De Eerste Heemsteedsche Courant | 1938 | 30 juni 1938 | pagina 5

r

In het land van het Noorderlicht

De Dokter aan het woord

HEEREN COSTUMES

INGEZONDEN

SPORT

H^vmeufarv

DE EERSTE HEEMSTEEDSCHE COURANT

3

Hedenmiddag (Donderdag 30 Juni) om half
vier, komt de gemeenteraad in openbare zitting
bijeen.

De agenda luidt als volgt:

1. Vaststelling van de notulen der vergadering
van 7 Juni 1938.

2. Ingekomen stukken.

3. Aanleg wegen ten Zuiden van de Cruquius-
weg en ten oosten van de Javalaan.

4. Bouw arbeiderswoningen aan de Banka-
straat.

5. Aanleg parallelweg bij de Cruquiusweg en
ruiling grond aan en nabij de Cloosterweg.

6. Rooien van boomen.

7. Voor- en nazorg van geestesziekten, in
Noordholland.

8. Bijdrage kosten restauratie N. H. Kerk,
Wilhelminaplein.

9. Verkoop grond van terrein Valkenburg.

10. Verkoop grond van terrein Meer en Berg.

11. Begrootings-wijzigingen.

Rooien van bomen.

B. en W. stellen voor, te doen rooien:

le. de boom, staande in de Oostelijke berm
bestrating van de Heerenweg, onmiddellijk ten
Zuiden van de Adriaan Pauwlaan;

2e. twee lindebomen, staande voor de percelen
Bleekersvaartweg nrs. 27b en 27c.

Voor- en nazorg van geesteszieken in

Noord-Holland.

B. en W. stellen voor, de gemeente te doen
toetreden tot de Voor- en Nazorgdienst van
geesteszieken in Noordholland, tegen een jaar
lijkse bijdrage van 2'/2 ct. per inwoner per jaar.

Bijdrage in kosten restauratie Ned.

Herv. Kerk, Wilhelminaplein.

De Nederlands Hervormde Gemeente alhier is
reeds geruime tijd bezig om haar kerkgebouw,
gelegen aan het Wilhelminaplein, te verbeteren.
In 1934 werd een begin van uitvoering daaraan
gegeven door de naar het plein gerichte beuk
der kerk uitwendig te restaureren en inwendig
te verbouwen.

Het ligt in de bedoeling van het Kerkbestuur
om thans over te gaan tot het restaureren van
het overige gedeelte van het kerkgebouw, het
geen neerkomt op het terugbrengen in hun oor
spronkelijke toestand van de gevels en op het
herstellen van 10 ramen in hun oude vorm, door
het ijzeren raamwerk daarvan te vervangen door
metselwerk en het daarin aanbrengen van glas
in lood. Voorts zal de Westbeuk van de kerk
worden verlengd en van een nieuwe gevel wor
den voorzien; een portaal zal als toegang tot
de Oostbeuk worden aangebouwd en het inte
rieur zal worden vernieuwd en gewijzigd. De
kosten van al deze werkzaamheden worden, met
inbegrip van de in 1934 gemaakte kosten, ge
raamd op 40.000.a 45.000.waarin voor
de eigenlijke restauratiekosten is opgenomen
een bedrag van 12.000.

Door het Kerkbestuur is tot de Regeering het
verzoek gericht om een bijdrage in de kosten der
restauratie van dit, uit historisch oogpunt, zo
belangwekkend gebouw. Deze bijdrage zal wel
licht op 40 9c van 12.000.- of 4800.kun
nen worden gesteld.

Het Kerkbestuur doet thans een beroep op de
gemeente om eveneens een bijdrage in deze res
tauratiekosten te verlenen en wel tot een bedrag
van 25 van die kosten.

B. en W. zijn mening, dat het in goede staat
brengen en houden van dit gebouw, waarvan de
-kdaugrijkheid door de plaatsing op de monu
mentenlijst reeds is erkend, inderdaad ook een
plaatselijk belang is en dat op die grond de
medewerking der gemeente dient te worden
verleend.

Ook de Commissie voor de Monumentenzorg
is van oordeel dat de voorgestelde restauratie
van groot belang is te achten en dat daarom de
uitvoering der plannen zeker moet worden toe
gejuicht.

