duinen (nu ongeveer de Mellonahof in Santpoort-Zuid).
Hiervan zijn er nu nog 5 te vinden, 4 daarvan in het duin
gebied van Duin en Kruidberg en De Kennemerduinen,
en eentje langs de Velserenderlaan. Dit zijn eenvoudige
paaltjes, die ongeveer 50 centimeter boven het maaiveld
uitsteken. Aan de ene zijde is "Velsen" uitgehakt, aan de
andere "BL".
Grenspaal uit 1860. De
initialen BL geven aan
dat het een grenspaal
tussen Bloemendaal en
Velsen is.
Ondanks dat de genoemde locaties in de brief redelijk
goed te herleiden zijn, zijn er dus nog 11 palen niet terug
gevonden. Vanaf het strand tot aan de Brederoodseweg
hebben er in totaal 13 gestaan. Uitgebreide zoektochten
hebben niets opgeleverd, maar er is dan ook wel veel
op de schop gegaan sinds 1860, vooral op het Provinci
aal Ziekenhuisterrein. In het duin zelf zouden nog twee
palen moeten staan. Helaas staat de eerste paal vermeld
op 20 el (meter) vanaf de top van de zeereep richting het
strand, en zijn er op die locatie sindsdien vele tientallen
meters duin bijgekomen, zodat de paal waarschijnlijk be
dolven ligt. De derde paal uit de serie is helaas gekoppeld
aan een veldnaam die niet meer bestaat (het Keeten-
vlak). De zone waarin die logischerwijs zou kunnen staan,
omvat een tweetal valleien, maar juist één daarvan is ooit
afgegraven en daar ligt nu het Cremermeer. De zone daar
rondomheen bestaat plaatselijk uit een hoog opgescho
ten duindoornstruweel met veel gras, waardoor een
eventuele paal al snel aan het oog onttrokken is.
Opvallend is het ontbreken van een paal bovenop de
binnenduinrand. Uit de bewuste brief blijkt, dat er daar
nooit éen gezet is, want daar stond al een paal van Rijn
land (nummer 10). Het is inderdaad een van de weinige
locaties waar de beide grenzen exact gelijk lopen. Maar
de normale gang van zaken was toch wel dat elke instan
tie voor de duidelijkheid toch een eigen paal plaatste,
zeker op zo'n prominente plaats boven op het hoogste
duin. Misschien dat deze zuinigheid ingegeven was van
wege de vele paaltjes die nodig waren op de grens van
Velserend met Bloemendaals Begin (PZ-terrein). Vanaf
de huidige Bergweg tot en met de oude begraafplaats
op Meer en Berg nabij de Brederoodseweg zijn er zeven
geplaatst. Oostelijk van het terrein van het Provinciaal
Ziekenhuis zijn de laatste drie palen geplaatst, maar deze
zijn helaas (nog) niet teruggevonden, wel een tweetal
nieuwere palen.
De meest in het oog springende daarvan is de achtkanti
ge paal met een halve bol erop die aan de westzijde van
de Brederoodseweg direct langs het trottoir staat. Hierin
zijn de namen van beide gemeenten volledig uitgehakt.
In de archieven en op oude kaarten is er echter niets over
terug te vinden. De paal is nog wel te zien op een oude
ansichtkaart, maar de datering daarvan is niet bekend.
Het buurtje dat daar op staat is, gebouwd vanaf 1921, dus
de ansicht dateert dus logischerwijs van daarna, maar
de paal kan natuurlijk daar al gestaan hebben. Op de
ansichtkaart staat de paal dan aan de oostzijde van de
weg. Afgaande op stijlkenmerken en verwering dateert
de paal ergens midden eerste helft van de 20e eeuw.
Niet ver daarvandaan staat een eenvoudig hulppaaltje
dat ook met enig mysterie is omgeven. Deze staat in een
Foto:Joost Veer
Grenspaal tussen
Bloemendaal en Vel
sen uit de 20 eeuw
langs de Brederoodse
weg.
Foto:Joost Veer
najaar 2019 Stichting Santpoort
30