HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 85.
Achtste Jaargang.
van WOENSDAG zt October 188o. verschijnt*
De Itederjjkerskamer „Het Vliegend Wiel".
Nieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
ADVERTENTIEBLAD
ABONNEMENTSPRIJSa C* 07 y, i QQÖ
Per drie maandenf— ,25.
franco p. post —,40. Prijs per Advertentie van 1 tot 6 regels 25 cents, elke regel Dinsdag- en Vrijdagavond.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk. meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
Advertentien worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 we, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Zuidhellandsclie Stoomtramweg-Maatschappij: HaarlemLelden. 1 Oct. 1S86.
Haarl., Hilleg e» Leiden 4 f7.56,9.26,10.37 's m12.10% 1.32,2.54,4.24,5 44, 7.54*'s a
Haarlem—Hillegom 9.24, 10.35 's avonds.
-j- Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatscliappij. Van 't Station 7.30 's morgeas tot 10.30 's avonds.
Uit dem Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 October 1886. Naar Amsterdam: 6.52,
8.10*, 8,31.8.55', 9.26*, 10.29* 11.57, 11.30-}, 11.46* 'smorgens, 12.55,2.40*, 3.36*.
4.16*, 5.34, 6.37*,6.47, 7.28-j-, 7.55*, 9.03*, 9.51*, 9.57, 10.21', 10.59-f 's avonds.
Van Amsterdam: 6.15, 8.50* 7.35-j-, 7.45* 8.20*, 8.45, 9.15*, 9.43*, 9.50*, 11.05,11.50*, 11,55.
's morg. 1.05*, 1.20*, 3.25*, 4.25, 4.37*, 5.33-}, 7.30*. 8.20, 8.40*, 10.—*, 11 'sav.
Naar Rotterdam: 7.17, 7.57-f, 8.43', 9.18, 10.13", 'smorgens, 12.13', 12.33, 1.46", 3.49',
4.57, 5.56+, 7.53*, 8.49, 10.23* 's avonds.
Van Rotterdam: 6.-, 7.55*, 9.45, 10.15-}-, 10.58 'smorgens, 1.23*. 2.45*, 3.354.50, 6.18-}-
7.32*, 7.55, 8.50*, 9.50-}- 's avonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met -} zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.44, 10.15 'smorgens, 1.32, 5.04, 9.06 's avonds.
Naar IJmuiden: 6.15, 6.44, 10.15 'smorgens, 1.32, 5.04, 9.06 'savonds.
Van IJmuiden: 8.01, 11.13 'smorgens, 3.04, 6.05, 9.12, 9.50 'savonds.
Naar Zandvoort: 8.11, 10.17,11.33 'smorg., 1.34, 3.51,4.52,5.58,8.51 'savonds, tot 14Oct.
Van Zandvoort: 8.34,11.08 'smorgens, 12.32,3.13,4.18, 5.11,6.23,9,27'savonds tot 14Oct.
Tram-Omnibus-Kaatschnpplj. BloemendaalOverveenHnarlem. 17 Oct. 1886.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerland)8.15, 9.30, 10.50 's morgens;
12.15, 2.—, 3.25, 4.10, 6.50, 8.-, 9.40, 10.15 's avonds.
Van Haarlem (Station). 7.55, 9.11, 10.10, 11.30, 's morgens, 1.28, 3.4.05, 4.50i
7.50, 9.03, 10.30 's avonds.
Het omryden van de Kerk te Bloemendaal zal blijven plaats hebben.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Oct. 1886. Openstelling van heikantoor: Dag.
van 8 's morg. tot 9K uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 4 uur.
Voor de storting e» uitbetaling van postwissels en de invordering van gelden op kwitantiën
alleen op werkdage*van 9 nar 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank van 's morg. 9
tot 9 mur 'sav., op Zondag van 8 tot 10 en van 12 tot 4 ure.Voor de Postpakketten
alleen op werkdagen, van 'smorgens 8 tot 9}f »ur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen7.30,10.— 's morgens, 1.15,3.30,7.—, 9.'s avonds.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen7.30 's morgens, 1.4.'s avonds.
