IETS NIEUWS!
JANTJE WELGEMOED EN ZIJN VADER
oor «Ir ïroisn
H E E N K
ERRES (HederL Fabr.] NAAIMACHINES
FUNKE's Roggebrood-Fabriek
INGEZONDEN
NIC GROENLAND
WEKKERS
BURGERLIJKE STAND"
Nationale gerechten van
verschillende landen
Kapok
Funke's gestoomd
ROGGEBROOD
LEWENSTEIH, Kruisstr. 42,Haarlem. Te\.!2472
,4 J
y e x\
33
9 SEPT. 1937 No. 36
DE EERSTE HEEMSTEEDSCHE COURANT
5
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie.)
DE ONVERZORGDE OUDEN VAN DAGEN.
Hoe komt het, vragen velen zich af, dat in
een tijd als deze, waar toch alles op losse
schroeven staat, nieuwe leuzen oude vervangen,
de leus van het staatspensioen, d.w.z. een betere
en meer afdoende verzorging van de ouderdom,
zich niet alleen handhaaft, maar met onver
zwakte kracht zich op de voorgrond blijft
dringen?
Er is ongetwijfeld antwoord te geven op deze
vraag.
Daar is wel in de eerste plaats het groeiend
besef van zedelijke en morele noodzaak van af
doende maatregelen voor onze ouden van dagen.
Mr. J. Domela Nieuwenhuis schreef in het
Christelijk Historisch verkiezingsnummer 1937,
over de- overeenkomst tussen Denemarken en
ons land o.a.
„De bevolking is er (in Denemarken) beter
ontwikkeld, dank zij Oruntvig, een orthodox
Luthersen Bisschop, die 100 jaren geleden zich
ten doel stelde de bevolking beschaving en
niet alleen kennis bij te brengen, iets waaraan
in Nederland nog bijna geen aandacht wordt
geschonken."
Wij laten deze uitspraak voor rekening van
den schrijver, maar wijzen in dit verband op
het merkwaardige feit, dat Denemarken reeds
tien-tallen jaren geleden het staatspensioen heeft
ingevoerd en zelfs van plan is om binnenkort
de pensioengerechtigde leeftijd van 65 jaar te
verlagen tot 60 jaar.
En nu is inderdaad een héél oud gezegde,
dat het beschavingspeil ener samenleving kan
worden afgemeten naar de mate waarin en de
wijze waarop de ouden van dagen worden ver
zorgd.
Zodat het inderdaad wel waar kan zijn wat
de heer Domela Nieuwenhuis schreef, want
Nederland kent wel een ouderdomsverzorging,
maar zo onvoldoende, zo ontoereikend en zo vol
practische mislukking, dat de vraag door ons
zou kunnen worden gesteld: Zou het aan die
meerdere beschaving van Denemarken ook te
danken zijn, dat dit land reeds jaren lang af
doende zorg voor zijn ouden van dagen heeft,
ofis het gevolg van onze mindere bescha
ving dat Nederland nog niet het afdoende en
rechtvaardige middel van de ouderdoms
verzorging, het staatspensioen, heeft?
Intussen kan worden geconstateerd, dat ei
nood is in de gezinnen van duizenden oude
werkers, maar niet minder in de gezinnen van
Gedipt. Horlogemaker
Binnenweg 10- Telefoon 28429
t.o. cle Twentsche Bank
de duizenden kleine werkers in het z.g. vrije
bedrijf, die ondanks harde arbeid, in omstandig
heden verkeren, die ons begrip ver te boven
gaan.
Er is geen groep in onze samenleving, die in
zulk een sterke mate gebukt gaat onder de nood
der tijden als de grote groep van kleine zelf
standigen in stad en platteland.
Het kleine boertje, de pachter, de tuinder,
het schoenmakertje en de hardwerkende kleer
maker en last not least, onze oude moeders, de
groep die niet kon plakken en zich verzekeren
vanwege de financiële kosten die er aan waren
verbonden! Zij zullen straks en ze zijn er nu
reeds tot een getal dat in de vele tienduizenden
loopt - onverzorgd zijn, uitgesloten van iedere
sociale ouderdomsmaatregel.
Op zich zelf is het reeds een ellendig ver
schijnsel arm te zijn wanneer men ondanks
harde arbeid maar steeds in kommervolle om
standigheden leeft.
