Tweede Blad.
van ZATERDAG 21 Juli 1888.
Nieuwsberichten.
Concert Koninklijk Domkoor.
Het Bestuur van de Haarlemsohe Bach-
vereeniging verschafte aan de muzieklief
hebbers onzer stad Dinsdagavond in de
Groote Kerk een heerlijk, zeldzaam genot,
door het doen optreden van een tiental
zangers van het Domkoor uit Berlijn.
Uit den aard der zaak gaf het pro
gramma uilsluitend religieuse en ernstige
zangen. Aohtereenvolgens werden de vol
gende koren gezongen
1. AdoramusPalestrina.
2. MotetteGallus.
3. Chormastiolletti.
4. MiserereKjerule.
5. MotetteNeithardt.
6. Geistliohes Lied. Richter.
7. MotetteReinthaler.
8. Geistliches Abendlied Dietrich.
Zij werden afgewisseld door een bassolo
uit de „Paulus" van Mendelssohn „Gott sei
mir gnadig" en het „Busslied" van Beet
hoven voor tenor, terwijl de Heer W.
Ezerman, organist der kerk, een Preludium
met Fuga van J. S. Bach en een Concert-
Fantaisie voor orgel van Berens speelde.
Uit de voordracht der koren bleek, dat
wij te doen hadden met zangers, die elk
afzonderlgk in het bezit zijn van schoone
stemmiddelen en deze door studie weten
te vereenigen tot een samenzang, welke
uitmunt door een onovertroffen ensemble.
De diepe bassen zijn vol en geven een
grondslag, die aan orgeltonen doen den
ken. De hooge tenoren zingen gemak
kelijk. Zij bezitten een krachtig ontwik
keld falset. De middelstemmen zijn in
evenwicht met deze uiterste partijen en
bevorderen een bewonderenswaardig geheel.
In polyphonisch bewerkte koren geven en
nemen de verschillende stemmen met veel
talent. De voordrachtswijze van deze zan
gers kenmerkt zich door eenvoud, sober
heid en reinen zin. Wat hunne zangen
vragen, geven zij. Geen toomeloozen harts
tocht, maar vredige kalmtegeen verzen
genden, brandenden gloed, maar weldadige,
koesterende warmtegeen vurige, onstui
mige liefde, maar stille, heilige vriend
schap. By het hooren van deze accoorden,
die zoo wonderbaar saamgeketend op elkaar
volgen, wordt een teeder gemoed als ge
wiegd door zuivere, kuische en kalme
aandoeningen. Tot den strijdenden mensch
spreekt dit wondervolle gezang van hopen
en geloovenden treurende stort het moed
en troost in het hart.
Wij willen over de voordracht der ver
schillende koornommers niet in by zonderhe
den treden. Alle werden zonder onderscheid
heerlijk schoon gezongen. Toch stippen
wy aan, de Motette van Gallus en de
achtstemmige Motette van Neithardt, welke
gezongen zijn by de rouwplechtigheid voor
den onlangs ontslapen vorst Keizer Fre-
derik. De laatste omstandigheid gaf eene
bijzondere beteekenis aan deze nommers.
Roerend teeder klonk het aan het slot
van het eerste werk
„In Frieden sind sie sur Ruhe kommen,
ihre Statte ist in Sion bereitet."
De fluisterende pianissimo's bleven door
het schoone falset der tenoren vol en
klankrijk.Het koraalmatig bewerkte »Ado-
ramuBx. van Palestrina en het stille
»Abendlied« van Dietrich behoorden mede
tot beste nommers.
De solovoordrachten konden ons niet
bevredigen. De tenor won het van den
bas, doch beiden bewezen, dat uitsteken
de koristen nog lang geen goede solisten
zijn.
De heer Ezerman bracht door zijn dege
lijk orgelspel eene gewenschte afwisseling.
In de Fantaisie van Berens deed hij ons
opnieuw de capaciteit van ons beroemde
orgel kennen. Onder dankbetuiging aan
het- Bestuur van de Bachvereeniging voor
dit extra concert, laten wy eenige bijzon
derheden over het Berlyner Domkoor en
zijnen stichter volgen.
