Moskou en het Kreml. gen 6teen. De burgemeester van Genten de inspekteur der begraafplaatsen staan den Deenschen Konsul te Antwerpen ter zijde bij de overbrenging van het gebeente naar Kopenhagen. Die overbrenging zal geschieden per extra-trein uit Antwerpen naar de hoofstad van Denemarken. Eliza beth van Oostenrijk onder dien naam is zij in de geschiedenis bekend werd geboren in 1501was eene dochter van Ihilippus I, Koning van Spanje, en huwde reeds op haar 13de jaar met Koning Christiaan II van Denemarken, Noorwegen en Zweden. Haar leven was een aaneen schakeling van rampen. Terwijl Koning Christiaan door eigen onderdanen werd verstooten en uit het land verdrevenhad men haar zoo lief, dat men haar de kroon, als voogdes van haar minderjarigen zoon aanbood, mits zij zich wettig liet scheiden van haar onwaardigen gemaal. Zij wilde hem echter in den rampspoed dien slag niet toebrengen, hoewel hij ook haar gruwzaam had bejegend. Alzoo trok zij zich liever in Vlaanderen met hare drie kinderen terug. Zij bereikte slechts den ouderdom van 25 jaren. Het Deventer puhliek liet zich Don derdag avond beet nemen door op een advertentie in het Advertentieblad voor Deventer en Omstreken te lettenwaarin werd berichtdat dien avond tusschen 5 en 6 uur eenige Chinezen van de Tentoonstel ling in nationaal kostuum, met hnn in China gebruikelijke vaartuigendenIJsel zouden komen afroeien. Op het bepaalde uur was een zeer groot publiek langs den IJsel en de Welle gekomen. Men zag toen ver schillende personen zich met roeien ver maken, maar de Chinezen waren niet gekomen. De meesten keerden teleurgesteld huiswaarts. Uit Calcutta wordt het volgende bericht„Eenigen tijd geleden werd voor den rechter Norris een proces tusschen twee broeders (Hindoes) behandelddie elkander het bezit van een afgodsbeeld betwistten, en de rechter achtte het noodigdit beeld als bewijsstuk in de gerechtszaal te laten brengen. Hierover zijn de Hindoes hoogst verontwaardigden in verscheiden oorden van Indië werden vergaderingen gehouden, om die verontwaardiging uit te drukken. Meer dan 15,000 inboorlingen hebben drie monstermeetings te Calcutta bijgewoond. Er heerschte volmaakte ordeen men be sloot een adres aan Koningin Victoria te zenden. Zulke beleedigingen van het gods dienstgevoel der Hindoes zij n reeds dikwijls den Engelschen gevaarlijk geworden. In Amerika wordt in den laatsten tijd een geregelde handel in lijken gedre ven. Naar aanleiding eener klacht van Goeverneur Butler in zijn rapport erkent een der bladen te Bostondat van 2800 overledenen uit het Staats-armenhuis580 lijken overeenkomstig bestaande wettelijke bepalingen naar de klinieken verhuisden. Of de overige lijken echter werkelijk begra ven werdenkon moeilijk en eigentlijk in 't geheel niet bewezen worden. De direkteur van het armenhuis geeft ook toe, dat waar is wat men vertelt, dat nl. op verlan gen van het Harpard-College bij warm weêr de lijken in petroleumvaten vervoerd werden. Nog erger schijnt het in Illinois gesteld te zijn. Zeker individu, Chaffie genaamd, verkoopt daar jaarlijks 75 pro cent van de hem toevertrouwde lijken, een bedrijf, dat hem 60,000 dollars per jaar oplevert. Op de tentoonstelling van levens middelen en voeding, die thans te Parijs gehouden wordthad de kok Wagner van St. Maurice geweddat hij in vijf minuten een hoen zou doodenplukkenschoonma ken en bradenen tot verbazing der