Nieuwsberichten.
opschriften voorzien alsLoon naar
werkenGoed voorgaan doet goed volgen
Te veel rust dooft lust, Kent n zelven,
Orde leidt tot vrijheid, Gewillige arbeid
valt niet zwaar, Ernstig willen is half
kunnen, enz. en welker nette afwerking
veel toebracht om het gewenschte effect
te verhoogen. Hierbij voege men de vroolijk
stralende geziohten van de kinderen en een
flink bezet orkest men aarzelt niet te zeg
gen: Een prachtig gezicht leverde de zaal
in deze oogenblikken op.
Vervolgens kwam de chooolade en wat
daarbij behoort aan de beurt. De jeugd
liet het zich goed smaken, dat laat zich
verklaren. Na korte pauze kwam de
Hofmechanicus Bamberg het jeugdig pu
bliek op zijn onnavolgbare toeren onthalen.
Hier steeg de geestdrift ten top; met gloeiend
gelaat en schitterende oogen volgde men
de toeren met de kaarten de raadselachtige
verdwijningen, terwijl de „bloemenregen"
hen bepaald in verrukking bracht.
Veertig van de ruim vijfhonderd gasten
was nog een extra-verrassing bereid. Het
waren veertig kinderen die zich zeer had
den onderscheiden. Hun werd met een
korte toespraak van den president een
spaarboekje met een inschrijving van
2.50 ter hand gesteld, en hier was de
tijd gekomen om het Bestuur eens op
recht gemeende wijze dank te zeggen voor
al zijne goede zorgen. Dit geschiedde bij
monde van den heer de Vries, Hoofd der
school Lr. C. alhier. Het deed ons goed,
ook van dien kant een woord van harte
lijke waardeering te mogen vernemen.
Nog was hiermeê de pret niet gedaan.
De heer Bamberg wist de jeugd nog een
poosje aangenaam bezig te houden met
zijn a1 Ier aardigst dwergentheater. Der
kinderen opgewondenheid bereikte hier
haar hoogste punt en de vroolijkheid en
de echt gemeende en welverdiende bij
valsbetuigingen deden de wanden trillen.
Tot eer van de feestelingen mag gezegd
worden, dat zij zich den ganschen avond
uitstekend hielden. De orde werd, dank
zij de maatregelen van het Bestuur, geen
enkel oogenblik gestoord.
Leve de Vereeniging „door Vermaak
tot Nut"! was de slotkreet waarmede de
bijeenkomst besloten werd en van harte
zeggen wij het de kinderen na.
Het feest is afgeloopen; de kinderen
vertrekken, doch niet met leêge handen.
Een St. Nicolaaskoek ontvangt nog ieder
by het heengaan en verrukt verlaten ze
de zaal om thuis nog lang van al de
vroolgkheid te vertellen. „Door Vermaak
tot Nut" heeft weer wat goeds verricht;
het heeft honderden kinderharten bigde
gestemd en de publieke zaak bevorderd
en ook hierdoor verdient deze Vereeniging
den dank, en dus ook de medewerking
onzer stadgenooten. De instemming met
haar streven kan met stellig niet beter
bewgzen dan door het aanvaarden van
het lidmaatschap. De contributie bedraagt
ƒ1.50 per jaar, maar ook hoogere bgdagen
worden met de meeste bereidwilligheid
in ontvangst genomen. Voor het geval
men zich hiertoe opgewekt gevoelt brengen
wg onder de aandacht, dat het Bestuur
bestaat uit de heerenP. DyserinckG.
C. MerensJ. H. KoolhovenP. J.
Prinsen Geerligs, Mr. A. W. Thöne, Mr.
W. H. Smit, J. Smits C.Jz. en J. de Goeje.
„Weten en Werken"
opende óók Maandag avond zyne deuren
om toegang te verleenen tot het bg wonen
der gewone Maandagavond-bgeenkomsten.
