Nieuwsberichten.
Mijnheer de Redacteur,
Er is langzamerhand eene babylonische
spraakverwarring ontstaan in hetgeen
mineraal-olie toch wel zijn zou.
De begrippen hieromtrent zijn zeer
zonderling. De een noemt mineraal-olie
veiligheids olie, even alsof deze woorden
iets met elkander te maken hadden.
Een ander ziet er in een mengsel van
petroleum en nog wat. Een derde denkt
mineraal-olie te kunnen maken door toe
voeging van een of ander, waarvan de
bgvoeging zoo nu en dan zal blijken niet
altgd onschuldig te zijn. Dezer dagen
ontving ik rapport van eene geweldige
ontploffing hg iemand op het Kennemer-
plein, welke voor de omstanders zeer
gelukkig is afgeloopen; en dit feit staat
niet alleen.
Een ieder stelt zich hieraan bloot
wanneer de mineraal-olie geen zekere graad
van veiligheid heeft. Ik wil daarom, U
M. de Redacteur een onderzoekingsmiddel
aan de hand te doenom u in de gelegen
heid te stellen uwe lezers voor ongeluk
ken te vrgwaren.
Een ieder kan deze graad van veiligheid
zonder veel moeite bepalen. Neem een bier
glas, giet het voor 1 i vol met de te onder
zoeken olie, doe er kokend water op totdat de
olie welke bovendrijft, 30 graden Celsius
of 86 graden Fahrenheit heeft. Men houde
de thermometer niet in het water maar
in de olie; het water toch is veel war
mer dan de olie. Wanneer men nu op
die temperatuur met een' brandende lucifer
de bovendrgvende olie kan aansteken
(de vlam kan men dadelgk uitblazen) dan
heeft men met eene olie te doen welke
de bovengenoemde ontploffing kan te
weeg brengen.
Men stelle zich zulk eene ontploffing
niet te gering voor. Zg kan de omstanders
met een regen brandende olie overgieten.
Wannéér die toestand zich zal voordoen,
is voor het publiek evenmin te bepalen
als wanneer bg een onweder de bliksem
zal inslaan.
Het is wel ongelukkig dat iemand
die partg in de zaak ishet publiek moet
waarschuwen, in plaats dat zulks geschiedt
door de Landsregeering, het Stedelgk Be
stuur, eene corporatie als b. v. eene assu-
rantie-maatschappgof een scheikundige
van naamwier waarschuwing beter
klank zouden hebben dan die van
VEd. Dv. B.
J. A. BAKKER.
Weten en Werken".
Zooals wg aan het einde van ons verslag
van den vorigen Maandag mededeelden,
was het de heer R. Lnyten, die den 27
December als Spreker optrad en wel met
een onderwerp, dat met alle recht eene
aanvulling mag genoemd worden van
hetgeen door den heer Logeman in de
vorige bgeenkomst was besproken. Hadden
wg toen ons uitsluitend op Engelsch
grondgebied bewogen en wel bg name te
Londen, in die wondervolle stad waar de
inwoners geteld worden bg honderd
duizenden als het bg ons duizenden zgn
en alles spreekt van uitgestrektheid, van
duizelingwekkende getallen in elk opzicht;
thans was Engeland zelf aan de beurt.
Beklaagde Spreker zich, dat hem eigen-
lgk de vorige week het gras voor de voeten
was weg gemaaid, niet alzoo oordeelen
de hoorders, die beide lezingen bg woonden.
Het bleek reeds dadelgk, dat het on
derwerp met voorliefde was behandeld.
Na tal van geschiedkundige opmerkingen
omtrent den oorsprong der bevolking van
Old-England, ontwikkelde Spreker de
stelling dat Engeland, grooter in macht
en uitgestrektheid dan het rgk van
Karei V, in wiens rgk de zon niet onder
ging, al zgne welvaart te danken had
aan zgne gunstige ligging en aan den
natuurlgken rgkdom van zgn bodem.
