HAARLEMSCH
No. 59.
Vijfde Jaargang
Per drie maanden f—,25.
nun fr.p.p.w,40.
van WOENSDAG 25 Juli 1883.
Overdrijving?
Uit Haarlem,
N ieu wsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
ABONNEMENTSPRIJS
Afzonderlijke nommers 3 eenten per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog voorden geplaatst.
Noord-ZnldhollnndscheStoomtramweg-Maatschappij: HaarlemLeiden. 20 Juni 1883.
Haarlem, Hillegom en Leiden 8.20,10.35, 12.'smorg., 1.15, 3.15, 7.30 's avonds.
HaarlemHillegom 9.15 'smorg., 4.10, 5.30, 8.30, 10.30 's avonds.
Hnarlemsclie Tramway-Mnatschappij. Van 't Station 7.40 's morg. tot 10.30 's av.
Lit den Hout 8.'s raorg. tot 10.50 's av.
Vertrekuren der spoortreinen van Haarlem 1 Juni 1883. Naar Amsterdam: 7.
89*. 8.17, 9.—*, 9.33*, 11.15*, 11.44f, 11.56 'smorg., 1.8, 2.40f, 3.53*, 4.13*, 4.31*,
444, 5.42, 7.13*, 7.39+, 8.41*, 9.36*, 9.46*, 9.57, 10.25*, 10.33*, 10.54-j- 'sav.
Naar Rotterdam: 6.317.53f, 8.37*, 9.11, 10.16* 'smorg., 12.17f, 12.46, 1.56*, 3.17*,
4.16, 5.30f, 5.37, 8.1, 10.24* 's av. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen, die met f
zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.34, 7.27, 10.7 'smorg., 1.34 tot Alkmaar, 4.57, 8.57 'sav.
Naar Zandvoort: (H. S.) 6.34, 7.28, S.39, 10.18, 11.32 'smorg., 12.19, 1.32, 3.19,
4.15, 5.5, 5.40, 6.42, 8.3 10.31 'sav.
Van Zandvoort: 7.45, 8.34, 9.6, 10.48, 12.41 's morgens, 2.15, 3.46, 4.7, 4,37, 6.7,
7.13, 9.12, 10.1, 11.— 's avonds.
Omnibus van Bloemendaal. 7.40, 8.20, 9.—, 9.40, 10.50, 12.—, 1.15, 2.35, 3.30, 4.5,
4.55, 6.— 6.55, 8.— 8.55. Van 't Station: 8.34, 9.8, 9.59, 10.13, 11.29, 12 43'
1.53, 3.14, 4.13, 4.54, 5.34, 6.39, 7.58, 8.54, 9.36.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Juni 1883. Openstelling van het kantoor
Dagelijks van 8 's morgens tot 9% uur 's avonds. Voor de storting en uitbetaling vanpostwissels
en de invordering van gelden opkwitantiën alleen op werkdagen, van 9 uur 's morgens tot 3
uur 's avonds. Voor de Spaarbank van 's morg. 9 tot 9 uur 's av. Voor de Postpakketten
van 's morgens 8 tot 9 uur 's avonds.
Aanvang der bestellingen: Op werkdagen: 7.—, 10.— 'smorgens, 1.30, 3.30, 6.30, 9.—
'sav. Op Zon-en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.— 's morg., 1.30, 6.30 'sav.
Lichting der hulpbrievenbussen in de stad: 7.—*, 10.—*, 's m„ 2.30, 6.—*, 8.30 'sav.
Eazepaterslaan: 6.45*, 10.—* 's morgens, 3.8.—* 's avonds.— De met geteekeude worden
op Zon- en Feestdagen gelicht.
Lichting aan het Station: Richting Amsterdam 8.4, 11.39 'smorgens, 2.35, 5.37, 7.34
'savonds. Richting Rotterdam 7.48, 9.6's morgens, 12.12, 4.11, 5.25,10.19's avonds.