Maar ergen, duizend maal erger is het, wan
neer de haren grijzen, de spieren verslappen.
Omdat dan de gedachte aan het oud worden,
het niet meer kunnen werken èn het armbestuur,
synoniem worden, een spookbeeld gelijk!
Het zijn deze en andere omstandigheden die
de eis van het staatspensioen op de voorgrond
doen blijven en daarom zeggen wij, omdat we
practisch en met beide voeten op de begane
grond willen biijven, niet: wij schaffen de ge
deeltelijk mislukte verzekering af en voeren
staatspensioen onmiddellijk in. Dat onmogelijke
wenst niemand onzer. Er zijn ook andere zijden
aan het sociale verzekeringssysteem welke we
niet zouden willen en kunnen missen, maar wel
is de urgentie groot om thans, aan de vooravono
van het opmaken der troonrede, te gewagen
van het verlangen om tegemoet te komen aan
de nood der tienduizenden uitgeslotenen.
Een nood die méér dan urgent is en die geen
uitstel meer kan velen.
Thijssens,
Secr. Pers- en Prop. Commissie
Bond voor Staatspensionnering.
Ondertrouwd: A. Bliek en H. v. d. Blom.
Getrouwd: P. Spek met M. Wilkens; H. P.
Hermus met G. v. Heulen; L. J. Teeuwen met
D. Timmerman.
Bevallen: S. Jong-Huisman z.; H. M. A.
KooijmanRaamsveld d.; M. B. A. Zijm-Krul d.;
G. WurspelJesse z.
Overleden: J. W. Kloes 75 j., geh.; C. Zand
vliet 59 j., wed. C. v. d. Meij; M. ten Kleij
63 j-, geh.
Haaienvinnen en hondentongen.
Tien jaar oude eieren een delicatesse.
De bereiding.van nationale gerechten in ver
schillende landen' is zeer uiteenlopend en houdt
voor een niet onbelangrijk deel ook verband met
het klimaat en de geaardheid der bewoners.
Ongetwijfeld zullen de Hollandse huisvrouwen
zich wel interesseren voor de keuken van ver
schillende landen; of zij veel hiervan wel aan
haar gezinsleden zouden kunnen opdissen, be
twijfelen we echter in hoge mate.
Om te beginnen heeft de Oosterse keuken
een grote vermaardheid in Europa. Wiener
Schnitzel bijvoorbeeld is een zeer bekend
vleesgerecht, waarvan de naam reeds aanduidt
waar de herkomst te vinden is. Verder noemen
wij Goulash, dat met rijst gegeten, buiten
gewoon smakelijk is en gemaakt wordt van
stukjes vlees, uien en paprika. Verschillende
fijne nagerechten strelen, evenals de bekende
„Apfelstrudel" en de minder hier bekende
NIEUWSTE MODELLEN
HAARDEN
HAARDKACHELS
GROOTE HOUTSTR. 99
TEL. 1.3.9.2.6
„Salzburger Nocherli", de tong om niet te spre
ken van gebak, verschillende specialité's en de
Wiener Melange, een koffiemengsel met veel
slagroom.
Engeland is, wat zijn keuken betreft, tamelijk
behoudend en blijft aan het tamelijk rauw ge
braden vlees trouw. Rund- en lamsvlees worden
het meest gebruikt. Gekookte en gestoomde
puddingen, jellies en pies maken een deel van
het menu uit. De Kerst- of wel Plumpudding
heeft een eeuwenoude vermaardheid en de be
reiding van dit (geenszins licht verteerbare)
nagerecht vindt in tal van landen navolging,
evenals die der mince-pies, waarvoor het vulsel
al weken tevoren wordt klaar gemaakt, hetgeen
ook me tde Kerstpudding het geval is. Groen
ten worden veelal in zoutwater gaar gekookt.
Worcester sauce is ook hier te lande bekend,
terwijl voor het kruiden van sausen e.a. veel
pepermuntkruid „Mint" gebruikt wordt.
De Franse keuken is wereldvermaard en
toegepast. Men huldigt in dit land de opvatting,
dat met zorg toebereide gerechten de spijs
verteringsorganen slechts weinig werk geven en
in het belang der gezondheid zijn. Soep is een
onmisbaar gerecht voor den Fransman, geen
wonder dan ook, dat de Franse koks schier on
uitputtelijk zijn in het bereiden van allerlei
variaties. Niet minder in diverse sauzen,
pasteitjes en het opmaken van uitgebreide hors
d'hoeuvres en verschillende delicatessen.