De Commissie van Openbare Werken is even
eens van mening, dat medewerking dient te
worden verleend en daarom stellen B. en W.
aan de Nederlands Hervormde Gemeente te
Heemstede een bijdrage te verlenen van 3000.-
in de kosten van restauratie van haar kerkge
bouw, gelegen aan het Wilhelminaplein.

Aanleg wegen ten Zuiden van de Cru
quiusweg en ten Oosten van. de Javalaan.

B. en W. delen de Raad mede, dat de heer
H. Brouwer, alhier, wenst over te gaan tot het
in exploitatie brengen van de terreinen, gelegen
ten Zuiden van de Cruquiusweg en ten Oosten
van de Javalaan. De heer Brouwer heeft ver
zocht de vereiste werkzaamheden verbonden aan
de aanleg der wegen op bedoelde terreinen door
de gemeente voor zijn rekening te doen uit
voeren. De heer Brouwer zal dan kosteloos en
om niet aan de gemeente overdragen de voor de
wegenaanleg benodigde grond.

De kosten van aanleg der wegen worden, met
inbegrip van de kosten voor eerste onderhoud
en van de bijdragen voor de zuiveringsinrichting
voor rioolwater en de hoofdriolering, geraamd
op 8900.tot betaling waarvan de heer Brou
wer zich bereid heeft verklaard.

Het is noodzakelijk gelijktijdig met de uitvoe
ring van deze werken over te gaan tot verbete
ring van het bestaande gedeelte Molenwerfslaan,
gelegen oostelijk van $e Javalaan.

De kosten van deze verbetering welke uiter
aard ten laste van de gemeente komen, worden
geraamd op 2500.

Ook is het gewenst, teneinde de Molenwerfs
laan voor zover gelegen op de terreinen van den
heer Brouwer, op volledige breedte te kunnen
brengen, dat wordt aangekocht de aan de Pro
vincie behorende, langs de Cruquiusweg ge
legen berm. De kosten, aan deze aankoop ver
bonden, zullen een bedrag van ƒ400.niet te
boven gaan.

Voorts delen B. en W. mede, dat onderhande
lingen zijn gevoerd over aankoop van 2 percelen
grond, gelegen aan de door te trekken Banka-
straat en grenzende aan de terreinen van de
gemeente. De heer Brouwer is bereid die grond,
ter oppervlakte van 470 M2., af te staan tegen
de prijs van 6.50 per M2. Aangezien de ge
meente op deze wijze de beschikking krijgt over
voor woningbouw ^geschikte terreinen, menen
B. en W., dat tot aarikoop dient te worden over
gegaan.

Tenslotte vestigen B. en W. er de aandacht
op, dat het de bedoeling is de verschillende
werkzaamheden te doen geschieden door werk
lozen die daarvoor, indien mogelijk, gedurende
vier achtereenvolgende weken zullen worden in
dienst genomen. Deze wijze van werken zal een
extra uitgave vorderen van 1500.

Aanleg parallelweg bij Cruquiusweg en
ruiling grond aan en nabij de Cloosterweg.

De N.V. Grond- en Bouwbedrijf, gevestigd te
Heemstede, wenst over te gaan tot het in ex
ploitatie brengen van haar terreinen, gelegen
aan de Cruquiusweg, de Cloosterweg en de
Molenwerfslaan en in verband daarmede heeft

de N.V. aan B. en W. verzocht te willen bevor
deren, dat van gemeentewege, voor haar reke
ning, wordt aangelegd de parallelweg bij de
Cruquiusweg, voor zover gelegen langs de ter
reinen der N.V.

De kosten van uitvoering van deze werken,
met inbegrip van de kosten van eerste onder
houd en de bijdragen voor de zuiverings-inrich-
ting voor rioolwater en de hoofdriolering, wor
den geraamd op 2400.

De N'.V. is voorts bereid aan de gemeente om
niet af te staan een strook grond, groot 117
M2., gelegen langs de Cloosterweg, voor ver
betering van die weg, wanneer de gemeente,
ter betere begrenzing van het terrein der N.V.,
om niet afstaat een strookje grond, groot
16 M2., gelegen langs de Molenwerfslaan. B. en
\V. stellen voor, een en ander goed te keuren.

Bouw arbeiderswoningen.

B. en W. stellen voor, 2 blokken van 3 wo
ningen te doen bouwen op terreinen gelegen aan
de Bankastraat, en daartoe aan Burgemeester
en Wethouders het nodige crediet te verlenen.

Verkoop grond van terrein Valkenburg".