Liohting der hulpbrievenbussen: Zuiderstraat hoek Oudegracht, Gr. Houtstraat, Zijlvest,
Parklaan, Kaasplein7.—,10.'s morg., 2.30,6.8.30 's av. Florapark, Kampersingel,
Leidschevaart, Scbootersingel6.45, 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 's m. 6.45 en 's av. 3.15. binnenwijken 's m. 7 en 's av. 3.30.
Lichting aan het StationRichting Amsterdam 8.5,11.25 's morg., 2.35,3.31', 5.29*, 7.23* 'sav.
Richting Rotterdam 7.52,9.13 'smorg., 12.8, 4.52*, 5.51,10.18* 'sav.Rich ting den Helder
6.39, 10.10 'smorg., 1.27', 4.52, 9.1* 's avonds. De met worden Zondags niet gelicht.
Telegraafkantoor. 1 October 1886. Het kantoor is geopend op werkdagen van 's m. 8 tot 's av.
10 uur, Of Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 84'sav. 6—9u.
Binnenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste 10 woordenvoor
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Possart als Mephisto.
„Von allen Geistern, die verneinen,
1st mir der Schalk am wenigsten zur Last.
Der Menschen Thiitigkeit kann allzuleicht
erschlaffen
Er liebt sich bald die unbedingte Ruh;
Drum geb' ich gern ihm den Gesellen zn,
Der reizt wid wirkt, und muszals Teufel
schaffen."
Ziedaar de voortreffelijke karakteristiek
-van Mephistophelesdoor Goethe den
„Herr" in den mond gelegd. Geen „brie-
schende leeuwen" meer die als „engelen
des lichts" rondgaanneen rustelooze,
prikkelende geesten, die sprudeln van
Witz\ geroepen en uitverkoren verdel
gers der eentoonigheid.
Ernst Possart heeft een volkomen
Mephistopheles gegeven. Bij zijn eerste
opkomst reeds deed het wil zijner oogen
sidderen, en de climax van toorn, wan
neer Faust hem het heengaan wil beletten
is verschrikkelijk. Het geleek woeke
raarsfelheid toen hij zich op het papier
wierp, waarop „der Doctor" zijn ziel
„verkocht" had. En de schitterende
woordendien nageroepen, het sissend
uitgestooten
„Verachte nnr Vernunft und Wissen
schaft," en wat daar volgt, tot hij met
trekkend hoofd en gekromde vingers
eindigt
„TJnd hiitt' er sich aneh nicht dem
Teufel übergeben,
Er müsBte doch zugrunde gehn,"
dit alles ziedde van een ontzaglijken
hartstogt.
Maar van het allerschoonste dat eenig
aetenr ter wereld kan geven is het ge
sprek met den Schuier. Het was goed geen
oog van den voorgewenden Magister af
te honden, zooals dit toch bijna nooit
mogelijk scheen. Het stille, spottende
lachje om den mond het schijnbaar
goedkenrend kuchje, waarmee hij, opziende,
uitroept
„Da seid ihr auf der rechten Spur"
en die onnavolgbare handbeweging als
hij op klagelijken toon zegt:
„Das preisen die Schiller aller Orten,
Sind aber keine Weber geworden,"
en de schouders ophaalt, dat men den
adem inhoudt van verrukking het
valt niet genoeg te bewonderen.
De aflegging van den „trocknen Ton"
en de Medizin-iu&ie waren even voor
treffelijk. Doch de kroon aan dit meester
lijk tooneel werd opgezet door de afscheids
woorden den Schiller nageroepen
„Folg' nnr dem alten Sprnch und meiner
Muhme der Schlange
Dir wird gewiss einmal bei deiner
Gottahnlichkeit bange 1"
De scène in Auerbaehs Keiler gelukte
uitstekend; dat Possart znlk eene goede
stem heeft bracht niet weinig tot dit
welslagen bij. De heer L'Hamédie hierbij
als Faust tegenwoordig wasonderscheidde
zich van de vroolijke drinkers, door de
onbewegelijke gelaatstrekken waarmede
hij voor zijn bierkroes gemetseld zat.
