Elektrische melkinrichting Van der Vlugt
Wüstelaan 3 Santpoort- Zuid
Schotervoetpad en Schoterkerkpad (Kerklaan of Zwarte pad)
Het Schoterkerkpad In Schoten lagen zeven landgoederen of Heerlyckheden. waarvan Sparen Hoven (eerder bekend als Klein Berkenrode)
een zeer voornaam buiten was. Sparen Hoven was gelegen waar nu in Haar
lem-Noord de Sparenhovenstraat begint. De vroegere Zwitserse boerderij in
het Noordersportpark was een overblijfsel van deze in 1860 gesloopte buiten
plaats. De gronden van Sparen Hoven strekten zich uit van het Spaarne tot aan
de Jan Gijzenvaart als zuidgrens, terwijl ook een gedeelte ten zuiden van deze
vaart tot aan de buurtschap Jan Gijzen (Santpoort-Zuid) eigendom van Sparen
Hoven was. Langs de Jan Gijzenvaart liep aan de zuidkant een pad dat Sparen
Hoven verbond met de buurtschap Jan Gijzen. Destijds was dit pad vernoemd
naar de eigenaar van Sparen Hoven de rijke lakenhandelaar Albertus Hodson
(die Sparen Hoven in 1761 kocht) en werd het pad Hodsonlaan genoemd. De
lezers die bekend zijn in Haarlem kennen waarschijnlijk ook het imposante Afb. 9.
46
ook wel bekend als "de ijssalon bij de spoorwegovergang".
Aan het woord zijn
De heer Piet van der Vlugt (1932) en mevrouw Guusta
van der Vlugt - Dingerdis( 1934
Een veelheid van interessante gegevens, foto's, boeken
en boekwerkjes komen ter tafel als de heer en mevrouw
Van der Vlugt vertellen over hun zaak, hun ervaringen
en informatie over de directe woonomgeving.
Zij hebben jarenlang heel hard gewerkt voor de melk
handel en de daaraan gekoppelde ijssalon aan de Wüste
laan 3. Die ijssalon was in de ruime omgeving bekend.
Door het terras was het een sfeervolle plek waar mensen
even hun rust namen en elkaar ontmoetten.De heer Van
der Vlugt heeft - zoals hij vertelt- met zijn broer Kees de
melkinrichting van zijn vader F.A. (Franciscus Antonius)
van der Vlugt overgenomen. De heer F.A. van der Vlugt is
begonnen met de melkhandel in de zijstraat van de
Wüstelaan, de Uijtendaalstraat. Dat was in het begin
natuurlijk kleinschalig. De melk werd uitgevent vanuit
het kleine huisje. Rond 1933 is de familie verhuisd van
de Uijtendaalstraat naar de Wüstelaan 3. Piet van der
Vlugt was 1 jaar toen hij in 1933 op de Wüstelaan 3
kwam wonen.Hij en zijn vrouw wonen daar vanaf hun
trouwen tot op dit moment. Zij kregen er hun vier 4
kinderen, die nu elders wonen.
Over het pand en de omgeving
Veel informatie wordt door mevrouw en mijnheer Van
der Vlugt in rap tempo ter tafel gebracht. Namen uit het
verleden en situaties schudden zij zonder veel nadenken
uit de mouw.
Vroeger stond er tussen het pand Wüstelaan 3, en de
spoorbaan nog een huis, Wüstelaan nr. 1. Dat was de
woning waar de spoorwegwachter Kaay woonde. Op de
woning stond naar het spoor toe gericht met grote letters
SANTPOORT. De spoorwegwachter bediende vanuit een
hokje dat tussen de beide sporen was geplaatst de spoor
bomen. Hij bediende vanuit dat hokje zowel de spoor
bomen van de spoorwegovergang bij de Wüstelaan als de
spoorbomen bij de opgeheven overgang, in het verlengde
van hetz.g. "zwarte pad" het Schoterkerkpad.
