HAARLEMSCH
No. 77.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Vijfde Jaargang.
van WOENSDAG 26 September 1883.
TH HUUR.
Een woord ter nagedachtenis
van Dr. Johannes v. Vloten.
Belasting te Haarlem.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden ,25.
fr. p. p. ,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Pry's per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Znidhollandsche Stoomtramweg-MaatschappijHaarlem—Leiden. 15 Sept. 1883.
Haarlem, Hillegom en Leiden 8.10,10.35 's morg., 12.40, 3.5.7.20 'a avonds.
Haarl.Hillegom 9.—, 10.30 'sav. Haarl.Heemstede (Kerk) 9.20's morg., 1.40, G.'sav.
Haarlemsche Tramway-Haatscliappij. Van 't Station 7.40 'smorg. tot 10.30 's av.
Uit den Hout 8.'s morg. tot 10.50 's av.
Vertrekuren der spoortreinen van Haarlem 1 Juni 1883. Naar Amsterdam: 7.—
8.9*, 8.17, 9.-*, 9.33*, 11.15*, 11.44+, 11.56 'smorg., 1.8, 2.40+3.53*, 4.13*, 4.31*,
4.44, 5.42, 7.13*, 7.39+, 8.41*, 9.36*, 9.46*, 9.57, 10.25*, 10.33*, 10.54+ sav.
Naar Rotterdam: 6.317.53+, 8.37*, 9.11, 10.16* 'smorg., 12.17+, 12.46. 1.56*, 3.17*,
4.16, 5.30+, 5.37, 8.1, 10.24* 's av. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen, die met
.•zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.34, 7.27, 10.7 's morg., 1.34 tot Alkmaar, 4.57, 8.57 'sav.
Naar Zandvoort: (H. S.) 7.15, 8.7, 10.18, 11.32 'smorg., 1.32, 3.19, 4.17, 5.1,
*6.42, 8.58 'sav.
Van Zandvoort: 7.42, 8.35, 10.48 's morgens, 12.41, 2.15, 3.47, 4.38, 6.17, 7.13,
'9.31 's avonds.
Omnibus van Bloemendaal. 7.40, 8.20, 9.9.40, 10.50, 12.1.15, 2.35, 3.30, 4.5,
4.55, 6.—, 6.55, 8.8.55. Van 't Station: 8.34, 9.8, 9.59, 10.13, 11.29, 12 43'
1.53, 3.14, 4.13, 4.54, 5.34, 6.39, 7.58, 8.54, 9.36.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Juni 1883. Openstelling van het kantoor:
Dagelijks van 8 's morgens tot 9 uur 's avonds. Voor de storting en uitbetaling vanpostwissels
en de invordering van gelden opkwitantiën alleen op werkdageu, van 9 uur 's morgens tot 3
uur 's avonds. Voor de Spaarbank van 's morg. 9 tot 9 uur 's av. Voor de Postpakketten
van 's morgens 8 tot 9 uur 's avonds.
Aanvang der bestellingen: Op werkdagen: 7.—, 10.— 'smorgens, 1.30, 3.30, 6.30, 9.—
'sav. Op Zon-en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.—'s morg., 1.30, 6.30 's av.
Lichting der hulpbrievenbussen in de stad7.—*, 10.'s m., 2.306.*,8.30 's av.
Hazcpaterslaan6.45*, 10.—'s morgens, 2.30,6.—*, 8.30's avonds.—De met geteekende
worden op Zon- en Feestdagen gelicht.
Lichting aan het Station: Richting Amsterdam 8.4, 11.39 's morgens, 2.35, 5.37,7.34
's avonds. Richting Rotterdam 7.489.6 's morgens, 12.12, 4.11, 5.25,10.19's avonds.
Richting den Helder 6.29, 10.2 's morgens, 4.52, 8.52 's avonds. Richting Zandvoort
8.34, 12.14 's morgens, 5.35, 7.58, 's avonds.
Anegang.
No. 16. Bovenhuis ƒ425 p.j.
No. 37. 2 Gem. kamers f 35 p.m.
Bakenessergracht
No. lrood. Gem. zit- en slaapkamer 8 p.w.