B. en W. stellen voor, voor de gemeente te
verkopen aan den heer E. Honderdos, makelaar
te Heemstede, een perceel bouwterrein, groot
451 M2., gelegen aan de zuidzijde van de Win-
terlaan, tegen de prijs van 5.-per M2.

Verkoop van grond terrein „Meer en Berg".

B. en W. stellen voor, voor de gemeente te
verkopen aan den heer G. J. Smit, makelaar te
Heemstede, een perceel bouwterrein, groot 691
M2., gelegen aan de oostzijde van de Troelstra-
straat, hoek Abr. Kuyperstraat, tegen de prijss
van 5325.

(Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie.)

WAAR IS HET OUDE ASYLRECHT IN
NEDERLAND???

A.s. Maandag wordt van hier aan den
Minister van Justitie het volgende adres ver
zonden:

Aan Zijne Excellentie den Minister van
Justitie te Den Haag.

Ondergetekenden richten zich met de grootste
ernst tot U met het volgende:

Het is U bekend, wat op 12 Juni is geschied
in het Huis van Bewaring te Rotterdam. De
Duitse anti-fascistische vluchteling, Herbert
Baldus, pleegde in zijn cel zelfmoord. Wat hem
en nog 6 andere vluchtelingen wedervaren is in
Nederland was van dien aard, dat deze mensen
met de grootste angst vervuld moesten worden
bij de gedachte aan hun verder lot.

De behandeling, die ze zich moesten laten
welgevallen op het politiebureau aan het
Haagsche Veer ter genoemder plaatse, was
ergerlijk.

In het Huis van Bewaring werden hun cellen,
waarin dag en nacht licht brandde, niet gelucht.

Hun advocaten werden door de vreemde-
lingen-politie niet toegelaten.

Zelfs werd hun van deze weigering geen
mededeling gedaan.

Wat is, gezien ook het verloop van vroegere
gevallen, begrijpelijker, Excellentie, dan de
vrees, die zich van deze vluchtelingen meester
maakte, de vrees voor terugleiding over de
Duitse grens en de daarna hun wachtende
gruwelen der concentratiekampen?

Een en ander maakt de tragische zelfmoord
van een hunner volkomen verklaarbaar.

Ondergetekenden, en met hen zeker talloze
anderen in Nederland, vragen zich met veront
waardiging af, hoe deze toestand van rechte
loosheid mogelijk is in dit land, waar het asyl-
recht zoveel eeuwen als heilig gold, en waar
men zich derhalve veilig wist.

Zij protesteren hartstochtelijk tegen deze
rechteloosheid, waarvan de diep tragische ge
beurtenis te Rotterdam wederom een nieuw
bewijs bracht, en eisen dringend herstel van het
oude recht, waarop we zo trots plegen te zijn,
het recht van vrij en veilig verblijf in Nederland
voor politieke vluchtelingen.

Ongetwijfeld zullen vele lezers van harte
accoord gaan met dit adres. Zij worden ver
zocht van hun bereidheid tot mede-onderteke
ning te doen blijken vóór Zondag a.s. aan
ondergetekende.

B. BROERS, em.-pred.

Heemstede, 27 Juni '38, Zomerlana 2.

Voetbal.

Uit het H.B.C.-kamp,

Liet H.B.C. I het op het eind van de kam
pioenscompetitie lelijk zitten, H.B.C. II wilde
niet voor de grote broers onder doen en verloor
Zondag in de beslissingswedstrijd voor een
plaats in de 2e kl. R.K.F. tegen B.S.M. met niet
minder dan 81.

Na een onfortuinlijke nederlaag in Bennebroek
en een fraaie overwinning thuis had een ieder
verwacht dat de H.B.C.-reserves nu zeker
zouden winnen. Zulk een slot van een goed
seizoen was dan ook buiten verwachting.

H.B.C. I schijnt het voetballen nog niet zat
te zijn, na een zware dubbele competitie. Nu
gaan ze Zondag nog een propaganda-wedstrijd
spelen tegen Volendam 1 in Baarn. Naar wij
vernemen zal er met een verjongde verdediging
uitgekomen worden.

Of ze de beker mee zullen brengen?

R. C. H.

Honkbal.

R.C.H. heeft Zondag tegen Haarlem een dikke
nederlaag geleden. Met 234 wonnen de
zwartjes en verdiend! De Mon boezemde de
R.C.H.'ers met z'n harde ballen zoveel ontzag
in, dat er slechts weinig, honkslagen gegeven
werden.

