der Hoop, laat in 1839 de landschapsarchitect J.D. Zocher
jr. een huis en park ontwerpen. Het wordt een neoclas
sicistisch gebouw met een zuilengalerij en een park in de
z.g. Engelse landschapsstijl. De werkkamer van Van der
Hoop komt in het Zwitserse chalêt, nu restaurant Bosch
beek, waar ook zijn beroemde bibliotheek met botanische
uitgaven is ondergebracht.
Na de dood van Van der Hoop bewoont het echtpaar
Wüste-Von Gotsch de buitenplaats.
Na het overlijden van mevrouw Wüste gaat het landgoed
over in handen van Dieuwke Fontein en de familie Guépin-
Van Niepoort.
In 1930/1931 worden grote delen aan de gemeente Velsen
verkocht voor o.a. de ontwikkeling van het Philipspark; een
deel wordt het huidige openbare Burgemeester Rijkenspark.
Uiteindelijk wordt het resterende deel van het landgoed
dat nog in goede staat verkeert, in 1940 doorverkocht aan
de heren Van Tienhoven en Moltzer.
Gedurende de oorlog treedt zwaar verval in ten gevolge
van inkwartiering, bezetting door Duitse en Engelse leger
eenheden en leegstand. Het ooit zo prachtige park en de
tuinen verkeren ten gevolge van kap en gebrek aan onder
houd in slechte staat. Door verhuur voor allerlei bestem
mingen wordt de situatie er niet beter op en aan herstel
wordt niet gedacht.
Na 1945 wordt het huis door de gemeente Velsen gehuurd
voor de huisvesting van het bijzonder basisonderwijs in
Santpoort. In 1948 staat het landgoed te koop, maar de
gemeente Velsen vindt het te duur.
In 1949 gaat het geheel over in handen van de Sint Charles
Stichting der Witte Paters, een missieorde, die er een
priesteropleiding wil vestigen. Daarvoor moet er een
verdieping op het huis komen en dan blijkt dat de funda
menten dermate slecht zijn en de verbouwing inmiddels
al zover is gevorderd, dat terugkeer naar de oude situatie
niet meer mogelijk is. Het gebouw mag worden gesloopt
en er vindt grootschalige nieuwbouw plaats; het in de
oorlog danig aangetaste park krijgt een andere indeling
ten behoeve van de nodige sportfaciliteiten en andere
voorzieningen.
Stichting Spaarnberg en een camping
Als de paters in 1968 stoppen met de opleiding neemt
de Stichting Spaarnberg het beheer over, waarna in 1978
aankoop volgt. Deze stichting houdt zich bezig met
sociaal-culturele activiteiten voornamelijk gericht op jonge
ren en verleent onderdak aan verschillende op dat gebied
actieve organisaties zoals School en Wereld. Ondanks goed
functioneren wordt de Stichting Spaarnberg in 1985 failliet
verklaard wegens financiële problemen.
In 1983 is het plan opgevat er een camping te vestigen voor
40 tenten, 40 caravans, en nog eens 15 stacaravans. Al
eerder werden er allerlei voorbereidende illegale activitei
ten gemeld, zoals het kappen van bomen en de aanleg van
paden. Een vergunning wordt niet aangevraagd, de ope
ning zou worden verricht door een betrokken wethouder.
Stichting Santpoort, die bij voortduring heeft gevraagd om
meer aandacht en zorg voor dit gebied, kan deze illegale
onderneming tenslotte alleen maar via een voorlopige
voorziening en opvolgende rechtzaak stoppen.
Nog vele keren daarna moet ze in het geweer komen om
verdere verloedering te voorkomen.
Luxe appartementencomplex
In mei 1987 krijgt Stichting Santpoort inzage in het bouw
plan Spaarnberg, dat in het bezit is van projectbureau
MACO die het van de failliete Stichting Spaarnberg kocht
voor 3,4 miljoen gulden.
Er zal een groot en luxe appartementengebouw komen,
dat qua volume ruim 30% meer beslaat dan de nog be
staande bebouwing, terwijl Gedeputeerde Staten heeft
aangegeven, dat het volume van het bestaande gebouw
nauwelijks of niet mag worden overschreden.
In een tweede bouwplan is het bouwvolume teruggebracht
van 40 naar 32 appartementen, maar het volume blijkt nog
altijd de bestaande bebouwing te overstijgen. Verder is het
complex pal aan de rand van het beschermde veenweide-
gebied gelegen, een minder wenselijke plek.
Daarnaast blijkt dat het landgoed verder versnipperd zal
raken. Het deel met de moestuinen, de boomgaard met
slingermuur, de waterpartijen, een woonhuis en het park is
op dat moment nog in bezit van de (laatste) Witte Paters.
Bewoners van het appartementencomplex en de eigenaar
van het koetshuis krijgen ieder een privézone. De rest
wordt openbaar park.
Tevens wordt duidelijk dat de nieuwe eigenaar van het
koetshuis zonder bouwvergunning het dak van het oude
pand reeds heeft gesloopt, omdat hij er een hoger dak op
wil laten plaatsen.
De bezwaren van de stichting worden helaas ongegrond
verklaard. Wel is men blij met het plan om het openbare
park zoveel mogelijk in de stijl van de bekende land
schapsarchitect J.D. Zocher, die ook het park van Elswout
18