No. 70. Bovenwoning +200 p.j. terst.
Bakkerstraat.
No. 21. Huis met tuin ƒ2.90 p.w.
Breesteeg.
No. 34. Winkelhuis ƒ300 p.j. terst.
Burgwal.
No, 70rood. Bovenhuis ƒ200 p.j. terst.
Doelstraat.
No. 25. Gem. ben. voork. m.bed. f 29p.m.
Drossestraat.
No. 5. Benedenvoorkamer ƒ1 p.w.
Florapark.
No. 3. Huis met tuin 600 p.j. terst.
Frans Halsstraat,
No. 2rood. Bovenhuis ƒ300 p.j. Nov.
Gasthuissingel.
No. 24. Ben. huis m. tuin 400 p.jterst.
Gasthuisstraat.
No. 5. Bovenhuis ƒ1.50 p.w. terst.
No. 34. Huis 4 p.w. terst.
Ged. Voldersgraeht.
No. 41. Bovenvoork. f 1 p.w. terst.
Gierstraat.
No. 19. Kamer ƒ14 p.m. terst.
No. 53. Huis ƒ300 p.j. terst.
No. 76. Ben. winkelhuis ƒ6 p.w.
Groote Houtstraat:
No. 46. Gem. kamer ƒ12 p.m. October.
No. 103. Huis ƒ550 p.j. terst.
Heerensingel.
No. 201rood. Slaapk. m. bed ƒ1,75 p.w.
Jacobijnestraat.
No. 3. Gem. voork. ƒ16 p.m.
Jansstraat.
No. 89. Winkelhuis ƒ500 p.j. terst.
Kaasmarkt.
No. 34. Vrij bovenhuis ƒ250 p.j.
Kampersingel.
No. 16. Bovenhuis ƒ250 p.j. l'ebr. of Mei.
Kenaustraat.
No. 12. Bovenhuis ƒ260 p.j. Nov.
Klein Heiligland.
No. 72. Bovenhuis 2.75 p.w. terst.
Kleine Houtstraat:
No. 17. Bovenhuis /225 p.j. terst.
No. 21. Bovenhuis ƒ200 p.j. terst.
No. 35. Winkelhuis ƒ400 p.j. terst.
No. 132. Gem. kamers met bed. 35 p.m. Oct.
Korte Dijk.
No. 7. Huis met tuin ƒ350 p.j. terst.
No. 11. dito ƒ350 p.j.
No. 17. dito ƒ350 p.j.
Koudehorn.
No. 66. Huis ƒ250 p.j. terst.
No. 82. Huis f 500 p.j. terst.
Lange Heerenstraat.
No. 10. Bovenhuis ƒ3 p.w. terst.
Lange Raamstraat.
No. 37. Pakhuis /2.50 p.w.
Leidsche Vaart.
No. 38a. Huis ƒ1.50 p. w. terst.
Leidsche Vaart. Zijweg B,
No. 8zw. en rood. Huis ƒ160 p.j. terst.
Nieuwegraeht.
No. 68. Huis met tuin ƒ650 p.j. Nov.
Nieuwe Kerksplein.
No. 56. Bovenhuis ƒ3.50 p.w.
Parklaan.
No. 102. Ben. huis met tuintje ƒ215 p.j. terst.
Raaks.
No. 36. Huis met tuin ƒ3 p.w.
Raamvest.
No. 9. 2 gem. kamers 30 p.m. terst.
Ravelingsteeg.
No. 5. Winkelhuis ƒ3.50 p.w. terst.
Rustenburgerlaan.
No. 4. Bov. en ben. huis ƒ11 p.m. Nov.
Schachelstraat.
No. 48. Bovenvoorkamer 71.40 p.w.
Sehoterweg.
No. 10. Huis met tuin ƒ600 p.j. 1 Sept.
Spaarne.
No. 3. Huis met tuin ƒ600 p.j terst.
Spaarnwouderstraat.
No. 52. Bovenhuis ƒ3.25 p.w. terst.
No. 95. Bovenhuis 2.75 p.w.
No. lOlrood. Bovenhuis /3 p.w, terst.
Ursulas teeg.
No. 9. Bovenhuis ƒ3.25 p.w.