De stichter van het beroemde Berlyn-
sche Domkoor is August Heinrich Neit
hardt, geboren den 10 Augustus 1793
te Sohleisz (Reusz), gestorven in 1861
te Berlijn. Als twintig jarig jongeling trad
Neithardt, na degelijk de muziek beoefend
te hebben, in militaire dienst by het Garde-
Bataljon der Jagers te Berlyn. Hy maakte
den veldtocht van 181315 mede en werd
by zijne terugkomst aangesteld als Kapel
meester by het muziekkorps van zyn
regiment. Later ging hij in dezelfde
hoedanigheid over tot het Keizer-Frans-
regiment en was steeds ijverig werkzaam
ten nutte van de militaire-muziek. Talrijke
marschen en ouvertures zyn door hem in
dien tijd vervaardigd.
In 1840 verliet hy den dienBt en nu
werd hem door koning Frederik Wilhelm
IV de stichting van het Koninklijke Dom
koor opgedragen. Het gelukte Neithardt
een koor samen te stellen van ruim 80
zangers, waarmede van toen af de gods
dienstoefeningen in de Domkerk en andere
plechtigheden werden opgeluisterd. Eenige
jaren na de oprichting ervan, deed het
koor eene kunstreis door Engeland en liet
overal de meest grootsche indrukken achter.
Op last van den koning ondernam Neit
hardt ten dienste van het Domkoor eenige
etndiereizen. Zoo ging hy in 1846 naar
St. Petersburg om het Hof koor te hooren.
In 1857 naar Rome om den zang der
Sixtynsche-kapel te bestndeeren. Bij zyn
dood in 1861 werd hij met groote eer
begraven.
Eenige kunstvrienden stiohtten voor
den werkzamen en bekwamen man later
een gedenkteeken. Met de herinnering
aan den zang van het tiental koristen, dat
Dinsdag voor ons optrad, kan men zich
een denkbeeld vormen van den indrnk,
welke het geheele koor door zijn zang te
weeg moet brengen. Meermalen zingt het
koor in verbinding met kinderstemmen
en koperinstrumenten. Nog zij vermeld,
dat de zangers van het Koninklijk Dom
koor goed bezoldigd worden en hun in
komen weten te vermeerderen door velerlei
arbeid op muzikaal gebied.
B.
Koningin Nathalia van Servië heeft
haar verblijf te Weenen niet te langge
rekt. Zy is thans naar Parijs vertrokken
onder de volgende omstandigheden. Zon
dag begaf de koningin zich naar de Rus
sische kapel te Weenen. Een jonkman,
die zich voor een Russisch student uitgaf,
lokte een opstootje uit. Ten gevolge hier
van deed de Weener politie haar weten,
dat, wilde zij in haar verblyf in de Oos-
tenryksche hoofdstad niet gestoord wor
den, zij streng haar incognito zou hebben
te bewaren, daar de regeering geenerlei de
monstratie zou dulden. Na dien tyd is de
koningin niet meer uit gegaan en is Dins
dag in een gesloten rijtuig naar het sta
tion gegaan om naar Parys te vertrekken.
De Kreuszeitung verwacht binnen
een niet al te verwijderd tijdpunt de ab
dicatie van Ferdinand als vorst van Bul
garije. Alsdan, meent het blad, dat waar
schijnlijk een prins uit het Deensche ko
ningshuis op den troon zal komen. Hier
door zou dan in Europa een voorname
bron van oneenigheden weggenomen zijn.
Volgens hetzelfde blad zou de czaar voor
eenigen tyd de tot heden gevolgde staat
kunde met Bulgarije als mislukt betiteld
hebben.
De Weener professor Bilroth heeft
voor eenige dagen eene operatie verricht aan
een man die aan dezelfde kwaal leed als
wijlen keizer Frederik. De man kan thans
ademhalen zonder buisje en weder op de
gewone wijze eten en drinken. De stem
klinkt nog wat heeschDe professor heeft
evenwel een vernieuwd intreden van de
ziekte, na verloop van eenige maanden,
in het vooruitzicht gesteld.
Te Neumarkt, Gallicië, vonden acht
jongens in de nabijheid van het terrein,
waar de artillerie haar oefeningen houdt,
eene niet ontplofte bom. Toen zy het projec
tiel wilden verplaatsen ontbrandde het; vier
knapen werden gedood, twee gevaarlijk
gekwetst en verminkt en de beide ande
re eveneens ernstig gewond.