Het trok onmiddellgk ieders aandacht,
dat de betrekkelgk ruime zaal, sedert wg
haar het laatst zagen, eene gunstige ver
andering had ondergaanzg was op nieuw,
blgkbaar door een kunstvaardige hand,
geschilderd, wat zeker hare gezelligheid
verhoogde. Het is nu maar te hopen, dat
de kleuren, niettegenstaande de tabaks
walmen, die zoo op Maandag avond haar
ruimte vullen, lang helder blgven. Mocht
dit niet het geval zyn, dan weet ik er
geen beter raad op, dan dat de alom
tegenwoordige Menke, de rookers de schade
laat betalen, door b. v. b. hen gedurende
het seizoen voor één gulden contri
butie op te scbrgven, te betalen bg het
eerste trekje uit pgp of sigaar. Op deze
manier zou de zaal nog eens een extra
kwastje kunnen krggen.
Een oude bekende in „Weten en Werken",
de heer Logeman, heette, als gedurende
zooveel jaren de aanwezigen met een
hartelijk woord welkom, met een woord op
den gemoedelyken toon, die van belang
stelling spreekt en begrepen wordt om
daarna het woord te geven aan Dr. Johs.
Dyserinck van Botterdam, die dus de
reeks der voordrachten opende.
De Spreker had tot onderwerp gekozen
het gehoor en wg spitsten de ooren
opdat toch niets ons gehoor zou voorby-
gaan, aangezien het spreekwoord zegt
wie niet hooren wil, moet voelen en er
dan niets van ons verslag zou terecht
komen.
Spreker wierp al dadelyk de vraag op
welk der zintuigen den mensoh de meeste
diensten bewees, het o o g of het o o r en
hoewel spreker het oor roemde als het
zintuig onzer geestelgke ont
wikkeling, bleef de beslissing overge
laten aan de meerdere of mindere behoefte,
die men aan een der beiden gevoelde.
Wel wordt de blinde méér beklaagd en
de doove méér bespot. Op het zwarte bord
was ter bekwame grootte een menschelyk
oor geteekend met den gehoorgang en op
beknopte wyze aangetoond, wat men ver
staat door geluiddat de snelheid van het
geluid ruim 300 Meter in de seconde
bedraagt; en alle geluiden, ontstaan door
van 7 tot 73.000 trillingen in de seconde,
door ons kunnen waargenomen worden.
Toen werd aangetoond op welke wgze
men hoort en zoo kwam Spreker tot de
beteekenis van sommige woorden met het
woord oor samengesteld. Wg vernamen
o. a. dat het woord oorlam eigenlyk
zeemannetje beteekent, en de juiste
beteekenis van Oostindiesch doof
en doof als een kwartel. Yan de waarheid
dat menige doove zgn gebrek hard-
hoorendheid noemt, ontleende Spreker
een paar staaltjes uit de Camera obscura,
die den meesten onzer nooit in dat licht
zgn voorgesteld en voorzeker pleiten voor
het inzicht van den Spreker ten opzichte
van dit eenig product van Nederlandschen
humor.
Ook de fabelleer leverde in de Syrenen-
zang uit de Iliade, en uit koning Mydas
met zgn ezelsooren stof tot menigen ver-
makelgken zet en waarby ook de syrenen-
zang op maatschappelyk en kerkelgk
gebied aanleiding gaf tot een ernstig
woord.
Tot over de ooren in de schuld
zitten, om tot de spreekwoorden te
geraken, en dat kleine potjes groote
ooren hebben, wie kent niet het teeken-
achtige dier uitdrukkingen, en wie zou
niet bg het hooren rondvertellen van een
geheim vragen: hebben de muren
dan ooren? en welke oorblazer
heeft U dit medegedeeld? en wie onzer
is niet wel eens het vel over de ooren
gehaald? Om het verslag omtrent deze
pittige voordracht niet te lang te maken,
de ooren zouden U tuiten als alles ervan
kon medegedeeld worden willen wg
met den geachten Spreker hopen, dat niet
alles zoo maar het eene oor in, het
andere uitgegaan moge zgn, opdat het
in- dezp niet ga als in den tyd toen wg
noch voor menig ezelsoor in ons
rekenboek een terechtwyzende oorveeg
ontvingen, want wie deze genoeglyke
avond in „Weten en Werken" vergeet,
is waard, dat hem eens duchtig d e o o r e n
gewasschen worden.
