HAARLEMSCH
Eerste Blad.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Tiende Jaargang.
144.
van WOENSDAG 29 Februari 1888.
iSo. 47
TELEPHOONNUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post ,40.
Afzonderljjke nommera 3 oenten per stuk,
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 uredie alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Zuidliollandsche Stoomtramweg-MaatschappijHaarlem—Leiden. 1 Oct. 1887.
Haarl., Hilleg. en Leiden 4.30+, 8.8, 9.35, 10.55*, 'im., 12.20, 1.35, 2.58, 4.20, 5,40,
6.55, 8.15 'sav. HaarlemHillegom 9.35, 10.55 'sav.
Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Eaarlemsche Tramwaj-Maatscliappij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30 'a avonds.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Oct. 1887. Naar Amsterdam: 6.52,
8.10», 8,31,8.58*, 9.25*, 10.25, 11.56, 11.32-j-, 11.46* 'smorgens, 12.50, 3.40* 3.35,
4.15*, 5.25*, 6.17*, 6.46,7.28-}-. 7.57", 9.16*, 9.41,9.51*, 10.20% 11.04+ 's av.
Van Amsterdam: 6.15, 6.50», 7.35+, 7.45», 8.20*, 8.48,9.09%9.50% 11.05,11.50*,11,55,'smorg.
1.05% 1.15% 3.25% 4,10,4.29», 4.55*, 5.33+, 7.30% 8.20, 8.50*. 10.02% 11.15 's av.
Naar Rotterdam: 7-17, 7.57+, 8.43", 9.21,10.13*,'smorgens, 12,13*, 12.33,1.41% 3.49%4.59,
5.56+, 7.53*, 8.49, 10.25* 's avonds.
Van Rotterdam: 6.15, 7.52% 9.45, 10.17+, 10.54 'smorgens, 1.23% 2.45% 3.354.50,6.18+
7.32, 8. 8.50*, 9.55+ 's avonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met zijn eiprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.44, 9.35 'smorgens, 1.32, 4.58, 9.17 's avonds.
Naar IJmuiden: 6.15, 6.44, 9.35 'smorgens, 1.32, 4.58, 9.17 'savonds.
Van IJmuiden: 8.— 11.13 'smorgens, 3.03, 5.46, 9.20, 9.55 'savonds.
Naar Zand voort: 8.10,10.15,11.83 's morg., 1.34,4.55, 7.55 's av.
Van Zandvoort: 8.38, 11.10 's morg. 12.27, 3.52, 5.57, 8.17'sav.
Tram-Oninibus-Maatselmppij. BloemendaalOverveenHaarlem. 1 Dec. 1887.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel ifennemerland)8.15, 9.30, 10.50,'smorg. 12.10,
2.4.10, 6.45, 9.40, 'savonds.
Van Haarlem (Station). 9.15, 10.10, 11.30,'s morgens, 1.38,3,50,4.52, 7.50,10.30's av
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Oct. 1887. Openstelling van hetkantoor: Dag.
van 8 's morg. tot 9M uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 4 uur.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbewijzen en de invordering van gelden
op kwitantiën alleen op werkdagenvan 9 unr 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank
van 's morg. 9 tot 9 uur 's av.op Zondag van 8 tot 10 en van 12 tot 4 ure. Voor de
Postpakketten alleen op werkdagen, van 'smorgens 8 tot 9}£ uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 7.30,9.45 's morgens, 1.15, 3.30,7.,9.'s avonds.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen7.30 's morgens, 1.4.'s avonds.
Lichting der hulpbrievenbussen Zuiderstraat hoek Oudegracht, Gr. Houtstraat, Zijlvest,
Parklaan, Kaasplein: 6.45,10.'s morg., 2.30,6.8.30 's av. Florapark,Kampersingel,
LeidsehevaartSehootersingel6.30, 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.30 en 's av. 3.15. binsenwijken 's m. 6.45 en 'sav. 3.30.
Lichting aan het StationRichting Amsterdam 8.5,11.27 's morg., 2.35, 3.30% 5.20*, 7.23* 's av.
Richting Rotterdam 7.52,9.13 's morg., 12.8, 4.53% 5.51,10 20* 'sav.Richting den Helder
6.39, 9.30 'smorg., 1.27", 4.53, 9.12*'s avonds. De met worden Zondags niet gelicht.
Telegraafkantoor. 1 Oct. 1887. Het kantoor is geopend op werkdagen van 's m. 8 tot 's av.
10 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van's m. 84'sav. 6—9 u.
Binnenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste 10 woordenvoor
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
INGEZONDEN.
Haarlem, 26 Feb. 1888.
Mijnheer de Redacteur!
In nw verslag der Woensdag jl. ge-
honden vergadering van «Volksbelang»
lees ik: de heer Waller had zich «willen
overtuigen of de heer F. S. le wilde
medewerken tot uitbreiding van het kies
recht; 2e of hij het subsidieeren van
sectescholen wilde in de hand werken.
