onze
inten:
LÉANYKA.
24
VENTA
Het blijkt in de practijk
prijsvraag
DE EERSTE HEEMSTEEDSCHE COURANT
IGEMAN
iteenveger
School voor Epileptische kinderen
DENKT U AAN DE GROOTE
HEEREN COSTUMES
ÏOX"
EN ZOON
MEDISCH ALLERLEI
BINNENWEG 132
WINKELGALERIJ
Door Peter van den Hoog.
1938
No. 40
DE EERSTE HEEMSTEEDSCHE COURANT
amandel
1/2 pond
i fijne kwaliteit
ek Donderdag
iL.Coij
tDlNER-VEa
Tele/oon
14393
huisbezorgd f 0.90; met
toespijs f 0.15 meer.
n extra bezorgloon.
van uitsluitend natuur-
e soort duinaardappelen
er de beste grondstoffen
tspectus op aanvraag,
ieen lidmaatschap,
sen omzetbelasting.
sen, die deze haar-
jarenlang gebruiken,
in wat zuinig stoken
)ok U zult het spoe-
ondervinden, als U
een Inventa hebt
jeschaft. Veel warm-
iorweinig geld! Komt
i grote collectie eens
jken I
-■ I
L H A A R D E N
en geleverd, ook in
huurkoop, door
O. Gracht 52
tlefoon 12762
ten. Nieuwe modellen
OOTE sorteering in
anaf 85 ct.
Binnenweg 52
ON 13310
Opening door den Minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen, Prof. Dr. Slotemaker de Bruine.
IN het rijk met bloemen versierde Boshuis op
Meer en Bosch heeft de Min. van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, Prof. Slote
maker de Bruïne Zaterdagmiddag de Christe
lijke school voor buitengewoon lager onderwijs,
speciaal voor epileptische kinderen, geopend.
Voor deze gebeurtenis bestond veel belangstel
ling. Aanwezig waren o.m. de burgemeester,
Jhr. J. P. W. van Doorn, Wethouder Dr. E. A.
M. Droog, Mr. Witteveen, lid van Gedeputeerde
Staten, de Inspecteur van het Buitengewoon
onderwijs, de heer Van Houten, de inspecteur
van het Lager Onderwijs, de heer v. d. Weyer,
bestuursleden van de afdeling Haarlem van de
vereniging voor epilepsiebestrijding, doktoren,
hoofden van scholen, vertegenwoordigers van
scholen voor achterlijke kinderen en andere
onderwijsinstellingen, hoofd en personeel der
nieuwe school, broeders van Meer en Bosch en
zusters van Bethesda-Sarepta en tal van andere
genodigden en belangstellenden.
Ds. van Paassen, voorzitter der vereniging
voor verpleging van lijders aan vallende ziekten,
sprak een welkomstwoord, waarna Minister
Slotemaker de Bruïne een openingsrede hield.
Mijn aanwezigheid, aldus de Minister, is niets
bijzonders, want de Overheid leeft mee met
hetgeen er gebeurt in stad en land. Het spreekt
vanzelf, dat de overheid belangstelling toont in
andere dan overheidswerken.
Het is zeer te waarderen, dat de epileptische
kinderen onderwijs krijgen, dat voor hen past.
Wij zijn reeds jaren bezig het onderwijs te diffe
rentiëren, teneinde het zo doeltreffend mogelijk
te doen zijn. Deze school behoort, wat haar taak
en inrichting betreft, niet alleen tot het terrein
van het onderwijs, doch legt een schakel tussen
het medische en paedagogische. Er was hier al
jaren een school, doch deze wordt nu gereorga
niseerd. Spr. heeft meer dan eens onderwijs aan
epileptische kinderen bijgewoond en heeft de
grootste bewondering voor het enorme geduld
en het uithoudingsvermogen van de leerkrach
ten, iets waar leken, die alleen de idealistische
zijde van het werk zien, zelfs geen flauw be
grip van hebben. Er is kracht, karakter, kennis
en kunde voor nodig om aan. epileptici onder
wijs te geven. Spr. hoopt, dat de resultaten van
het onderwijs aan deze kinderen tot dankbaar
heid mogen stemmen. Met de hartelijke bede,
dat de school aan haar bestemming zal kunnen
beantwoorden en dat aan bestuur en personeel
de nodige kracht daartoe zal worden geschon
ken, verklaarde de minister tenslotte de school
voor geopend.
