W-C-Roozers &C°
oveRvecn
Catalogus met aquarel met anemonen.
Hollandmania en Dutchness eind 19e en begin 20e
eeuw in Amerika
Bij de promotie van Nederland Bloemenland komt er
steun uit onverwachte hoek.
Eind 19e en begin 20e eeuw reizen Amerikaanse kunste
naars af naar Nederland om daar de Nederlandse kunst uit
de 17e eeuw te bestuderen. Door de aankoop van Hol
landse meesters door rijke industriëlen is de Nederlandse
kunst uit de Gouden Eeuw in Amerika bekend geworden.
De afgebeelde portretten, het interieur, het landschap,
de zee- en riviergezichten van Rembrandt, Ruisdael,
Frans Hals, Jan Steen, Potter en anderen beïnvloeden de
Amerikaanse schilders. Ook is een aantal geboeid door de
schilders van de Haagse school, zoals H.W. Mesdag, Jacob
Maris, Mauve, de Israëls en Weissenbruch.
De Amerikaanse schilders leren de
Nederlandse schilders persoonlijk
kennen en er ontstaan goede contac
ten. Zij verblijven soms een half jaar
in een Nederlandse kunstenaarsko
lonie op het platteland, iets waar de
Haagse schilders in Nederland mee
zijn begonnen en wat ook in Frankrijk
op meerdere plekken gebeurde, zoals
onder meer in de omgeving van Parijs,
in Bretagne en in Zuid-Frankrijk. In
Nederland zijn er dergelijke kolonies
in Laren, Katwijk, Rijsoord, Hattem,
Veere, Heeze, Egmond en Volendam.
Het leven is er aangenaam: schone huizen, vers voedsel
zoals groenten, fruit, vis en landbouwproducten, altijd
wel mensen die Engels spreken, kerken van verschillende
gezindten èn vrienden en collega-kunstenaars, die elkaar
kunnen ontmoeten in een ongedwongen sfeer.
Volendam als ideale gemeenschap
Volendam is de bekendste plattelandskolonie geworden
door in eerste instantie het reisverhaal van de Fransman
Havard, gevolgd door een in Amerika uitgegeven reeks
geïllustreerde artikelen. Als gevolg daarvan vestigen er
zich nog meer Amerikaanse schilders.
Schilders die er niet wonen, verwerken dikwijls wel de
Volendamse klederdracht in hun werken. Door tentoon
stellingen en verkoop krijgt het dorp ook een enorme
bekendheid bij toeristen. De schilders beelden het dorp af
als het wonderschone, oude Holland. Door hun selectieve
benadering, rijke fantasie en creatieve invulling ontstaat
de indruk van Nederland als een "Dutch Utopia". De
werken scheppen een beeld van eerlijke arbeid, een zuiver
karakter, huiselijkheid, onafhankelijkheid, traditie en
ambachtelijkheid, allemaal zaken, die in de Amerikaanse
samenleving verloren zijn gegaan of dreigen verloren te
gaan: het typische Dutchness. In Amerika ontstaat een
ware Hollandmania en de bezoekersstromen uit Amerika
groeien.
Internationale bekendheid
Door reisbeschrijvingen en internationale schilderijenten
toonstellingen, onder meer in Parijs, wordt de belangstel
ling voor Nederland nog meer gewekt en er zijn nauwelijks
kunstenaars, die niet worden bekoord door het kleurrijke
landschap met de bloeiende bolbloemen in de lente. Ook
Hyacintenvelden op de Glip begin 20 e eeuw.
42
HflflRLEM-Mollarvd
■(•iTfllteWl Mlttl^H