De R.C.H.-werpers wisselden elkaar af, doch
zowel Van Thiel als Van Eek waren niet erg op
dreef en ondervonden weinig steun van hun
mede-spelers; vooral de korte-stop miste vele
vangkansen.

De stand is als volgt:

Blauw-Wit 6 4 119

Haarlem 7 4 12 9

Ajax 6 3 12 7

E.D.06 3—36

R.C.H7 2 14 5

H.H.C6 2—44

V.V.G.A6 2—44

A.s. Zaterdag wordt de steden wedstrijd
AmsterdamHaarlem gespeeld. De Zondag
d.a.v. organiseert Blauw-Wit een tournooi op
haar velden bij het Stadion. Alle 7 eerste klas-
sers met de sterke tweede klasser A.F.C. zullen

elkaar op de fraaie terreinen bekampen. Het
programma is als volgt:

10 uur: Blauw-WitH.H.C. (a).
10 uur: AjaxA.F.C. (b).

11.30 uur: R.C.H.Haarlem (c).

11.30 uur: V.V.G.A.—E.D.O. (d).
1 uur: Winnaar ad (e).

1 uur: Winnaar bc (f).

2.30 uur: Winnaar ef.

DAMMEN

Om het R.K, kampioenschap van Nederland.

R.K.U.D.V.St. Bavo.

Voor de wedstrijd R.K. U.D.V.St. Bavo, die
te Utrecht werd gespeeld, bestond grote be
langstelling.

De R.K. U.D.V., die alleen bij een overwin
ning nog een kansje behield, heeft zich tot het
uiterste gegeven en slaagde er in, na een strijd
van 5 uur, de Heemsteders een kleine nederlaag
toe te brengen, waardoor beide clubs een gelijk
aantal punten behaalden en het nodig geworden
is, dat een beslissingswedstrijd tussen beide
bovengenoemde clubs moet plaats hebben op
een nader te bepalen plaats en datum.

De gedetailleerde uitslag is als volgt:
R.K.U.D.V. (Utrecht)St. Bavo (Heemstede):
J. KurverB. Stevens 11

A. KurverJ. Drayer 02

C. VermeendJ. Warmerdam 11

J. SmitsP. Veen 20

G. VersteegL. v. d. Voort 20

A. de RoosJ. Weijers 11

J. de HossonJ. Stevens 02

C. KurverJ. v. d. Zwan 11

A v. BommelA. Mastehng 20

G. de GrootT. Broekman 20

VOOR DE JEUGD

12—8

VISSEN.

Zondagmorgen hield „De Lustige Visser" een
onderlinge wedstrijd op witvis in de Ringvaart
onder Bennebroek.

De eerste prijs werd gewonnen door den heer
W. v. Zorge met 47 stuks. 1. de Graaf legde be
slag op de tweede prijs voor de grootste vis;
3. A. Havers; 4. M. J. Beek; 5. B. Langeveldt.

Na afloop had de prijsuitreiking plaats in het
clublokaal, Café „Wapen van Haarlemmer
meer".

DUIVENSPORT.

„Gevleugelde Vrienden", Heemstede.

Wedvlucht van Noyon op Zondag 26 Juni
1938, afstand 265 K.M. Los 7 uur 5 min. met
Z.W. wind. In concours 133 duiven. Eerst-
getoonde duif 11 uur 50 min. 55 sec., 1148.93 M.
per minuut, laatste prijswinnaar 12 uur 12 min.
18 sec., 1073 M. per minuut.

De uitslag was:

1, 10 A. Leuven; 2, 25 G. v. Santen; 3 L. de
Winter; 4, 6, 14, 23 A. v. Zadel; 5 H. v. Dijk;
7, 19 A. Eveleens; 8, 21 M. C. Fehres; 9, 20 H.
Brouwer; 11 G. Breeuwer; 12, 17 G. de Gast;
13, 15, 16 C. Boonacker; 18 E. Vrugt; 22 J.
Groenland; 24 A. Verdonkschot; 26, 27 G. Vinke.

Engelsche ImportSteeds voorhanden

GR. MARKT

H/GR. HOUTSTR.

Zwemmen.

H.P.C.-N1EUWS.

Het definitieve programma van het school-
zwemfeest luidt thans als volgt:

1. 25 M. schoolslag meisjes L.O.

