eene motie betreffende deze aangelegen
heid aan.
Dinsdag werd de diskussie voortgezet.
De heer Kenchenius, volhardend bij zijn
gevoelen, dat de uitschrijving eener kon
cessie van voorwaarden tot exploitatie der
Ombiliën-kolenvelden in strijd is met de
vroegere toezeggingen der Regeering, en
zeer ten nadeele van 's Lands belang, en
na veel aanmerkingen op de koncessie
zelve en op den inhoud der voorwaarden,
eindigde met het voorstellen eener motie,
inhoudende de verklaring, dat de uitbe
steding vooruitloopt op het verklaarde
voornemen der Regeering om mijnontgin-
ning in Indië wettig te regelen, en daarom
afkeuring verdient. Die motie werd
tot den volgenden dag verdaagd. De
heer W. van Dedem waarschuwde tegen
het vorderen van heerendienstenonder
den naam van dessa diensten. De Min.
verzekert, dat hij er steeds naar streeft,
den druk der bevolking zoo veel mogelijk
te verlichten. De heer van der Goes
van Dirksland besprak de spoorweg- en
tariefplannen. De Eeg. wil liever
differentieel vrachttarief, in bezuiniging op
de exploitatie. In antwoord van den heer
Cremer, verklaarde de Min. vol vertrouwen
te zijn, wat betreft de exploitatie der haven
werken te Tandjong-Priok door particulie-
ren.Hij wenschtgeenduurdere,maar gemeen
schappelijke tarieven overgroote afstanden.
Bij Afd. Oorlog wenschte de heer Roose
boom een opperofficier der infanterie als
legerkommandant en drong de heer Kielstra
aan op eene wettelijke regeling van den
toestand der Indiesche officieren, als waar
borg tegen willekeur, en besprak de heer
van Gennep de klacht van den Kapitein
Willink Ketjen over zijn ontslag, niet
tegenstaande vrijspraak, met aandrang
op waarborgen tegen willekeurig ontslag
en vervolgingszucht. Ook meende Spreker,
dat aan den adressant de van hem terug
gevorderde stukken in eigendom toebe-
hooren. De heer Reuther en de Min.
van Kol. trachtten te betoogendat
adressant tot teruggaaf verplicht was.
De Min. erkent de noodzakelijkheid eener
betere regeling tot bevordering en ontslag
der Indiesohe officieren. De heer van
Gennep stelde voor te verklaren, dat de
verdedigingsstukken aan officieren behoo-
ren te worden teruggeven.
Dit laatste voorstel werd Woensdag,
na bestrijding door de heeren Kielstra,
J. Schimmelpenninck van der Oye en W.
van Dedemen na verdediging door den
heer Farncombe Sanders met 34 tegen
22 stemmen verworpen. Laatstgenoem
de Spreker had ook de urgentie betoogd
van eene regeling der administratieve
rechtspleging. Aangenomen werd het
voorstel van den heer Kielstra, om ook
aan de gereëngageerde Europeesche korpo
raals en manschappen in Indië soldij ver
hooging toe te kennen. De adressen
betreffende de zaak van de heeren Sol en
de Sturler (Tjiomas) werden verzonden aan
de Min. van Kol., met verzoek om in-
ichting. Daarna kwam in behandeling
de motie van den heer Keuchenius, met
een amendement van den heer Rnys van
Beerenbroek. De heer Cremer stelde
eene nieuwe motie voor, waarbij de Kamer
nadere overweging noodig oordeelt van
Regeeringswege in zake der konoessie-
voorwaarden voor de ontginning der
Ombiliën-velden. De heer Rnys wilde de
wenschelijkheid eener wettelijke regeling
aangaande mijn-ontginning doen uitspre
ken, afgescheiden van de vraag: particu
liere of Staats-exploitatie der bedoelde
kolenvelden. De heer Cremer achtte
de verwijten aan de Reg. in de motie-
Kenchenius onverdiend. Zijn motie opent
den weg tot koncessie op wettelijke grond
slagen of bekrachtigd door eene wet, met
exploitatie van een spoorweg naar de
kust door den Staat. De heer de
Savornin Lohman wilde evenmin uitgifte
zonder medewerking der Wetgevende
macht, zoolang er geen mijnwet is.