Richting den Helder 6.29, 10.2 'smorgens, 4.52, 8.52 'savonds. Richting Zandvoort
8.34, 12.14 'smorgens, 5.35, 7.58, 'savonds.
In menige gemeente van ons vaderland
is by de jongste verkiezing voor Leden
van den Raad gebleken dat er strijd ge
voerd wordt tegen de overdryving, welke
men op het gebied van onderwijs meent
waar te nemen. Met eenige bezorgdheid
gaan velen de toekomst tegen en heffen
jammerklachten aan over de lnxe die er,
naar zij meenen, bij het onderwijs is
ingeslopen.
Ook in Haarlem zijn er en wij bedoe
len na volstrekt niet de kerkelijken
die het hoofd schudden, wanneer zij by
de punten van behandeling voor den
Raadvoorstellen zienwelke leiden moe
ten tot het houwen van nieuwe scholen
tot uitbreiding van het personeel of tot
andere verbeteringen. Hun voorhoofd rim
pelt zich als zij op hunne wandeling „de
paleizen" zien, waarin in den nazomer
het onderwijs zal aanvangen en menigeen
'mompelt „overdrijving."
By onze verkiezing voor den Raad heeft
dit pnntten opzichte van een der aftreden
de Leden zwaar gewogen.
Een ter elfder ure verspreid pamphlet
waarin op rnwe wijze te kort werd gedaan
aan den eerbied welke men voor iemands
goeden naam moet hebbenbestreed de
candidatnur van een onzer raadsleden,
hoofdzakelijk, omdat dit raadslid een vriend,
«en ijverig kampioen voor goed onderwijs
is. Een aantal volgzame kiezers heeft ge
hoor gegeven aan de roepstemwelke uil
«en geheimen hoek hen tegenklonk en de
candidaat bleef in de minderheid.
Wij kiezen geen party in dezen. Aan
het gezond verstand der kiezers zy het
overgelaten, by de herstemmingeenekeuze
te doenmaar wy verzetten ons met man
en macht tegen het beginselom mannen
nit den Raad te weren, omdat zy veel,
zy het dan ook, in het oog van sommigen,
te veel voor het onderwys over hebben.
Wy erkennen het, dat het onderwys
groote olfers vraagtdat het leeuwendeel
van onze stedelijke belasting daaraan be
steed wordt.
Maar welke zaak is beter het geld waard
Een goed geregeld, een in alle opzichten
uitstekend georganiseerd onderwys is voor
elke gemeente eene eerste vereisohte en
zeker de machtigste hefboom voor volks
welvaart en volksgeluk.
Maar overdrijving? Eilieve, meent men
dan werkely kdat men hier al kan spreken
van overdryving op het gebied van onder
wys? Door het stichten van eene nieuwe
meisjesschool heeft men voorzien in eene
langgevoelde behoefte. Er was tot heden
van de gemeente geen school voor meisjes
welke de Meisjes-Burgerschool voorafging.
De school in de Wilhelminastraat zal nu in
die behoefte voorzien.
De andere nieuwe schoolaan dezelfde
straatvervangt de school van het Prin
senhof, welke voor het steeds toenemend
aantal leerlingen veel te klein werd, en
waar men zich, tot nu toe, op allerlei
wijzen heeft moeten behelpen. Men kan
dus ook hier niet spreken van overdry
ving, maar van een voldoen aan wat de
tijd gebiedend eischt. Dat beide gebouwen
uitmunten door sierlijkheid van bouwen
op de meest doelmatige wyze zijn inge
richt, kan niemand laken.
Het is toch voor ons ouders geen onver
schillige zaakwaar onze kinderen het
grootste gedeelte van den dag doorbrengen.
Het getuigt niet van eene breede opvatting,
te klagen over de enkele guldensdie wy
nu waarschijnlijk meer aan belasting zul
len moeten offeren.