Een jonkman van twintig jaar ver
scheen dezer dagen voor de militaire rem-
placeerings-commissie te Herford in West-
phalen, doch hij werd gedragen op de
armen zijner moeder. Het jonge mensch
had sedert zyne geboorte geen de min
ste ontwikkeling vertoond en wordt nog
steeds gevoed met melkde last was dus
niet zwaar te dragen. Natuurlijk werd hij
van den krijgsdienst vrijgesteld.
Keizer Wilhelm heeft bepaald, dat
zyne moeder voortaan den titel i> keizerin -
koningin-Frederik" zal voeren.
De Italiaansohe kamer nam het re-
geeringsvoorstel aan om het kiesreoht voor
gemeentelijke en administratieve betrek
kingen te verleenen aan dezelfde kiezers
die het politieke kiesrecht hebben. Een
voorstel om gelijk stemrecht aan vrouwen
te verleenen, door een lid der rechterzijde
en een lid der uiterste linkerzijde gedaan,
werd verworpen.
De gasverlichting in het Engelsche
Parlementsgebouw benadeelt het steenen
ornament zoodanig, dat men, om hetzelve
te conserveeren, voortaan electrisch licht
zal moeten gebruiken. De aanleg ervau
kost veertig duizend pond sterling, dooh
hier tegenover staat, dat de jaarlyksche
kosten der verlichting lager zullen zyn.
In de stad Pest zyn verscheidene
dolle katten. Hierdoor is men genoodzaakt
de kinderen binnen 's huis, en deuren en
vensters gesloten te houden.
Keizer Wilhelm II betraoht op
zyne reis naar Rusland de regeeringszaken
even goed als in zyn paleis. Het stoom
jacht »Blitz« neemt hiertoe eiken dag aan
de kustplaatsen de pakketten in ontvangst.
Wanneer de keizer te St. Petersburg zal
gekomen zijn, gesohiedt deze dienst over
land.
Zeker tengevolge van het laatste ge
ruchtmakende tweegevecht heeft Bisschop
Freppel bij de Fransche Kamer een voor
stel ingediend tot beteugeling van het
duel en heeft voor dit voorstel urgentie
gevraagd, welke echter verworpen is.
Generaal Boulanger begint grond te
verliezen. La Lanterne, een blad dat tot he
den met groot rumoer de belangen van den
ex-afgevaardigde voorstond, wil niets meer
met hem te doen hebben. Eerst heden schijnt
het blad er achter te zijn gekomen, dat de ge
neraal steun zocht bij de vijanden der re
publiek. Toch geven de eigenlijke Bou-
langisten het nog niet opwaar gelegen
heid is verheffen zij hunnen held, schreeu
wen voor hem, vechten voor hem, loopen
voor hem builen, wonden en striemen op,
terwijl de persoon-zelf rustig de her
stelling ligt af te wachten van de halswond,
ontvangen by het tweegevecht met minister
Floquet.
In den aclimatatie-tuin te Parys zyn
ten gerieve van de ethnographische stu
diën allerhande voksstammen te zien ge
weest; Nubiers, Eskimo's, Araucaniërs,
Kalmukken, Roodhuiden Laplanders, Cyn-
galeezen, Ashantynen en thans zyn er een
veertiental Hottentotten.
Ter verdediging van het Maasdal
zullen in België een en twintig forten
gebouwd worden. Tot het maken der
koepeldaken wordt uitsluitend metaal ge
bezigd, aangezien dit tegen het grootste
kanon bestand is. In Dnitschland is deze
metalen fortbedekking reeds algemeen in
gevoerd.
Naar men mededeelt bestaat sedert
eenigen tijd te Scheveningen een geheime
speelbank, waar slechts zij kunnen geïn
troduceerd worden, die een bedrag van
twintig duizend gulden kunnen storten.
Ontzaggelijke kapitalen moeten er dagelijks
verspeeld worden. Men begrijpt niet
hoe het mogelijk is, dat de politie
niet op de eene of andere wijze aan deze
clandestine zaak een einde maakt, te meer
daar onlangs de raad der gemeente zich op
tamelijk krasse manier heeft verklaard
tegen het verleenen van vergunning tot
het honden van zulk eene inrichting.