2. 25 M. schoolslag jongens L.O.

3. 25 M. vrije slag meisjes L.O.

4. 25 M. vrije slag jongens L.O.

5. 25 M. vrije slag meisjes U.L.O.

6. 25 M. vrije slag jongens U.L.O.

7. 4 X 25 M. vr. sl. estafette meisjes L.O.

8. 4 X 25 M. vr.sl. estafette jongens L.O.

9. 4 X 25 M. vr. sl. estafette meisjes U.L.O.

10. 4 X 25 M. vr. sl. estafette jongens U.L.O.

11. Demonstratie door de Heemsteedse Red
dingsbrigade.

12. 4 X 25 M. balzwemestafette jongens;
daarna doelwerpen.

13. 4 X 25 M. balzwemestafette meisjes;
daarna doelwerpen.

Het totaal aantal deelnemers bedraagt: 140.
Voor de lagere school, die het grootst aantal
punten op de diverse nummers weet te behalen,
is door het bestuur van H.P.C. een fraaie wissel
beker beschikbaar gesteld.

Tournooi om de „In memoriam D. E. v.

Leersum-beker".

Dit, door „de Waterratten" georganiseerde,
tournooi is gewonnen door de vereniging zelf,
terwijl H.P.C. de tweede prijs mee naar huis
kon nemen. H.P.C. verloor de eerste wedstrijd
van D.W.R. met 13; van V.Z.V., Velsen, werd
gewonnen met 54, terwijl Haarlem met 52
het onderspit moest delven en H.V.G.B. met een
50 nederlaag huiswaarts gestuurd werd. De
wedstrijden van ons eerste zevental geven ons
weer hoop voor de komende competitiewed
strijden; trouwens ook de tegen het IJ met 41
verloren wedstrijd in „Groenendaal" is niet een
„inmaakpartij" geworden, zoals velen al dach
ten. De onzen gaven goed kamp; en alleen het
geluk liet ons erg in de steek.

Amersfoort.

Bij de wedstrijden in Amersfoort behaalde
ons lid Maurits de tweede prijs op de 100 M.
borstcr. heren in 1 min. 6 sec. en tevens de
eerste op de 200 M. borstcr. in 2 min. 33.2.

Komende wedstrijden.

2 Juli, schoolzwemfeest, om 2 uur.

2 Juli, kringkampioenschappen in Zandvoort,
Noorderbad; 3 uur.

4 Juli, wedstrijden van Poelmeer in Leiden.
Vele H.P.C.'ers starten.

5 Juli, H.D.Z. IH.P.C. I dames, in A'dam.

6 Juli. D.W.R. I—H.P.C. I, in Haarlem, half
negen '(Houtvaart).

6 Juli, H.P.C. II—Dolfijn II, in Groenendaal, 8 u.

5 'Juli, H.V.G.B. II—H.P.C. III, in Haarlem, 8 u.

9 Juli, Internationaal zwemfeest in „Groenen
daal", om 7 uur. Medewerking van de „Southern
Counties Ladies waterpolo association"; aan
gezien de inschrijvingen eerst Zaterdag a.s. ge
sloten worden, kunnen we momenteel alleen het
starten vermelden van Scheffer, Sipkema en
Nida Senff. Daar echter de T.C. voor deze wed
strijden het startverbod voor de Nederlandse
candidaten voor de Europese Kampioenschappen
in Engeland heeft opgeheven, kunnen we van
zeer mooie inschrijvingen zeker zijn. Na afloop
feestelijke prijsuitreiking in restaurant „Groe
nendaal"; medewerking van de „Hot Playing
Cracks" in een bezetting van 11 man.

Eskimo-jeugd.

Hun spel een aanloop voor het zware leven
der volwassenen.

w-n. E kinderen der Eskimo's, dat wonderlijke
I volkje, dat leeft ver in het Noorden, in
het land, waar het Noorderlicht schijnt,
die Eskimo-kinderen dan leiden wel een heel
ander leven dan jullie, jongens en meisjes in
Holland.

Met sneeuw en ijs zijn ze vanaf hun geboorte
bekend, in een ijshut immers worden ze ge
boren, in een ijshut zullen ze heel hun leven
wonen. Het eerste geluid, dat hen verwelkomt
bij hun komst op de wereld is de snerpend-
koude Noorderwind, niet bepaald een uitgezocht
geluid voor een wiegeliedje, maar het is niet
anders en de Eskimo is ermee vertrouwd. In die
koude streken moeten ze zich al van jongsaf
aan gewennen aan de barre koude en hoe zich
daartegen in woning, kleding en voeding te
beschermen.

