HAARLEMSCH
PREDIKBEURTEN
Eerste Blad.
Ik
INo. 95
Negende Jaargang.
van ZATERDAG 19 November 1887.
op ZONDAG 20 Nov. 1887.
Nederti. Herv. Kerk.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf ,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
ineer 5 cents, groote letters naar plaatsrnimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Groote Kerk.
Voorm. 10 ure, Smeding.
Nam. 2 ure, Barger. 21e Zondag,
's Avonds 6 ure, Hoog.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 ure, SnetUage.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 ure, Moeton.
Maandag 's av. 6 ure, Snethlage. Openbare
Catechisatie.
Woensdag 's av. 7 ure. Brutel de la Riviere.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 ure, Barger.
Waalsclie Kerk.
Voorm. 10 ure, Perrenond
pasteur a Paris.
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, J. C. Boon,
Evang. Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, A'. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 ure, J. Sepp.
Bloemendaal.
Voorm. 10 ure, J. D. van Arlcel.
Nam. 2 Va ure, 1). van Ar kei.
Heemstede.
Voorm. 10 ure, F. F. Daubanton,
Woensdag Nam. 6y2 ure, F. E. Daubanton.
Hillegom.
Voorm. 10 ure, M. Buchli Fest.
Christelijk Gereforiu. Gemeente.
(Ged. Oudegracht).
Voorm. 10 ure, 'sAv. 5 ure, Melder.
Woensdag 's av. 7J£ ure, Mulder.
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 10 ure, C. J. Brutel de la Rivière,
pred. te Haarlem.
Nam. 6 ure, G. J. Brutel de la Rivière.
Sandpoort.
Voorm. 10 ure, J. van Loenen Martinet.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, II. J. Bergsma.
Velsen.
Voorm. 10 ure, D. J. C. Heldring.
Nam. 6V2 ure, D. J. C. Heldring.
Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 's Ar. 5 ure, Schotel.
Donderdag 'e avonds 7 ure, Sbhotel.
Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, Mees.
's Avonds 6 urePoolman.
Vrijdag 's avonds 71/2 ure, J. Hermande
Ridder, van 's Gravenhage. Openbare
vergadering van het Ned. Zendeling
genootschap, afdeeling Haarlem.
Kerk der VereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 ure, Craandijk.
's Avonds 6 ure, de Lanoy.
Remonstrantsche Kerk.
Voorm. 10 ure, lideman.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 ure, Dr. Hoedemaker
Hoogleeraar.
Maandag 's av. 8 ure, Dr. Med. J. A. Otte,
van Grand Rapids (Amerika).
Mededeelingen in het belang der zending
in China (Hollandsehj.
Chr. bewaarschool, L. Heerenvest.
Dinsdag 'sav. 8 ure, Moeton. Bijbellez.
Lucas 3 18 w.
Lokaal in de Oranjestraat.
Dinsdag 's av. 8 ure, Snethlage. Bijbellez.
Lokaal der Jongelings-Yereeniging.
L. Annastraat.
Donderdag 's av. 8 ureBarger. Bijbellez.
Matth. 10 32 w.
Ds. Esc her kan deze week zijne catechisatiën
nog uiet waarnemen.
De bijbellezingen van Ds. Moeton zullen deze en
de volgende week op Dinsdagavond gehouden
woeden.
In dank ontvangen door Ds. Moeton van de
familie S. ƒ36.voor de voltooiing der gasver- I
lichting in de Groote Kerk.
De collecte den vorigcn Zondag gehouden ten j
behoeve van het Fonds der Kinderkerk heeft op
gebracht de som van /138.65.
Bennebroek.
Voorm. 10 ure, G. J. Br ld pi de la Riviire,
Pred. te Houtrijk en Polanen.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, L. Heldring.
N&eir~2 ureL. Heldring.i
■■■bhmbnaabbahmhwmabkmiaimiw'
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteur!
Gij zult ons verplichten met de plaat
sing van het onderstaande.
De Vrijzinnige Kiesvereeniging heeft
aanvankelijk den Heer Gallandat Huet
candidaat gesteld voor het lidmaatschap
van den Gemeenteraad. Zeer waarschijn
lijk had de noodlottige verklaring vau
een der leden, dat n. 1. de Heer Huet
had verklaard ODgelijk te erkennen, groo-
ten invloed op deze stemming, en te verkla
ren is het niet alleen, maar op hoogen
prijs moet het worden gesteld, dat de can-
didatuur niet werd aanvaard om die reden.
De Vrijzinnige Kiesvereeniging heeft
dit niet gewaardeerd.