Als altgd was de gehoorzaal te klein,
maar dat is misschien oorbaar om der
gezelligheidswilhoewel het jammer is
voor de mannen, die moeten verstoken
blgven van het voorrecht om de lezingen
bg te wonenen bg name als men zon
kunnen genieten van Sprekers als Dr.
Johs. Dyserinck, die, de ontwikkeling
van zgn toehoorders noch te hoog, noch
te laag schattende, den jnisten toon weet j
aanteslaan, om zgn rede den gewenschten
ingang te doen vinden.
In ons blad van Vrgdag a. s. hopen wg
te kunnen mededeelen wie despreekbeurt
op Maandag 13 December zal vervullen.
Het algemeen debat over Hoofdst. IY
{Justitie) der Staatsbegrooting werd Don
derdag in de Tweede Kamer voortgezet.
De heer van Osenbruggen bestreed de
cirkulaire betreffende de toepassing van
het stelsel van water en brood in de ge
vangenissen. De heeren de Meijier en
van der Kaay drongen aan op verzachting
der bepalingen van het K. B. betreffende
de toepassing van straf in strafgevange
nissen. De heer de Ranitz bestreed
de cirkulaire betreffende het ingaan van
gevangenisstraf. De heer Hartogh j
drong aan op vereenvoudiging van het
proces-recht, speciaal op de invoering van
appèl voor zaken tusschen de ƒ200 en
ƒ400. Yoorts kwam hij, hoewel hg het
adres van Mevrouw Bulkley afkeurde,
op tegen het verleenen in de laatste tg den
van gratie als gunst; voorwaardelyke
gratie benadeelde volgens hem bovendien
het prestige van het gezag. - De heeren
v. Weideren Rengers en Reekers waren
het niet eens met de stelling van den
heer Hartogh betreffende het verleenen
van gratie, en achtten de handeling des
Ministers juist. De heer Goeman Bor-
gesius wilde herziening van het B. W.
ten aanzien van de huur en verhuur van
diensten en omtrent den toestand van
arbeidersvrouwen. Hg drong aan op
eene regeling bg de begrafenisfondsen,
keurde af het verblyf van Jeanne Lorette
in het huis van bewaring te Arnhem,
en aohtte de toepassing van het recht
van gratie in de laatste tyden niet boven
bedenking. De heer van Houten vroeg,
of van hoogerhand geïnfluenceerd wordt
op het optreden der plaatselyke politie
in vergaderingen der Sociaal-demokraten
In dat genre keurde hg de houding af.
Men late debat vry, tenzg men mocht
voorzien, dat in vergaderingen andere
dingen worden gepredikt dan eene politieke
richting. Spreker zou tegen het Hoofdstuk
stemmen wegens gemis van vertrouwen
in den Minister, wien aftreden trouwens
geen verhindering voor de Grondwets
herziening behoefde te zgn. De heer
v. d. Eelz keurde het verleenen van gratie
aan Mevrouw Bulkley af. De heeren
v. Diggelen en Buys van Beerenbroek
verdedigden den Minister. De heer
Kist bestreed hem in zake de gratie aan
Mevrouw Bulkley. De heeren Yisser
van Hazerswoude en Corver Hooft wensch-
ten intrekking of herziening der vogelen-
wet. De Min. van Justitie verdedigde
het gevangenis-reglement en de cirkulaire
omtrent den ingang der gevangenschap.
