HAARLEMSCH
No. 8.*
Zevende Jaargang.
van WOENSDAG 28 Januari 1885.
TE HUUR.
Voordracht in Teylers Stichting.
Volksvoordrachten in „het Hut".
Uitgave van DE ERVEN LOÖSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Zuidhollandsche Stoomtramweg-Maatschappij: HaarlemLeiden. 10 Oct. 1884.
Haarlem, Hillegom en Leiden 4.30+10.25 'smorgens, 1.10*, 3.5 's middags.
Haarlem—Hillegom 9.'s morgens4.40, 7.35 9.25 's avonds.
Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatschappij. van 'tStation 7.30 's morgens tot 10.30 's avonds.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
"Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 15 October 1884. Naar Arasterdam: 6.52,
8.13*, 8.27, 9.—*, 9.30*, 11.14, 11.34+, 11.45 'smorgens, 1.4, 2.38-j-, 3.48*, 4.15*,
4.31, 5.33, 6.40*, 7.5, 7.38+, 8.59*, 9.40, 10.23*, 10.59+ 's avonds.
Van Amsterdam: 6.25, 7.35+, 7.45*, 8.10', 8.40, 9.40*, 9.50*, 11.5, 11.55+ 's morgens,
12.15, 1.10', 1.30*, 3.25", 3.50, 4.30*, 4.45*. 5.20+, 7.45, 8.35*, 9.55*, 11.— 'savonds.
Haar Rotterdam: 7.57+, 8.33*, 9.11, 10.13* 's morgens, 12.17+, 12.44, 1.53', 3.49*,
4.19, 5.11, 5.43+, 8.14, 10.18* 'savonds.
Van Rotterdam: 6.5, 7.55, 8.10*, 9.15, 10.15+, 11.5 'smorgens, 1.23+. 2.45, 3.35, 4.10,
5.10, 6.23+, 7.25, 8.50, 9.50+ 'savonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen.
De met zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.55, 10.8 'smorgens, 1.37 tot Alkmaar, 4.58, 9.1 'savonds.
Naar IJmuiden: 6.30, 6.55, 10.8 'smorgens, 1.37, 4.58, 9.1 'savonds.
Van IJmuiden: 7.55, 11.13 'smorgens, 3.16, 3.59, 9.5, 9.40 'savonds.
Naar Zandvoort: (H. S.) 8.8, 10.16, 11.35 'smorgens, 1.39, 4.55 'savonds.
Van Zandvoort: 8.37, 10.48 'smorgens, 12.38. 4.5, 6.17 'savonds.
Omnibus van Bloemendaal. 8.15, 9.30, 10.50, 1.10, 3.30, 6.55, 8.10*.Van'tStation
9.6, 10.10, 11.30, 1.50, 4.16, 8.11, 8.58*% Alleen Zondags.
Dienstregeling van het Postkantoor. 15 October 1884. Openstelling van bet kantoor:
Dagelijks van 8 'smorgens tot 914 uur 'savonds. Voor de storting cn uitbetaling van
postwissels en de invordering van gelden op kwitantiën alleen op werkdagenvan 9 uur
's morgens tot 3 uur 's avonds. Voor de Spaarbank van 's morgens 9 tot 9 uur 'savonds
Voor de Postpakketten alleen op werkdagen, van 's morgens 8 tot 914 uur 's avonds
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 7.30,10.'s morgens, 1.30, 3.30, 7.9.— 's avonds
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen7.30 's morgens, 1.30, 7.— 's avonds
Lichting der bulpbrievenbussenZuiderstraat boek Oudegracht, Gr. Houtstraat, Zijlstraat,
Parklaan, Kaasplein7.—*, 10.—* 's m., 2.30,6.8.30 's av. Florapark, Kampersingel,
Leidsckevaart, Scbootersingel6.45*, 9.45* 'smorgens, 2.15. 5.45', 8.15 'savonds.
Lichting aan het Station: Richting Amsterdam 8.8, 11.33 'smorgens, 2.33, 5.28, 7.33
'savonds. Richting Rotterdam 7.52, 9.6 's morgens, 12.12, 4.14, 5.28, 10.13
'savonds. Richting den Helder 6.50, 10.3 'smorgens, 4.53, 8.56 'savonds.
