HAARLEMSCH
No. 74.
Zevende Jaargang.
van WOENSDAG 16 September 1885.
TE HUUR.
Uitgave van DE ERVEN LOGSJES, Gedempte Oudegracht 86.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Soord-Zuidhollandsche Stoomtramweg-MaatschappijHaarlemLeiden. 1 Juni 1885.
Haarlem, Hillegom en Leiden 4.-j-, 10.20 'smorgens, 1.2.40', 5.5, 7.35,'smid.
Haarlem—Hillegom 9.'smorgens, 4.15 (totHeemstede)9.15, 10.15 'savonds.
-j- Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Hanrlemsche Tramway-Maatschappij. van 'tStation 7.30 'smorgens tot 10.30 'savonds.
Uit den Hout 7.50 'smorgens tot 10.50 'savonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem, 1 Juni 1885. Naar Amsterdam6.528.8*,
8 21, 8.55", 9.25', 11.56, 11.30-]-, 11.49* 'smorgens, 12.59', 2.3S+,3.48', 4.15*4.34,
4.50*, 5.33, 7.5, 7.33f, 8.56', 9.30', 9.43, 9.57, 10.20', 10.59-j- 'savonds.
Van Amsterdam: 6.-—, 7.-7.35-j-, S.10', 8.40, 9.40', 9.50", 11.5, 11.55-]- 's morgens, 12.20,
1.5', 1.45', 3.25', 3.55,4.30', 4.45', 4.55*, 5.20f, 6,15', 7.45, 8.35', 9.55', 11.— 's avonds.
Naar Rotterdam: 6.31, 7,57-]-, 8.33", 9.13, 10.13', 's morgens, 12.17f, 12.58, 2.8", 3.49",
4.27, 5.11, 5.43-j-, 8.14, 10.18* 'savonds.
Van Rotterdam: 6.— 8.10", 9.45, 10.15-]-, 11.3's morgens, 1.23-]-, 2.45", 3.35, 5.10,6.23-]-,
7.25', 7.55, 8.50", 9.50-f 'savonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met -}• zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.34, 10.8 'smorgens, 1.32 tot Alkmaar, 4.57, 9.1 'savonds.
Naar IJmuiden: 6.10, 6.34, 8.17, 10.8 'smorgens, 1.32, 4.57, 9.1 'savonds.
Van IJmuiden: 7.519.36, 11.16 'smorgens, 3.16, 4.1, 9.7, 9.40 'savonds.
Naar Zandvoort: (H. S.) 6.52t, 8.12 10.9, 11.33 'smorgens, 1.34, 3.47*, 5.13, 6.45*,
8.16, 'savonds.
Van Zandvoort: 7.45*, 8.34, 11.7 's morgens, 12.36, 2.15*, 4.9, 6.20, 7.10* 9.20**,
'savonds. tot en met 14 Oct. tot en met 30 Sept.
Omnibns van Bloeinendaal. 8.15, 9.30, 10.50, 12.10, 1.55, 3.05, 3.35, 5.55, 8.10.Van
'tStation: 9.6, 10.10, 11.30, 12.50, 2.38, 3.45, 4.21, 6.39, 8.58. Zondags alle treinen.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Juni 1885. Openstelling van het kantoor: Dag.
van 8 's morg. tot 9K uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 4 uur.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels en de invordering van gelden op kwitantiën
alleen op werkdagenvan 9 uur 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank van 's morg. 9
tot 9 uur 's av. Voor de Postpakketten alleen op werkdag., van 's morg. 8 tot 9X uur 's av.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 7.30,10.— 's morgens, 1.30,3.30, 7.—, 9. 's avonds.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.30 's morgens, 1.4.'savonds.
Lichting der bulpbrievenbussenZuiderstraat boek Oudegracht, Gr. Houtstraat, Zijlvest,
Parklaan, Kaasplein7.—. 10.— 's morg., 2.30, 6.8.30 's av. Florapark, Kampersingel,
Leidschevaart, Schootersingel6.45, 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 's in. 6.45 en 'sav. 3.15. binnenwijken 'sm. 7 en 's av. 3.30.
Lichting aan het Station: Richting Amsterdam 8.3, 11.25 's morg., 2.33, 5.28", 7.28 'sav.
Richting Rotterdam 7.52,9.6 'smorg., 12.12,4.22", 5.38,10.18* 'sav. Richting den Helder
6.29, 10.3 'smorg., 1.27", 4.52, 8.56* 'savonds. De met worden Zondags niet gelicht.