«Uit eene mededeeling van den heer
F. S. was toen gebleken, dat hij tegen
uitbreiding van kiesrecht geen bezwaar
had, dat in de kwestie subsidie en resti
tutie by elk voorstel tot verzoening de
leiders der partyen in overleg behoorden
te treden.
Tegen die woorden in uw verslag heb
ik eenig bezwaar, omdat uw verslaggever
uit het schrijven van den heer F. S., dat
ik in die vergadering mededeelde, jnist
datgene onvermeld laat, waarop het m. i.
bovenal aankomt.
Ik wilde weten hoever de heer Farn-
combe Sanders by verdere uitbreiding van
het kiesrecht wilde gaan en kreeg van
hem ten antwoord, dat hy geen bezwaar
heeft tegen zoodanige nitbreiding, dat ook
de gezeten werkman het kiesrecht ver-
krygt.
In de tweede plaats wilde ik weten of
de heer F. S., die tot de verzoeningsge
zinde liberalen behoort, in het zoogenaam
de stelsel van restitutie of subsidie een
voor de liberalen aannemelyk middel van
verzoening zag. En daarop antwoordde
hy le. dat hy geen onderscheid maakt
tnsschen subsidie of restitutie2e.
dat hy subsidie of restitutie niet be
schouwt als den mogelyken grondslag voor
eene schikking tnsschen rechter en lin-
kerzyde; 3o dat een voorstel tot verzoe
ning, in byzonderheden uitgewerkt, moet
uitgaan van de rechterzijde4o. dat de
linkerzyde zulk een voorstel in den geest
van welwillendheid zou behoeven te on
derzoeken, zonder onde grieven optehalen;
5o. dat het overleg tnsschen de partijen
het meeste kans van slagen zon hebben
als het tnsschen de erkende leiders van
de verschillende partijen plaats vond, gelijk
dat in Engeland geschiedt.
De kiezers van Haarlem moeten nu
weten of zy een man, wiens kennis bo
ven myn lof verheven is; wiens eerlyk-
heid en goede trouw aan geen twyfel
onderhevig kan zyn voor iedereen,
de heer Gallandat Hnet toonde het Woens
dag jl. zoo helder aan die zyne ge
schriften goed weet te lezen; een man, die
altyd aan de zyde der liberalen heeft
gestaan en tegen wien niets kan inge
bracht worden dan dat hy niet tot de
onverzoenlyken behoort de kiezers, her
haal ik, moeten nn weten of zy zulk een
man in de Tweede Kamer willen behouden.
Hoogachtend
Uw d. d.
A. C. WALLER.
Bedenkelijk.
Toen in de laatste vergadering van de
«Vrijzinnige Kiesvereeniging» de Heer
Mr. A. C. Waller namens het Bestuur
voorstelde, om de Vereeniging te ontbinden,
verklaarde de Heer H. F. Waller zich
daar tegen. Hy kon het vooreerst niet oor
baar achten, dat men by wyze van pro
test uit de Vereeniging trad, zooals velen
gedaan hadden, omdat een besluit dier
vereeniging tegen hun wensoh was uit
gevallen. Genoemde Heer zeide, dat ieder,
die lid eener vereeniging werd, van welke
ook, daarmede de kansen aanvaardde,dat
er tegen zyne opinie gestemd zon worden.
Er ware in het algemeen geen samen
werking mogelyk, indien de minderheid
eener corporatie zich niet gebonden achtte
door een wettig genomen besluit der meer
derheid, d. i. van de vereeniging zelf.
Zoo ongeveer liet de Heer H.F. Wal
ler zich toen afkeurend en waarschuwend
uit.
Het heeft niet gebaat. De kiesvereeni-
ging werd toen toch ontbonden en vol
voerde daardoor niet de op zich genomen
taak.
Toch had de Heer H. F. Waller ge-
lyk, dat men zoodoende prys geeft het
grondbeginsel van vrywillige associatie.
Het geheele vereenigingswezen wordt
daardoor in zyne levensvoorwaarde aan
getast. Iedere vereeniging wordt voort
durend met verlamming bedreigd, als hare
leden zich gerechtigd achten, om tegen
hnnne vereeniging te ageeren en te
opereeren, zoodra deze besluiten neemt
die hen tegenvallen.
De leden der vroegere vryzinnige kies-
vereeniging, die Dr. Bosscha kandidaat
stelden en die kandidatnnr steunden, nadat
de Vereeniging Gallandat Huet daartoe
had verkozen, en niet het tegendeel had
besloten, hebben toen het beginsel van
onderlinge solidariteit der vereenigden
prys gegeven. Vormelyk had men een
voorwendsel van vrijheid door de ontbin
ding verkregen. Maar een ieder besefte
toch levendig, dat èn de ontbinding èn
hst tegenwerken van de gestelde kandida
tnnr was ontrouw en verzet jegens zijne
eigene corporatie.
Thans doet men weer zoo iets, en zoo
het sohynt zonder bezwaaralsof het re
gelmatig en correct ware. En nu nog
zonder een vormelyk voorwendsel te heb
ben, dat de verantwoordelykheid zou
kunnen heeten te dekken.
