De tussenhandel m.n. verdiende veel aan de aardbei
enteelt; de tuinder moest maar afwachten hoe groot de
totale oogst was en hoeveel de koper wilde bieden.
Soorten
In Kennemerland is met veel soorten aardbeien geëxperi
menteerd.
Een soort die vóór de oorlog erg bekend was, was de Ama
zone, een fabrieksaardbei. Deze verkocht goed, maar had
als nadeel dat hij erg gevoelig was voor voorjaarskoude.
Aan het begin van de oorlog blijkt deze soort, evenals de
Dutch Evern van de tuinderijen verdwenen.
De aardbei die furore maakt is de Moulin Rouge (Molle-
roesj).
Begin jaren '50 zoeken de jamfabrikanten voor verdere
verbetering van de jam een zeer goede aardbeiensoort die
snel ingevroren kan worden. Er duikt een nieuwe soort op:
de Climax.
Oogsten
De oogst van de aardbeien werd ook wel de "aardbei-
haal" genoemd. Iedereen in het gezin moest de handen
uit de mouwen steken. Het huishouden werd tijdelijk
ondergeschikt gemaakt om met alle beschikbare krachten,
geknield over de bedden, deze zomerkoninkjes binnen te
halen. Als het seizoen op zijn hoogtepunt was, werden
extra krachten ingehuurd, zoals vissers uit de Egmonden
of rondtrekkende zigeuners.
Dat plukken was op zich een hele kunst. De aardbei mocht
natuurlijk niet beschadigd worden. De plukker moest het
steeltje vastpakken en de vrucht voorzichtig afknijpen. Wie
het niet goed kon, liep meteen in de kijkerd: hij of zij had
dan rode handen en werd voor "knijper" uitgemaakt.
Daarnaast mochten de plukkers niet opkoppen of op
pronken m.a.w. stiekem de kleine aardbeien van mindere
kwaliteit onderin leggen en de grote welogende exempla
ren bovenop; dat zou wantrouwen wekken bij de veiling
en de kopers.
Dagschema
De werkdagen waren grofweg te verdelen in sessies van
3 uur. Al vroeg in de ochtend begon het werk op het land.
Om 9.00 uur was het "konkeltaid", tijd voor koffie en
brood. Daarna weer aan de arbeid tot 12.00 uur, waarna
de warme middagmaaltijd werd gebruikt. Opnieuw 3 uur
werken tot 15.00 uur: tijd voor koffie, thee en brood.
ff "Sjiaamberal
Aardbeienoogst op Tuinderij Spaarnberg bij het Schoter Kerkpad, nabij de Wüstelaan. Op de foto o.a.: jaap Kuil, Henk van Roon sr.
en Henk van Roon jr. Foto: Noord-Hollands Archief.
^9^"' SjIljIOPh'
H "indenj.
5