Aangezien de landwijn zeer billijk is heeft in
Frankrijk zelfs „de kleine" man wijn bij zijn
maaltijden.
De Italianen maken bij de bereiding van ver
schillende gerechten veel gebruik van olijfolie,
uien en knoflook, hetgeen ook in Spanje het
geval is, waar de gerechten zeer sterk gekruid
worden. Macaroni (Pasta) en Spaghetti nemen
een groote plaats in. „Fritta Mista" is een
mengsel van verschillende vleessoorten in olie
gebraden of gesmoord, soms nog met kreeft
en vis.
Evenals in Frankrijk wordt ook in Italië veel
landwijn gedronken. De Brits-Indiërs volgen ge
deeltelijk de Engelse keuken, hetgeen geenszins
te verwonderen is. Toch wordt bij de bereiding
der gerechten rekening gehouden met de reli
gieuze voorschriften, waardoor in brede lage der
bevolking geen vlees wordt gegeten, doch
daarentegen veel groenten, vruchten en rijst op
de meest uiteenlopende wijze toebereid. Voor
zover vlees gegeten wordt, worden hieraan kerry
en andere scherpe specerijen toegevoegd, zoals
o.a. Shis-Kabab, dat een aan het spit gebraden
stuk vlees is en met een' sterke kerrysaus wordt
opgediend. De Afrikaanse keuken verwerkt als
hoofdgerecht schapenvlees met gerst, „Kus-
Kus", terwijl in de landen, die aan zee gelegen
zijn, veel vis gegeten wordt.
Noord-Amerika en Canada volgen de Engelse
keuken en men geeft de voorkeur aan sterk
gekruide, stevige gerechten, gekookte puddin
gen en allerlei soorten pickles.
Verschillende soorten ijs, ice-creams e.d.
worden op bijzonder smakelijke wijze bereid
en zonder deze en zijn ice-water kan de Ameri
kaan het niet stellen.
De Japanezen eten veel rijst en verschillende
soorten soep. Brood, zoals men dit in Europa
eet, kent men in Japan niet. Als bijzonderheid
vertelde men ons, dat de Japanezen, die zich
in het begin van dit jaar in Garmisch-Parten-
kirchen ophielden, zich de Beijerse gerechten
zo bijzonder goed deden smaken en vol lof
waren over de Kalbshaxen, Leberknödel, Spatzle
en andere specialiteiten, waaraan zij de voor
keur gaven boven die van hun eigen land.
De Chinese keuken is omsluierd door de
eeuwenoude geheimen, die ten nauwste zijn
samengewèven met de tradities van dit land.
Menige Hollandse huisvrouw zal wellicht even
kippenvel krijgen, wanneer zij de Chinese deli
catessen zou moeten verorberen. Wij noemen
slechts de soepen van haaienvinnen en van
(eetbare) zwaluwnesten. Verder hondentongen
en in leem gewikkelde eieren, die soms tien
jaren onder de aarde begraven zijn geweest.
De smaak van deze „geconserveerde" eieren
moet echter meevallen, zoals men ons vertelde.
Verder heeft men in China een grote voor
liefde voor gerst, rijst, sojabonen, olijven,
kalabassen, komkommers, bamboespruiten, zee
wier, alg, vis en gevogelte.
Vele Chinese koks evenaren hun Franse
collega's in het bereiden van maaltijden, zij het
dan ook dat het geheel er anders uitziet en
soms uit 20 of meer verschillende gerechten
bestaat. Varkensvlees b.v. wordt in China op
meer dan zeventig manieren klaar gemaakt.
Wanneer een Europeaan in China aan een
maaltijd aanzit, zal hij zijn smaakzenuwen dan
ook zeer zeker wel in zijn macht moeten
hebben!
Waardevolle eigenschappen.