Dr. P. Ch. Ledeboer, directeur-geneesheer der
inrichting, dankte hierna den minister voor zijn
bereidwilligheid, de school officieel te openen.
De totstandkoming van deze school, aldus
spr., is van grote waarde voor onze verpleging.
Want al wordt sedert 1909 onderwijs gegeven
aan de kinderen die bij ons verpleegd worden,
thans, nu onze school ingevoegd wordt bij het
B.L.O., zulen wij kunnen profiteren van de er
varingen die zijn opgedaan bij dit onderwijs. Dit
laatste acht ik een der grote voordelen van de
tot stand gekomen stichting.
Een tweede voordeel is, dat kinderen die
zoals thans veelvuldig voorkomt voor een
kortdurende behandeling worden opgenomen en
vóór hun opname reeds onderwijs ontvingen,
nu geen onderbreking in hun schoolonderwijs
ondervinden.
Het profiteren van de ervaringen van het
B.L.O. is niet het eenvoudig overnemen van de
daar gevolgde leermethoden. Want het gaat
hier om een groep kinderen, die geheel afwij
kend zijn van de andere groepen kinderen die
B.L.O. ontvangen.
Deze groep kinderen onderscheidt zich van
anderen door 3 cardinale eigenaardigheden, n.l.:
Ie. de enorme variabiliteit en labiliteit van
alle functies.
2e. de psycho-motorische verlangzaming van
de psychische functies,
j 3e. de veelvuldig voorkomende karakter-
degeneratie.
De variabiliteit en labiliteit uit zich daarin,
dat het intellect van het epileptische kind
varieert van normaal, ja bijzonder goed tot
idiotie en dat de intellectuële functies bij elk
kind veranderen van dag op dag.
De psycho-motorische verlangzaming die vele
kinderen vertonen, stellen grote eisen aan het
geduld van hen die onderwijs moeten geven.
Tenslotte vereisen de karakterveranderingen
bijzonder paedagogische en karakterkwaliteiten
in het onderwijzend personeel.
Uit deze opsomming blijkt, dat het hier gaat
om een bijzondere groep kinderen, waarbij een
grote mate van soepelheid en aanpassingsver
mogen van het onderwijs aan de speciale varia
bele gesteldheid van ieder kind noodzakelijk is.
Voorwaar geen eenvoudige taak!
Uit bovenstaande blijkt nog iets, n.L, dat dit
onderwijs alleen tot resultaten kan leiden,
wanneer het gegeven wordt in nauwe samen
werking met de medische staf der inrichting.
En de geest die deze samenwerking draagt,
zo eindigde spr. zijn rede, is tenslotte de geest
van ons'gehele werk: het met barmhartigheid
bewogen zijn ten .opzichte van de speciale noden
van deze aan onze zorgen toevertrouwde zieken
en de zware plicht die ons is opgelegd om alle
mogelijkheden uit te putten hen te helpen.
Hierna werden aan de aanwezigen thee en
verversingen aangeboden.
Vervolgens werd het woord gevoerd door
Jhr. J. P. W. van Doorn. „Hoe vreemd het ook
moge klinken, ik kan deze school geen bloei toe
wensen," aldus spr. Wel wenste de burge
meester de school in de toekomst een betere
huisvesting, opdat het onderwijs nog doeltreffen
der zou kunnen zijn en het personeel, dat zulk
een zware taak heeft, er in zou mogen slagen,
het gevoel van minderwaardigheid bij de leer
lingen te doden. Meer en Bosch is thans bijna
een halve eeuw in Heemstede gevestigd, en al
die tijd is de verstandhouding tussen de stich
ting en het gemeentebestuur, dat grote waar
dering heeft voor het werk, uitstekend geweest.
