De Wildernisse van Brederode
Hans Schut
'ecc/e/m
Afb. 1: Een deel van de kaart van de voorkant van de Kennemerduinen van het huis Brederode noordwaarts, kopie naar een kaart
van Johannes van Swieten. Archief van Hoogheemraadschap Rijnland in Leiden.
Inleiding
Wat kunt u verwachten in dit verhaal over de Wildernisse
van Brederode? Wat is dat eigenlijk de Wildernisse van
Brederode? Bestaat dat nog of is het geheel verdwenen.
Ik zal eerst vertellen hoe het gebied ontstaan is, dan iets
over bossen, oude en jonge duinen en venen vertellen en
trachten aan te geven wat de Wildernisse van Brederode
wordt genoemd. Omdat het gaat over een periode, waarin
er nog geen kadaster was, is het moeilijk om scherpe gren
zen aan te geven. Veeleer was er sprake van grenszones.
Aan het eind van het artikel komen de waterhuishoud
ing en de herbebossing nog aan bod. En laat ik alvast
een tipje van de sluier oplichten: wat nu het Nationaal
Park Zuid-Kennemerland heet met Duin en Kruidberg,
Middenduinen en Heerenduinen, maar ook het Burge
meester Rijkenspark in de gemeente Velsen en de
Schapenduinen in Bloemendaal plus de Venen vormden
ooit de wildernis van Brederode. Het feit, dat deze gebie
den er nog steeds zijn, duidt op een zorgvuldig beheer in
de voorbije eeuwen.
Ontstaansgeschiedenis
In dit artikel over wat de Wildernisse van Brederode wordt
genoemd wil ik u meenemen naar een tijd ver voor er van
enige bewoning in onze streken sprake is. We maken als
het ware een tijdreis, die al zo'n 10.000 jaar geleden begint.
De Prehistorie kent nog geen geschreven bronnen en voor
informatie over deze tijden zijn we aangewezen op wat
32
h'irtm.