Sandpoort, by de Westlaan, voorzien van een extra groot
Paardenstal voor 26 Paarden, een Koestal en Knechtska
mer, met nog een meest nieuw Wagenhuis, kunnende
ook daarin 20 Paarden gestalt worden; voorts een extra
groot Erf, met een Slingerboschje, Moestuin, Aspergie-
bedden
Over de nieuwe herbergier lezen we: "WORDT GEAD
VERTEERD dat 't LOGEMENT de GROENE VALK in de
Santpoort, boven Haarlem, van Castelein verandert is,
en thans bewoond wordt door LODEWYK HIPPE, die
zyn dienst presenteert aan alle Heeren en Dames, zo tot
Maaltyden als Logement, verzekerende een ieder van een
prompte en civiele bediening."
Moeilijke tijden
Er breken nu wisselvallige tijden aan onder de Bataafse
Republiek en in de Franse tijd. De handel stagneert. Er
zijn meldingen van insolventie van (voormalige) bewo
ners, pensiongasten of herbergiers-exploitanten. Een
potentiële koper verwacht men in deze moeilijke tijden
niet. In 1799 wordt te huur aangeboden: "Een zeer gere
nommeerde en ter neering staande herberg genaamd
De Groene Valk met deszelfs capitale huizing, voorzien
van verscheiden boven- en benedenkamers, stalling voor
verscheidene paarden en koeyen, te bevragen bij Hendrik
Kromhout te Velzen, en bij Gerrit van den Aartweg in de
Zandpoort."
In 1800 wordt de Groene Valck door Kromhout en Van
den Aartweg verkocht aan de Amsterdammer Dirk Wes-
sels, kennelijk als beleggingsobject, met als beschrijving:
"herberg met stallingen, schuuren, doorrij, erve en wer-
ve", met "eigen vrije uit- en inweg van en naar de Bre-
derooselaan of -weg".
In 1806 is er weer eens een faillissement; er komt een op
roep met betrekking tot belanghebbenden bij de insol
vente boedel van Jacob Witteman en Neeltje Bouwens
gewoond hebbende in de herberg Groene Valk. Vervol
gens staat de herberg te koop: "Men zal ten Huize van
Antonij Vreem, Castelein in 't logement te Velzen, pu-
blicq verkoopen: Een wel ter Neering staande LOGEMENT
of HERBERG, genaamt DE GROENE VALK, benevens
derzelver Stalling voor Koeijen en Paarden; alles zoo als
hetzelve drie dagen voor de Verkooping is te zien, mits
zig adresseerende bij Gt [Gerrit] van den Aartweg. Inmid
dels is hetzelve Perceel uit de hand te Koop, te bevragen
bij Hend. Kromhout Mr Timmerman te Velsen. Zullen de
Veilconditie, benevens de Bewijzen van Eigendom te zien
zijn ten Kantore van Mr C[ornelis] C[onstantijn] van Val
kenburg, Schout en Secretaris te Velsen."
Zodoende verkoopt Dirk Wessels in 1806 de herberg
aan Abraham Snijders, sinds 1797 al eigenaar van de be
langrijkste herberg van Santpoort, De Weijman. Snijders
overlijdt al een half jaar later. Zijn weduwe Euphrosina
Anspach maakt in de dan gangbare larmoyante stijl zijn
overlijden publiekelijk bekend: "Heden trof mij en mijne
vier onnoozele onschuldige] Kinderen de gevoelige
slag, mijn waarden Man, ABRAHAM SNIJDERS, oud 43 Ja
ren, onder welke ik circa 9 Jaren in de Echt vereenigd was,
is mij, na eene hevige Ziekte van 8 Dagen, door den dood
ontrukt; geve van dit voor mij zoo smertelijk verlies ken
nis aan Vrienden en Bekenden, verzoeke van Condolean-
tie-Brieven verschoond te blijven. Zandpoort onder Vel
sen, den 24 Maart, 1807. E. Anspach Wed. Am. Snijders."
Euphrosina laat de volgende dag de eigendomsrechten
van haar erfgenamen bij de Velsense secretaris vastleg
gen. Twee jaar later laat zij, in verband met haar huwe
lijk buiten gemeenschap van goederen met de nieuwe
waard van de Weijman, het exclusief recht van haarzelf
en haar kinderen op de twee herbergen nogmaals re
gistreren. Nu wordt echter wat betreft de Groene Valk
gesproken van een "geweesen herberg of logement". In
deze jaren krijgt de Groene Valk een andere bestemming.
Dat laatste bleek ook al uit een familieadvertentie: "ON
DERTROUWD Jacob van Braband en E. Anspach Wed.
Am. Snijders Sandpoort den 14 van Grasmaand [april]."
Daaronder in cursief: "Wijrecommenderen ons in ieders
gunst en beloven een prompte en civiele bediening, in
't Logement de Weyman". Er wordt dus niet gesproken
over de Groene Valk.
Spiegel van Santpoorts welvaren
De frequente aankondigingen van publieke verkopingen
in de herberg weerspiegelden ook het sociaalecono-
misch karakter van het dorp Santpoort en de heerlijkheid
Velsen: een puur agrarisch gebied, met een randje van
27
Stichting Santpoort najaar 2018