Telegraafkantoor. Het kantoor is geopend op werkdagen van 'sm. 8 tot 'sav. 10uur, op
Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 8 tot 's av. 9 uur. Binnenl.
Telegrammen worden berekend tegen een vast reent van 15 Cts. benevens 1 Ct. p. woord.
Anogang.
No. Ia. Bovenhuis ƒ200 p.j.
No. 33. Gem. voork. m. aleoof 26 p.m.
Anthoniestraat.
No. 35. 2 Gem. kamers met alc. 18 p.m. Oct.
Bakenessergraeht
No. 24 Beneden voorkamer 1.50 p.w. tsrst.
No. 32. Benedenhuis ƒ3 p.w. terst.
No. 35. Huis met tuin /500 p.j. Nov.
Barteljorisstraat.
No. 24. Bovenhuis ƒ350 p.j.
Begijnhof.
No. 23. Bovenhuis /.1.60 p.w. terst.
Brouwerstraat.
No. 14. Ben. en bovenhuis t3 p.w. terst.
Brouwers vaart.
No. 32. Achterkamer ƒ0.90 p.w. terst.
Burgwal.
No. 38. Voorkamer ƒ1.25 p.w. terst.
No. 44. Bovenachterkamer 1 p.w. terst.
No. 64. Pakhuis ƒ1.50 p.w. terst.
Cisilistraat.
No. 4. Winkelhuis f'i p.w. terst.
Ged- Kraaienhorstergracht.
No. 16. BoveDaehterkamer 1 p.w. terst.
No. 67. 2 Gem. voork. f 25 p.m. terst.
Ged. Oudegracht.
No. 105. Huis /600 pj. Nov.
Groote Houtstraat.
No. 10. Gem. zit-en slaapk. f30 p.m. Sept.
Groot Heiligland.
No. 3S. bovenkamer 0.80 p.w terst.
No. 59. Voorkamertje /0.80 p.w. terst.
Jansweg.
No. 25a. Bovenhuis 4 p.w. terst.
Kamperlaan.
No. 6a. Huisje ƒ1.25 p.w. terst.
Kinderhuisstraat.
No. 11. Werkplaats ƒ1.25 p.w. terst.
Kinderhuis vest.
No. 25. Bovenhuis /250 p.j. terst.
Klein Heiligland.
No. 5. Kamer ƒ1.75 p.w. terst.
No. 7. Bovenhuis /2.50 p.w. terst.
No. 32. Bovenhuis ƒ200 p.j. 1 Oct.
No. 58. Bovenhuis f 2.25 p.w. terst.
No. 80. Bovenachterk. ƒ1 p.w. terst.
Koningstraat.
No. 13. 2 Gem. bovenk. 20 p.m. terst.
No. 51. Gem. kamers ƒ20 p m. terst.
Korte Lakentraat.
No. 2. Bovenhuis ƒ1.20 p.w. terst.
Koudenhorn.
No. ,74. Huis met tuin ƒ375 p.j. terst.
Kleine Houtstraat:
No. 46. Bovenhuis ƒ450 p.j. terst.
No. 86. Gem. voor- en tuink. m. alc. 35 p.m.
terst.
No. 93. Bovenhuis ƒ125 p.j. terst.
No. 103. Gem. kamer ƒ16 p.m. terst.
No. 108. 2 Gem. kamers en suite ƒ20 p.m.
15 Oct.
No. 115. Gem. zijkamer m. ale./22 p.m.
Krom.
No. 18. Bovenkamer 1.10 p.w. terst.
Kruisstraat.
No. 23. Bovenhuis /3.50 p.w. ierst.
Lange Lakenstraat.
No. 14. Bovenhuis ƒ2.30 p.w. terst.
Lange Margarethastraat.
No. 38rd. Bovenhuis f 3 p.w. terst.
Leidschestraat.
No. 29. Benedenhuis ƒ2.50 p.w. terst.
No. 8. Huis met tuin /200 p.j. terst.
Linsehoterstraat.
No. 36. Huis ƒ3.25 p.w. terst.
Molensteeg.
No. 6. Benedenhuis /3.50 p.w. Sept.
Nieuw Heiligland.
No. 1. Bovenk. m. zolder 1,40p.w. terst.
No. 7. Benedenwoning 1.60 p.w. terst.