Overigens was hij hier figurant.
Meesterlijk was Possart in „derNaoh-
barin Hans." Marthe moet men nageven
dat zij voortreffelijk gegrimeerd was
slechts éénmaal echter baarde zij opzien.
Het was bij den forschen uitroep: „Das
lügt er!", nadat hare dikste tranen om
dezen leugenaar reeds gevloten waren.
De bondigheid waarmede Mephisto haar
telkens afscheepte en de gedienstige vrien
delijkheid in zijn telkens herhaalde terug-
keeren tot Gretchen getuigden van een
diep inzicht in Goethe's bedoelingen dat
niet terstond uit den tekst gelezen wordt.
Ook in de „Garten" was Mephisto
weer verreweg de hoofdpersoon. Na de
onmogelijke omhelzing der gelieven adem
de men in zeker opzicht ruimer bij Pos-
sarts galmenden grijnslach. Van de ont
wijkende antwoorden die hy der al te
zudringliche Marthe toedient, achten wg
deze nog niet geheel hersteld.
In de Wald- en Kerkerscenen was
Possart een schrikkeigke duivel. In het
laatste tooneel is de „fahrender Soolast"
geheel uitgeschud en de booze geest eischt
zgn offer: „Her zu mir!"
Laat mg over de verdere medespelers
een diep stilzwggen bewaren. De heer
L'Hamé was een zingend steenen beeld,
Fraulein Ziegler eene mislukte coquette,
Valentgn had het uitzicht van een Fransoos.
Maar dit zijn bgzaken. Wg zgn gekomen
om Possart en dezen hebben wg genoten.
Zgn hoogste triomf is dat hg eene der
hoogste scheppingen van alle tgden in een
onvergetelgk licht heeft geplaatst.
Lynkeus.
Prederik van Omsbergkolonel in
Beierschen dienst, is een zoon uit een
adellgk geslachtdoch arm geworden
door bloedverwanten, die hem, den wettigen
erfgenaamde Baronnie van Omsbergzgn
erfgoed, hebben afhandig gemaakt. Door
een samenloop van omstandigheden dient
de Baronnie als prgs in een Frankforter
loterg en zoo wordt de Gasconjer barbier
Crépignac eigenaar van het landgoed, dat
in den tnsschentgd was overgelaten aan de
hoede van zekeren Peters, die verloofd is
met Annette, een dorpsmeisje.
Prederik komt de voormalige familiebe
zitting nog eens voor 't laatst een bezoek
brengen, komt bierdoor in aanraking met
den nieuwen bezitter en ook meteen jonge
weduwe, wier genegenheid hij vroeger bezat-
Peter, de concierge zet, bggestaan door
Annetteeen spookgeschiedenis op het
getouwwelke bg den oppervlakkigen
Franschman geloof vindt en hierop basee-
rende weten de verschillende partgen dezen
te bewegen tot den verkoop van de Ba
ronnie aan Prederik van Omsberg, hier
door in staat gesteld door het geld der
jonge weduwe, en een groote geldsom,
waarvan de Kolonel onwetend eigenaar
was, en waarvan Annette, de bruid
van Peters, het geheim bezat. In het
eind zgn alle partgen tevreden. De Kolonel
trouwt met de jonge weduwe, Peters met
Annette, de Gasconjer barbier trekt met
driemaal honderd dnizend gulden of zesmaal
honderd duizend francs „van Prankrgk"
naar zgn geboorteland terug.