aanwe zigen bood hij reeds na i/ minuut een lekker boutjen aan de Jury aan. Een merkwaardig incident heeft zich onlangs voorgedaan op een elektrieschen spoorweg te Portrush in Engeland. Daar de elektriesche geleiding langs de baan niet geheel gereed is, geschiedt de exploitatie voorloopig met eene gewone lokomotief. Eenige dagen geleden nu sprong eene der vlampij pen van de locomotief en de trein kon niet verder. Men telegrafeerde naar het eindstation om hulp en terstond werd daar de dynamo-elektriesche machinedie den stroom levertin werking gestelden de elektriesche lokomotief den trein te gemoet gezonden. Een uur later kwam de elektriesche lokomotief met haar oudere verminkte znster op sleeptouw in triumf terug. De wedrennen te Nijmegen zijn afge- loopen. Er waren waarschijnlijk ook ten gevolge van het ongunstige weder lang zooveel toeschouwers niet opgekomen als ten vorigen jare. De tribune was nagenoeg ledig, en men zag maar een vijftigtal rijtuigen met een paar honderd menschen op het uitgestrekte terrein. Toch was de stemming der aanwezigen opgewekt, en waren enkele wedrennen zelfs zeer geani meerd. De bookmakers hadden de handen volen 't was zeer merkbaardat dit onder deel der races voor de Nederlanders meer en meer aantrekkelijk begint te worden. De gefaljeerde Bergen-op-Zoomsche kassier Mr. J. P. Brediusmoet zich thans volgens de Middelb. Ct.te Buenos-Ayres bevinden. Afloop van de verkooping van Huizen, gehouden den 26 Mei 1883, in de Gouden Leeuw, te Haarlem. N°. I. Dubbel Heerenhuis en Erve met grooten Tuin, Schootersingel 123, 8000, H. London. v 2 tot 11. Tien Huizen en Erven, Hee rensingel 70—79, /7830, J.Jansen. 12. Bouwterrein, Zijlweg langs de Delft, 2 ares, 45 cent., ƒ510, A. Hoogeveen. 13. Idem naast het voorg. 560 ff 14. Idem naast het voorg. ƒ600 15. Id. naast het voorg. 660, JS. Frank. 16. Idem naast het voorg. 660, P. C. J. Snijders. ff 17. Idem naast het voorg. f 640, P. C. J. Snijders. 18. Id. naast het voorg. ƒ680, G. E. Evelein ff 19. Id. naast het voorg. ƒ730 JJBeaufort ff 20. Twee huizen, Erve met Tuin, Zijlweg 7 cn 9 zwart en rood 21. Huis en Erve met Tuin naast het voorg., te zamen ƒ9090, A. H. Poortman. N° 22. Huis en Erve. Spaarne 50,/4300, J. van der Vlugt. ff 23. Stal en Erve, Burretstraat 9, 24. Wagenhuis en Erve naast het voorg. 25. Overdekt Erf, naast het voorgaande te zamen /5400, H. Veldhuizen. Voorwerpen, gedeponeerd aan het Commissariaat van Politie, die dage lij ks, (uitgezonderd des Zondags) van 's middags 12 tot 2 ure voor de eigenaars terug te bekomen zijn. Een zilveren knip met geld. Een blauw koralen armbandje. Een bloedko ralen kettinkje met gouden sluiting. —Drie onderstukken van gouden oorbelletjes waar van een met bloedkoraal. Een glaasje van een medaillon met zilveren rand. Een fluweelen werktaschje met haakwerk- Een koperen armband. Een oorknopje. Een broche. Een koker waarin siga retten. Een militair kruisje. Een scbildersdas. Een hennipzeel. Een R. C. kerkboekje. Een paternoster. Een knipmesje Een blokschaaf beitel. Een zwart gehaakte doek. Een turfdragers heitoestel. Een handschoen. Twee ringen met sleutels. Eenige^ losse sleutels. Alles op straat gevonden. In de tramwagens achtergelaten. Een zijden dasje. Terug te bekomen bij W. Koppen Rozen- prieelstraat No. 5, een bok. ACHTSTE MUZIEKUITVOERING in den Hout, op Woensdag 30 Mei 1883 des avonds van half 8 tot 10 uur, door liet Stedelijk Muziekkorps van Haarlemonder directie van den Heer M. H. MüLLER, Kapelmeester. PKOtlRAMIA. 