N. Spaarnwouderstraat.
No. 6. Huis /1.80 p.w. terst.
Nieuwsteeg.
No. 6. Bovenhuis j 500 p.j. Nov.
Oude Weg.
No. 49a. Huisje ƒ1.50 p.w. terst.
Oranjestraat.
No. 5. Huis ƒ350 p.j. Febr.
No. 93. Bovenhuis 2.30 p.w. terst.
Palmstraat.
No. 15a. Benedenhuis 2.10 p.w. terst.
No. 25r. Bovenhuis 2.75 p.w. terst.
Parklaan.
No. 22. Gem. kamer en slaapk. ƒ25 p.m. terst.
Raamvest.
No. 19. 2 Gem. kamers ƒ14 p.m. terst.
No. 30. Bovenhuis ƒ200 p.j. Oct. of Nov.
Ravelingsteeg.
No. 6. 2 bovenkamers 2 p.w. terst.
Ridderstraat.
No. 6. Bovenhuis ƒ2.60 p.w. terst.
Rustenburgerlaan.
No. 27t. Huis in. tuintje 1.75 p.w. terst.
Schachelstraat.
No. 32. Bovenhuis 225 p.j. Nov.
No. 48. Bovenwoning 1.75 p.w.
Smedestraat.
No. 26. Bovenhuis 275 p.j. terst.
Sophiastraat.
No. 2rd. Gem. kamer en slaapk. 13 p.m. terst.
No. 10. Bovenhuis 225 p.j.
Stationsplein.
No. 20. Huis /400 p.j. I Nov.
Spaarne.
No. 61. Huis ƒ500 p.j. terst.
Spaarnwouderstraat.
No. 21rd. Bovenhuis /3.50 p.w.
Spoorwegstraat
No. 16rd. kamer met keuken 6 p.m. terst.
Turfmarkt.
No. 32. Pakhuis 2.50 Zolder 1 p.w.
V oortingstraat.
No. 30. Huis ƒ2.50 p.w.
No. 37. Boven en ben. woning elk 225 p.w.
Verl. Oranjeboomslaan.
No. 107. Huis m. tuint]e ƒ2.35 p.w. terst.
Wagenweg.
No. 9. Benedenhuis ƒ260 p.j. Nov.
Wilsonsplein.
No. 69. Bovenhuis f 12 p.m. terst.
Zuiderstraat.
No. 11. Bovenhuis ƒ2 p.w.
Zuider Schoolsteeg.
No. 11. Huis 2.20 p.w. terst.
Zijlsingelstraat.
No. 8l. Bovenwoning ƒ200 p.j. terst.
Zijlstraat.
No. 43. 2 Gem. kamers ƒ22 p.m. terst.
No. 56. Gem. zit-en slaapk. 35 p.m. terst.
No. 65. Vrij Bovenhuis f400 p.j. Nov.
No. 86. Vrij bovenhuis ƒ250 p.j. terst.
Zijlweg.
*No. 1a. Gem. kamer 32 p.m. terst.
Bij den Makelaar N. D. DE LEUR
te bevragen:
Een bovenhuis, Schachelstraat.
Gem. kamer met slaapkamer.
Openbare Burgerschool ie Haarlem.
In den laatsten tijd kwamen in dit blad
eenige stukjes voor naar aanleiding van't
raadsbesluit tot stichting van eene openbare
burgerschool in deze gemeente.
Achtte C. M. de stichting van zulk
eene school niet alleen wenschelijkmaar
tevens in overeenstemming met de behoeften
van den middelstand aan uitgebreid lager
onderwijs, X. trachtte aan.te toonen dat
het bijzonder onderwijs voldoende in die
behoefte voorziet en eene openbare burger
school op dit oogenblik althans geen recht
van bestaan heeft.
Daar de zaak mijne belangstelling wekte,
vond ik het nuttig te onderzoekenop
welke wijze het lager onderwijs, in eenige
der voornaamste plaatsen van ons land,
in verband met de verschillende klassen,
waartoe de ingezetenen gevoegelijk kunnen
gebracht wordengeregeld is. Dit onder
zoek is mij mogelijk geworden door het
raadplegen van eenige verslagen over den
toestand van het lager onderwijs over het
jaar 1884, door Plaatselijke Schoolcommis-
siën ingediend bij de betrokken gemeente
besturen en door het inwinnen van inlich
tingen bij personenwier bekendheid met
den staat van het onderwijs in de plaats
hunner inwoning boven allen twijfel ver
heven is.