Biedt niet de ingesneden Engelsche kust
in 't Oosten aan de binnenvallende schepen
voortreffelgke havens aan en is de hart
ader van Engeland's handel, de rivier de
Theems, niet tot in de onmiddellgke na-
bgheid van Londen bevaarbaar voor alle
schepen? Levert de bodem niet steenkool
en gzer in voldoende hoeveelheid en zgn
ook de onedele metalen er niet voorhan
den? Toch is er misschien geen land,
waar betrekkelgk zooveel armoede heerscht.
Drie pereent der Engelschen zgn bedeeld,
dit verslindt jaarlgks 110 millioen
gulden, en dit enorme kapitaal is nog
slechts toereikend om te lenigen, niet
blgvend te verbeteren. Spreker noemde
als neven-oorzaak hiervan het landbezit
dat bgna geheel in handen van enkelen
is, terwijl dit ook het geval is met het
kapitaal, zgnde deze beiden weer het gevolg
van de Engelsche wet, die slechts één
erfgenaam kent, n.l. de oudste zoon. De
voor- en nadeelen van dezen toestand
stelde Spreker in een helder licht.
Als een der machtigste factoren van
Engeland's handel en ngverheid noemde
Spreker de katoen-industrie. Stond tot
in 't begin dezer eeuw het spinnen en
het daarbg behoorend materieel nog op
lagen trapomstreeks dien tgd begon men
nieuwe machines, met water als drijfkracht,
aan te wenden.
Hierdoor ontstond het groote beletsel
van vooruitgang op velerlei gebied: kin
derarbeid een kwaad dat zóó toenamdat
de Staat zich gerechtigd achtte, zich met
de zaak te bemoeien en in 1802 de eerste
wet op den kinderarbeid noodig maakte,
't Was ook hoog tgd. Reeds was men zoo
ver gekomen, dat er contracten gesloten
werden tot levering van kinderen om in
de toenemende vraag te voorzien en dat
de werkgevers zich slechts voorstelden,
zooveel mogelgk het jonge volkje te
exploiteeren. De Wet van 1802, hoewel
op verre na niet volmaakt, bracht wel
iets bg tot verbetering, maar tot 1843
mocht de werkgever het fabriekskind van
negen jaar nog 65 uren per week laten
arbeiden. In dat jaar kwam een wet
tot stand waarbg bepaald werd, dat
den kinderen halve dagen onderwgs moest
gegeven worden.
Nog een andere industrie werd behan
deld en wel die van het gzer. Als mid
delpunt hiervan staat bovenaan de stad
Birmingham. Deze stad heeft haar groot
heid in dit opzicht voor een voornaam
deel te danken aan onzen Stadhouder
Willem IIIKoning van Engeland. Deze
moest zich nog in het begin zgner regee
ring beklagendat in Engeland geen
goede vuurwapenen te verkrggen waren.
Birmingham kon later, door dien Vorst ge
steund ten volle met Nederlandvanwaar
tot heden de wapenen werden ingevoerd
wedg veren. Ook de schoengespen fabrikage
in die stad werd behandeld en als g verig
doortastend industrieel ook genoemd
Bolton die zich later met James Watt,
den uitvinder van het stoomwerktuig,
associeerde tot het vervaardigen van
stoommachines, welke firma nog bestaat
en nog jaarlgks een groot getal van deze
machines aflevert. Bolton was een van
de mannendie inzagendat slechts
een goed betaaldgoed gevoed en goed
onderwezen arbeider in staat was goed
werk te leveren en diein vefiband daar
mede, ook in dien geest hamjltlde.
Vervolgens ging Spreker óver tot het
beschrgven van het Engelsche karakter.