De vereniging is in die jaren zeer gegroeid en
ook thans is er weer een lichtpunt in de ge
schiedenis van Meer en Bosch. De burgemeester
eindigde zijn rede met het uitspreken van de
wens, dat het bestuur nog lang zijn zegenrijke
arbeid zal mogen voortzetten.
De heer Van de Weyer sprak nog een kort
woord, niet als inspecteur van het Lager Onder
wijs, doch als ouder, daar hij in eigen familie
kring heeft ervaren, welk een treurige ziekte de
epilepsie is. Spr. wenste de ouders van de leer
lingen der nieuwe school geluk, dat er thans
zoveel voor hun kinderen kan worden gedaan.
De laatste spreker was het hoofd van de
nieuwe school, de heer Fijn van Draat, die zeide,
er van overtuigd te zijn, dat het werk meer zou
vragen, dan hij thans reeds kan overzien. In
nauwe samenwerking met het onderwijzend per
soneel en in een sfeer van onderling vertrouwen
hoopte spr. zijn taak met blijdschap te kunnen
volbrengen.
Nadat Ds. van Paassen een slotwoord had
gesproken, werden de aanwezigen in de ge
legenheid gesteld, de lokalen van de school te
bezichtigen.
Medische brief uit New York.
ULTRAVIOLETTE STRALEN IN DIENST
VAN DE WETENSCHAP.
Een opzienbarende Amerikaanse uitvinding.
De kennis van de genezende kracht der ultra
violette stralen is reeds tot in alle lagen der
bevolking doorgedrongen. Zodra de voorjaars
zon haar eerste stralen uitzendt, ziet men overal
in zonnige hoekjes de „zonne-aanbidders" weer
verschijnen en dit gaat zo door, tot deze mo
derne „Zonnecultuur" in het hartje van de
zomer haar hoogtepunt bereikt. Dan is het
zonnebad in duin en aan het strand eigenlijk in
het geheel geen genoegen meer, maar wordt
het' hardnekkig voortgezet, enkel en uitsluitend
met het doel voor ogen, de zozeer begeerde
bruine huidskleur te veroveren.
„De zon schijnt, dies ben ik verplicht bruin en
gezond te worden", dat is wel zo ongeveer de
I
Engelsche Import-Steeds voorhanden
HfëiMieufon iGQR H01TSTR.
gedachtengang van deze lieden, die er een eer
in stellen, hun huid een overmaat van zon en
hitte te doen opslorpen en daarbij geheel uit
het oog verliezen, dat zij op deze wijze hun
gezondheid dikwijls meer nadeel dan goed doen.
Want nergens meer dan hier geldt het: maat
houden! Doch als men dit doet, als men het
lichaam met mate aan de inwerking der ultra
violette stralen blootstelt, dan is de zon ook
een bron van gezondheid en staalt zij het weer
standsvermogen tegen ziekten.
Een nieuwe bestralingslamp.
In Amerika werken thans onderzoekers en
geleerden tezamen met den chef-chirurg van het
Duke-hospitaal, Dr. Beryl Hart, aan de con
structie van een lamp, die niets meer of min
der dan een „wondermachine" moet zijn. De uit
vinders van deze lamp zijn de doctoren Rent-
schler en James, terwijl Dr. Hart zich zeer spoe
dig voor het denkbeeld van zijn collega's ge
wonnen gaf en zich bereid verklaarde, de prac-
tische proefnemingen onder zijn leiding in het
Duke-hospitaal te doen plaats hebben. Inmiddels
is de lamp ook reeds in minder beperkte kring
van deskundigen gedemonstreerd; het succes bij
deze demonstraties was overtuigend, zodat de
meest serieuze geleerden zich onomwonden tot
aanhangers van de „wondermachine" verklaar
den. Stelt men bijv. met typhesbacilen veront
reinigd water aan de bestraling bloot, dan zijn
binnen 8 seconden de bacteriën gedood, zodat
het water nagenoeg bacterievrij wordt. Binnen
19 minuten steriliseren de stralen een monster
zwarte modder, die krioelt van microscopisch
leven en in 17 a 35 seconden tijds wordt gist
vernietigd.
Bacterievrije wondbehandeling.
