Van ijzige winters tot irritante beestjes:
problemen in de tuinbouw
Jos Diekstra
Het tuindersbestaan is niet gemakkelijk en sterk afhan
kelijk van de natuur: hard werken, lange dagen maken en
vaak voor relatief weinig inkomsten. Een onzeker bestaan
ook, met als vriend èn vijand het soms grillige seizoen. Een
probleem dat ook aan Santpoortse groente- en fruittelers
niet voorbij ging.
Een greep uit grilligheden
Het weer kan in uitersten vervallen: gortdroge zomers,
perioden van verdronken akkers, dan weer snerpende
winters. Kortom: het weer is de koopman met wie je als
tuinder maar te dealen had: een weerbarstig en onbuig
zaam heerschap voor tuinder en teelt.
In 1921 laat de regen het langdurig afweten. Er worden
heilige missen opgedragen en 20 dagen achtereen wordt
er in de IJmond om regen gebeden.
Lange en hevige winters kunnen een slechte start voor de
bloemen veroorzaken.
1941 heeft bijvoorbeeld zo'n lange winter, helaas ook een
hete zomermaand. In augustus lijkt het al herfst. Een
misoogst kan niet uitblijven.
1979 wordt in negatieve zin een memorabel jaar. Een lange
sneeuwrijke winter maakt het de bloemen moeilijk tot
begin mei aan toe, wat nadelig is voor de aanvoer. In juni
volgen hagelbuien die de gewassen geselen.
Nachtvorst in juni. Gevolg: een partij sla en andijvie wordt
gekeurd en ingedeeld in klasse III, waardoor de waarde
keldert.
Uit onverwachte hoek
In 1986 verrast Rusland de wereld met een kernramp, die
van Tsjernobyl. Een radioactieve wolk waaiert uit over het
land en doet ook Nederland aan, wat tot gevolg heeft dat
500 ton spinazie moet worden vernietigd. En de consu
ment? Die wil voorlopig even niets weten van bladgroente.
Beestjes
Het aardbeitorretje blijkt voor de aardbeienteler een
uiterst irritant beestje. Het kon plotseling in het seizoen
opduiken en de "zomerkoninkjes" aantasten. Daarom was
het raadzaam de aardbeiensloffen niet op het land achter
te laten om te voorkomen dat deze schadelijke diertjes
zich daarin zouden gaan nestelen.
In 1938 gaan de Nederlandse grenzen dicht vanwege de
coloradokever die de gewassen aantast.
Aardbeientorretje. Foto: internet.
Ziektes
Ook ziektes kunnen in de gewassen sluipen en hun ver
nietigende werk doen.
1938 blijkt een slecht jaar mede door grote droogte, wat
slechte gewassen, aardbeienmisoogst en ziekte in de
bonen tot gevolg heeft.
Bederf
Het grote probleem in vroeger dagen was steeds, dat men
zijn producten niet kon bewaren in afwachting van betere
tijden; het was verkopen of vernietigen.
Bederf van groente en fruit ligt trouwens altijd op de loer.
Het conserveren van tuinbouwproducten wordt geacti
veerd; 40% van de aardbeien bijvoorbeeld wordt verplicht
bestemd voor de (conserven)industrie.
Om bederf tijdens langdurige transporten zoveel mogelijk
te voorkomen werd De Spoorwegen verzocht om koelwa-
14