De zucht tot vrgheid staat als karak
tertrek bovenaan. Het huis van den En-
gelsehman is zgn kaBteel en slechts in
enkele gevallen staat de Engelsche Wet
het binnendringen van vreemden toe. De
Engelschman is vastberaden, gaat recht
op het doel af en bereikt hierdoor meestal
wat hg zich heeft voorgesteld te zullen
bereiken. Bg al deze goede eigenschappen
heeft de Engelschman voornamelgk één
gebrekhg is niet spaarzaam. Zgne eet-
en drink behoeften verslinden wat hg zou
kunnen overhouden, en hierin is de Neder
lander hem vooruit, even als op het punt
van algemeene ontwikkeling.
Uit het boven aangestipte blgkt ge
noegzaam de rgkdom aan stof waarover
de heer Luyten te beschikken heeft. De
toehoorders, als altgd geheel belangstel
ling, zgn weder in de gelegenheid geweest
hun blik te verruimen, en het zal hun
dus ongetwgfeld een genoegen zgn den
heer Luyten weder te ontmoeten.
Naar wg vernemen zal aanstaanden
Maandag de heer J. H. Scholten van
Amsterdam eene spreekbeurt vervullen.
De begrooting' voor Marine zal in de
Tweede Kamer aan de orde komen na de
behandeling van de begrooting voor Fi-
nancieën. - De Min. van Oorlog is tgdelgk
belast met de portefeuille van Marine.
Donderdag zette de Min. van Water
staat enz. in de Tweede Kamer zgn, den
vorigen dag aangevangen, rede voort. Hg
verdedigde de instelling eener landbouw-
kommissie, van wier volledige adviezen
zgne maatregelen tot verbetering van den
landbouwtoestand zullen afhangen, waarin
steun van het partikulier initiatief past.
Ontwikkeling der verkeersmiddelen en
eene betere heffing van invoerrechten achtte
de Min. 't meest bevorderlgk aan ngver
heid en landbouw. Nieuwe voorstellen
omtrent de landaanwinning aan de Friesche
Wadden zgn gereed. De Min. wil den
beperkten Zondagsdienst voor de postergen
handhaven, en ontkende, dat door hem
een meêgaande politiek werd gevolgd.
Talrgke opmerkingen en replieken volgden
nu nog, waarvan verscheiden gewgd waren
aan de klachten over gebrekkige dienst
regeling bg de spoorwegen. De heer
Rutgers van Rozenburg bestreed nader het
instellen eener landbouw-kommissie als
doelloos, en meende, dat daardoor slechts
gdele verwachtingen werden opgewekt.
Verworpen werd met 42 tegen 32 stemmen
de vermindering van kosten voor het werk
tot verlegging van de uitmonding der Maas
met 2y2 ton. De heer Rutgers van
Rozenburg nam op niet malschen toon
den Min. onder handen ten zake van den
tragen voortgang met de werken voor het
Merwede-Kanaalen de Min. bracht het
een en ander in 't midden, waarmede hg
meende die traagheid te kunnen verde
digen. Behalve nog andere kwesties
die werden aangevoerd, werd door den heer
Heldt ter sprake gebracht de verwarming
der 3de klasse spoorwegrgtuigen, wat nog
op onvoldoende wgze geschiedde door de
Holl. Spoorwegmaatsch. en de Centraal-
maatsch. Ook verzocht hg bescherming
der reizigers 3de klasse tegen de zomer-
zonnestralen, en meer gelegenheid voor
deze reizigers om van de sneltreinen ge
bruik te maken. Eindelgk is Hoofdst.
