Kwekerij Nijssen aan de Hoofdstraat
Jan Morren
Aan de oostkant van de Hoofdstraat in Santpoort-Noord
is aan het eind van de 19e eeuw een kwekerij gesticht door
Jacobus Nijssen. Hoewel er niet veel over bekend is, is het
genoeg om een artikel aan te wijden.
De kwekerij
Het begint met Matthijs Geerlings, een timmerman uit het
dorp Santpoort. Deze bezit in 1877 ten oosten van de Rijks
straatweg (de huidige Hoofdstraat) ter hoogte van ons
dorp een perceel bos, een huis met erf en een toegangs
weg met bos. Huis en bos maakten oorspronkelijk deel
uit van de buitenplaats Huis Ten Bilt. In het huis (1840)
was een tapperij gevestigd. In 1877 jaar verkoopt Matthijs
dit geheel aan Jacobus Nijssen junior voor 5800 gulden.
In de transportakte werd het bos niet meer genoemd,
maar wordt gesproken over een perceel grond. We mogen
aannemen dat het bos al was gerooid. Het perceel had de
vorm van een langwerpige punt dat zich vanaf het huidige
Broekbergenplein uitstrekte naar het noorden langs de
Rijksstraatweg.
Gezinsuitbreiding
Jacobus trouwt in 1876 op 22-jarige leeftijd met de 2 jaar
jongere Anna Maria Brouwer uit Schoten waar zij gaan
wonen. Jacobus is dan nog landbouwer. Hier wordt hun
eerste kind Anna Maria geboren, dat slechts 4 jaar oud
wordt. Rond 1878 verhuizen zij naar Velsen. Het gezin
breidt zich uit met respectabel aantal kinderen: Catharina
Jacoba, Maria Petronella, Jacobus Petrus, Anna Maria, Ja-
coba Cornelia, Petrus Cornelis, Margaretha Maria, Cornelia
Margaretha, Petrus Cornelis, Cornelis, Johannes Petrus en
Gerardus. Van deze kinderen komen er vier zeer jong te
overlijden.
Erfkwesties
Niet lang na de geboorte van Gerardus slaat het lot op
nieuw toe: zijn vrouw komt te overlijden.
Jacobus is getrouwd in gemeenschap van goederen, het
erfdeel van zijn vrouw wordt in 1893 bij een akte van schei
ding van het bezit, toebedeeld aan Jacobus. De toeziend
voogd wordt gemachtigd om toe te zien op de erfdelen
van de nog minderjarige kinderen, tot aan de erfuitkering
bij de beëindiging van de voogdij. De boedel bestaat dan
uit een woonhuis, schuur, getimmerte, erf, werf en een
perceel tuin of teelland. De waarde wordt getaxeerd op
6500 gulden. Op de bezittingen rust dan nog een hypo
theek van 4000 gulden.
Nieuw leven
Jacobus hertrouwt in 1893 op 40-jarige leeftijd te Rijnsa-
terwoude met de daar wonende Maria Christina Maar
schalk die dan 36 jaar oud is.
Jacobus sticht in 1893 op de plaats van het eerder genoem
de gerooide bos en op het erf bij het huis een bloem
kwekerij met een schuur. De notweg (weg over andermans
grond om een doorgaande weg te bereiken) was voor hem
blijkbaar niet interessant, want in het jaar van aankoop
verkoopt hij die door aan een derde.
In 1893 laat hij het huis vergroten en er een schuur bij bou
wen. Dit huis is nu bekend als Hoofdstraat 169. Jacobus en
Maria Christina worden in 1894 verblijd met de geboorte
van Anthonius.
Expansie
In 1902 breidt hij de kwekerij uit door de aankoop van een
perceel, bestaande uit een tuin, schuur en bergplaats van
Willem Johannes Hendrik La Lau. Hieruit en uit de topo
grafische kaart uit 1850 kunnen we afleiden dat dit perceel
al in gebruik was als kwekerij. Laatstgenoemde blijft
mede-eigenaar. Hij is een geneesheer, wonende in een
pand dat nu nog steeds te vinden is aan de Hoofdstraat
187 en dat hij in 1892 heeft laten bouwen op de plaats van
een ouder huis.
Bezittingen La Lau
De aangekochte kwekerij heeft de vorm van een trapezi
um, strekt zich uit van het huidige Broekbergenplein, langs
de Rijksstraatweg, tot aan het huis van de geneesheer en
sluit aan op het driehoekige perceel dat Jacobus al in bezit
had.
Op dit perceel staat aan de Rijksstraatweg een huis dat de
geneesheer in bezit houdt. In 1901 overlijdt zijn echtgenote
Maria Catharina Braun. Zijn bezittingen in Santpoort wor-
49