Telegraafkantoor. Het kantoor is geopend op werkdagen van 's m. 8 tot 's av. 10 uur, op
Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 'sm. 8 tot 'sav. 9 uur.
Binnenlandsche Telegrammen worden berekend tegen een vast recht van 15 Cents
beneveus 1 Cent per woord.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post —40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond;
Anegang.
No. 16. Bovenhuis +350 p.j. terst.
No. 20. Bovenhuis ƒ425 p.j.
No. 33. Voork. m. slaapk. ƒ26 p.m. terst.
Bakenesser gracht.
No. 3. Huis met tuiu r500 p.j. Mei.
No. 13. Huis +600 p.j. terst.
No. 52rd. Bovenhuis ƒ160 p.j. terst.
No. 54rd. Bovenhuis /2.40 p.w. terst.
No. 70. Bovenhuis /190 p.j. terst.
No. 70. Benedenhuis 275 pj. terst.
No. 79. Huis met tuin /500 p.j. l'ebr.
Botermarkt.
No. 10. Gom. hen. suite /30 p.m. terst.
No. 21. Gem. bovenvoork. ƒ12 p.m. terst.
Breesteeg.
No. 19. Bovenhuis f2.25 p.w. terst.
Donker Spaarne.
No. 6. Huis met tuintje ƒ350 p.j.
No. 12. Huis en erf ƒ275 p.j. 1 Mei.
Frans Halsstraat.
No. 2rd. Bovenhuis ƒ300 p.j. terst.
Gierstraat.
No. 29. Bovenkamers f200 p.j. terst.
No. 54rd. bovenhuis 1200 p j. l'ebr
No. 57. Bovenhuis ƒ250 p.j. terst.
Groote Houtstraat.
No. 47. Winkelhuis ƒ1000 p.j. 1 April.
No. 46. Slaapk. met een nieuw bed ƒ10 p.m.
No. 81. Boven voorkamer 10p.m. terst.
Jacobijnestraat.
No. llrd. Vrij Bovenhuis ƒ250 p.j. Mei.
No. 20rd. Vrij Bovenhuis ƒ300 p.j. Mei.
Jansstraat.
No. 16. Ben. huis m. tuiu ƒ275 p.j. Mei.
Jansweg.
No. 9. Huis m. tuin ƒ600 p.j.
Kampersingel.
No. 50. Bovenhuis. 13.75 p.w. terst.
Kampervest.
No. 34. Bovenwoning ƒ250 p.j.
Kennemerplein.
No. 9. Huis met tuin ƒ800 p.j. 1 Mei.
Kerkstraat.
No. 8. Pakhuis ƒ1.20 p.w. terst.
Kin derhuisstraat.
No. 9. Vrij Huis 2.50 p.w. terst.
Klein Heiligland,
No. 1. Voorbovenhuis 1.60 p.w.
Kleine Houtstraat:
No. 54. kamers ƒ2 p.w.
No. 76. Huis met tuin f600 p.j. Mei.
No. 115. Gem. voor- en achterk. 20 p.m.
No. 122. Bovenhuis 150 p.j.
Kleine Houtweg.
No. 15. Vrij boven en ben. huis ƒ280 p.j. Mei.
No. 73. Buitentje ƒ500 p.j. terst.
Korte Dijk.
No. 7. Huis met tuin f350 p.j. terst.
Koudenhorn.
No. 48rd. Bovenhuis 225 p.j. Mei.
No. 16. Bovenhuis ƒ175 p.j. terst.
Kruisweg.
No. 9. Huis /750 p.j. terst.
Lange Margarethastraat.
No. 1. Bovenhuis ƒ2 p.w. terst.
No. 26. 2 Boven voorkamers ƒ1.40 p.w.
Lange Veerstraat.
No. 19. Bovenhuis 2.50 p.w. terst.
Lange Wijngaardstraat.
No. 19. Huis 4 p.w. Febr.
Leidsehe Vaart.
No. 72. Huis ƒ600 p.j. terst.
Leidsehe Vaart, straat B.
No. 25. Huis m. tuin ƒ4 p.w. terst.
No. 27. Huis met tuin 4 p.w. terst.
Linschoterstraat.
No. 25. Huis met tuin 2.50 p.w. terst.
Magdalenasteeg.
No. 7. Bovenhuis 2.25 p.w. terst.
Nieuw Heiligland.