IX 'Waterstaat enz.) aangenomen met 49
tegen 16 stemmen. Goedgekeurd met
49 tegen 16 stemmen werd na diskussie
de bekrachtiging eener provinciale hon
denbelasting in Limburg. Hoofdst. IX
Onvoorziene Uitgaven) werd met alge
meene stemmen aangenomen. Bij de
behandeling van Hoofdst. VII B Finan-
cieëit) herhaalde de Min. van Fin., dat
belastinghervorming onmogelgk kon sa
mengaan met herstel van het financieel
evenwicht, waaraan hg met macht ar
beidde. De heer v. Kerkwgk wenschte
een afzonderlgke wgziging wat de per-
soneele belasting betreft, om door split
sing van perceelen meer kapaciteiten tot
kiezers te maken. De heer Fabius
drong aan op wegneming der onbillijkheid,
dat vrge scholen niet vrggesteld zgn van
grondbelasting. De Min. zou dit laatste
in overweging nemen, evenals herschat
ting der huurwaarde, waarop de heeren
Godin de Beanfort en A. van Dedem aan
drongen.Een amendement om 24.000
uittetrekken voor personeel tot verbetering
van het kadaster, werd ingetrokken, in
de verwachting, dat de Min. later een
afzonderlgk voorstel zal doen. Het
Hoofdstuk werd aangenomen met 47 tegen
14 stemmen. De kredietwet voor
Marine werd met algemeene stemmen
goedgekeurd (12 miljoen, waarvan de helft
is toegestaan voor 6 maanden,) en daarna
is de Kamer op reces uiteengegaan.
De Eerste Kamer heeftnadat nog
verscheiden sprekers hun gevoelen over
deze aangelegenheid hadden uitgesproken,
de wetsontwerpen tot redding van de
suikerindustrie in Indië aangenomen: dat
nopens den cijns met 29 tegen 7dat tot
tgdelgke schorsing van het uitvoerrecht
met 34 tegen 9 stemmen. Met alge
meene stemmen werden het wetsontwerp
tot voorziening in het Indisch kas-tekort
voor 1887 en Hoofdst. I der Staatsbe-
grooting (Huis des Koningsgoedgekeurd.
Evenzoo, na een debat, waaraan de
heeren Fransen v. d. Putten en Blussé
deelnamen, Hoofdst. VII A (Nationale
Schuld). Be wet op de Middelen werd
aangenomen met 31 tegen 2 stemmen,
die van de heeren Muller en v. Akerlaken;
eerstgenoemde meende tegen te moeten
stemmen wegens het verdwgnen van de
5 buitengewone opcenten op het personeel
met behoud der verhooging van het ge
distilleerd. Dit alles gelukkiger wgze
volbracht zgnde, werd de Kamer gescheiden
tot Maandag, 10 Jan. a. s.
Onlangs maakten sommige bladen
melding van een gerucht, dat de czaar
een zgner adjudanten had doodgeschoten.
De Times bevat een nieuw bericht van
een moordwelke door Alexander III
zou bedreven zgn. Te Potsdam liep het
geruchtdat de czaar door een revolver
schot den Duitschen attaché-militaire te
St. Petersburg, majoor Villaume, zou
gedood hebben.
In den nacht van 12 op 13 dezer
werden uit den kelder van het kasteel
Mount-Stewarttoebehoorende ag.n lord
Londonderryonderkoning van Ierland
130 manden met onden wgn gestolen.
De lord heeft thans in de Engelsche
bladen de volgende advertentie geplaatst
„Ik onderstel dat heeren stelers en helers
de waarde van den gestolen wgn niet
kennen. Hg is mg geschonken door souve-
reinen en waard door keizers te worden
gedronken. Ik verbind mg dan op mgn eere
woord hem die mg den wgn terugbrengt
niet te vervolgen en een gninje (12.60
guld.) per flesch te geven.
„Daar het mgn wgn is, dien men ver-
koopt.kan men mg wel de voorkeur geven.",
Aan de oevers van de Dnieper
is eene stad ontdekt. Op 5 werst
afstand van het dorp Bielszersk bevonden
zich ruïnenen deze zgn thans voor het
eerst onderzocht. Men vond overblgfselen
van regelmatig aangelegde stratengrond
muren van huizen en ruimten, die met
kolenpotscherven en stukken van been
deren gevuld waren, alsmede waterbuizen,
huisraad, fragmenten van standbeelden,
Grieksche munten met het opschrift
Olbia. Zeer waarschgnlgk lag op die plek
de oude stad van dien naam. Als de
overige 9/, 0 van de ruïne zullen zgn
opgegraven zal men er zeker vrg wat meer
van weten.