De Min. van Kol., betoogende, dat de
Reg. de talrijke koncessie-aanvragen
bezwaarlijk kan laten wachten op eene
mijnregelingterwijl de Kamer steeds op
eene oplossing van de kwestie aangaande
de Ombiliën-velden aandrongverdedigde
de uitgifte onder de regeling van 1873,
en achtte uitstel van uitgifte alleen
gerechtvaardigdals eene spoedige tot
standkoming der mijnwet verzekerd is.
De heer Keucheunius konstateerde de
eenstemmigheid in de erkenning van de
voorbarigheid der uitbesteding, in strijd
met 's Lands belang. Hij bleef de voor
waarden afkeuren en meendedat deze
gewichtige zaak, na het voorgevallene
met de Biliton-zaakin den Minister
raad moet behandeld worden. De heer
de Savornin Lohman stelde eene motie
voor, verklarende, dat tot ontginning der
Ombiliën-velden zonder wettelijke goed
keuring niet moet worden overgegaan.
Onder de gemeente Standdaardbuiten
zgn bij eenige landbouwers dezer dagen
des nachts levensmiddelenzooals spek
enz. gestolen. Ook werd bij een hunner
een horloge ontvreemd.
In de duinen nabij Egmond aan
Zee is door een jager een groote adelaar
geschoten. De vogel heeft eene vlucht van
1.80 M. en werd geschoten juist toen hg
met een haas in zijne klauwen de lucht
invloog.
Het prachtige exemplaar wordt opgezet.
In de laatsten tijd hebben in en om
Enschedé herhaaldelijk kleine diefstallen
plaats gehad van goud en zilverwerk
kleedingstukken, parapluies enz., maar het
zonderlingste geval is wel de ontvreemding
van eene nienwe overjas van den burge
meester, uit diens bureau in het raadhuis,
tegen achterlating van een oud versleten
wambuis.
Dinsdag vingen de pleidooien aan
in zake de Hollandsche gasfabriek, advo
caat mr. Van der Bregge, contra de ge
meente Amsterdam, advocaat mr. Brng-
mans. De eerste pleitte den geheelen dag
om de onrechtmatige daad der buizenaf-
snijding te betoogen.
Toen Dinsdag avond om 6 uur trein
5, van Tilburg komende, het station
Gilze-Rgen voorbijgereden was, werden
de reizigers niet weinig opgeschrikt door
een harden slag bij het voorbij stoomen
van een anderen trein. Te Breda aange
komen vernam men daardat tengevolge
van het openstaan van een portier van
den voorbijsnellenden trein eene glasruit
in eene der coupé's stukgeslagen en een
der bagagewagens beschadigd was.
HAARLEM, 19 November 1886.
Voor twaalf jaar werd op de
Nieuwe Groenmarkt alhier door den Heer
Prévinaire eene broodbakkerij opgericht
ten einde de werklieden van zgn beide
fabrieken goed brood te verschaffen tegen
den kostenden prijs. Deze onderneming
heette „De Werkmansbakkerij" en de
verschillende werkzaamheden de bakkerij
betreffende hadden plaats in den kelder
onder het winkelhuis op de Nieuwe
Groenmarkt. Het zaakje liep, doch nam
na enkele jaren van voortbestaan niet de
vluchtdie de zaakmet het oog op het
philantropisch doel der inrichting, had
kunnen nemen. Toch werden nog krachtige
pogingen aangewend om de zaak tot meer
deren bloei te brengen de bakkerij werd
verplaatst uit den kelder naar een perceel
naast den winkel gelegeneen nieuwe
oven werd aangebouwd en de aldus
herboren zaak hierdoor in staat gesteld
der concurrentie het hoofd te bieden. Door
het leveren van goed brood en door een
nette bediening wist de bakkerij zich niet
alleen te handhaven, maar ging met den
dag vooruit en de vraag naar het brood
der Werkmansbakkerij nam zoodanig toe
dat de tweede vergrooting niet uit mocht
blijven. Het daartoe benoodigde kapitaal
werd op de meest genereuBe wijze ver
strekt en met den meesten spoed werd
het werk onder opzicht van den architect
den heer Oude Wesselingdoor den
metselaar van der Putten en den timmerman
Krieger ten uitvoer gebracht, zóó tot
genoegen der Directiedat hnnne namen
in dit schrijven met eere mogen genoemd
worden.