Kapok draagt op onze gehele levensweg haar
aandeel bij in ons comfort, onze gezondheid en
onze ontspanning. Kapok vergezelt ons van de
wieg af, door tijden van gezondheid^ en ziekte,
onze huiskamers, keukens, slaap- en kinder
kamers, in de ziekenhuiszalen, op de sport
terreinen en bij onze reizen op de vaste grond
en in de lucht. Kapok speelt een belangrijke rol
in de hygiënische distributie van de dagelijks
benodigde voedingsstoffen. Wij gebruiken
kapok in onze zomer- en wintersportkleding en
kapok beveiligt tenslotte ons leven bij reizen
over zee en bij watersport.
Kapok heeft verreweg het grootste drijf-
vermogen van alle grondstoffen voor reddings
materiaal.
Het drijfvermogen van kapok is ongeveer 5
maal zo groot als dat van kurk en kapok kan
tot 30 maal het eigen gewicht drijvend houden.
Waar andere materialen hun drijfvermogen in
langer of korter tijd inboeten, verliest kapok
slechts 10% van haar drijfvermogen in een tijd
vak van 30 dagen.
Ook hier zal drogen in de zon spoedig het
Als koek zoo heerlijk! (ook gesneden)
Vraagt het nog heden aan Uw bakker
Spaarnwouderstraat 39 - HAARLEM
drijfvermogen herstellen tot de oude graad.
Een klein kapok-kussen is in staat iemands
hoofd langer dan een etmaal boven water te
houden en de uitrusting van een zeilboot is dan
ook niet compleet zonder enige kapok-kussens
of kapok-matrassen aan boord, die nog van
lussen of handvatten voorzien kunnen worden.
De soepelheid, veerkracht, ontoegankelijkheid
voor ongedierte en bacteriën, het geringe ge
wicht, al deze eigenschappen van kapok heb
ben hun grote waarde bewezen bij de behande
ling van matrassen voor patiënten, mede dank
zij haar vochtafwerend vermogen en de lichte
hanteerbaarheid.
Bij hét verbinden en omzwachtelen van ver
wonde lichaamsdelen bewees een kapok-ver
band, door de eigenschap niet te proppen of
te knoedelen, aan de patiënten een bijzondere
verlichting en gemak te kunnen geven.
Kapok is ook voor het opvullen van kinder
poppen en ander speelgoed een uitstekend
materiaal.
Voor het dempen van geluid en het ver
minderen van trillingen worden verschillende
materialen uit kapok vervaardigd en met uit
muntende resultaten aangewend, zoals voor
auto's, plafonds, radio-studio's, bioscopen,
vliegtuigen en in de geluidsfilmindustrie.
Dat men thans zonder stemverheffing een
gesprek in een modern vliegtuig kan voeren, is
te danken aan het geluiddempend vermogen
van kapok-fabrikaten.
Sinds enige tientallen jaren wordt kapok ge
bruikt als isolatie-vulsel voor theemutsen,
„hooi"-kisten, etendragers, ijskisten e.d. en
sedert enkele jaren worden ook vele merken
electrische koelkasten met kapok-isolatie-
materiaal uitgerust. Ook bij deze artikelen heeft
kapok haar voordelen als isolerende stof ruim
schoots bewezen: haar licht gewicht, slechte
warmte-geleiding en vocht-werend vermogen
geven daarbij vele voordelen; laatstgenoemde
eigenschap is ook uit sanitair oogpunt van groot
belang. De bezitters van koelkasten en ijskasten
beginnen zich te realiseren, van welk belang
een laag stroom-verbruik, dan wel een gering
ijs-verbruik, als gevolg van een goede isolatie,
is en mede welke rol ook de sanitaire eigen-
Bij onze
grote
sortering
Machines
hebben wij
beslaggelegd
op de
ALLEEN-VERKOOP
van de
-----11-r. - ■- J t w o,ö.>!in "Dus naar
SCHOOLJURK VAN GEBLOEMD
KATOEN.
Sucoespatroon 1887.
schappen van het gebruikte isolatiemateriaal
spelen.
Het, vooral in Amerika toenemende, transport
door middel van met ijs gekoelde vrachtauto's
vereist de best mogelijke isolatie en zo ziet
men in dat grote land dagelijks lange rijen van
vrachtauto's, alle uitgerust met een kapok
isolatie, zich over de wegen spoeden naar de
verre warme streken van het Westen en Oosten
om vers fruit, verse groenten, melk en andere
voedingsmiddelen te bezorgen en op deze wijze
is de distributie mogelijk met minder kosten en
minder bederf dan nog slechts een paar jaren
geleden mogelijk werd geacht.