Ver wuift.
No. 6. 2 Zolders 200 p.j. terst.
Zijlstraat.
No. 12. Kamertje /2 p.w. terst.
No. 30. Huis met vergunning ƒ650 p.j.
No. 43. Slaapkamer ƒ12 p.m. terst.
No. 52rood. Bovenwoning ƒ225 p.j. terst.
No. 65. Bovenhuis 250 p.j.
No. 65. Verwulfde Kelder ƒ60 p.j.
Zijlweg.
No. 20rood. Bovenhuis ƒ2 p.w.
Bij den Makelaar N. D. DE LEUR
te bevragen:
Een gemeubeleerd huis.
Een buis met tuin, acht kamers.
Een huis met tuin, zes kamers.
Een huis met tuin, vijf kamers.
Een vrij bovenhuis, drie kamers en alcoof
En te huur gevraagd:
Een winkelhuis voor een nette affaire.
Wees een menscli uit één stuk, meer
nog prikkelbaar dan fijn van gevoel en
laat ééns uw oog opengaan voor de on
waarheid, die er is op elk gebied van
't maatschappelijk levengij zult u ergeren
en van ergernis tot ergernis voortgaande
buiten en tegenover de wereld der gewone
mensehen terechtkomen en, als ge sterft,
zal de lof, die u ten deel valt, minder
zijn dan die wordt toegezwaaid aan hem,
die heneden n stond, maar de wijsheid
volkomen in beoefening bracht, om zich
te schikken en te voegenwelke u geheel
en al ontbrak. Het „dat doet men zóó
niet!" is onverbiddelijk en gij gaaft het
ook veel te veel en meer dan noodig aan
stoot en ergernis. Zijt gij geërgerd, gij
hebt u te forseh gewroken. Uw leven
was gansch niet onvruchtbaarmaar wat
zou het geweest zijn, als ge meer in de
maatschappij gepast hadt! Is dit beschul
diging? Bij een pas gesloten graf zwijge
't oordeelwij hebben ons zei ven niet ge
maakt. Als beschrijving en waardeering
moge het gelden van de hand van een
stillen, maar niet blinden vereerder des
ontslapenen.
Onze stadgenoot Dr. Johannes v. Vloten,
die Vrijdag j. 1. op 65-jarigen ouderdom
overleed, was de zoon van een predikant
te Kampen, waar hij in Januari 1818
geboren werd. Ware hij geen predikants-
zoou geweest, hij ware hoogstwaarschijn
lijk niet de van Vloten geworden, dien
wij gekend hebben. Een sterk reageerend
karakter als het zijne gevormd in een
milieu, waarin toen veel meer dan nu
sleur en vorm heersohteu wat moest er
van worden!
De lagere school van Kooiman en de
kostschool van J. v. Wijk Rz. beide in
zijne geboorteplaats vormden hem voor
't bezoek der latijnsche school aldaar onder
den rector J. van Wijk Rz.en 't sprak
immers van zelf, dat hijal leefde in hem
de hevigste steeds aangroeiende antipathie
tegen alles wat zoo van zelf sprak en van
zelf ging, predikant moest worden. Te
Leiden vond hij gelegenheid om Weijers
over het oostersch en Rutgers over 't
Sanskriet te hooren en vond in de
godgeleerdheid zich als hoogleeraren aan
gewezen Kist, van Hengel en Clarisse,
alle drie hoogstachtenswaardige en door
en door geleerde mannenmaar dieechte
vertegenwoordigers van hunnen tijd, zei
ven door den gebaanden weg met bewon-
derenswaardigen ijver te betreden zoover
waren gekomen en zoo hoog waren ge
klommen, dat zij niet konden hegrijpen,
waarom men niet altoos door daarop en
daarop alleen rustig zou voortgaan. Zij
waren wel onderwijzersdie den naar
kennis dorstenden van Vloten konden
laven, maar al lavende hem leiden, dat
konden zij niet.