De naam der inrichtingals misschien
aanleiding gevende tot de veronderstelling
dat haar brood alleen bestemd was door
den Werkman gekocht te wordenwerd
nog veranderd in dien van „Broodfabriek,
De Volharding" en nu de geheele herschep
ping haar beslag heeft, stellen wij het op
prijs den indruk mede te deelen, dien een
bezoek aldaar gebracht, op ons maakte.
Wij geleiden den lezer hiertoe naar den
welingerichten meelzolder, waar deze grond
stof bewaard en gemengd wordt en waar
het, onder de noodige voorzorgen tegen elke
mogelijke verontreiniging, op mechanischen
weg naar de kneedkamer gebracht wordt.
Wat leven, wat bedrijvigheid in deze
werkplaats, waar de werklieden, in wit
linnen kleeding en dito baretten bezig zijn
de kostbare grondstof te verwerken en
waar de orde en netheid onwillekeurig
de aandacht trekken. De eigenlijke bakkerij
binnentredende, trekt al dadelijk de
uiterst zindelijke melkberging de aandacht.
Wij vernamen daar nog, dat er ongeveer
tweeduizend Liter melk per week verbruikt
wordt.
Wie zich eene bakkerij nit den ouden
tijd weet voortestellenstaat versteld
zóóveel nieuwe werktuigen in dienst der
hedendaagsche bakkerij geBteld te zien. De
ovens, uit de Machinefabriek van Boeker
te Essen, zijn geheel ingericht volgens het
heetwater-systeem, waarbij de stoomspan-
ning en de warmtegraad gemakkelijk
kunnen geregeld en afgelezen worden. De
massa's groot en klein brood, die volkomen
gaar en van schoonen kleur de ovens ver
laten, komen vervolgens in een gebouwtje
waar mede de meest aantrekkelijke reinheid
heerscht. Alles geschiedt onder het opzicht
van den „meester-bakker" wien niets ont
gaat, en dus de ziel der inrichting mag
genoemd worden. Vóór aan de straat bevin
den zich het kantoor en de wachtkamer
voor depóthouders, eenvoudig doch degelijk,
getuigende van praktischen zin.
Voegt men hierbij nog, dat het gebouw
op eenvoudige wijze zeer voldoende wordt
geventileerd, dan komt men tot het besluit
dat onze gemeente in de Broodfabriek „de
Volharding" eene inrichting bezit, die wel
waardig is vermeld te worden en dit nog
te meer, daar alle baten ten goede komen
aan den werkenden stand, zooals zieken
fonds, ondersteuningsfonds, personeel der
bakkerij en depóthouders.
Den 21en November a.s. viert Mejuf
frouw Knoppert, geboren Maria Trempe,
haar honderdsten verjaardag. De nog
altijd krasse vrouw is sedert 1845 bewoon
ster van het Zuiderkofje jalhier en hoewel
een weinig doof, ondervindt zij nog zoo
weinig van de ongemakken des ouderdoms,
dat zij, hoewel niet meer buiten het hofje
komende, toch bij gunstig weer nog eiken
dag op de ruime hofjes-plaats wat beweging
neemt. Het mag zeker een genot genoemd
worden de oude juffrouw van de lang ver
vlogen tijden, waaraan het jongere geslacht
zooveel te danken heeft, te hooren ver
tellen wat haar uit de herinneringen harer
jeugd is bijgebleven en als bewijs van
haar onverzwakt geheugen mag wel bij
gebracht worden, dat zij nog een tamelijk
lang gedicht geheel uit het hoofd kan
opzeggen.
