Sfei-'- F
z.. 'zo-
keling was het de vraag in hoeverre daarvan nog sporen
en resten bewaard zouden zijn gebleven. En ook: hoe
dat vooraf met voldoende zekerheid aan te tonen. Van
wege de aard van de eventuele sporen en het intensieve
gebruik in de latere tuinderijperiode was inspectie door
middel van grondboringen op voorhand weinig kansrijk.
Bovendien was een proefsleufonderzoek ter plaatse van
de winkelingang en de inrit naar de parkeerplaats uit
praktische overwegingen van bedrijfsvoering uitgeslo
ten. Ook hier werd de oplossing gevonden in het begelei
den van de onvermijdelijk uit te voeren graafwerkzaam
heden.
Wat direct opviel, was de beschoeiing die overal was aan
gebracht. De oevers waren steeds versterkt met planken
wanden, gezekerd met diep ingeslagen paaltjes. Het was
noodzakelijk gezien de uit los stuifzand opgebouwde on
dergrond. Het plaatselijk aanbrengen van plaggen op de
bodem was een andere wijze om verspoeling van zand
en daarmee dichtzanden van de sloot tegen te gaan.
Door de wijze van ontgraven werden vooral de diepste
delen van de al lang geleden opgevulde gietsloten zicht
baar, ook al kwam op een enkele plek toch nog een door
snede voor optekenen beschikbaar.
De bij dit artikel afgebeelde opgevulde sloot behoren
de tot de zuidelijke groep van bleekvelden waarin de
blekerij van Berckenrode was opgedeeld, stelde aan de
onderzoeker lastig te beantwoorden vragen. Deze bleek
namelijk ingegraven in een laag zeer humeuze, zwarte
grond die vele malen ‘op de schop’ is geweest. Bepaald
Aansnijding van de westoe
ver van diepe gietsloot en/of
secundaire zandvaart.
A - Ongeroerde duinzanden.
B - Vaartbodem met stapel
plaggen tegen verspoeling.
C1+2+3 Oudste zandvulling
in fasen (blekerijtijd).
D - Donkere laag met
brokken toont geleidelijke
opvulling.
E - Opvulzand van definitieve
demping.
F - Donkere deklaag uit
tuinderijperiode.
Alhoewel de blekerijsporen zich dus in het noorden con
centreerden, kwamen verspreid over het gehele ontgra
ven areaal nauw samenhangende sporen voor, en wel in
de vorm van de gietsloten.2
Horizontale aansnijding van onderste deel van een opgevul
de gietsloot. Zandig onderin, hogerop/middenin modder
laag. Rechts is de planken beschoeiing zichtbaar.
■r
Foto: VWm Bosman
najaar 2020 Stichting Santpoort
52
2 Gietsloten zijn de schoon watervoerende smalle watergangen van
waaruit de blekersknecht met de houten hoosspaan het bleekgoed
kon nathouden (het hozen).
Foto: Wim Bosman
SANBE