1. Teufels-MarscbSuppê 2. Ouverture: Zur LustspielKéler Bela 3. WalzerFaust. 4. Fantaisie: Robert d'EvreuiDonizetti. 5. Bouquet de Melodies d'ArnoldoVerdi. 6. Ouveiture: La Muette de Portici.Ro.mai. arr. 31. II. Muller. 7. Fantaisie: Une Journé au serail, v.Wedinghem^ 8. Cavatine aus Capuietti et Montechi..Bellini. 9. Le Petit Due. PotpourriLecocq. li. Zoo ijselijk was de verwoesting, dat nog 13 jaar daarna de sporen er van zicht baar warenhet cijfer der bevolking was van 200.000 op 30.000 gedaald, en de bui tenlanders, die bet hof van den Czaar bezochten, verbaasden zich niet weinig over de talrijke zwart berookte bouwvallen in de straten der rezidentie. 't Kreml heeft gelukkig, nadat het met Bterke vestingmuren was omringd gewor den die treurige lotgevallen niet meer gedeeld. Slechts éénmaal werd het ernstig met gevaar bedreigdin den aanvang dezer eenwtoen Napoleon I in zijn verlaten zalen zijn hoofdkwartier had opgeslagen. In zijne verwachtingen, om Moskou tot het steunpunt zijner verdere operaties te knnnen makendoor het verbranden der stad teleurgesteld en tot den terugtocht gedwongengaf hij in machtelooze woede hevelhet Kreml in de lacht te laten sprin gen. De uitvoering van dit Vandaalsch hevel leed echter schipbreuk op de sterkte van de muren des Kremls. Slechts een wei nig beteekenend gedeelte van de burcht werd vernield, en nog vóór het einde der re geering van Alexander I waren de laatste sporen der Fransche barbaarsohheid weg gewischt. Aan den roofzucht van den Franschen imperator wordt men ook nog herinnerd door het eerste gebonw dat men zietals men Moskou nadert, door den reusachtigen klokkentoren Iwan de Groote in het Kreml. Napoleon wilde het kolossale kruisdat den koepel des torens versierdeer af laten nemenomdat men hem gezegd haddat het van zuiver goud gemaakt wasen bij het volk bestond het geloof, dat de onder gang van het kruis den ondergang van het volk ra zich sleepen zou. Napoleon wilde het als zegeteeken medenemen naar Parijs, maar geen zijner ingenieurs dorst het kruis van den toren te halenzonder eerst stevige steigers opgericht te hebbenwat te veel tijd kosten zou. Daar bood zich een boer aanom het werk uittevoeren. Langs een touw klauterde hij naar boven, bereikte het kruis, en liet zich weder langs het touw neerzakken. Napoleon paste zijn regel: IPaime la Irahison et je déteste le traitre op hem toe en liet hem doodschieten. De reusachtige toren werd, onder de regeering van Boris Gedunoff 't in jaar 1600 gebouwdmet het doel om den gedu rende een hongersnood uit alle gedeelten des lands te Moskou samenstroomende scharen werk te verschaffen. Op de hoogst gelegen plek der stad opgericht, steekt de 82 Meter hooge Iwan met zijn met echt dukaten-goud overtrokken koepel en het 16 Meter hooge vergulde kruis boven al de andere gebouwen van het Kreml uit. Het uitzichtvooral van de vijfde verdie ping, is verwonderlijk schoonin al haar uitgestrektheid breidt de Czaren-stad zich aan onze voeten uit, eu over de in't zon licht fonkelende koepels heen staart het oog nog over de vlakte in het blauwend verschiet. Yan den tijd zijner oprichting af is de Iwan Weliky (de groote Iwan of Johan) door de Russen als een verbazingwekkend wonderwerk beschouwden nog heden ten dage is de klokkentoren het eerste wat