Hun hutten zijn gebouwd van blokken ijs, op
elkaar gestapeld en met sneeuw gedicht. De
huisdeur is een kleine opening, waardoor ze niet
rechtop binnen kunnen komen, maar moeten
binnenkruipen op handen en voeten. Van binnen
is deze hut bekleed met rendier- en zeerobben-
huiden. Midden in de hut is de stookplaats, die
dient zowel voor verwarming als om de pannen
met eten boven te koken. Het gat van de huis
deur is meteen de schoorsteen, waar doorheen
de rook wegtrekt en frisse lucht in de hut moet
stromen. Je begrijpt, dat aan het laatste wel
eens wat te kort is. Vooral omdat alles in de
hut zit en alles in de hut gebeurt. Ook dieren,
honden en wat er meer voor huisdieren worden
gehouden, hebben hun vaste woon- en verblijf
plaats in de hut. En zieken, als die er zijn,
blijven in de hut, waar zij wonen. Lang geen
pretje om als Eskimo ziek te zijn, want alles
gaat gewoon door, er wordt gekookt en gerookt
en de zieke moet daar maar tegen kunnen en
ondanks alles beter worden.

Hun kleding is goed warm, maar dat is dan
ook wel nodig. De klederdracht bestaat uit een
onderkleed, zo zullen we het maar noemen, van
vogelvellen, waar de veren nog opzitten en
daaroverheen gaat een kledingstuk, gemaakt
van de vellen van otters en zeerobben. Dat lijkt
wel warm, hè, al zijn wij dan heel andere stof
fen gewend en zeker veel zachter stoffen voor
onze kleren, Ja, de Eskimo-kinderen zijn daarin
niet verwend.

Als je zo ziet lopen, kun je geen magere van
een dikke onderscheiden. Ze lijken allemaal
even dik in hun pakje en ze hebben meer weg
van een baal dan een mensenkind.

Het zware leven in het harde klimaat eist al
hun krachten op. Daarom kunnen ze die niet
verspillen aan kibbel- en vechtpartijen. De
Eskimo's zijn dan ook een zeer vredelievend
volk. Hebben ze al eens verschil van mening,
dan ontlopen ze elkaar. Ja, ze hebben het er
voor over om dan ver van elkaar te gaan wonen
om de ruzie te vermijden. Dit goede voorbeeld
der ouderen wekt vanzelf navolging onder de
kinderen, die dan ook zelden met elkaar
kibbelen

Trouwens in alle dingen volgt het kleine
Eskimo-kind het voorbeeld der ouderen. Al heel
vroeg maken ze kennis met de ernst van het
leven, de ernst, dat is bij hun de koude, het
vechten ertegen en de zorg voor het voedsel.

Ze moeten meehelpen, zo gauw ze daar sterk
genoeg voor zijn. Natuurlijk spelen deze kinde
ren ook met elkaar. Ze hebben hun eigen
spelletjes, met kolven en ballen, uit walvis
beenderen gemaakt. Ook kunnen ze het grootste
plezier hebben met het nadoen van rendieren en
zoals wij hier in Holland paardje spelen, zo
spelen zij daar „rendiertje", met leidsels en
riemen, net als wij. En dan kunnen ze ook uit
gelaten vrolijk zijn, zodat hun lachen ver over
de sneeuw gehoord wordt.

Als ze wat ouder worden, leren de meisjes
koken. Geen lekkere kostjes, zoals wij die
kennen, maar de daagse kost. Dan leren ze hoe
de huiden van vogels en andere dieren bereid
moeten worden, waarvan weer de kleren voor
het gezin gemaakt worden. Een belangrijke
kennis, die ze opdoen is ook, om ervoor te
zorgen, dat de lampen niet uitgaan. Daarom
moet steeds op tijd er aan gedacht worden er
walvisvet bij te doen, dat is de olie in hun
lampen. Het is dus niet bepaald een moderne
verlichting.

Maar behalve voor verlichting dienen die
lampen ook nog voor de verwarming, een
dubbele reden dus om te zorgen dat ze aan
blijven.

Veel schoolonderwijs krijgen de kinderen niet.
Een priester, die in de buurt woont, of een
dokter-onderwijzer brengt hun het noodzake
lijkste bij. Van middelbaar of hoger onderwijs
is dus helemaal geen sprake.