Vrgdag was de Min. van Justitie het
eerst aan 't woord. Hg verklaarde tot
partiëele wgzigingen der wetboeken, zoo
noodig, bereid te zgn, doch na advies der
Staats-Kommissie. Drankwetwgziging
kon hg thans niet toezeggen. De Reg.
heeft nooit een algemeen voorschrift ge
geven aan de gemeentelgke overheden,
betreffende de houding in zake Socialistie-
sche vergaderingen. De gemeentelgke
autoriteiten dragen de verantwoordelgkheid
en alleen naleving der wet op vereeniging
en vergadering wordt geëischt. Wat
de gratie betreft, 't is een recht van den
Soeverein; voorwaardelyke gratie is her-
haaldelyk verleend door de ministers v. d.
Brugghen, Olivier, Godefroi en Modder
man. Er is een wet, die het verbiedt. In
de zaak van Mevrouw Bulkley wettigde
haar levensgevaar de gratie, en ook al
had de Min. de gevolgen voorzien, hij
had toch voor gratie geadvizeerdvoor
hem geldt gelyk recht voor allen. Ten
aanzien van Jeanne Lorette deelt de Min.
mede, dat zg op verzoek van een geacht
Katholiek geestelgke niet naar de straf
gevangenis te 's Hertogenbosch is over
gebracht, opdat zg niet geheel verdorven
mocht worden, en nu verbiedt haar ge
zondheidstoestand, dat zg vervoerd wordt.
Daarna werd er gerepliceerd. De
heer Keuchenius erkende, dat de Min.
goed gehandeld had in de gratiezaak,
maar hg kwam op tegen vakcinedwang
tegen de wettiging der prostitutie, tegen
de verspreiding door de politie van een
onzedely k geschrift van een Nieuw Malthu-
siaansch Verbond, en tegen de nietin-
diening der kiestabel. De heer Heldt
verdedigde het door den heer Keuchenius
bedoelde geschrift. De heer Keuchenius
bleef de Reg. wegens de nietherziening
der kiestabel strafwaardig achten. De
heer van Houten ontkende het recht van
den heer Keuchenius om te dekreteeren
wat zedelyk is, en hg vond het voor
's mans houding niet te verdedigen, dat
hg medestemde in eene zgns inziens
onwettig samengestelde vergadering.
Het algemeen debat werd gesloten, en de
disknssie ving aan over een amendement
om de deurwaarders weder met exploit en
in strafzaken te belasten.
Ten bewyze dat niet alleen personen
van aanzienlgken stand kwgtschelding van
gevangennisstraf erlangen om gezondheids
redenen, meldt men uit Winschoten,
dat, om dezelfde redenen, in dit jaar,
in dat arrondissement aan twee personen
uit den arbeidende klasse kwgtschelding
is verleend van het nog onvervuld gedeelte
der hun opgelegde gevangenisstraf.
Volgens het Leidsche Dagblad had
een Leidenaar reeds lang het voornemen
zgne werkzaamheden voor een dag aan
kant te zetten om te Haarlemmermeer te
komen jagen. Hg had daartoe 's morgens
om 5 uren Leiden verlaten en was om 7
uren te Haarlemmermeer afgestapt bg een
boer, waar hg zijn hartstocht zou bot
vieren. Na zich met een warmen kop
koffie gerestaureerd te hebben, bemerkte hg
dat hg zgn geweer te Leiden had achter
gelaten.
Te Laten (in Groningen) is iemand
door een koe gedood. De man had de
koe voor eene kar gespannen en daar het
dier onwillig was, had hg het mishandeld,
waarop het in angst of woede hem met
zulk een kracht tegen den muur stiet,
dat hg eenige uren later aan de gevolgen
stierf.
Bg het afbreken der oude kerk te
Stratum is op eene diepte van iy2 meter
onder den grond eene hardsteenen doop
vont met voetstuk gevonden, naar het
schgnt van zeer hoogen ouderdom. De
doopvont heeft geen opschrifthet bekken
draagt als ornament vier in hardsteen
gebeeldhouwde koppen.
