Waarheid of fabel?
Mogelijk heeft Claes met de aankoop van de herberg te
hoog gegrepen, want vijf jaar later verkoopt hij de her
berg aan Jaques Dupeyrou uit Amsterdam voor 1310 gul
den, een flinke verliespost dus. Het zal een noodsprong
geweest zijn om uit de schulden te komen.
Vijf jaar later wisselt de herberg met wat erbij hoort, al
weer van eigenaar en wordt Pieter Jacobzoon Sterckman
de nieuwe bezitter, maar wel met een lening, waarbij de
herberg het onderpand is.
De naam De Wildeman zal later terugkomen bij een voor
malig café aan de Hoofdstraat tegenover de Slaperdijk.
Uiteindelijk krijgt het voormalige café-restaurant Zomer-
lust op de splitsing Hoofdstraat en Hagelingerweg die
naam.
Wat Pieter Jacobzoon voor de herberg betaald heeft is in
de archieven niet te achterhalen. Wel, dat hij later met
nieuwe leningen het ene gat met het andere vult om
zijn oude schuldeiser tevreden te stellen. En steeds is de
herberg het onderpand. Tevens dient als onderpand de
huuropbrengst van 46 gulden per jaar die hij ontvangt
van Arij Borst voor de huur van een gedeelte van de her-
berg.9
Jan Braams heeft de herberg niet lang in bezit, in 1700
wordt Pieter Jansere Wijngaarde al genoemd als eigenaar
van een herberg. In datzelfde jaar wordt een verordening
bekendgemaakt over de wijnmaat. Velsen kent dan zes
herbergiers. Jaarlijks zullen de maatkannen, gewichten
en andere voorwerpen die gebruikt worden bij de ver
koop, gemeten en geijkt worden door de schout en sche
penen. Hiervoor moet aan hen een vergoeding betaald
worden.6
In 1721 verkoopt Riemptie Pieterz Wijngaarden de her
berg aan Claes Bruijninck voor 2000 gulden. Bij de her
berg staat naast de stallen ook een hooihuis, wat er op
kan wijzen, dat er tevens het boerenbedrijf wordt uitge
oefend, of dat het hooi bestemd is voor de paarden van
de gasten. Claes Bruininck moet de aankoop financieren
door een lening bij Jan Hulft, een schepen uit Amster
dam, af te sluiten.7
Uit het huwelijk van Jan Pietersen en Maritie komt een
kind voort dat in 1696 nog minderjarig is. Over hem zijn
twee voogden aangesteld die door de schepenen van
Velsen zijn geautoriseerd voor de verkoop.5
Vanwege de vele leningen die de opeenvolgende eigena
ren hebben afgesloten is de herberg niet zo neeringrijk
als eerder werd vermeld. Pieter Jacobzoon blijft in een
financieel benarde positie verkeren. In 1745 verkopen
schout en schepenen van Velsen, ten overstaan van het
gerecht, bij vonnis de herberg op een publieke veiling aan
Cornelis Dashorst voor 1580 gulden, ten nadele van Pie
ter Jacobzoon. De schuldeiser is Huibert Vorst uit Haar
lem. De jaarlijkse erfpacht van 10 stuivers is overgegaan
naar het Elisabeth Gasthuis in Haarlem. Een deel van de
herberg wordt nog steeds verhuurd aan Arij Borst. De
nieuwe eigenaar geeft de herberg een andere bestem
ming, hij is timmermansbaas in Santpoort en begint hier
een timmermanswinkel. Cornelis komt in 1749 in bezit
van een huijs ten zuiden van de herberg de Weijman.10
Deze aankoop betekent het einde van de exploitatie van
de herberg.
Er doet een verhaal in Santpoort de ronde, dat vanuit de
herberg een geheime gang heeft gelopen naar kasteel
Brederode; het gewelf van de kelder zou er het begin
van zijn. Dit verhaal kunnen we naar het rijk der fabelen
verwijzen. Vooral rond Brederode ligt het land dusdanig
Bij deze verkoop wordt weer vermeld dat een jaarlijkse
erfpacht van 10 stuivers betaald moet worden aan de
Graaflijkheid van Brederode. De herberg wordt dan om
schreven als een huis, schuur en hooiberg met zijn erve
inde Santpoort genaamt de Wildeman zijnde van ouds
vermaard en neering rijke herberg. Neeringrijk moeten
we lezen als goedlopend. Jaques Dupeyrou is eigenaar
van de hofstede Velserhooft die ten westen van het dorp
Santpoort ligt. Hij zal de aankoop ook beschouwd heb
ben als een steunhandeling, want hij verkoopt op zijn
beurt de herberg in 1727 voor hetzelfde bedrag door aan
Jan de Wilt.8
Stichting Santpoort najaar 2022
49
7
8
9
10
NHA. ORA. Velsen, inv. nr. 923 fo. 21r en 216r.
NHA. ORA. Velsen, inv. nr. 923 fo. 241r en inv. nr. 971 fo. 27r.
5 NHA. ORA. Velsen, inv. nr. 918 fo. 136v, inv. nr. 919 fo. 80v en 154v
en inv. nr.964 fo. 215r.
6 NHA. ORA. Velsen, inv. nr. 922 fo. 14r en 37v. NHA. Ambachtsbe
stuur van Velsen, inv. nr. 508 en 509.
NHA. ORA. Velsen, inv. nr. 922 fo. 20r, 20v en 36v.
NHA. ORA. Velsen, inv. nr. 922 fo. 114v en 147v.