Het leven der jongens is vol afwisseling en
op hun gezamenlijke tochten hebben ze onder
elkaar veel pret. Ze leren al vroeg om de nesten
van wilde zeevogels op te sporen, om vissen
te vangen en eiderganzen, die gevangen worden
om hun warme en zachte dons, het bekende
eiderdons, waarmee ook wel onze donzen
dekens gevuld worden. Het dient dus niet alleen
voor eigen gebruik, maar ook om te ver
handelen. En aangezien andere brandstof schaars
is, moeten ze ook leren, hoe uit walvisspek de
olie wordt gesmolten en moeten zij er op uit
om droog mos en drijfhout te verzamelen. Ze
leren spiezen maken van scherpe klipsteen, die
gebruikt worden in de strijd tegen zeedieren en
op de jacht naar pelsdieren. En ze leren hoe
robben te vangen en otters en bevers, hoe zee
honden, hermelijnen, rendieren, beren, wolven
en walvissen en hoe er zich tegen te verdedigen.
Dan leren ze nog bootjes te maken, een soort
kano, „kajaks genaamd, waarin ze waterdicht
vastzitten en sneeuwhutten, zoals waarin ze zelf
wonen en sleeën bouwen en lampen en ketels
maken en roeispanen, die ze nog versieren ook,
met walrustanden. Jullie ziet: een aardig les
rooster hebben ze toch, al gaan ze niet op
school. En eigenlijk heeft hun leren dezelfde
betekenis als bij ons: klaar maken voor het
latere leven, hun leven, dat zo verschilt van dat
in Zuidelijker en beschaafder landen.

En nog zijn ze niet volleerd, want ze weten
nu nog niet, hoe ze met de wilde Eskimo
honden moeten omgaan en hoe die voor de
slede gespannen worden. In Labrador leren de
jongens nog hoe de rendieren te mennen, want
daar gebruikt men het rendier voor de z.g.
rendier-sleden.

Als ze thuis niets te doen hebben zingen ze,
maar hun lied is niet vrolijk. Hun melodieën
klinken treurig en weemoedig. Is hun eenzaam
heid daar schuld aan? Wie zal het zeggen?
Eenzaam zijn ze wel, en hun levenspad gaat niet
over rozen, zoveel weten jullie er nu wel van.

GEVOELIGHEID DER VOETZOLEN

Ook hier spelen de zenuwen een grote rol.

Door Dr. A. VAN RIJN.

„Ik begrijp die ouders niet! Ze laten hun kin
deren maar op blote voeten lopen en ze hebben
het toch heus zo arm niet, dat ze geen schoenen
kunnen kopen! Ik heb met die kinderen te doen.
Dat moet toch wel pijnlijk zijn, zo met die tere
voetjes in het scherpe grint te lopen!"

De jonge moeder, die zo denkt, terwijl ze met
oprechte verbazing en enige verontrusting buur-
man's kinderen op blote voetjes in de tuin ziet
rondscharrelen, meent haar eigen kinderen een
weldaad te bewijzen door hen altijd kousen en
schoenen te laten dragen. Omdat ze zelf ook
altijd kousen en schoenen draagt, zelfs aan het
strand, zijn haar voeten zo gevoelig geworden,
dat zelfs een paar stappen lopen op het zachte
zand haar al pijn veroorzaken. Natuurlijk denkt
ze, dat het haar kinderen evenzo zal vergaan
en meent nu, dat die kleine tere voetjes bij het
blootvoets lopen in het zand nog wel veel meer
te lijden zullen hebben dan haar grote voeten.

Het mooiste Diploma?
'n VULPEN van DANTUMA!

Zijlstraat 90 - Haarlem - Tel. II161

Graden van gevoeligheid.

