tijd, die daaraan herinneren. Een voorbeeld is het hierbij afgebeelde schilderij van HendrickAverkamp uit 1620 (afb. 2, blz. 38). Omstreeks het begin van de 18e eeuw werd colf op straat minder populair omdat ruiten sneuvelden en voor bijgangers geraakt werden. Cafébazen zochten naar mogelijkheden om hun klandizie in de straat te houden en om hun omzet op peil te houden, en zo ontstond langzamerhand kolf met een k. Overigens een heel ander spel, alleen de stok heeft nog overeenkomst met "colf". In de Oprechte Haerlemsche Courant van 26 december 1744 blijkt dat Herberg De Wildeman aan de Heereweg in Santpoort een kolfbaan bezat, waarschijnlijk om de reden hierboven genoemd. Die Heereweg is nu de Hoofdstraat, maar de herberg lag op een andere locatie dan waarop vandaag de dag Café-Brasserie De Wilde man is gevestigd. Destijds besloeg de herberg namelijk de huidige huisnummers 196,198,200 en 202. Onder nr. 196 bevindt zich nog een kelder met tongewelf uit die tijd. De advertentie waarin De Wildeman te koop wordt aangeboden, luidt letterlijk: "Op Woensdag, den 6 Ja nuary, 1745, 's avonds ten 6 uuren, zal in de Sandpoort ten huyze van Pieter Jacobsz. Sterkman, hospes in de Herberg de Wildeman, bij Executie verkogt worden dezelve H E R B E R G, voorzien met verscheyde Loge- able Vertrekken, Stallingen, Schuur en Kolfbaan &c." Rond die tijd, midden 18e eeuw, waren er alleen al in Amsterdam meer dan 200 kolfbanen. Tot op de dag van vandaag zijn er in Nederland nog 15 kolfbanen, waarvan 14 in Noord-Holland. Hierop spelen 34 verenigingen. Santpoort hoort hier niet meer bij. Bronnen: Informatie van Dirk Spijker, Andijk www.kolfbond.nl, website van de Koninklijke Neder landse Kolf Bond Jubileumboek ter ere van het 100-jarig bestaan van de Kennemer Golf Country Club, "Serendipity of Early Golf", door Robin K. Bargmann, 2010 Gravure van een kolfbaan door Jan Casper Philips, ca. 1750 8

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

De Zandpoort | 2017 | | pagina 10