Laat ons blijde zyn met deze nieuwe
scholen, met deze voorbereiders voor het
Middelbaar- en Hooger-Onderwys. Zeker
zullen er nu van elders nog meer hier
hunne woonplaats kiezen en onze nieuwe
wijken bevolken, want men vraagt in den
tegenwoordigen (yd nog naar iets anders
dan naar mooie parken en heerlijke wan
deldreven.
By het Lager-Onderwijs zon het spot
ternij zyn, van overdryving te spreken.
Daarvoor heeft Haarlem nog niet eens
wat de wet voorschrijft. Op de meeste
scholen heerscht overbevolking. Vertrek
ken van het Proveniershuis en van den
Stads-Doelen heeft men tot schoollokalen
ingericht. De Hoofden der scholen hebben
daardoor op het geheel eene gebrekkige
controle, zeker ten nadeele van het on
derwys.
Wy zullen echter niet beginnen met de
gebreken van ons Lager-Onderwys op te
sommen, daar wy op den weg tot ver
betering zijngetuige het trotsche gebouw
op de Kraaienhorstergracht, en men in
alles niet even spoedig kan voorzien. Wy
vertrouwen, dat het Bestuur onzer ge
meente ook deze tak van onderwys zal
weten te volmaken en zyn er de vrienden
van ons volksonderwijsin steê van hen
te laken, dankbaar voor, dat zij zoo dik
wijls den moed haddende gebreken van
dat onderwys zoo onverholen aan te
wyzen.
Gelijk in vele gemeenten is ook in de
onze de stemming van den 17den niet af
doende geweestwant ze sleept een her
stemming na zich. De herstemming is het
gevolg van het „laissez aller" der kiesbe-
voegden. De wel stemmende kiezers worden
door de tehuis blijvende genoodzaakt nog
eens hunne schreden naar de Doelen of het
Raadhuis te richten, om, na behoorlijk
door het stembureau met de stemlijst ge
confronteerd te zynhunne stemmen uit
te brengen.
Haarlem telt nominaal 1903 kiezers,
maar reëel niet meer dan 50 °/0helaas
een feitdat een geweneoht wapen in de
handen der niet-voorstanders van een kies-
rechtuitbreidingswet kan worden, want
wat is kicslust als van de 1903 kiezers
slechts 867 zich ter stembus opmaken.
Door de periodieke aftreding waren
negen zetels te bezetten. De couranten
maakten den lezers bekenddat de kies-
vereenigingen „Eendracht" en „Haarlem"
(beide liberaal) het eens waren over de
geschiktheid van zes der negen aftredende
leffeumet name de heeren DyserinokJhr.
Van de PollJhr. Mr. MacaréMr. 't Hooft
De Kanter en Mr. Gallandat Huetmaar
dat „Haarlem" in plaats van de aftredende
leden de heeren SmitsDerx en Mr. Cnoop
Koopmans het mandaat wenschte op te dra
gen aan de heeren Prof. J. van Vloten,
Van Coeverden en Assendelft de Coningh.
Door de Katholieken werden met ver
zwijging van die aftredende ledendie zy
terug wenschtende heeren BeynesTom-
bergh en Prévinaire aangeprezen.
De verwachting der meesten men is
in Haarlem en de Haarlemmers zyn in en
buiten den verkiezingstijd erg kalm, o
zoo kalm was niet gespannen; alom
heerschte de gedachtedat het aantal der
stemmen voor ieder verschillend zon zijn
maar dat de goede zoowel als de minder
geschikte aftredende leden herkozen zon
den worden.
In elk geval over de zes candidaten
door de heide liberale kiesvereenigingen
gesteld, maakte men zich niet ongerust.
En waarom zou er twijfel ontstaan?