Volgens de verklaringen van Dr. Hart ligt de
grootste betekenis van de lamp op chirurgisch
terrein; de bestraling is namelijk in staat de
genezing volkomen steriel te doen plaats vinden.
Natuurlijk kunnen ook de ziektekiemen, welke
zich in de lucht bevinden, door de stralen ge
dood worden. Men zal zich dus kunnen in
denken, tot welk een gunstige resultaten men
kan komen, indien de lamp gebruikt wordt ter
voorkoming en genezing van ziekten der adem
halingsorganen, zoals griep, longontsteking,
bronchiale aandoeningen, enz.
Wegens haar buitengewoon desinfecterende
eigenschappen moet de lamp behalve in de
geneeskunde ook uitstekende diensten kunnen
bewijzen bij het bewaren van aan snel bederf
onderhevige levensmiddelen.
Snel en afdoende.
Een van de meest op de voorgrond tredende
eigenschappen van de lamp is de buitengewone
snelheid, waarmee zij haar desinfecterend werk
verricht. Juist deze factor wekte aanvankelijk
bij menigen geleerde enig argwaan; men
meende, dat een zo snelle bewerking onmoge
lijk grondig kon zijn. Om den sceptici het tegen
deel te bewijzen, rolde Dr. James een van te
voren zorgvuldig schoongemaakte gans aan alle
kanten door vuil en modder, waarna hij haar
aan de bestraling blootstelde. Wel duurde het
reinigingswerk in dit geval enige uren, maar
toen was de gans ook inderdaad volkomen
schoon en fris. Om het laatste spoor van twijfel
weg te nemen, at Dr. James daarop de gebraden
gans met zijn gezin op en niemand ondervond
enig nadeel van deze bijzondere maaltijd. Na
deze overtuigende demonstraties lijdt het geen
twijfel, of dit nieuwe hulpmiddel voor genees
kunde en hygiëne zal zijn weg weten te vinden,
temeer daar er thans in Amerika reeds een
krachtige propaganda voor wordt gevoerd.
HET KORTEN EN LENGEN DER DAGEN.
22 Dec. de kortste dag, doch op andere dagen
komt de zon later op of gaat zij vroeger onder.
'Een astronomische medewerker schrijft in de
„N. Rott. Crt.":
Onze uurwerken zijn geregeld naar het ge
drag van een denkbeeldig hemellichaam, dat
zich op eenparige wijze langs de hemelse
evenaar beweegt. Dit denkbeeldige hemel
lichaam heet de middelbare zon. Het is 12 uur
in de middag, wanneer deze denkbeeldige
middelbare zon zich precies in het Zuiden be
vindt. De ware zon bevindt zich meestal niet
precies in het Zuiden wanneer het volgens een
goed lopend uurwerk 12 uur in de namiddag is.
Iemand, die een zonnewijzer bezit èn een goed
lopend horloge, kan waarnemen, dat beide
instrumenten slechts 4 maal per jaar gelijktijdig
12 uur aanwijzen, n.l. op 15 April, 15 Juni, 1
September en 24 December. Indien op één van
deze data ons horloge 12 uur 's middags aan
wijst, dan staat de ware zon precies in het
Zuiden.
Wilt U een artikel van Verkade?
De Speciaalzaak van Verkade's arti
kelen heeft alles wat Verkade maakt
Nieuwe doozen bonbons - Pakjes
Taai-Taai 10 ct. en 25 ct. - Borst
plaat in doosjes en kistjes
Heeft U al een nieuwe album Artis?
Vraagt inlichtingen omtrent het
ruilen van plaatjes
•x&.V&rm -tau'riAïiasri-'r:-
Tussen 1 September en 24 December is het
volgens ons horloge nog pas 12 uur, als de zon
reeds door het Zuiden heen is, dus als het vol
gens de zon reeds 12 uur geweest is. De astro
nomen drukken dit uit door te zeggen: de tijd
vereffening (dit is het verschil van middelbaren
en waren tijd) is dan positief. Tussen 24 De
cember en 15 April is het volgens ons horloge
reeds 12 uur, als het volgens de zon nog geen
middag is. De tijdvereffening is dan negatief,
met een grootste waarde van 14.5 minuut
omstreeks 13 Febr.