Leden der liberale klesvereeniging
«Volksbelang» keeren zich tegen hunne,ver
eeniging, trachten de uitvoering van een
besluit dier vereeniging te belemmeren en
"de beoogde gevolgen daarvan te voorko
men. Zy maken zich daardoor schuldig
aan genootsohappelyke ontrouw en plegen
verzet tegen hnnne eigen corporatie.
Degene dier leden, welke by adverten
tie anderen oproepen om Dinsdagavond,
28 dezer, samen te komen, omdat zy
achten, dat er alle (lees overwegende of
afdoende) redenen bestaanom den Heer
Farncombe Sanders als afgevaardigde naar
de Tweede Kamer voor Haarlem te behou
den (om het te trachten, bedoelt men)
handelen zoo, vertreden daarmede het
grondbeginsel aller vrywillige samenwer
king, verdeelen de liberale party tegen
zich zelve, enkel omdat hnnne minder
heid geene meerderheid was.
Toen die leden tot Volksbelang toe
traden, deden zy dat toch niet met het
doel, om die Vereeniging voor een bepaald
doel te doen dienen, maar om door samen
werking mede het volksbelang te dienen.
Nu behooren alle leden eener Vereeniging
zich solidair jegens hare meerderheid ge-
honden te achten, zoolang deze geene be
sluiten neemt in stryd met het gemeen-
schappelijk doel.
Daarom sohynt het een zeer bedenke
lyk verschynsel van partydigheid by een
groot aantal onzer liberale kiezers, dat
zy blykbaar zoo gemakkelyk en met zoo
veel uijvera zich afscheiden en zelfs gaan
tegenwerken, zoodra het maar niet naar
eigen wensch gaat.
Dnidelyk is gebleken, dat de eenige
alhier bestaande liberale Kiesvereeniging
acht, dat er overwegende redenen bestaan,
om den Heer Farncombe Sanders niet
wederom naar de Tweede Kamer af te
vaardigen. Zy heeft besloten een anderen
kandidaat te stellen. Nu zal men maar
luchthartig, en met veel partydigen yver
wellicht, toch trachten dien Heer te doen
afvaardigen.
Dit is een bedenkelyk verschynsel onzer
dagen en by onze party. Het is bedenke
lyk, omdat men daarmede het beginsel van
alle samenwerking vertreedt. Het is be
denkelyk, omdat men daardoor zyne eige
ne party tegen zich zelve verdeelt, niet
bedenkende, dat een huis dat tegen zich
zelve gekeerd is, niet kan bestaan. Het is
bedenkelyk omdat men daardoor in de kleur
der tegenparty speelt. En het is ook be
denkelyk, omdat men daardoor zoo on
voorzichtig is, de kans te krygen van te
ondervinden en te laten zien, dat men
misschien, als de vorige maal, eene te
kleine fractie vormt van de liberale party
hier ter stede, om te knnnen slagen. Dit
zon tengevolge kannen hebben, dat onze
liberale party overvleugeld werd door een
democratische meerderheid, die ook in den
Raad andere leden bracht, meer demo
cratisch dan men wel zou wenschen. Waar-
schynlyk wordt de kiesbevoegdheid nog
verder uitgebreid. Dan kan men door be
zadigd beleid en door oprechte samenwer
king tot weldadige uitkomsten geraken.
Maar door een gevoelige prikkelbaarheid
en stngge sty f hoofdigheid kan spoedig
veel kracht te loor gaan en samenwerking
in verdeeldheid veranderd worden.
Men overwege nog wel de bedenkelijkheid
voor het beraamde plan en bedenke zich
in tyds.
Een oprecht lid van Volksbelang.
Haaklem, 26 Febr. '88.
Weten en Werken.
De heer Mr. A. R. Boerlage van Am
sterdam trad Maandagavond als spreker
op voor een goed bezette zaal. De rede
bewoog zich om het volgendeIeder
tydperk heeft zyne eigenaardigheid; was
vroeger de bnitenlandsche, wat later de
hinnenlandsche politiek het stokpaardje,
in den tegenwoordigen tijd behoort het
arbeidersvraagstuk tot de brandende kwes-
tien, in dezen tyd, nn eene aanvankelyke
enquête feiten heeft aan het licht ge
bracht, die aantoonen, dat de toestanden
verbetering behoeven. In verband met de
verschillende gegevens, vraagt Spreker:
Wat is het lot van den ouden afgewerk-
ten werkman? De voordracht van dezen
avond behoort dan ook tot Opschrift te
dragenDe oude Werkman.
Hoe komt het, vraagt Spreker, dat er
zoo weinig levenslustige grysaards boven
65 jaar zich onder de werklieden bevin
den Antwoord omdat zy geknakt en
geknot voor hun tydbedeeling van
wege hun Kerkgenootschap, of het ge
nadebrood by hnnne kinderen in het ver
schiet zien, omdat voor den werkman niet
op afdoende wyze in dit opzicht gezorgd
is. Reeds in vroegeren tyd heeft men in
gezien, dat hierin diende voorzien te wor
V