede, is zo'n 5200 jaar geleden door de branding opgeworpen. De oostelijke begrenzing van de jonge duinen in de binnenduinrand heeft vaak de vorm van een steilrand met een hoogteverschil van vele meters. Zo steekt bijvoorbeeld het Brederodeduin aan de Bergweg meer dan 45 meter boven de omgeving uit. De jonge duinen liggen deels op een ouder landschap. Een voorbeeld van een ouder landschap is de strandwal met de Molenduinen, waarop Santpoort-Zuid en -Noord gelegen zijn. Zij lopen van het kerkje van Bloemendaal langs de molen tot in de kern van Santpoort-Noord. Op de strandwallen kan de begroeiing hoogop gaan; de bebouwing gaat zoals op de tekening vaak achter hoge bomen schuil. De strandvlakten met hun ondergrond van klei en veen zijn vooral geschikt als grasland. Hier lagen ook de bleekvelden van de voormalige blekerijen. Het zijn de zogenaamde veen weidegebieden. De naam Santpoort -poort door het zand tussen twee moerassige gebieden- en de naam Overveen -dorp aan de overkant van het veen-zijn in feite een weerslag van de geologische structuur van de binnenduinrandzone. 9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

De Zandpoort | 2011 | | pagina 5