In de maanden December en Januari is de
invloed der tijdvereffening duidelijk te be
speuren, daar het korten en lengen der dagen
van de tijdvereffening afhankelijk schijnt te zijn
(schijnt, want in werkelijkheid is het korten en
lengen der dagen onafhankelijk daarvan).
Wij rekenen, evenals onze voorouders, de
dagen ais begonnen en geëindigd, wanneer de
zon opkomt en ondergaat. Dan slaan wij dus
acht op de ware zon. De middag bepalen wij
echter volgens ons horloge, dan slaan wij dus
acht op de middelbare zon, In Januari en
Februari valt de horlogemiddag vóór de ware
middag. De morgens worden in deze maanden
dus kunstmatig met een aantal minuten, dat tot
14.5 op kan lopen, verkort en de middagen
worden met evenveel minuten verlengd. Om
streeks 13 Februari zijn daardoor de middagen
ongeveer een half uur lanffir dan de morgens.
In November en December is het juist andersom,
met een maximum verschil van ongeveer 33 mi
nuten omstreeks 4 November.
Door het voorlopen van het horloge op de
ware tijd in Januari lijken de dagen nog sneller
te lengen dan zij uit natuurlijke oorzaak reeds
doen, wat ons ieder jaar weer tot de opmerking
leidt, dat we al goed kunnen merken, dat de
dagen lengen. In November en December wor
den de namiddagen ten gunste van de voor
middagen verkort.
De kortste dag valt op 22 December. Het is
een vergissing te menen dat op de kortste dag
de zon zo laat mogelijk opkomt en zo vroeg
mogelijk ondergaat. Integendeel: zoals uit het
volgende lijstje blijkt is de dag met de vroegste
zonsondergang ongeveer 13 December en de
dag met de laatste zonsopkomst ongeveer
2 januari. Ook aan deze afwijking van wat wij
als redelijk ondervinden, heeft de tijdvereffening
schuld.
Dat. Zon
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
30
1
3
5
7
9
11
13
7 u.
8 u.
8 u.
8 u.
8 u.
8 u.
8 u.
op
59 m.
00 m.
03 m.
05 m.
06 m.
07 m.
08 m.
09 m.
10 m.
10 m.
10 m.
Ru. 11 m.
8 u. 11 m.
8 u. 10 m.
8 u. 09 m.
8 u. 08 m.
8 u. 07 m.
8 u. 06 m.
December:
Zon onder
15 u. 47 m.
15 u. 46 m.
15 u. 46 m.
15 u. 47 m.
15 u. 47 m.
15 u. 48 m.
15 u. 48 m.
15 u. 50 m.
15 u. 51 m.
15 u. 52 m.
15 u. 54 m.
Januari:
15 u. 56 m.
15 u. 59 m.
16 u. 01 m.
16 u. 03 m.
16 u. 06 m.
16 u. 09 m.
16 u. 12 m.
Daglengte,
u. 48 m.
u. 46 m.
u. 43 m.
u. 42 m.
u. 41 m.
1 u. 41 m.
7 u. 40 m.
7 u. 41 m.
7 u. 41 m.
7 u. 42 m.
7 u. 44 m.
7 u. 45 m.
7 u. 48 m.
7 u. 51 m.
7 u. 54 m.
7 u. 58 m.
8 u. 02 m.
8 u. 06 m.
Tussen 13 en 22 December lengen de dagen
dus in de middag met een geringer bedrag, dan
waarmee zij in de ochtend korten. Tussen 22
Dec. en 2 Januari lengen de dagen des middags
reeds meer dan het bedrag waarmee zij 's mor
gens nog korten. Na 2 Januari lengen zij zowel
aan de avond- als aan de morgenzijde. Het
tijdstip waarop de zon precies in het Zuiden
staat ligt halverwege het ogenblik van zons
opkomst en -ondergang. De getallen van het
lijstje bevestigen nog eens dat op ongeveer 24
Dec. de precies in 't Zuiden staat, wanneer ons
horloge 12 uur aanwijst, zoals in het voor
gaande reeds opgemerkt werd.
