Stichting Santpoort najaar 2020
niet wat je verwacht bij een blekerij maar eerder bij een
zwaar bemeste tuinderij. De verklaring is dat deze oor
spronkelijk gietsloot door de eeuwen heen gehandhaafd
bleef, ook nadat de blekerijfunctie verloren ging en de
bodem gaandeweg intensief werd bemest voor andere
doeleinden. De eerstvolgende oorspronkelijke gietsloot
aan de westzijde is momenteel trouwens nog steeds
zichtbaar, zij het voor een heel klein deel, en bovendien
met het verlies van de al zo schaarse zichtbare cultuur
historische waarden uit de bleekperiode. Het betreft het
‘op sierlijke wijze’ vergraven tuinelement bij de entree tot
de Mellonahof. De er haaks aan gekoppelde sloot die de
toegangsweg tot het hofje aan de noordzijde begeleidt, is
wel in oorspronkelijke staat gebleven.
Een ander type sporen dat het fundamentele belang van
water in het bleekproces onderstreept, is de waaier van
buisleidingen die werd aangetroffen in het noordelijkste
deel van de bouwput.
Deze toentertijd ‘pompen’ genoemde houten leidingen
waren opgebouwd uit centimeters dikke planken die
aan elkaar waren gespijkerd met handgesmede nagels.
Zij bezaten meestal een vierkante doorsnede die wel tot
Tijdens de aanleg van de nieuwe inrit leggen Syntegra-on-
derzoeker mw. Halverstadsamen met mw. Groot (gemeente
Velsen) en dhr. Jan Morren de houten afvoerleidingen bloot,
ingegraven in de opvulling van de oude vaart.
Stelsel van vier uit planken samengestelde waterleidingen
voerden duinwater aan vanuit de gietsloten. Hun ligging in
donkere, bemeste grond bewijst dat zij niet uit de allereerste
fase van de blekerijperiode stammen. Kijkrichting zuidzuid-
west.
Knik met koppeling in de opengewerkte, meest westelijke
houten buisleiding. De constructiewijze laat zien dat de
leidingen de toevoer van water naar de blekerij verzorgden.
Foto: Wim Bosman
Foto: Wim Bosman
53
Foto: Wim Bosman
J-'1'’