Bronnen
belangwekkende sporen en resten bewaard zijn geble
ven. En ook is zeker dat er vroeger hier ter plaatse heel
wat werd afgetobd.
Zoals de tenen de twijgen van de tobben bijeenhouden,
en deze op hun beurt de duigen, blijkt uiteindelijk water
de allesverbindende factor. Water bracht ooit het zand
aan zodat de kust kon worden gevormd. Water bond het
stuifzand en voedde vervolgens het plantendek opdat
het duinzand niet eindeloos ver landinwaarts zou wor
den uitgestrooid. Daarbij bood het leefruimte aan onze
prehistorische voorgangers en maakte aan het eind van
de Middeleeuwen massaal zandtransport per schuit mo
gelijk, vulde vervolgens de gietsloten, weekte, loogde,
waste en spoelde schoon.
In het huidige landschap is de rol van water alleen met
inspanning terug te vinden. Een vergraven, maar in feite
nieuwe sloot, een enkele regenpijp, straatkolk en riool-
put; dat is het wel zo’n beetje. Echter, gewoon onder ons
en nog geen meter bij ons vandaan is dankzij het grond
water de hele ontwikkelingsgang van het landschap en
daarmee ook van de bewoners die ons voorgingen, in
veilige bewaring genomen. Voorlopig althans.
Wim Bosman woont sinds 1956 in Santpoort-Zuid.
Als beeldend kunstenaar houdt hij zich bezig met ruimte
en tijd, met name hoe het evoluerende landschap en de
sporen van de bewoners ervan in materie zijn omgezet.
Vandaar zijn werkzaamheid als geo-archeoloog, ook na
pensionering als gemeentearcheoloog van Velsen.
Aar, J.A. van der, Rolle, S. Santpoort, twee dorpen in de
schaduw van Brederode (Haarlem, 1991)
Krist, J.S. Evaluatierapport van een opgraving variant
archeologische begeleiding Blekersduin te Santpoort.
(Doetinchem, 2018)
Morren, J. Blekerij van de heer Berckenrode, De Zand
poort nr. 25 (2012) 14-27
Regtdoorzee Greup-Roldanus, S.C. Geschiedenis der
Haarlemmer bleekerijen (’s-Gravenhage, 1936)
Rom bouts, H. (red.) Haarlem ging op wollen zolen,
Opkomst, bloei en ondergang van de textielnijverheid
aan het Spaarne. (Schoorl, 1995)
Noord-Hollands Archief, Beeldbank, NL-HlmN-
HA_51000504, Kopie uit 1715 van de kaart van Jan van
Leeuwen uit 1679, met de ligging van enige blekerijen
gelegen ten noorden van de Jan Gijzenvaart onder Vel-
sen. NL-HlmNHA_51000791_M, Kaart van de landerij
en en blekerijen ten westen van Haarlem, 1599, Pieter
Bruinsz
najaar 2020 Stichting Santpoort
56