Door een samenloop van omstandig
heden hadden heeren regenten van het
Waalsche ziekenhuis te Leiden verzuimd
de kwitantie te voldoen voor het gebruik
van duinwater aan die inrichting en, mede
door het afwezig zijn van sommige heeren,
was op de gebruikelijke waarschuwing
geen beialing gevolgd. De Duinwatermaat-
schappy maakte op een goeden dag ge
bruik van haar recht en sneed den toevoer
af. Het hospitaal kan niet buiten duinwa
ter en de kwitantie werd dus onmiddellijk
voldaan, doch met verhooging van vijf
gulden voor het in orde maken der leiding.
Te Amsterdam is een zes en twin
tig jarig man in hechtenis genomen we
gens beleedigende uitdrukking ten opzich
te van Z. M. den koning.
In den raad der gemeente Kollum-
merland is besloten dat daar ter plaatse
des avonds na tien ure niet meer zal
mogen getapt worden.
HAARLEM, 20 Juli 1888.
Het eerste elftal der H. C. C. „Rood
en Wit" speelde Zondag 1.1. zyn eerste
match in dit seizoen tegen de Amst. C. C,
„Progress". Als plaatsvervangers voorde
Heeren Hoeffelman en Koster, die verhin
derd waren de Haarlemsohe C. C. te steu
nen, traden de Heeren Arriëns en Willens
op. Amsterdam zond een elftal in het veld
dat, zwak in het bowlen, echter uitermate
sterk in batten en fielden was. Over het
geheel genomen, stond R. en W. achter
bij hare tegenpartij, zooals de uitslag van
den wedstrijd voldoende bewijst. De sco-
ringlyst toont aan dat Progress met 80
punten won.
lste innings van „Progress".
H. Suermoudt c Vail Lelyveld b W. Schift 3
C. Kooiman c Pleyte b 9
A. Strenguaerts c Schilt' b v.Lelyveld 16
F. Suermondt b Posthuma 1
R. Roland Holst rnn out 7
W. de Bordes run out O
O. de Bordes c Wilkens bv.Lelyveld 1
T. van Soest not out 10
IV. Paramor b Posthuma I
F. Arntzenius b v.Lelyveld 0
J. Rijne c Stamm'ler b - O
byes 2, wide balls 4 6
Totaal 54
lste innings van „Rood en Wit".
C. 11. Pleyte c F. Suermondt b Holst 0
J. v d. Broeke b 3
C. J. Posthuma run out 5
A. v. "Walchren run out 2
Th. v. Lelyveld c Strenguaerts b H. Suermondt 0
J. Stamm'ler run out 0
W. Schift b Holst 5
H. Westerveld cW.de Bordes b H. Suermondt 3
A. F.P.Hayman b Holst 2
W. Wilkens c and b H. Suermondt 6
IIE. Arriëns not out 3
Totaal 29
2de innings van „Progress"
H. Suermondt
F. Suermondt c Schiff
W. de Bordes
11. Roland Holst
T. Strengnaerts run out
C. Kooiman
T. van Soest c Posthuma
O. de Bordes not out
W. Paramor
J. Rijne
F. Arntzenius c Hayman
b Schiff 17
b Posthuma 0
b Schiff 1
b - 0
32
b. v. Lelyveld 21
b - 17
2
b Postbuma 1
b 0
b 0
leg-byes 1, no-balls 1 2
Totaal 93
2de innings van „Rood en Wit".
C. M. Pleyte not out 19
C. J. Posthuma b H. Suermondt 6
J. v. d. Broeke c Holst b 2
J. Stamm'ler b Holst 0
A.v. Walchren st. F. Suermondt. b - 0
Th. v. Lelyveld c Kooiman b O
W. Schiff b 2
H. Westerveld b O
W. Wilkens b O
A. F. P.Hayman c and b 2
H. E. Arriëns b Arntzenius 3
byes 1, leg-byes 2, wide balls 1 4
Totaal 38
Deze wedstryd behoorde niet tot de
reeks van matches om Mr. R. Laming's
cup. Aanstaanden Zondag speelt „R. en
W." te Hilversnm tegen de Hilversumsche
C. C., die ook niet mededingt naar den
uitgeloofden beker.