No. 1. Voorbovenkamer 1.60 p.w. terst.
Oranj eboomslaan.
No. 91. Bovenhuis 2 p.w. terst.
Oranjestraat.
*No. 86. Bovenhuizen 2 a /2.25 p.w.
Palmstraat.
No. 7. Benedenhuis ƒ3 p.w. terst.
Papentoren vest.
No. Bovenuizen 1.60 p.w. terst.
Parklaan
No. 43. Huis met tuin 720 p.j. Mei.
B-avelingsteeg.
No. 6. 2 Ben achterk. ƒ1.50 p.w. terst.
Rozenlaan.
No. 12. Vrij Bovenhuis ƒ3 p.w. terst.
Rustenburgerstraat.
Woonhuizen met tuintjes ƒ3 p.w. terst.
Schagehelstraat.
No. 40. Huis m. tuin ƒ400 p.j. Mei.
Sehootersingel.
No. 51. Huis met tuin ƒ500 p.j Mei.
No. 127. Huis met tuin ƒ700 p.j. Mei.
Sehooterstraatweg.
No. 1. Huis met tuin f 575 p.j. Mei.
Smedestraat.
No. 12. Huis en erve ƒ150 p.j. Mei,
Sophias traat.
No. 2rd. Voork. m. alc., kost en bed. ƒ35p.m.
Spaarne.
No. 24. Huis ƒ600 p.j.
Spaarnwouders traat.
No. 96. Bovenhuis 2.75 p.w. terst.
Tuinstraat.
No. Ir. Huis 2.75 p.w. terst.
Turfmarkt.
No. 32. Bovenhuizen 300 en 175 p.j. terst.
No. 32. Benedenhuis ƒ200 p.j. terst.
Ursulasteeg.
No. 9. Bovenhuis ƒ3 p.w. Maart.
Wagenweg.
No. 9. Huis ƒ560 p.j. Mei.
No. 14. Huis met tuiu 750 p.j. Mei.
W armoesstraat.
No. 22. Gem. kamers ƒ20 p.m. terst.
Wilsonsplein.
No. *2rd. Bovenhuis /250 p.j. Mei.
No. 5. Huis m. tuin ƒ325 p.j. Mei.
Witte Heerensteeg.
No. 19. Bovenhuis Z2.75 p.w. terst.
Zuiderstraat.
No. 19. Boven achterkamer 1.25 p.w.
Z. B. Spaarne.
No. 8. Bovenhuis 4 p.w. terst.
Zijlsingelstraat.
No. 8 o. Bovenhuis 225 p.j. Mei.
Bij den Makelaar N. D. DE LEUR
te bevragen:
Een modern winkelhuis, op een der
besten standen.
Een huis Parklaan.
De Heer Dr. E. van der Ven hield
Vrijdag 23 Jan. de eerste der vier popu
laire voordrachten, die door hem zijn
aangekondigdin de nieuwe gehoorzaal
van Teylers Stichting.
De indruk dezer zaal hij het kunstlicht,
is werkelijk plechtig en evenredig aan
het doel waarvoor zij bestemd is. Bij
dag wordt het licht slechts van boven
toegelaten en is het er meestal somher.
's Avonds evenwel doen de beide groote
gaskronen haar eerst in vollen tooi uit
komen.
Spreker begon met de bouwheerenin
het bijzonder den President en den Direc
teur, die zich meer rechtstreeks met
de inrichting van het geheele gebouw
had bezig gehouden, geluk te wenschen
niet de voorloopige voltooiing er van.
Hij verheugde er zich in dat thans dooi
de groote uitbreiding der gebouwen de
schatten van wetenschap en kunst, in
Teylers Museum opeengestapeld, naar
waarde konden worden aan 't licht gesteld
en behoorlijk in oogenschouw genomen.
