OF
Het Schoterkerkpad
Samen naar school en naar het stadhuis
Aan de Sint-Bavokerk, of Schoterkerk, danken we de
naam van het Schoterkerkpad, in de volksmond ook het
Zwartepad genoemd. Het pad langs de vaart was de
snelste verbinding voor de kerkgangers van Jan Gijzen-
vaart. Het pad heeft eerder de Hodsonlaan geheten, naar
de eigenaar van de buitenplaats Spaarn en Hove, later
geschreven als Spaarnhove. Hodsons landerijen strekten
zich uit van het Spaarne tot aan de huidige Bloemendaal-
sestraatweg.
De volgende eigenaar van Spaarnhove, Hieronymus
(Jeróme) Sillem, was een belangrijke bankier bij de Hope
of Van der Hoop Bank in Amsterdam. Voor de Van der
Hoop Bank had Sillem opgetreden als tussenpersoon
voor de Russische tsaren. Later werd Sillem mede-eige-
naar van de Van der Hoop Bank in Amsterdam en kocht
hij een buitenplaats vlakbij zijn collega-directeur Adri-
aan van der Hoop, die op de buitenplaats Spaarnberg in
Santpoort woonde. Beiden lieten rond 1830 hun tuinen
door Jan David Zocher vernieuwen naar de Engelse land
schapsstijl. Daarbij werden de oude hofsteden vervan
gen door een hoeve in de stijl van een Zwitsers chalet,
passend in de romantische stijl van hun parken. Het in
1835 gebouwde chalet aan de Wüstelaan in Santpoort
is nog steeds te bewonderen, het chalet van Spaarnho-
ve is in 1973, als restaurant de Posthoeve, afgebrand. De
nieuwbouwversie trof eenzelfde lot (locatie: naast de
kinderboerderij in het Noordersportpark, nu een appar
tementengebouw aan de Sportweg).
De nieuwe St. Bavokerk had in 1857 nog niet zijn deu
ren geopend - en de kerkgangers van de Vaart konden
braaf over de Hodsonlaan ter kerke gaan - of het buiten
van Jeróme Sillem werd in 1859 op een veiling verkocht
en in 1860 gesloopt. De bestuurders van de St. Bavokerk
vreesden dat met de verkoop van de grond, ook het recht
van overpad zou vervallen, zodat de Vaarters - om bij de
Bavokerk te komen - zouden moeten omlopen over Sant
poort Dorp. Dat zou niet in goede aarde vallen, temeer
omdat de nieuwe kerk al zo’n vierhonderd meter verder
van de oude noodkerk verwijderd was! Het kerkbestuur
nam geen risico en kocht een strook grond van ongeveer
vijftig meter breed, zuidelijk van de Jan Gijzenvaart en
strekkend tot aan de Bloemendaalsestraatweg. Het pad
heette toen eerst een tijd Kerklaan en later werd het dus
Schoterkerkpad.
Na de bouw van de Bavokerk was er ook de wens van
een eigen katholieke school. De Openbare School aan de
Rijksstraatweg bestond weliswaar voor 95% uit katholie
ke kindertjes, maar ‘eigen’ was toch beter. De Bavoschool
werd aan de Jan Gijzenvaart gebouwd, vlak bij de Delft.
De school werd, als tegemoetkoming aan de Vaarters,
nu netjes halverwege Jan Gijzenvaart gebouwd. Dan was
dat gezeur over de kerk ook eindelijk afgelopen. In 1905
Lossen van kolen uit Montaniawagon op het terrein van het
Provinciaal Ziekenhuis, 1950.
NB. De bijnaam Zwartepad is ontleend aan het feit
dat het Provinciaal Ziekenhuis voor de verwarming
gas van de Schoter gasfabriek ging gebruiken. Aanleg
van de buis en onderhoud van het pad moest vanaf
de Delft door het PZ worden geregeld. Als verharding
voor het pad hoefde men niet lang te zoeken: er la
gen nog bergen kolengruis op het terrein, waarmee
het Schoterkerkpad werd verhard. En de kleur van
de steenkool werkte door in de naam van het pad. U
raadt het al: Zwartepad.
De boerderij van Spaarnhove rond 1965.
Beeldbank Noord-Hollands Archief
najaar 2022 Stichting Santpoort
30
Beeldbank Noord-Hollands Archief