Belangstellenden in het lot van
Onderwijzers-weduwen en weezen zal het
een genoegen zgn te vernemendat het
Ondersteuningsfonds, opgericht
door het Nederlandsch Onderwijzers-Ge
nootschap, in de weinige jaren van haar
bestaan reeds velen tot zegen geweest,
weder pogingen aanwendt om ter verbe
tering van haar financieelen toestand ook
in de toekomst aan haar doel te kunnen
beantwoorden. Eene verloting van Voor
werpen van Kunst en Smaak, waarvoor
van verschillende zijden de meest gewaar
deerde bijdragen zgn toegevloeid,zal daartoe
in December gehouden worden. De loten
zgn verkrijgbaar gesteld tegen een gulden
per lot.
Voor het examen van apothekers
bediende te 's Hage,is den 16 dezer geslaagd
onze stadgenoote Mej uffrouw A. de Haan.
De jaarlijksche turfcollecte, Woens
dag door het Roomsch-Katholiek Paro
chiaal Armbestuur alhier gehouden, heeft
opgebracht 679.60.
Het gehalte der melkgeleverd door
de Haarlemsche Melk-Inrichting onder
toezicht der Vereeniging tot Bevordering
der Volksgezondheid, controleur de Heer
N. van der Sleen, was gedurende de maand
October als volgt:
Soortelijk v Vaste
gewiekt. stoffen
Minimum 1.0295 3.2 11.4
Maximum 1.032 3.7 °/0 12.4 °/G
Gemiddeld 1.0304 3.36% 11.96%
Benoemd tot onderwijzeres aan eene
openbare lagere school te Leiden, Mejuf
frouw J. C. C. van Kempenalhier.
Heden is door Burgemeester en
Wethouders aanbesteed het leggen van een
riool van portlandcementhet maken van
bestratingen, het zetten van koplagen en
kantdeelen enzin de Leidschestraat. In
geleverd werden 9 inschrijvingsbiljetten.
Laagste inschrijver H. London alhier
voor/2379 aan wien het werk is gegund.
Overeenkomstig den eisch van het
O. M. is Donderdag door de Arrondis-
sements-Rechtbank alhier, W. Arons
wegens diefstal van ongeveer ƒ40 aan
dubbeltjes uit het Kantoor van het kaar
selade-veer, veroordeeld tot 3 maanden
gevangenisstraf.
Door Burgemeester en Wethouders
is Donderdag aanbesteed het leggen van
putten, leveren van trottoirbanden, leggen
van bestratingen enz. in de Wilhelmina-
en Mauritstraten en langs de Oranjekade.
13 inschrijvers. Gegund aan H. London
alhier; voor 6585.zijnde de laagste
inschrijver.
In de 11. Dinsdag avond gehouden
bidstond van de Gereformeerde Vereeniging
in Felix Pavore, waar Dr. A. H. de Hartog,
hoogleeraar a/d Vrije Universiteit optrad,
werd eene collecte gehouden voor het
Studiefonds, welke 137.02 opbracht.
BURGERLIJKE STAND.
ONDERTROUWD.
12 November. C.S. Strackee cn M. M.Klep.
17 November. A. Molenaar en G. C. Üitten-
bosck.J. Bosch en J. v. Es.—C. Luers en
E. H. Prager.J. Koning en J. C. v. d.
Weetering.
GETROUWD.
17 November. J. K, v. Roon en M.Eve-
leens.—B. H. Vester en H. M. v. Mannen-
berg.— J.Schuurman en S. Aan de Kerk.—-
H. Smink en A. 1'. v. d. Pol.P. G. Sade-
laar Kenzenen W. Honing.P. C. Waaning
en S. J. vanHon8chotenA. v. Droogeen
J. v. d. Veen.L. Kuijk en M. v. Zanten.
A. Wiggers en G. de Vos.
GEBOORTEN.
11 November. J. C. de Rooij geb. Knaapen.
z.W. Kruijergeb. Henningz—C. E. de
Graaf geb. Neuman d.— H. Nordman geb.
Heerenberg zBIIGerber gebSchmidt
d.12 November. A. Verkruissen geb. Kuur-
stra d. 13 November. M. E. v. Asten geb.
Becker dGLenniegs geb. Mulder dJ.
Cliteur gebSprengers dWLigtenberg
geb. Vermolen z.— 14 November. H. Rip-
hagen geb. Leenez.G. Korzeliusgeb. Huël
d.C. M. Pietersgeb. Asmussend. A.