Door hen niet bevredigd leide hij zich
op de wijsbegeerte toe en bestudeerde
Hemsterhuis, Hegel, Strauss, Schleier-
macher enSpinoza. Hij werd nog in
1843 kandidaat tot den heiligen dienst en
promoveerde tot doctor in de theologie in
datzelfde jaar op eene dissertatie „quaes-
tiones Paulinae" getiteld, zoodat hij het
Dr. voor zijn naam eerlijk verworven had
in dienst der zelfde wetenschap, die hij
later niets achtte en daarom menigeen deed
vragen, of zulk een strijder voor't „recht
door zee" niet heter gedaan had dien titel
af te leggen. Maar zoo zijn wij menschen
wie is er consequent?
In allen gevalleer kwam van theologie
niets meer dan om haar te bestrijden gelijk
reeds bleek nit de recensie van de Greuve's
hoek tegen Strauss in den „Gids" van 1843.
En reeds in 1842 was hij opgetreden aan
't gymnasium te Rotterdam als leeraar in
geschiedenis en Eransch. Na den dood
zijner moeder en ontslag van 't gymnasium
bezocht hijna vroeger Parijs te hebben
gezien, Baden, Wurtemberg en Beieren
en vestigde zich in 1846 te Leiden, om
zich daar geheel aan de studie van taal
kunde geschiedenis en wijsbegeerte te
wijden; inzonderheid trok hem toen de
geschiedenis van onzen opstand tegen
Spanje aan. Ook hield hij het zijne niet
voor zich, maar toonde zich reeds een
vruchtbaar schrijver. Door invloed van
Prof. Jonckbloet werd hij tot diens op
volger voor Ned. taalletteren en vader-
landsche geschiedenis benoemd te Deventer
in 1854 en bekleedde dit ambt tot 1867
toen hij ontslagen werd op grond van zijne
rede bij het overdragen van het rectoraat.
Was het moeielijk een werkkring aan te
wijzen waarin v. Vloten zou gepast hebben,
op zulk een klein terreinwaar men el
kander gedurig ontmoet, hoorde hij althans
allerminst t'huis; en ofschoon hij ook te
Deventer wèldeed, vooral door zijnen in
vloed op het beheer der gemeente-weiden
hij hield eene rectorale oratie, waarop
het „dat doet men zóó niet!" al te toe
passelijk was. Van 1867 af vestigde hij
zich op Kleveroord te Bloemendaal en later
te Haarlem. Nu leefde hij letterlijk voor
de pers. De lijst zijner grootere en kleinere
geschriften zou voor een blad als het onze
te uitgebreid zijn. Hij schreef over ge
schiedenis, wijsbegeerte, aesthetica en let
terkunde en hoeveel hij ook schreef,
een veelschrijver met, de gewone gebreken
van oppervlakkigheid en slordigheid werd
hij niet. De vorm was wel dikwerf geheel
„hors de ligne". Wee, wee u als hij in
u zag of meende te zien onwaarheid, ijdel-
heidconveniëntiedan wist ge niet waar
hij de snbstantiva en epitheta van daan
haalde, dan raasde hij letterlijk, en
ongelukkig! bij schoot zijn doel voorbij.
Maar mogen wij daarom vergetendat hij
gewerkt heeft als weinigen, over menig punt
der geschiedenis een nieuw licht heeft ont
stoken en dat „die man" in de waardeering
der letterkundigen zich zeker zoo wist te ver
loochenen dat de aanteekeningen in zijne
Bloemlezingen volkomen juist en objectief
mogen heeten Wie dit opmerkt gevoelt
dat de geheele mensch van Vloten in zgne
geschriften niet te vinden was, kan be
grijpen wat men zegt, dat hij in den
gewonen omgang zonder pen in de hand
en papier voor zich een zeer aangenaam
mensch was, en eert met ons hartelijk
zgne nagedachtenis, al „doet Men dat
zoo niet" van iemand, die toch als pro
fessor ontslagen is en immers zoo hatelijk
schreef, dat zelfs eenmaal de justitie er
zich meê heeft moeten moeien!
Veel is er gesproken en geprutteld over
de verterings-belastingof zooals sommigen
zeggen inkömsten-helasting voor kleine
renteniers, ambtenaren en officieren. De
ontevredenheid heeft zijn ontstaan alleen
daaraan te dankendat de kleine rentenier
enz. even zoovele percenten betaalt als de