de voor de eerste maal te Moskou komende Rus met eerbiedigen schroom in oogen- sehonw neemtvoor den geringen man is hij de grootste bezienswaardigheid der stad, en tegelijkertijd een soort van heiligdom. In den Paasohnacht, wanneer op het pleindat door de drie groote kathedralen omringd wordt, duizenden vromen met brandende kaarsen in de hand zijn saamge- stroomd, worden aller blikken vol ver wachting op den klokkentoren gericht, tot dat eindelijk de daarin hangende groote klok zich met dreunend geweld laat hooren, een sein voor al de andere kerken om met het klokkengelui een aanvang te maken, en te verkondigendat het feest der Opstan ding is aangebroken In het Kreml heeft elk plekjen gronds zijne belang wekkende geschiedenis. In het aanbouwsel van den reusachtigen toren Iwan Weliky, waar de groote klokken hangenbevindt zich eene kapel van den Heiligen Nikolaus van Gostnn, beroemd door de omstandigheiddat Peter de Groote altijd, voordat hij ten oorlog toog, zich naar Moskou begaf, om in de kapel de bescherming van den Heilige in te roepen. Rijk aan herinneringen is het plein, dat zich uitstrekt van de plaats waar de reusachtige gebarsten klok (Czaar Kolokol) ligtnaar het Tschudoff kloosterdit plein heet Iwanowskaja, het Johannes plein, 'tls een met bloed gedrenkte bodem, want het was in oude tijden de plaatswaar tot aan het jaar 1685 de doodvonnissen voltrokken werdenhier werden ook de verordeningen der Czaren door openbare voorlezing den volke bekend gemaakt, terwijl zich hier ook de ambtenaren ophielden, die koop- en huurovereenkomsten te sluiten hadden. Eene bijna onuitputtelijke bron van hi8toriesche herinneringen is het ter linker zijde van den Iwan Weliky gelegen met tegels bevloerde en met een hek omringde, plein voor de drie kathedralenDe beroemd ste daarvan is de Upspensky Sobór (de Maria-Hemelvaart-Kathedraal).Indezekerk werd de metropolitaan Isidorusde „Rus- siesclie Paus, door Czaar Wassili in 1440 afgezet om naar den kerker gebracht te wor den, omdat hij eene samenzwering met Rome had aangeknoopten pogingen aan wendde om de Grieksche kerk weder met de Roomsche te vereenigen. In dezelfde kerk voerde de metropolitaan Philippus in 't jaar 1569 met donderend geweld uit tegen de gruweldaden van Iwan den Verschrikke lijke en weigerde hij hem den priesterlijken zegenwat den gruwelijken tyran zoo zeer in woede deed ontstekendat bij den hoog- sten priester der Russiesche Kerk ter dood brengen liet. Hier eindelijk werd in 1613 Michael Feodorowitsch uit het huis Romanow tot Czaar gekozen, en sedert meer dan 300 jaren werden daarin al de Russiesche keizers gekroond. De eerste daarin gekroonde Czaar was de zooëven genoemde Iwan de Ver schrikkelijke (1547). De bouwmeester dezer Kathedraal werd aan Czaar Iwan III op zijn verzoek af gestaan door den Doge van Venetië. Ridolfo Eioraventi uit Bologna, bekend door het feitdat hij in zijne vaderstad een klok kentoren naar een op 35 schreden afstands van de plaats waar deze stond gelegen plein verplaatstegaf gehoor aan de ver- eerende nitnoodiging, en voltooide in 4 jaar tijds het grootsche, prachtige bouwwerk. Hij schiepzegt met rechmatigen trots de kroniekschrijver, eene kerk, bewonderens- waard door hare grootte en hoogtezooals er tot op dien tijd in Rusland nog geen tweede was. In allen gevalle heeft hij zich veel moeite gegevenom te voldoen aan de hem gegeven opdracht zich streng