Kunst als aanjager bij de promotie van
Nederland Bloemenland
Lieke Baron
De meeste bolgewassen zijn voortgekomen uit in het wild
groeiende bolgewassen, die vanaf de Middellandse Zee
tot aan China voorkomen. In het oude Perzië en Turkije
worden al eeuwen enkele, dubbele tulpen, eenkleurige
en bont gekleurde bolbloemen gekweekt voordat deze
in West-Europa verschijnen. Men is er gek van en de tulp
komt veelvuldig terug in de kunsten, in decoraties van
gebouwen en sieraden, op glaswerk, etc. In het oude Tur
kije worden tulpenmotieven gebruikt op tegeltableaus in
paleizen, op praalgraven en in moskeeën. Ook op afbeel
dingen uit de Romeinse tijd is de tulp ook te zien.
V
JHPitC
Gevlamde tulpen in waterverf op perkament.
H. Herstenburgh (1667-1726).
Als in Nederland de belangstelling voor de bloembollen
cultuur groeit, komen er prachtige bloemenboeken en
naslagwerken. Een van de beroemdste is het fraaie tulpen-
boek van Judith Leyster uit 1643, sinds 1974 in bezit van het
Frans Halsmuseum in Haarlem.
Begin 17e eeuw is de tulp de populairste bloem aan de
Europese vorstenhoven. Met name de gevlamde tulpen
zijn geliefd. Dat ze er zo uitzien is trouwens het gevolg van
een dan niet onderkend virus.
Schilders beelden de tulp af op schilderijen, ze komt vaak
voor op Hollandse tegels en wordt gebruikt als motief in
Tulp op tegeltableau uit 17e eeuw.
geweven en geborduurde stoffen.
Er komen fraaie catalogi en prijscouranten met ingekleur
de tekeningen en aquarellen, waarbij het accent ligt op de
verscheidenheid en niet zozeer op de verkoop van grote
hoeveelheden. In vreemde talen, want het aanbod is zeker
ook al gericht op het buitenland.
In de 19e en 20e eeuw worden de handmatig gemaakte
catalogi vervangen door gedrukte exemplaren, waarbij
is gewerkt met grafische ontwerpen en fotografie naar
de mode van de tijd. Ook ansichten worden in enorme
hoeveelheden geproduceerd.
Een man, die eruit springt om zijn verdiensten als kunste
naar voor de bollencultuur is de Franse schilder Lucien
Manceau, die als decorschilder van de Franse opera in
Nederland is terechtgekomen. Hij trouwt hier en blijft in
Nederland wonen als de opera weer naar Parijs vertrekt.
Hij schildert kleurrijke plaatjes van bollenvelden, die door
handelsreizigers worden meegenomen als presentatiema
teriaal, en ook wel als relatiegeschenken worden aange
boden.
41