Noch de „oprechte Haarlemmernoch de
Haarlemsche courantjes toonden tot op den
laatsten dag iets, dat men als donkere
wolken aan den verkiezingshemel kon be
schouwen. Be uitslag is anders geweest dan
men verwachtte. Van de negen aftredende
leden zijn zeven herkozenn.l. de heeren
Dyserinok met 640Van de Poll met 566
Macaré met 548, 'tHooft met 537,De
Kanter met 531Smits met 467Cnoop
Koopmans met 434; toss zyn in herstem
ming met twee Katholieke candidatente
weten de heeren Derx en Mr. Gallandat
Huet met de heeren Beynes en Prévinaire
die respectievelijk 402, 401, 319 en 306
stemmen verwierven.
Haarlem zij gelukgewenscht met herko-
zenen als DyserinokMacaré't Hooft en
De Kanter, maar de Haarlemmers moeten
betreuren dat Mr. Gallandat Huet niet
onmiddellijk herkozen is. Hij had bij de
stembus niet minder sympathie moeten
ondervinden dan een der
mannen.
De tijddien hij als lid van den gemeen
teraad van Haarlem welbesteed heeft door
gebracht is rijk aan feitendie als onuit-
wischbare getuigen het prijzenswaardige
kunnen bevestigen dat ieder eerlijk en
weldenkend lezer der raadsverslagen (hoe
onvoldoende ze het gesprokene kunnen te
ruggeven) hem niet kan en mag onthouden.
Huet staat in voor hetgeen hij zegt en
wat hij zegt is goed overwogen en tevens
in mannelijkenHinken vorm ten gehoore
gebracht.
Zijne vijanden kunnen in hem één gebrek
niet verontschuldigen. En wat is dit ge
brek Hij is te eerlijk en te arbeidzaam
hij beoogt alleen het algemeen belang en
heeft niet op met de slechte overblijfselen
uit den pruikentijd.
Eu daarom is Huet in herstemming.
Had hij gezwegen, niet geopponeerd,
had hij maar met de heeren ja geknikt,
dan had hij misschien wel de meeste stem
men gehadmaar dan ook zou hij slechts
een gewoon lid geweest zijn en nu is hij
meer.
(Overgenomen uit de Amsterdammer
Terwijl de Graaf van Vlaanderen
met zijn echtgenoote een bezoek aan Ne
derland bracht, en niet alleen de Tentoon
stelling te Amsterdammaar ook de merk
waardigheden van andere plaatsen hier te
lande in oogensehouw namen, heeft voor
de eerste maal eene vriendschappelijke
bijeenkomst der Nederlandsche en Belgie-
sehe vorsten plaats gehaden wel Donder
dag, te Spa. De Nederlandsche Koning en
Koningin kwamen uit Luxemburg aldaar
te 12 nnr aan, en werden door den Koning
en de Koningin van België, die een uur
vroeger daar gearriveerd waren, op de
hartelijkste wijze ontvangen. De heide
Koningen omhelsden elkander. In 't Hotel
Brittanique werd het dejeuner gebruikt.
Te half 3 keerden de Nederlandsche vor
stelijke personen weder naar Colmar Berg
terugdoor de Belgiesohe naar den trein
geleid. Men meldt nit Berlijn, dat men
deze ontmoeting aldaar aanmerkt als een
bewijs van vriendschappelijke toenadering
en verbroedering der beide buurstaten.
Naar men verneemt bestaan er bij
Z. M. den Koning groote plannenom het
kasteel Berg en andere den Koning toe-
behoorende gebouwen in Luxemburg te
restaureeren en te verfraaien. In verband
daarmede heeft Z. M. tot architekt voor
de in het Groothertogdom gelegen domeinen
benoemd den heer P. M. Siegen te Luxem
burg, terwijl de Koning, tot blijk van
zijne groote tevredenheid, den heer L.
H. Eberson te Arnhem den titel heeft
verleend van hoofd-aflshitekt en chef, zoo
dat dezo met de opperleiding ook van die
bouwplannen belast blijft.
Een administratieve botsing is ont
staan tusschen de Algemeene Rekenkamer
en de Departementen van Binnenl. Zaken en