Te Liverpool isj de beroemde Lewis-
bazaar door een geweldigen brand vernield.
Het was een ontzaglgk gebouw, verdeeld
in verscheidene afdeelingen, waaronder
ook eene menageriewaarvan al de dieren
omkwamen. De schade wordt op 250,000
Pd. St. begroot Eenige honderden perso
nen die in den bazaar werkzaam waren,
zgn hierdoor broodeloos.
Bg den jongsten sneeuwstorm in
Thuringen zgn vgfmenschen doodgevroren.
De invloed van de gevallen sneeuw
heeft zich ook te Amsterdam sterk doen
gevoelen. De treinen uit het Noorden
kwamen zonder uitzondering te laat aan,
die van Enkhuizen ruim drie uren. Op
sommige plekken in de stad was ander
half voet sneeuw gevallen, doch al spoe
dig begon men aan de opruiming. Het
tramverkeer stond geheel stil en de bekende
spoorvigelanten waren met twee paarden
bespannen. 50.000 Kilo's zout heeft men
aangewend om ten minste wat de tram
wegen betreft ze voorloopig in bergdbaren
toestand te brengen. Ook van verschillende
dndere plaatsen ontvangst men bericht
van stilstand in den dienst.
Zondag morgen is te Scheveningen
overleden de heer J. Dirks, hoofdinge
nieur van den waterstaat, een man die
zich door zgne uitgebreide kundigheden,
niet het minst door den aanleg van het
Noordzeekanaal en door zgne werkzaam
heid aan het Panama-kanaal, van eene
uitstekende zgde heeft doen kei
vertegenwoordigde gedurende verscheidene
jaren de hoofdstad in de Tweede Kamer.
Op de reede van Ylissingen ligt
een stoomboot met twee collis aan boord
die 120.000 kilo wegen. Bedoelde schroef
stoomboot Wolf, gez. Brownheeft te
Antwerpen twee kanonnen ingeladendie
in de fabriek van Krupp zgn vervaardigd,
voor rekening van de Italiaansche regee
ring, en te Spezzia moeten worden ont
scheept. De lengte dezer kanonnen ie
46 Eng. voeten. De beide stukken zgn
in het achterruim geladen en het is op-
merkelgk, dat dit zeeschip zulke groote
laadluiken heeft, waardoor het speciaal
kan worden gebezigd tot het vervoer van
groote en zware machineriën.
Dit stoomschip werd in 1884 op de
fabriek der koninklgke maatschappg de
Schelde gebouwd.
Te Loosdrecht is eene werkstaking
uitgebroken onderde nachtwachts.
Eenige personen uit de buurtschap
Mgnderne, die, evenals alle in de termen
vallende mannelgke ingezetenen overeen
komstig de plaatselgke verordening, met
een hiertoe aangesteld persoon den dienst
van nachtwaker bg beurten moeten waar
nemen of doen waarnemenhebben er
voor bedankt.
Aanstonds is echter door den burge
meester in den dienst voorzienterwgl
bij verdere weigering de rechter er bg te
pas zal dienen te komen.
Een huzaar, die in de Passage te
's-Hage in eene opgewonden bui zijne sabel
trok, om „voor de grap" en mee te ba-
lanceeren, liet het wapen vallen, dat juist
terechtkwam op het hoofdje van een kind,
dat onder moeders geleidde naar een Kerst
feest ging. Met eene ernstige wond
door bewoners van het Achterom aan-
vankelgk verbonden moest het meisje
naar huis teruggebracht worden. De huzaar
maakte zich uit de voeten.
Onder Barneveldhad in den vroe
gen ochtend van den eersten Kerstdag
een moordaanslag plaats op een landbou
wer van 49 jaar. Twee zoons zgner vrouw
hadden zich naar de R. E. begeven