Genoemde stukken hebben mij een vrij
volledig overzicht gegevenzoowel van
het bijzonder als van het openbaar lager
onderwijs in de gemeenten VeldenUtrecht,
's GravenhageRotterdam en Amsterdam.
Hoe het in die gemeenten met het on
derwijs voor on- en minvermogenden gesteld
is, kan ik met stilzwijgen voorbijgaan,
dit staat thans bniten de kwestie ik be
paal mij daarom tot eene opgave van het
aantal openbare scholen voor kinderen uit
den min- en uit den meergegoeden stand
met vermelding van de vakken welke,
behalve diegenoemd onder a-k van art.
1 der wetworden onderwezen en hel
schoolgeld voor één leerling 's jaars te
betalen.
Leiden heeft
2 Burgerscholen met Fransoh en Wis
kunde, schoolgeld ƒ16.
2 idem met FranschEn-
gelschHoogd. en Wisk.idem 60.
U trecht:
1 Burgerschool met FranschTeekenen
Gymn., en Fraaie handwerkenschoolg.
12. Deze school telt 473 leerlingen.
Op de loopende begrooting is eene post
uitgetrokken voor den bouw eener school
van denzelfden aard.
4 Burgerscholen met dezelfde vakken,
schoolgeld f 40.
's. Gravenhage:
4 Burgerscholen met Fransch, Wisk.,
Teekenen en Gymn., schoolgeld ƒ18ƒ20.
2 idem dezelfde vakken plus Engelsch
en Hoogd. schoolgeld ƒ18, 20en ƒ36.
1 Id. id. schoolgeld 60.
Rotterdam
I Burgerschool met FranschEng.,
Hoogd., Wisk., Teek., en Gymn., school
geld 10 15.
2. idem idem. 25 30.
II idem met Fransoh 30 40.
1 Burgerschool met dezelfde vakken
als de eerstgenoemde 40 50.
1 idem 70 80.
Amsterdam
20 Burgerscholen met Fransch Teek.,
en Gymn., sohoolgeld 20.
4 idem idem 70.
6 idem dezelfde vakken plus Eng.,
Hoogd. en Fraaie handwerkenschool
geld 70.
Daarenboven de Leerschool verbonden
aan de Kweekschool met FransohHoog-
duitschWisk., en Gymn. schoolgeld 12.
Wanneer meer kinderen uit 't zelfde
gezin dezelfde school bezoeken wordt over
al korting op 't schoolgeld toegestaan.
Mag men uit bovenstaande opgaven
eene gevolgtrekking afleiden, dan zal 't
zijn: Te Leiden, Utrecht, 's Hage, Rot
terdam en Amsterdam is men bij de stich
ting van openbare scholen te rade gegaan
met de verschillende klassen, waaruit de
burgerij bestaat. Voor iedereen, zon ik
bijna zeggen, is van gemeentewege de
gelegenheid opengesteld, om zijnen kin
deren onderwijs te doen geven overeen
komstig de eischen en de behoeften van
den standwaartoe hij behoorttegen
een schoolgeld geëvenredigd aan zijne
draagkracht. Te Haarlem ontbreekt die
gelegenheid voor de kinderen van den
kleinen burgerstand.
Er is evenwel beweerd dat het bijzonder
onderwijs te Haarlem aanvult, waar het
openbare te kort schiet, zoodat de stich
ting eener burgerschool door de gemeente
overbodig is. De door mij geraadpleegde
stukken vermelden nochtans, bijna zonder
uitzonderingzoovele bijzondere inrichtin
gen voor lager onderwijs (waaronder
tegen een zoogenaamd matig schoolgeld),
dat Haarlem in dit opzicht niet ruimer
bedeeld is, dan de straks genoemde ge
meenten.
Ook is de opmerking gemaaktdat
het schoolgeld aan onze Opleidingsscholen
niet in evenredigheid is met de de draag
kracht der meergegoede ingezetenen en
deze elders meer moeten betalen dan hier.
Hoewel deze opmerking niet geheel on
gegrond schijntmoet niet worden ver
geten, dat men elders in den regel voor
dat meerdere schoolgeld ook meer ontvangt.
Behalve 't Franschworden daar ook
't Engelsch, Hoogdnitsch en de Wiskunde