Toelichtingen.
Op de deur van een schoenmakerswerkplaats
stond met krijt geschreven:
„Gesloten. Ben hiernaast in 't café."
Enige ogenblikken later stond er eveneens met
krijt, doch nu met een vrouwenhand geschreven,
onder:
„Wacht maar een ogenblik. Ik ben hem gaan
halen."
Baas boven baas.
„Fred zegt, dat hij uit louter liefde voor mij
iedere nacht van mij droomt."
„Pful Mijn Karei kan louter uit liefde voor
mij helemaal niet meer slapen."
dat vele adverteerders, om lage tarieven te
bedingen, grootere advertentiecontracten af
sluiten dan het reclame-budget toelaat.
Wat zijn daarvan de gevolgen?
Dat men na een jaar in ontzaglijke moeilijk
heden komt, omdat men z'n verplichtingen niet
kan nakomen.
De z.g. „advertentie-fuiken" b.v. kennen geen
pardon en pakken hen direct gerechtelijk aan,
terwijl men niet eens de gelegenheid krijgt het
restant aantal regels in re.clame om te zetten-
Een behoorlijk blad echter, dat er prijs op stelt
de contracten coulant af te wikkelen, dringt
vanzelfsprekend op een regeling aan, waardoor
binnen een bepaalde periode het restant aantal
regels moet zijn afgeplaatst.
Dan wordt men verplicht binnen een zekeren
tijd zoodanig reclame te gaan maken, dat het
reclame-budget ver wordt overschreden, waar
door financieele moeilijkheden niet uitblijven.
Adverteer groot of klein, maar sluit geen grootere
contracten af dan dat de financieele positie van
Uw zaak jaarlijks toelaat.
N.V. DRUKKER !J VOpRHEEN
DE ERVEN LOOSJES
GED. OUDE GRACHT88, HAARLEM. TEL. 10144
Nadruk verboden
Als ik „Léanyka" zeg, is het alsof de hele
geschiedenis weer in me opkomt. Het is nu al
lang geleden, maar ik herinner het me nog zo
duidelijk, alsof het in deze vacantie gebeurd
was.
Het was een prachtige dag. Een vrolijke, wit-
geverfde passagiersboot schommelde aan de
kade. De avondzon hulde alles in een zacht licht
en ik kon me op dat ogenblik geen vrediger
landschap voorstellen, dan wat ik zag. Ik ge
noot van dit land, ik was er in de tijd, dat ik
er gewoond had, echt van gaan houden en ik
was erg blij, dat ik de raad van mijn vriend,
om hier met mijn vacantie heen te gaan, had
opgevolgd.
Ik liep over een klein weggetje en stond
plotseling voor een grote tuin. Daarachter lag
zo'n echt grappig boerentuintje, met een bloe
menperkje, een klein grasveld en een grint
paadje. Opzij, zó dat ik er juist in kon kijken,
stond een prieeltje.
Er zat een jong meisje op een laag houten
bankje en naast haar zat een oude man. Hij
schonk fonkelende wijn in een glas en gaf het
toen heel voorzichtig aan het meisje. Ik zag hoe
het meisje even, als een blinde, met haar hand
tastte, voor ze het glas oppakte en er een slok
uitnam.
De oude man had mij niet zien komen en hij
was ook te verdiept in het meisje om op iets
anders te letten. Ze vroeg hem iets, dat ik op
die afstand niet kon verstaan. Daarna haaide
hij een viool te voorschijn en toen begon hij te
spelen. De strijkstok danste over de viool en
de man speelde, zoals alleen echte zigeuners
spelen kunnen.
Ik kon het gezicht van den man duidelijk
zien. Het was een eerlijk, goed oudemannen-
gezicht. Zijn donkerbruine huid was doorgroefd
met rimpels, ik vermoedde, dat onder de
borstelige wenkbrauwen nog heldere, jonge
ogen moesten zitten.
De oude speelde parelende melodieën, waarbij
je het gevoel kreeg of je hart openging en of
je langzaamaan sterk en gelukkig werd.