Door de beperkte ruimte waren tot
heden belangrijke zaken, zooals b. v.
de rijke penningverzamelingbijna ver-
horgen of onbekend gebleven. Hoewel
het Museum nog niet geheel en al afge
werkt mocht heetenhadden Directeuren
besloten, de reeks der wetenschappelijke
voordrachten reeds een aanvang te doen
nemenen de eerste daarvan werd door
Dr. E. van der Ven gewijd aan de elek
triciteit. Nadat aan de vergadering de
eerste verschijnselen van de elektriciteit
dooi' wrijving opgewekt, waren uiteen
gezet, en duidelijk aangetoond, wijdde
de spreker liet verdere gedeelte van den
avond aan de beschouwing van de eigen
schappen der elektrische vonk. Deze vonk
voortgebracht door een Ruhmkorifsche
inductor, zagen we achtereenvolgens de
meest verschillende gedaanten en kleu
ren aannemen al naarmate de spreker
de elektroden of uiteinden waar de elek
triciteit zich in gescheiden toestand opeen
hoopte, van verschillend metaal nam,
of wel naar gelang de stof waarin de
vereeniging der beide soorten van elek
triciteit plaats vondverandering onder
ging. We zagen haar pluimvormig uit
stralen in de gewone dampkringslucht,
of wel in een schitterende vlamen als
een reeks schijven zich bewegen in
stikstof, koolzuur, zuurstof enz., en
eindelijk ook in het luchtledige. De
iluonescentie der vloeistoffen en de phos-
phorescentie van het glas onder den
invloed van de vonk, werden achter
eenvolgens aangetoond, en daar voor
het nemen dezer proeven Teylers Stich
ting een der rijkste verzamelingen van
instrumenten bezit, zal men lichtelijk
begrijpen dat allen, te meer daar ze
uitstekend gelukten, met belangstelling
werden gevolgd.
Spreker bepaalde zich tot een korte
uiteenzetting van hetgeen elke proef te
zien gaf, en beperkte zich hij zijnel
verklaringen tot datgene, wat bij de II
mannen van wetenschap als onomstoo-
telijk was aangenomen.
Het gebied der hypothesen in een
dergelijke vergadering waar men popu
lair moest blijven te betreden, achtte
hij ongewenscht en eindigde met de
opmerkingdat wat door hem te aan
schouwen was gegeven, geen elektriciteit
mocht genoemd worden, maar de ver
eeniging van beide soorten van elek
triciteit, waarhij de metalen waaraan
zij uitgingen of wel de middenstof van
het gloeien geraakte.
Hoezeer Dr. van der Ven ons geen
plan mededeelde, dat door hem bij de
lezingen zal worden gevolgdwagen
we hier de gissing, dat hij ons in een
serie proeven met de hoofd verschijnselen
der elektriciteit zal doen kennis maken
en twijfelen niet of de toehoorders zullen
hem daarvoor dank weten. Is er eene
afdeeling der physica die zich in popu
lariteit mag verheugen, dan is het wel
het hoofdstuk der elektriciteiten zeker
zal men nergens beter dan in Teylers
Stichting tot een aanschouwelijke voor
stelling van die geheimzinnige natuur
kracht kunnen geraken.
De Heer van der Ven moge het ons
vergevendat we bij deze laatste woor
den weder onwillekeurig van den breeden
heir weg der wetenschappelijke begrips
bepaling zijn afgedwaald op de bijpaden
der grillige verbeelding, waarvoor hij
ons zoo ernstig heeft gewaarschuwd.
De heer J. H. Slangen hield dezen
winter, gelijk hij dat ook vroeger al eens
deed, een drietal voordrachten over ge
schiedkundige onderwerpen. In de eerste
voordracht onderhield hij zijne hoorders
over ons Vaderland, ten dage van zijn
hoogsten bloei, in de roemrijke eeuw van
Erederik Hendrik. Wat de Republiek ver
mocht door haren wereldhandeldoor hare
koloniënhare ontzagwekkende macht ter
zee werd door hem beknoptelijk uiteen
gezet, Daarna wees Spreker op de geluk
kige beoefening van de wetenschap en de
kunst, die zich vrij en krachtig in dit
land der vrijheid ontwikkelden en de 17e
eeuw tot een tijdvak van onvergankelijken,
nationalen roem hebben gemaakt.
In de tweede voordracht behandelde
de heer Slangen de geschiedenis van het
Vaderland in de 18e eeuw sedert den
Utrechtschen vrede tot den tijd der Fran-
sche overheersching in het begin dezer
eeuw. Dat was de tijd van nationaal verval
en van staatkundigen ondergang. In
groote trekken werden de gebeurtenissen
verhaalddie de door weelde en vinnige
partijschappen meer en meer verzwakkende
I Republiek ten val brachten.