Marsbergen geb. Degenaarsd.C. H. Duijff
geb. Möhrs d.M. H. Heenk geb. Zeeman
d. 15 November. 3 Tuijn geb. Bloemzaad
d.— E. v. Nimvregengeb. v. Huijsend.—
A. M. v. d. Berg geb. v. Maanenbergd.
H. de Bruijn geb. Rademaker d.E. v.
Rangelrooij geb. GelaudiezRC. Verdel
geb. Hanegrnaf d.16 November. M. Regen
boog gebde Haas dMCDonker geb
Voorhof d.3. de Brie geb. Smits d.C.
Bonger geb. v. Rosenbeekz.G. Geerling
geb. Duivenvoordend
OVERLEDEN.
10 November. A. G. Overakker 78 jKI.
Houlstr.11 November. K. Kramer eebtg.
vanDr. T. C. Winkler 65 j. Damstr.3 J
Lingeman9. m. d. KI. Heiligl.—Een levenl.
aangeg. kind v. h. vrouwel. gesl. v.H. Booms
de Witstr.J. v. Dansikechtg. v. H.Booms
de Witstr.D. Moerbeek 83j. Zuiderst.
Een levenl. kindv. h. vrouwel. gesl. vanJ.
v. d. Bosch Heereusingel12November.
M. v. d.Klngt 7,j. d. Spaarnw.str. J.C.E.
Gosler64j. Parklaan.—II. C. Go vers 2 j. z.
Molenpad. 13 November. J. Soetermans55
j. Kerkhofstr. W. Maas79j. Spaarnw.str.
J. Blankwater 18 m. z. Hondenst.G.
B. Kornerwed. J. B. Dievelaar71 jGroote
Houtstr.14 November. 3. M. Voskuijl6
m. z. Leliestr.— A. M. Maarsman echtg v.
J HSoli 84 jKruiswegJH. Visser 70
j. KI. Houtstr.15 November. S. C. Schulp-
zand 4 jdKousenblaanJAKraaij
wed. W. v. Vliet 70 jVoortingstr.K.
Blom 55 jM.Spicsstr. M. Henarikzechte,
v. H. Duits45 j. Scheepm.dijk J. Weide
40 j. Zomervanrt.J. G. v. d. Ven65j.
GKraaienhgr16 November. Een levenl.
kind v.h. mannel. gesl. v. A. Timmer Spaarnw.
str.-J. W. Mees6j. z. K. Poellaan.17
N. Kok 74j. Schotersingel.A. Simons 30
j. W. Appelaars!.
Voorwerpen, gedeponeerd aan het
Commissariaat van Politie,die dage
lijks, (uitgezonderd des Zondags)
van 's middags 12 tot 2 ure voor de
eigenaars terug te bekomen zijn.
Eene portemonnaie met ƒ1.175.
Eene portemonnaie met 0.22. Een
wit boezelaar. Een koperen kruis
met Christusbeeld. Een onderstuk van
een gouden oorbel. Eene parapluie.
Een kinderschoentje. Een breiwerk
met 4 pennen. Een kinderhandschoen.
Uit het water van den Kloppersingel op-
gevischt een zwart Amerikaansch linnen
koffertje, o. a. bevattende eenige witte
onderkleederen gemerkt (V. A„ benevens
een blikje met zalm en eene flesch citroen
limonade.
Terng te bekomen bij P. Baggerman
Kleine Houtstraat 7, eene sanella dames-
paraplnie. Bg Boogaard, Spaarne, eene
platte kruiwagen. Bij Vet, Spaarn-
wouderstraat 10, een zak meel. Bij
L. van Zonneveld, Lange Hofstraat 3,
eene nieuwe zwarte parapluie met zwarten
stok.
ORGELBESPELING
in de Groote- of St. Bavokerk alhier, op
Dinsdag 23 November 1886, des namiddags
van 12 uur door den Heer W. Ezerhah.
PROGRAMMA.
1. Toccate en l'uga (Band IV No. 4)J. S. Bach
2. Choral (Bach's Passion)Bitter,
3. SonateKühmstedt.
a. Allegro moderato.
b. Adagio.
c. Finale.
4. ImprovisationTopfer
5. Halleluja (Handel's Messias)Mac/cull,