Het pand Wüstelaan 1 is afgebroken toen in 1959 de
loop van de Wüstelaan werd aangepast. De weg liep
vroeger namelijk recht op de spoorwegovergang af. In die
tijd was het terras behorend bij de ijssalon aan de zijde
van de Wüstelaan groter. Door de vermelde weg-
aanpassing vond er een grondruil plaats. Het terras aan
de straatkant werd kleiner. Aan de zijde van de spoorlijn
werd het terras, ook door de afbraak van het pand
Wüstelaan 1, juist groter. Tegenover Wüstelaan 1 stond
in het verleden nog een huis vlakbij het spoor,
47
Het Schotervoetpad: de hoofdverbindingsweg van Haarlem naar Schoten was, vanaf de Kennemerpoort, de Schotemech, welke ten noorden
van Schoten als Vergierdewegh afboog naar het dorp Santpoort (nu Santpoort-Noord).Vanaf Haarlem liep er ook een voetpad naar het dorp Sant
poort (Noord), hetgeen het Schoter voetpad werd genoemd, of enkel "voetpad". Feitelijk was dit voetpad niet meer dan een smal karrenspoor. Dit
pad volgde het traject van wat nu (min of meer) gevormd wordt door de Hoogerwoerdstraat, de Achterweg, de Middenweg en het Noorderhoutpad
(het laatste loopt van de Mr Jan Gerristzlaan door het Noordersportpark naar de Jan Gijzenvaart) in Haarlem-Noord. Bij de Jan Gijzenvaart was er
een Kwakel (een kippenbrug) over de vaart, waarna het pad achter de Bavokerk van Schoten omliep en ter hoogte van de Delft bij de Vergierde
wegh samenkwam en verder richting Santpoort Dorp ging. (Zie kaart, aangeduid als voetpadt). Overigens is de route vanuit Haarlem over het Scho
ter voetpad een oude wegverbinding die historisch ver teruggaat naar de vroege Middeleeuwen en zelfs de vroege jaartelling.
huis dat de familie Hodson bewoonde aan het Spaarne nummer 17. De inwo- De buitenplaats Sparen Hoven. Bron: Zeven Heerlijkheden,
ners van Jan Gijzen gingen over dit pad naar de RK kerk in Schoten, vandaar de latere naam Schoterkerkpad, zoals het nu nog officieel heet. De Hods
onlaan lag destijds ca. 20 meter zuidelijker dan het huidige Schoterkerkpad. In verband met de bereikbaarheid van de Bavokerk door de inwoners van
Jan Gijzen, heeft het parochiebestuur in 1859 de grondstrook waarop de Hodsonlaan lag aangekocht en werd de Hodsonlaan Kerklaan genoemd, later
omgedoopt tot Schoterkerkpad (zoals de officiële naam nog steeds luidt). Het Schoterkerkpad wordt in de volksmond vaak het Zwarte pad genoemd.
Deze naam kwam in gebruik toen het Provinciaal Ziekenhuis medio jaren vijftig van de vorige eeuw voor de verwarming van de instelling overging van
steenkool op Haarlems stadsgas. Voor dit gas werd speciaal een leiding aangelegd van Haarlem-Noord, onder het Schoterkerkpad door, naar het Provin
ciaal Ziekenhuis. Het PZ werd verantwoordelijk voor het onderhoud van dit pad. Voor het onderhoud gebruikte men restanten van kolen en kolengruis
voor de verharding van het Schoterkerkpad en het dichten van gaten. U begrijpt hoe de naam "Zwarte Pad" ontstond.
SjsJtU*.
Afb. 10.
Kaart van een deel van Kennemerland. Bij cirkel 1 lag Klein Berkenrode, later Spaar en Hoven genaamd. Bij cirkel 2 stond het bijkerkje van Schoten, gelegen
aan het Schotervoetpad dichtbij de Jan Gijzenvaart.
Afb. 1.
Mevrouw Guusta Van der Vlugt-
Dinderdis jsmm
Afb. 3.
Oud beeld van de Uijtendaalstraat kijkende vanuit de Venen richting Wüste
laan. Links is een deel van het huis waar melkhandel Van der Vlugt is begon
nen. Bron: Collectie Bob van Wanrooij
Afb. 2.
De heer Piet van der Vlugt