Zij besloot in hare vergadering op 12
dezer omtrent deze hoogst belangrijke zaak
niets te doen.
Verklaart de kiesvereeniging hierdoor,
dat de stedelijke belangen haar niet zóó
ter harte gaan, dat zij er eene woelige
vergadering voor over heeft? Vreezen dele
den inderdaad elkander onaangenaamhe
den te zeggen, m. a. w. verstaat de kies
vereeniging de kunst van vergaderen niet?
Durft men geene verklaringen uit te spre
ken, omdat het te verwachten is, dat
deze den invloedrijksten leden onwelge
vallig zullen zijn? Eene reeks van vra
gen zonden wij kunnen plaatsen, maar
met dat al wordt de voorbereiding van
de verkiezing er niet beter om.
Wij moeten erkennen, dat de vrijzin
nige kiesvereeniging meermalen nnttig
is werkzaam geweest, en dat hare leden
zeer zeker geen blaam verdienen, zooals I
dat zoo dikwijls het deel is van hen, die
over staats- en gemeentebelangen hun
oordeel uitspreken. Wij schromen echter
niet deze vereeniging, zelfs na haar ontijdig
overlijden in het openbaar toe te voegen,
dat wij met verbazing van hare laatste
handelingen kennis hebben genomen, en
deze onvereenigbaar achten met de libe
rale beginselen, die zij in toepassing beeft
te brengen.
Behalve het ter kennisse brengen van
deze meening, beeft dit schrijven nog ten
doel te herinneren aan de verkiezing van
a. s. Dinsdag.
Bevelen wij elk kiezer aan, zich wel
rekenschap te geven, vóór hij zijn stem
briefje invult, wij moeten na ernstige
overweging aanraden te stemmen op
Mr. R. H. J. Gallandat Huet.
Namens het Bestnnr der Afd. Haarlem
van het Alg. Ned. Werklieden-Verbond,
R. Luijten President.
H. H. v. Bilderbeek Jr. Secretaris.
Franpoise's Opstel.
Mevrouw Bartelmans was weduwe. Haar
echtgenoot, notaris te Rijnbnrg, was voor
tien jaar overleden en had haar in be
hoeftige omstandigheden achtergelaten,
waardoor zij ten huize van den heer Ver
hoven, haar schoonzoon, woont. Toch heeft
mevrouw Bartelmans betere dagen gekend,
maar een bediende had de kas van haar
man bestolen en was tevens met de jongste
dochter des huizes, de jeugdige Emma,
spoorloos verdwenen. Een en ander had
de onde heer zich zoo aangetrokken, dat
hij den slag niet meer te boven kwam.
Mevrouw BartelmaDS herstelde de finan-
eieele gevolgen ten volle, maar sedert dien
tijd mocht zelfs de naam van Emma in
haar bijzijn niet genoemd worden. Niet-
(y," Verhoven, deoudste
dochter, hiertoe somsposiD^sn aanwen„w„
haar hart bleef gesloten.
Op zekeren dag komt, na een tienjarig
verblijf in Indië een neef, Arnold Men
iemans, zijne kennissen te Rijnburg, op
zoeken. De familie was wel van zijne
komst in bennis gesteld en het bericht
had wel onder de Rijnburgsche ongehuwde
dames de noodige sensatie veroorzaakt,
maar Mealemans had verzuimd te zeggen,
dat ook nog twee kinderen en eene baboe
tot zijn gevolg behoorden en dit gaf na
tuurlijk aanleiding tot praatjes onder
de dames op hun kransje als onder de
heeren in de sociëteit. De Rijnburgsche
families hadden reeds plannen met hem
voor hunne dochters, maar die kinderen
dat was een leelijk geval! Eenweenwtje
komt evenwel tot de ontdekking, dat Meu-
lemans nog eene dame ook heeft meêge-
bracht. Het gerucht bereikt ook mevrouw
BartelmaDS, doch Meniemans stelt haar in
kennis met het feit, dat de kleinkinderen
de kinderen zijn van de ongelukkige Em
ma zijn. De oude dame blijft koud. Meu-
lemans heeft geen rekening gehouden
met de diepe wonden, die het harde lot
in dat vrouwenhart heeft geslagen en
nog restte hem, het ergste te zeggen, na
melijk, dat de dochter zelfs drie jaren
weduwe van den ontrouwe bediende, ook
naar verzoening smacht. Hij komt op
den gelukkigen inval, Frangoise, een
dochtertje van mevrouw Verhoven, als
werktuig te gebrniken. Hij dicteert het
meisje een opstel; het bevat bet familie
drama, waarvan Emma en moeder de
hoofdpersonen zijn. De moeder is onwil
lekeurig getuige van het samenstellen
van het opstel. De opmerkingen van
Frangoise en de hoop er van bren
gen eindelijk teweeg, wat de klein
kinderen niet hadden kunnen uitwerken.
de verzoening. Rijnburg had nu meteen
een schandaal minder op zijne agenda en
en toen het tevens bleek, dat Emma reeds
in Indië de vrouw was geworden van den
rijken Meulemans. toen zuilen de Rijn
burgsche gemoederen zeker wel weer tot
rust zijn gekomen.
