Zicht op de hofstede Zinneveld vanuit Bloemendaal in 1917. Rechts in de berm verstopt achter alle palen en borden staat grenspaal
In 1970 bleek bij de jaarlijkse inspectie dat twee palen
in het duin ontbraken. De paal die in de zeereep stond
(nummer 15a), is mogelijk ondergestoven. Van paal 11a
ontbrak elk spoor. Aangezien deze laatste niet in een ge
bied stond waar stuivend zand aanwezig was, moet de
vermissing aan menselijke activiteit toegeschreven wor
den. In het midden van de jaren '80 zijn twee betonnen
vervangers geplaatst. In 2010 is de oorspronkelijke paal
uit 1953 echter gevonden bij graafwerkzaamheden bij
een particulier in de tuin zo'n twee kilometer verderop
aan de Duin en Kruidbergerweg. Deze is in 2011 terugge
plaatst naast zijn betonnen vervanger. Loop in Duin en
Kruidberg een keer de blauwe of zwarte wandelroute om
deze paal tegen te komen.
Ook paal 9, op het terrein van het voormalig Provinciaal
Ziekenhuis, is een replica. Bij sloopwerkzaamheden op
dat terrein in 2000 is de paal met ander puin vermalen
en afgevoerd. Vanwege de beschermde status als provin
ciaal monument is uiteindelijk een replica vervaardigd,
die sinds 2005 het terrein siert.
Al met al zijn er nu nog steeds 22 grenspalen van de
hoogheemraadschappen te vinden in het duin en langs
wegen. Slechts vijf exemplaren zijn nu niet meer terug
te vinden. Dat maakt dit een bijzondere reeks. Vaak is
slechts een enkel exemplaar van zo'n reeks nog terug te
vinden, laat staan meerdere opeenvolgende exemplaren.
Het grensverloop van de hoogheemraadschappen is dus
uiteindelijk bijna 700 jaar nagenoeg ongewijzigd geble
ven. Pas toen het beheer van de waterkeringen tussen
de grens en het Noordzeekanaal door Rijkswaterstaat
aan Rijnland in 2000 werd overgedragen, verloren de
grensmarkeringen ook hun ceremoniële functie.
De grenspalen tussen Velsen en Bloemendaal
Het probleem van de landmeters Kros en Latenstein is
uiteindelijk dus opgelost door stenen palen te plaatsen,
waarvan we de meeste zelfs nu nog kunnen terugvinden
dankzij hun uitgebreide verslagen. Voor de gemeente
grens is er helaas niet zo'n mooi spoor te volgen, maar
met wat speurwerk blijken we toch best wel veel te we
ten te kunnen komen.
7 van Rijnland. Beeldbank Noord-Hollands Archief, inventarisnummer bld_7930fotonummer NL-HlmNHA_bld_7930
najaar 2019 Stichting Santpoort
28