Het scheen me toe, alsof dit het enige was,
dat me op die heerlijke avond nog ontbroken
had.
Het meisje zat heel stil naast hem. In haar
smalle handen hield ze het fonkelende wijnglas,
ze keek recht in de avondzon. Het kinderlijke
gezicht had een ernstige uitdrukking, alsof ze
op iets wachtte. Haar ogen staarden strak naar
de lucht en hierdoor zag ik direct, dat ze
werkelijk blind moest zijn. Haar haar glansde
als de wijn in het glas
Plotseling begon ze te zingen. Het was een
vrolijk, jubelend lied en ook in de vreemde taal,
hoorde ik, dat het een lied van jeugd en geluk
was. De oude man begeleidde tiaar, maar zijn
viool klonk nu zachter en dieper.
Toen het lied uit was, keek de man op en
zag mij-staan. „Jo, napot Uran," „goedendag,
meneer," zei hij. Aan mijn groet hoorde hij, dat
ik een buitenlander was en ging verder in het
Duits. „Hebt u ons lied gehoord? Mijn klein
kind, Alanka, heeft een mooie stem. Maar toen
we nog in mijn geboortestad woonden klonk
het nog veel beter. De lucht hier verzwakt de
klank van het lied. Maar sinds mijn Alanka niet
meer kan zien, wonen we hier, omdat de bron-
I nen goed voor haar schijnen te zijn. Haar
ouders leven niet meer, we zijn maar samen."
En toen werd hij spraakzaam en vertelde me de
hele geschiedenis van zijn kleindochter. Ze was
na een zware ziekte in haar hoofd blind ge
bleven. Nu waren ze hier komen wonen, hij gaf
vioollessen en ging tweemaal in de week naar
den dokter en naar de warme bronnen. Ze
wachtten nu op de beterschap van Alanka, die
volgens den dokter nog steeds mogelijk was.
Maar dat wachten duurde nu al zo lang. Over
een week vierde Alanka haar zestiende ver
jaardag.
Alanka luisterde naar ons gesprek en glim
lachte. Ik keek naar haar smalle handen, die
met het wijnglas speelden. De oude man be
greep die blik verkeerd en dacht, dat ik ook
wijn wilde hebben. Hij haalde nog een glas en
schonk me in. Een zilveren toon weerklonk toen
we onze glazen tegen elkaar stootten, de oude
grootvader, het glimlachende, blinde meisje en
ikHet werd een heerlijke avond.
Een week lang kwam ik elke dag bij de oude
Elek en zijn kleindochter. Een week lang hoorde
ik zijn zigeunerviool zingen en dronk ik de
heerlijk zoete wijn. Elke avond was het een
nieuw feest en we hadden het gevoel of we
elkaar steeds meer naderden.
Eén dag voor Alanka's verjaardag moest ik
afscheid nemen. Die avond zaten we voor de
laatste keer bij elkaar in de tuin. Alles was als
de vorige avonden, alleen nog mooier. De ge
dachte, dat dit de laatste keer was, bracht een
heel bijzondere sfeer tussen ons. Elek speelde
die avond zoals hij nog niet gespeeld had.
Alanka vroeg een bloesemtak uit de tuin en
haar grootvader en ik stonden beiden op om
die wens te vervullen. Wij legden de mooiste
takken bij haar neer. Alanka glimlachte dank
baar en streelde de bloemen met een teder
Zo ging de avond voorbij. Elek had een
lichtje aangemaakt. Het danste over de wijn
glazen, weerspiegelde in het gladde hout van
de viool en gloeide over het zijden haar van
Alanka.
„Morgen is Alanka jarig. En u, jonge vriend,
ziet Orsova en de Donau en de wijde Pusta.
Vergeet den ouden Elek en Alanka niet!"
Ik heb hen nooit vergeten, hoewel ik nooit
meer iets van hen hoorde. Alles weet ik nog
van die wonderlijke week. De liederen, de din
gen, die we bespraken en zelfs de naam van
de wijn, die" we dronken. Die wijn heette
„Léanyka" en dat betekent: jongzoet
meisje I
Léanyka!