Niets is echter minder waar dan dat. Wij wil
len hier nu nog in het midden laten, of het -
zoals door voorstanders van een meer natuur
lijke levenswijze vaak beweerd wordt -in
tegendeel bevorderlijk is voor de gezondheid, om
de kinderen reeds lang aan het lopen op blote
voeten te gewennen en zullen ons uitsluitend tot
de kwestie der gevoeligheid voor pijn bepalen.
Wie voor het eerst in zijn leven op blote voeten
loopt, vielt inderdaad elke oneffenheid van den
grond en hij trekt zijn voet pijnlijk terug, als
hij op een scherpe, puntige.steen trapt. Daarbij
kan men opmerken, dat de welving van de voet
de gevoeligste" plaats is, terwijl de hiel een
sterkere prikkel of pijn kan verdragen. Weldra
echter neemt de gevoeligheid over alle delen
van de zool af en reeds na korte tijd is zijn
practisch geheel verdwenen. Hoe vlug dit in
zijn werk gaat, is gebleken uit proeven, aan het
laboratorium voor arbeidspsychologie te Bres-
lau op schoolkinderen genomen.

De gevoeligheid wordt gemeten.

Om de gevoeligheid der voetzolen te beten,
liet men een klein apparaat construeren, dat in
hoofdzaak uit een schaal voor gewichten en een
daaraan bevestigde naald bestond. De kinderen,
tussen de 10 en" 11 jaar oud, bij wie de uitwer
king van het blootvoets lopen zou worden na

gegaan, hielden zich aan een tafel of stoel
leuning vast en bogen het ene been in de knie
zo ver door, dat de voetzool horizontaal kwam
te staan. Om te voorkomen, dat de kinderen
vermoeid zouden worden van deze gedwongen
houding, werden been en voet behoorlijk onder
steund. Nu werd de naald loodrecht op de voet
zool gezet, zodat de schaal met gewichten kon
worden verzwaard. Terwijl de naald de huid
van de voetzolen aanraakte, legde Professor
Basler telkens grotere gewichten op de schaal,
tot het kind te kennen: gaf, dat het pijn ge
voelde. Zo werd bijvoorbeeld in een bepaald
geval bij een belasting van 45 gram slechts aan
raking gevoeld, hetgeen echter bij 50 gram in
een gevoel van pijn veranderde. Hier lag dus de
„pijngrens" tussen de 45 en 50 gram.

De „pijngrens" niet overal gelijk.

Allereerst werd bij alle kinderen de „pijn
grens" vastgesteld, dat wil dus zeggen het ge
wicht, dat juist voldoende is om een gevoel van
pijn teweeg te brengen, en wel op zes verschil
lende plaatsen van de voetzool, namelijk aan de
grote en de kleine teen, aan de bal van de grote,
resp. van de kleine teen, in de welving van de
voet en aan de hiel. Nadat deze waren
vastgesteld, liet men de kinderen, die nooit te
voren barrevoets waren gegaan, op blote voeten
lopen. Reeds na enkele dagen kon bij allen een
verhoging van de pijngrens geconstateerd wor
den, een geringere gevoeligheid dus en in de
daarop volgende dagen werd de vermindering
van de gevoeligheid der voetzolen steeds duide
lijker merkbaar.

Wat is de oorzaak van dit verschijnsel?

Hoe komt deze vermindering van de gevoelig
heid nu tot stand? Tot dusverre werd algemeen
aangenomen, dat de huid van de voetzolen bij
het lopen op blote voeten dikker wordt, dat dus
de verminderde gevoeligheid slechts in schijn
ontstaat door verdikking van de buitenste laag
van de opperhuid. Bij bovengenoemde proeven
bleek echter, dat de huid van de voetzool in het
geheel geen verandering onderging. Hetzelfde
heeft men ook kunnen waarnemen bij mensen,
die hun gehele leven blootvoets hadden gelopen.
Bij een veertienjarig boerenmeisje, dat nooit
schoenen had gedragen, was de huid van de
voetzolen, zelfs op de bal, even zacht én soepel
als bij een 20-jarig meisje, dat nooit op blote
voeten had gelopen. Slecht gebouwd schoenwerk
schijnt veel meer de eeltvorming in de hand te
werken dan het lopen op blote voeten.

De verdikking van de zooihuid kan het dus
niet zijn, waardoor het blootsvoets lopen steeds
beter gaat; de oorzaak moet in een verandering
van de zenuwen gezocht worden. Een onbetwist
baar bewijs hiervoor leverde een meisje, dat
tijdens de gehele duur der proefnemingen tel
kens onpasselijk was en over hoofdpijn klaagde.
Bij haar werd in deze tijd de gevoeligheid van
de voetzolen groter. Dit zou onverklaarbaar zijn,
als de gevoeligheid van de dikte van de huid der
voetzolen afhing. Dit is een duidelijk bewijs, dat
hierbij het zenuwstelsel in het spel is.

-„.a.-- -v -