Zaterdag avond omstreeks 11 uur
heeft aan den Ringdyk der Haarlemmer
meer bij Halfweg eene vechtparty plaats
gehad tusschen een vyftal personen. Een
dezer personen, Jacob Mennis, een gun
stig bekend Btaand jonge man uit Haar
lemmermeer, 21 jaar oudwerd zoodanig
door een messteek in de linkerzyde onder
de heup getroffendat hg na tien minuten
in de brugwachterswoning overleed. De
glings gekomen geneesheer kon slechts
den dood constateeren. De vermoedelyke
daders zekere D. v. d. B. en H. P.
namen glings de vlucht doch werden
omstreeks half twaalf en half een uit
hunne woningen te Haarlemmermeer gelioht
en naar de cel te Halfweg gevoerd. De
officier van justitie van Haarlem stelde
Zondagmorgen met de burgemeesters van
Haarlemmermeer en van Haarlemmerliede
en Spaarnwoude een plaatselijk onderzoek
in en begon een getuigenverhoor. De
dader D. v. d. B. bleef eerst ontkennen,
doch later bekende hg de hoofddader te
zgn en is Zondag middag naar Haarlem
gevoerd. Het lyk is Maandag verzegeld
naar het St. Elisabeths gasthuiB aldaar
vervoerd.
HAARLEM, 7 December 1886.
Heden viert de heer D. Bakker,
Commies ter provinciale griffie van N.
Holland, den dag waarop hg gedurende
50 jaren aldaar is werkzaam geweest. Met
onverdroten yver en veel toewgding be
kleedt de heer Bakker zgn vaak moeielgk
ambt. Yan versohillende zgden werden
hem bewgzen van achting en waardeering
toegebracht.
In een buitengewoon politieblad ver
zoekt de Officier van Justitie te Arnhem
opsporing en aanhouding van Wilhelm
Ludwig Koch, 30 jaren. Duitscher, land-
looper, lang 1.68 meter, oogen haar en
knevel bruinneus grootkleur gezond
postuur flink met donkerblauwe kamgaren
jasdonkergryze broekphantasiehoed
en rgks ondergoed genommerd 61. Hg
is in den ochtend van den 4den dezer
te Arnhem ontvlucht, is veroordeeld wegens
schapendiefstal.
VERGADERING van den Raad der
Gemeente Haarlem
op WOENSDAG den 8™ Dec. 1886,
des voormiddags ten een ure.
1. Yoorstel B. en W. verzoek Haarlemsche
tramwegmaatschappy om verlenging
vrydom van retributiën.
2. id. id. met advies Comm.
voor den Hout en de plantsoenen,
verkoop van boomen en hakhout.
3. id. id. wgziging der veror
dening op de heffing van bruggeld.
4. id. id. riool- en straatwerken
nieuwen aanbouw Kinderhuis vest
Nieuwegracht en Nassauplein en
verbetering bestrating Ged. Kraaien
horstergracht.
5. id. id. met 2e Suppl. kohier
pi. dir. belasting.
6. Miss. Comm. toezioht lager onderwys
aanbeveling leden.
7. Id. Curatoren Gymnasium aanbev. lid
8. Id. Comm. toezicht museum aanbev. lid
9. Benoem, lid Comm. van deskundigen,
bedoeld bg art. 40 der gasovereenkomst.
10. Miss. Burgerl. armbestuur, tarief on
derstand voor 1887.
11. Rapport Comm. pensioenen op rekest
van Hartesveldtom pensioen.
12. Rapport gasopzichter over October.
ORGELBESPELING
in de Groote- of St. Bavokerk alhier, op
Donderdag 9 December 1886, des namiddags
van 23 uur door den Heer W. Ezerman.
PROGRAMMA.
FugaG. F. Handel.
2. Elsa's Brautzug (Halven.)Wagner.
3. Sonate No. 2J.Rkeinberger
a. Grave.
b. Adagio espressivo.
c. Finale.
4. Lied oline WorteMendelssohn.
5. Fantasie EroicaKühmsiedt.