I
11
I I
Een hervormd kerkgebouw in Santpoort
Financiën
De Nederlandse Hervormde Kerk, gebouwd in 1844. Foto rond 1890.
Vijfentwintig jaar daarvoor, in 1844, had de Nederlandse
Hervormde gemeente in Santpoort een eigen kerkge
bouw in gebruik genomen. Voor die tijd gingen de gelo
vigen naar de Engelmunduskerk in Velsen. Het grootste
deel van het benodigde geld voor de bouw van de nieu
we kerk was bijeengebracht via wat we nu een crowd-
fundingsactie zouden noemen. De begroting was krap,
gelukkig kon men bij de bouw van de kerk gebruik maken
van materiaal afkomstig van een afgebroken rooms-ka-
tholieke kerk in Lisse.
Maar vervolgens wilde men ook heel graag een toren
met een klok en een uurwerk. Dit laatste was zelfs nog
belangrijker dan de toren zelf: “Immers zoo niet dagelijks,
dan toch iedere week komt aan het licht, wat onaangena
me gevolgen uit het gemis in overeenkomst in de tijdsbe
paling ontstaan.”
Maar een toren kostte veel geld. Alweer tastten de in
woners, vooral de ‘aanzienlijken’, in hun buidel. Ruim
1400 gulden werd bijeengebracht. In de kerkdienst werd
gecollecteerd, maar nog was er niet genoeg. Uiteindelijk
wist men nog een bedrag bijeen te krijgen door aandelen
uit te geven. Voor bijna 3000 gulden was er in 1856 een
toren met klok en uurwerk.
Uit het voorgaande blijkt dat de financiën een punt van
zorg vormden voor deze kleine gemeente. Gemeente
leden waren veelal tuinders, landarbeiders en kleine
neringdoenden. Of ze werkten op de buitenplaatsen
als tuinbaas, schoonmaker of bediende. Hun financiële
draagkracht was niet groot. Gelukkig waren er ook rijke
kerkleden op wie de kerk van tijd tot tijd een (financieel)
beroep kon doen. De inkomsten kwamen onder andere
uit verhuur van zitplaatsen, collectes, giften, legaten en
rente. Vanaf 1876 werd er een hoofdelijke omslag (een
kerkelijke belasting) ingevoerd, de bijdrage liep van één
-'d,
tSI
Beeldbank Noord-Hollands Archief
najaar 2022 Stichting Santpoort
54
- •s'Q-w 4
fc.
ft
<V''