Bovenstaand is de korte inhoud van
het blgspel met zang in drie bedrgven
dat onder den titel van „De Barbier van
Straatsburg, of de Frankforter loterg"
Zaterdag avond in de Sociëteit De Kroon
werd opgevoerd door de Redergkerskamer
„Het Vliegend Wiel". De hoofdrol, die
van Crépignao werd over 't algemeen
verdienstelgk vervnld. Het Fransche ka
rakter werd goed weergegeven en de ge-
makkelgkheid waarmede hg zieh in het
vermakelgk dooreengehaspeld Fransoh en
Hollandseh wist nit te drukken, pleit voor
zgn ambitie. Maar ook op het tooneel is,
even als in de maatschappg alles wat op
effect is toegelegd, den goeden smaak ge
weld aandoen, en van deze, hoewel zeer
te versohoonen, zonde van overdrgving in
gebaren en uitroepen mag Crépignao niet
vrggepleit worden. Deze opmerking honde
de overigens zeer verdienstelgke barbier
den verslaggever ten goede.
Annette's rol was ook in goede handen.
Fraaie, zuivere voordracht en goed be
studeerd spel, gepaard aan een bevallig
uiterlgk, dit alles heeft zg in haar voordeel.
Met niet te lange pauzen werden de
drie bedrgven tamelgk vlug afgespeeld,
doch wat meer eenheid, een gevolg van
veel samenwerking, zon gewensoht zgn.
In het na8tnkje was Gerlaeh nitstekepd
en Fieter, zgn zoon, hoewel niet kwaad,
weer niet vrg van overdrgving. De botheid
van het karakter ontaardde soms in onge
nietbaar brullen, iets, dat Wgnstok, de
beschaafde tooneelkenner en auteur van
het stnkje, nimmer in zgn blgspel kon
bedoeld hebben.
Geertjes rol, zoo dankbaar in de too-
neelen waar zg met den onden gepensi
oneerde werkt, miste de noodigewarme
voordracht, ik bedoel het eigenaardige,
echt vrouwelgk lieftallige waartoe de ge
gronde, goed begrepen rol van den groot
vader aanleiding gaf. Zon de Annette nit
het eerste blgspel de rol van Geertje niet
beter begrepen hebben?
In beide stukjes valt de zang te roemen.
Frissche geluiden en dnidelgke uitspraak
waren regel. Men kon bemerken, dat dit
onderdeel met voorliefde en onder goede
leiding was bestudeerd.
Het een en ander saamgenomen, blgkt
dat de Vereeniging „Het Vliegend Wiel"
is vooruitgegaan. Wg wetschen haar toe,
dat de buitengewone vergadering vaD Za
terdag avond moge bggedragen hebben
om haar ledental te versterken, opdat
nieuwe krachten van bniten, de vele aan
wezige goede mogen komen aanvullen
om zoo te samen een schoon geheel te
vormen.
Er doen zieh thans weer twee nieuwe
kandidaten op voor den Bulgaarsohen troon
De eerste is de Hertog van Leuchtenberg
iemand met een niet uit te spreken naam.
Hg is een volle neef van den Czaar en
zou door Ensland gesteund worden. De
tweede, Prins Ferdinand van Saksen-
Koburg-Gothawordt als de Oosten-
rgksche kandidaat genoemd, doch zou
volstrekt geen kans van slagen hebben.
De weggeloopen of verjaagde vorst
zooals men 't noemen wil heeft zgn
voormalige onderdanen verzocht, niets ten
zgnen gunste te ondernemen, naar hg zegt,
om de verdeeldheid tnsschen Rusland en
Bulgarge niet te doen toenemen. Het zou
ook wel kunnen zgn dat Vorst Alexander
na een zevenjarige onrustige regeering
de waarheid heeft leeren verstaan van
het spreekwoord: „Een vergeten bnrger,
een gerust leven." Wat Bnlgarge zelf
wil, is nog niet recht duidelgk. Als het
waar is wat men vermoedt, zal het zich
naar de omstandigheden, die Rusland regelt,
moeten schikken.
Aan de hoogeschool te Upsala in
Zweden studeeren tegenwoordig 9 dames,
en wel 3 in de geneeskunde en 5 in de
philosophie, terwgl de negende, die reeds
candidaat in de philosophie is, zich thans
i uitsluitend aan de studie der rechtsge
leerdheid wgdt.
