van het maandelijkse tijdschrift 'Leven en Werken', een
tijdschrift voor meisjes en jonge vrouwen, dat vanaf
1916 verscheen onder redactie van o.a. Annie Salomons;
ook de jaren daarna werd de bibliotheek er mee ver
rijkt. Toen de bibliothecaris mw. Runnard klaagde, dat
er te weinig werken waren, beloofde Jeannette van den
Bergh van Eysinga, dat ze nog een kijkje zou nemen in
de boekenafdeling van haar huis. Later werden er, als
de financiën dat toelieten, ook boeken gekocht. In 1919
schafte men nog op voorstel van de voorzitster de vol
ledige werken van Multatuli aan. Niet toevallig, in deze
jaren schreef zij zelf twee boeken over deze schrijver.
De bibliotheek bevatte dus niet uitsluitend boeken die
een directe relatie hadden met het vrouwenvraagstuk.
De bibliotheek vond een plek in de Bewaarschool van
mw. Wüste. De leden van de Afdeeling konden de boeken
gratis lenen. De belangstelling voor de bibliotheek viel te
gen. Op een ledenvergadering benadrukte Jeannette van
den Bergh van Eysinga dat het toch belangrijk was om de
boeken en brochures aandachtig te lezen, zodat men zich
op de hoogte kon stellen van wat vrouwen zoal konden
doen en ook van wat het streven van de Bond was, als
het vrouwenkiesrecht zou zijn verkregen. Toch waren er
in 1917 slechts negentien lezers ingeschreven en waren er
maar drie a vier trouwe klanten. In 1918 besloot men de
boeken onder te brengen bij de Volksbibliotheek.
Olga Wüste-von Gotsch had in 1890 op het terrein van
Spaarnberg een Bewaarschool gesticht (nu: Wüstelaan 79).
De Afdeeling Santpoort van de Bond voor Vrouwenkiesrecht
mocht hier bijeenkomsten houden. Ook het bibliotheekje van
de Afdeeling was hier gevestigd.
Politieke activiteiten
De Bond was, zoals eerder vermeld, niet van zins in een
politiek kamp terecht te komen. Steeds werd er weer
op gehamerd dat men een vereniging wilde zijn voor
alle voorstanders van vrouwenkiesrecht, zonder zich
daarbij uit te spreken over tijd en tempo van invoering.
Het is niet gemakkelijk om een indruk te krijgen hoe
vaak er door de vrouwen van de Afdeling Santpoort
gesproken werd over de kwestie van de invoering van
het kiesrecht en welke opvattingen men daarover had.
Op de bestuursvergaderingen en ledenvergaderin
gen werd wel over politiek gesproken, meestal naar
aanleiding van de agenda van de landelijke Alge
mene Vergadering van de Bond, maar de inhoud
van de discussies wordt helaas niet weergegeven.
Jaarlijks koos men afgevaardigden voor de Algemene
Vergadering. Vergeleken met sommige andere afdelin
gen waren de vertegenwoordigers van Santpoort trou
we bezoekers van deze vergaderingen, maar ze voer
den daar blijkens de verslagen vrijwel nooit het woord.
Een enkele keer komt er iets naar voren. Eind 1915 kwam
het kabinet Cort van der Linden met voorstellen voor
een grondwetswijziging: algemeen mannenkiesrecht
en passief kiesrecht voor vrouwen en de mogelijkheid
om op een later tijdstip actief vrouwenkiesrecht mo
gelijk te maken. Dit leidde tot heftige discussies van
voor- en tegenstanders van het vrouwenkiesrecht.
In de BvVK ontstond er een discussie over de aanstaande
grondwetswijziging en of de Bond haar gematigde opstel
ling moest wijzigen. De Afdeling Zandvoort deed daarbij
een voorstel om direct al de Statuten te wijzigen en vast
te leggen dat de Bond voor invoering van gelijk kiesrecht
man en vrouw was. Santpoort steunde dit voorstel, dat
echter voor veel deelnemers aan de landelijke vergade
ring te radicaal was. Het zou in feite betekenen dat de
Bond de invoering algemeen mannen- en vrouwenkies
recht ondersteunde. Er werd een commissie benoemd,
een vaker voorkomende manier om een standpuntbe
paling in een ingewikkelde kwestie vooruit te schuiven.
Ook de Afdeeling Santpoort was alert ten
aanzien van haar politieke neutraliteit.
De bestuursleden kwamen, gezien hun sociaaleconomi-
sche achtergrond, hoogstwaarschijnlijk uit liberaal ge-
najaar 2018 Stichting Santpoort
12