Ziedaar den inhoud van „Frangoise's
opstel," het nieuwe stuk van Justus van
Maurik Jr., dat Donderdag door de Ko
ninklijke Vereeniging het Nederlandsch
Tooneel alhier werd opgevoerd.
Na al de geleverde kritieken in ver
schillende bladen, durft de verslaggever
ook zijne meeDing te zeggen, al ware het
ook, dat die meening geheel op zich zelf
stond. Vooreerst is het stuk oorspron-
kelijk Nederlandsch, en welk
antwoord volgt er op de vraagHoeveel
schrijvers van naam wijden hunne krach
ten aan het Nederlandsch tooneel? Hebt
gij bijgeval de vingers van beide handen
noodig om ze op te tellen de stukken van
Nederlanders, die door de eminente Ver
eeniging" kunnen in studie genomen wor
den? Vervolgens laat het stuk niets in
de luoht hangen. Met verrassende nauw
gezetheid beantwoordt het stuk aan elke
vraag, die in billijkheid omtrent den loop
der zaken kan gesteld worden. Toegegeven
wordt, dat een deel van het drukkende
familieleed, misschien op een andere wijze
had kunnen opgehelderd worden, dan op
een damesbijeenkomst en in de sociëteit
van een kleine stad, dan had een gedeelte
van het eerste en geheel het derde bedrijf
knnnen vervallen, doch dan hadden we
die aardig gedachte, karakteristiek Hol-
landsche tooneeltjes ook gemist, en men
was wat sneller tot de ontknooping ge
komen, maar stellig uiet zoo vermakelijk.
1 On müro.in a.n
karakters, te meer daar ze op zoo delicate
wijze worden opgevat. Mevrouw Pklim
b.v., eene type, voorgesteld door mevrouw
de Vries, die door het geheele stnk met
de haar eigen meesterschap u boeit door
de opvatting van hare rol als klein-
steedsehe burgervrouw, met een tongetje
zóó scherp als een scherpe vrouwentong
kan zijn, begaafd met een zoo babbelziek
karakter als de beste „buurvrouw" den
ken durft, een volslagen bazin, doch die
zieh zoo handig weet te voegen naar
de omstandighedenmevrouw Pluim be
hoort in het stuk. Zij toch vertegen
woordigt de plaatselijke opinie van Rijn
burg en zoo zou het niet moeielijk
zijn ook andere partijen, die niet recht
streeks tot de ontknooping bijdragen te
verdedigen, al is hier nu juist niet de
minst verdedigbare genoemd.
De wijze van opvoering was zeer te
roemen. Mevrouw Barteimans, mejuffrouw
Poolman, had een kostelijke grime. Zij sprak
als altijd uiterst beschaafd, vol gevoel en
gaf o. a. in 't laatste bedrijf het bewijs
dat geen tooneel- ongevallen iets op hare
rolvastheid vermogen. Mevrouw Verhoven
Bartelmans, mejuffr. S. van Biene boeide
door hare lieftalligheid en mevrouw Stoetz
als Stijntje was zoo ferm gegrimeerd, dat
men het niet beter zon verlangen en haar
fraaie spel, met al dat eigenaardige aan
oude dienstboden eigen, kenmerkt haar op
nieuw.
De oude heer Morin als acht en dertig
jarig man; wie is niet trotsch op zoo'n
acteur van den echten stempel. Hij is oud,
doch niet verouderd; met jeugdig vuur,
wars van vertoon, weet hy wat hij wil
en hy bevredigt u ten volie. Het is totaal
onmogelyk al de negen en twintig spre
kende rollen te bespreken, maar een woord
van lof moet mp nog uit de pen voor
het lieve spel van Frangoise, mejuffrouw
Bos. Zg herinnert in sommige opzichten
aan het spel van de eens zoo gevierde
mejuffrouw Picóni.
Het publiek betoonde zich dankbaar
voor het nieuwe stuk en toonde dit niet
alleen door een goede opkomst, maar ook
door herhaalde, welgemeende byvalsbe-
tuigingen.