Dat de wereldberoemde stratosfeer-onder-
zoeker, Prof. Picard, kapok-isolatie gebruikte
bij zijn 4iistorische ballon-tochten, is zeker ver
meldenswaard. Aan de gestelde eisen voor af
doende bescherming tegen grote temperatuurs
verschillen zowel als tegen het te hard neer
komen bij de landing van de gevoelige instru
menten, heeft kapok ten volle voldaan.
Met nadruk moet tenslotte gewaarschuwd
worden tegen gebruik van inferieure vezel
soorten, waarvan vele met het blote oog haast
niet van echte kapok zijn te onderscheiden.
Slechts de vruchten van de echte kapokboom
en dan nog alleen wanneer deze vol-rijp ge
oogst en de vezels niet worden beschadigd bij
de behandeling en de machinale zuivering, kun
nen de gewenste resultaten geven; en alleen bij
Prijs ƒ0.30 plus ƒ0.05 voor adm.- en ver
zendkosten.
Hst lijfje van deze donkere katoenen
jurk met fleurige bloemen motieven be
drukt is glad en sluit met knoopen en
knoopsgaten, terwijl een wit piqué kraagje
en mouwopslagen een aardige onderbreking
geven.
Het tweebaans-, ietwat klokkende rokje
wordt tegelijk met de volant aan het lijfje
verbanden, dat op taillehoogte, evenals de
onderkant van de rok gegarneerd is met
smalle band fluweeltjes.
Patronen voor meisjes van 810 jaar en
1012 jaar.
EENVOUDIGE JURK VOOR JONGE
MEISJES.
Succespatroon 1897.
Prils 0.30 plus 0.05 voor adm.- en ver
zendkosten
Bedrukt katoen met een klein motief op
donkeren fond, doch ook een klein wollen
ruitje zijn voor deze jurk geschikt. Het bo
vendeel heeft een pas aan voor en rugzijde
waar ook de sluiting is.
"^De drie banen loopen door tot de pa:,
en worden opgestikt in dubbele rij stiksels,
terwijl deze eveneens op de ug voorkomen
Aansluitende mouwen en rok met ingezette
klokken, twee aan voor- en één aan ach
terbaan. Smalle ceintuur. Wit garnituur
van piqué of linnen.
Patronen in de maten 4Ü t/m 44.
GOEDE KNIPPATRONEN.
Patronen kunnen per brief aangevraagd wor
den met bijsluiting van ƒ0.58 in postzegels aan
de Moderedactrice, Roelofstraat 109, Den Haag.
het gebruik van echte en op de juiste wijze
bereide kapok voor de vervaardiging van arti
kelen, waarin deze grondstof wordt verwerkt,
kan de fabrikant de fabriekskosten laag houden,
de levensduur zijner artikelen garanderen en er
voor instaan, dat het fabrikaat in alle opzichten
zal voldoen.
WENKEN VOOR DE HUISVROUW.
Lange baby-jurkjes kunnen later als korte
worden afgedragen, indien men ze op een be
paalde hoogte laat ajouren. Men knipt het ge-
ajourde door en heeft dan zonder veel moeite
een keurige afwerking in de vorm van picootjes.
(Nadruk verboden)
Gans het jasje kaait hij leeg
Met zijn rovershanden,
Doet het kost'lijk zilvergeld
in zijn beurs belanden.
Hij het krieken van de dag
Pakt hij met een valse lach
Zonder tijdverliezen
Stilletjes zijn biezen
Jammer echter liet hij na,
Om op Jim te letten,
Die geen zin had, om zijn baas
Af te laten zetten;
Die, toen Krijn de benen nam,
Dadelijk in actie kwam;
Kijk, met grote stappen
Daalt hij van de trappen!
Boze Krijn stapt haastig voort
Door de stille straten,
In dit vroege morgenuur
Eenzaam en verlaten,
Tot hij, in een stille laan
Voor een aanplakbord blijft staan;
Krijn, pas op je zakken!
Laat je niet verlakken!
Want vriend Jim zoekt ongemerkt
Stiekum in zijn zakken
En heeft in een ommezien
Krijntjes beurs te pakken.
Krijn bemerkt het net te laat,
Kolossaal wat is hij kwaad!
Hij gaat diep verbolgen
Jimmy achtervolgen!