te houden aan inlandsche modellenmaar 't is hem niet geluktzich geheel te eman- cipeeren van de West-Europeesche bouw- regels. Zoo is het gekomendat in de kerk eigenaardigheden van de renaissance, van Romaansehe, Byzantijnsche en Tartaarsche bouwwijze dooreen gemengd zijnen men, als men het oog opslaat naar den koepel met zijn Perziesehen nien-vormin 't ge heel eenheid mist. Het inwendige echter geeft in overstelpenden overvloed alles te aanschouwenwat de Rus meent te mogen eischen van een Godshuisoogverblindende pracht, goud- en zilverversiering, schil derijen uit de Bijbelsche geschiedenis en afbeeldingen van Heiligenop gouden ach ter grond geschilderd, welke hier niet slechts de wandenmaar ook de pilaren tot aan de kapiteelen bedekkenen in de reus achtige ruimte een stilte als die des grafs en eeu mystiek halfdonker, dat de fantazie opwekt, en het godsdienstig gestemd gemoed met eerbiedigen schroom vervult- De ikonostar, de met afbeeldingen van Hei ligen versierde wanddie in de Grieksche kerkgebouwen vóór het Allerheiligste ver rijst, glinstert en fonkelt van goud en edelgesteenten. Tallooze edelgesteenten ver sieren ook het palladium des Rijks, der naar men beweertdoor den Evangelist Lukas geschilderde afbeelding van de „Moe der Gods van Wladjimir"aan welker aanwezigheid in de slag (1395) de over winning op de Mongolen horden van Timoer toegeschreven werd. De waarde van de omlijsting der schilderij wordt op 650.000 Mark geschat. En dergelijke kostbaarheden bezit de kerk in overvloed. In de sakristie vertoont men kostbaar kerkelijk vaatwerk, met paarlen en edelgesteenten versierde eeuwen oude gewaden, kostbare Evange- lieënwaaronder een door Natalia Narisch- kinde moeder van Peter den Grooteten geschenke gegevendat eene waarde ver tegenwoordigt van 200.000 zilveren roe bels, en andere schatten. Zulk een rijkdom heeft natuurlijk ook de rooflu8t van vreemde veroveraars ge prikkeld. Toen van 16101613 de Polen in Moskou heerschappij voerden werd de Hemelvaartskerk herhaaldelijk geplunderd? meer nog echter had zij te lijden in't jaar 1812. Bij de overhaaste vlucht voor de aanrukkende Franschen was slechts een gering gedeelte van de schatten der kathe draal slechts het allerkostbaarste in vei ligheid gebracht; wat men had moeten achtergelaten, werd door de binnendrin gende overwinnaars geroofd. Het verlies, dat de kerk door deze plundering leed, wordt op 5300 kilogram zilver en 300 kilogram goud geschat. Hoe groot dit verlies ook was, het vermocht het aanzien, waarin de kerk stondniet te verminderen, want dat aanzien berustte minder op de groote schatten welke zij bezat, dan wel op de door haar in den loop der eeuwen verworven beteekenis als de kerk, waarin de kroning der Czaren plaats had. Het Czaarschap vertoont zich toch nergens zoo door al den glans der kroon omgevenen nergens treedt de ver hevenheid van den autokraat zoo in het licht, al bij de feestelijkheden, waarvan de Upspénsky Sobór opden kroningsdag het schouwspel is. Het Kreml is op dien dag niet te herkennen. De ophanden zijnde „echtverbintenis van den Czaar met het Russiesche volk"is tot in de verst verwij derde oorden van het Rijk afgekondigd, en duizenden bij duizenden zijn door die afkondiging naar Moskon gelokt, die allen den Czaar, het „Vadertje", zooals het volk

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsch Advertentieblad | 1883 | | pagina 2