HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 58
Elfde Jaargang-*
144.
van WOENSDAG 15 Mei 1889.
Nieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudeqracht 86.
ïelephoonnummek
telephon1sche verbindins
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per drie maandenf,25.
n v franco p. post —,40. Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk. meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiön worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 uredie alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Crescendo.
De Haarlemsche Mannen-Zangvereeoi-
ging „Crescendo" gaf Dinsdag avond haar
tweede concert in de sociëteit „Vereeni-
ging". In weerwil van het vergevorderde
seizoen was de zaal goed bezet en belette
dehooge temperatuur, die er heerschte niet,
dat de verrichtingen van het koor en de
solisten met groote belangstelling werden
gevolgd. Het programma, dat misschien
wat korter had kunnen zijn, was rijk aan
afwisseling en bestond wat het vocale ge
deelte betreft geheel uit compositiën met
Nederlandschen tekst. Crescendo's Bestunr
en Directeur zoeken met prijzenswaardige
voorliefde de koren voor hunne program
ma's by Nederlandsche toonkunstenaren,
en de laatste beproeft menigmaal met goed
gevolg zijne krachten op het gebied der
scheppende kunst. Zoo werd het concert
ook nu weer geopend met een tweetal
nommers van den Heer N. H. Andriessen,
.,,'t Was stormig" en „Aan de Lente" op
gedichtjes van onzen stadgenoot, den Heer
W. Crosier. Muziek en woorden onder
scheiden zich door groote zangerigheid.
Het koraal matig bewerkte slot van het
eerste pakte. Ook het tweede, waarin zeer
schoon bewerkte melodische gedeelten zijn
aan te wgzen, voldeed over het geheel
goed. De bromstemmmen, hier en daar als
begeleiding aangebracht, gaven aan de
voordracht een eigenaardig, aangenaam
effect. Van de overige koren roemen wij
de uitvoering van „Zomeravond" van
Brandts Buys en „Nederland en de Zee"
van C. Andriessen Jr., broeder van den
directeur. De grootste moeielykheden in
„Zomeravond" werden glansrijk overwon
nen en de stoute en kloeke harmonieën in
het koor van den jongen Andriessen kwa
men uitstekend tot hun recht. „Broeder
liefde" van Gevaert kon ons niet voldoen.
Het koor moest zich te veel inspannen
bij zijn pogen, door de moeielijke deelen
heen te komen, om mooi van toon te kun
nen blgven. Bg „Saam vereend"enz. kwam
ons het tempo wat vlug voorhet deed de
techniek der H.H. zangers falen. Overigens
leverde ook de voordracht van dit koor
menigmaal de bewijzen van het ernBtige
streven des Heeren Andriessen, om met zijn
degeiyk samengestelde Liedertafel iets
goeds te leveren.
Van de solisten noemen wg in de eerste
plaats den Heer Joh. Steenman. Zoowel in
de werken van F. Bies, den bevoorrechten
leerling van Beethoven, als in het Bene-
diotus" van Mackenzie en de „Serenade"
kwamen zgne schoone talenten aan het
licht. De zekerheid en de rust in zgn spel
stemmen den hoorder kalm en maken hem
vatbaar voor het opnemen van verheven
indrukken. Wars van effectbejag treedt
Steenman nimmer buiten het spoor hem
door zgn grooten meester aangewezen.
Wonderbaar werkt zoo de macht zgner
kunst. Onbewust laat zelfs de minder ont
wikkelde op muziekaal gebied zich vangen
en kluisteren.
Onbewust legt hg zgn gemoedsleven
een oogenblik op den zacht deinenden
stroom der tonen en laat zich heen voe
ren naar een wereld van poëzie en kleu
ren, van licht en blgder leven.
Wg willen niet bg enkele nummers
stilstaan, uit vrees al te uitvoerig te zul
len worden. Genoeg zg het te verklaren,
dat het optreden van Joh. Steenman in
«Crescendo" een volkomen succes mag
heeten en allen versterkt heeft in de over
tuiging, dat Haarlem in hem een uitne
mend jong kunstenaar bezit.
Naast het spel vau Steenman roemen
wg den zang van het echtpaar Orelio,
en al is het ook waar, dat zg ons niet,
zooals Steenman brachten in het heilige
der heilige van den tempel der kunst,
wg waren dankbaar voor den blik, dien
wg aan hunne hand mochten werpen in
de voorportalen van dien tempel.
De duetten werden met goede voordracht
gezongen. Er is altgd veel sentiment in
den zang van Orelio. Met warmte zegt
hg, wat hg te zeggen heeft. Jammer dat
zgne stem niet wat edeler van klank is
en zgne voordracht zoo'n sterk dramati
sche kleur heeft. In de sonnetten „Gooi
land", van den Heer C. Andriessen Jr.,
zou wat meer soberheid, wat meer na-
tuurlgke innigheid de voordracht ten goede
zgn gekomen. Deze sonnetten maakten
overigens veel indruk. Woord en toon
gaan er samen in een gelukkig verband.
Geen wonder trouwens. Dichter en com
ponist zgn beiden kinderen van het Gooi.
Zg hebben geluisterd naar dezelfde stem
men uit het verleden, als ze neerzaten op
de historische plekken van Oud-Hollands
classieken bodem, zg hebben rondge
dwaald over de bruine heide en over de
zandige heuvelen, zoo rgk aan geschiedkun
dige herinneringen, zg hebben de plek
bezocht waar Floris V, „der Heerlen God",
viel onder de slagen der trouwelooze ede
len, zg hebben uitgerust op de reusachtige
steenen, die de graven dekken van gevallen
helden, en hunne indrukken hebben zich
omgezet, bg den eenen in krachtige en
gespierde verzen, vol plastiek en leven, bg
den ander in zangen, nu eens teer en
smeltend als de harptoon, die de blonde
edelvrouw eenmaal aan haar speeltuig
ontlokte, dan weder forsch en stout als
de wapenkreet der zwaar geharnaste rid
ders. Er ligt een schat van poëzie in dit
werk. Wat de legenden en balladen
van Hofdgk zgn voor Kennemerland, dat
zgn deze sonnetten, in bescheidener vorm
voor het Gooiland, dichterlgke schilde
ringen van tafereelen uit de aloude ge
schiedenis van Holland. De muzikale
bewerking ervan doet den Heer Adriessen
veel eer aan en bevat eene veel beteeke-
nende belofte voor de toekomst. De dich
ter is de Hooggeleerde Heer J. A. de Rgk,
katholiek geestelgke en Prof, aan het
seminarium Hageveld te Voorhout.
Terugkeerende tot de uitvoering van
„Crescendo" vermelden wij nog, dat een
zeer goed kwartet uit de vereeniging een
tweetal nommers ten beste gaf, waarmede
het in den wedstrgd te Wormerveer werd
bekroond. B.
Door plaatsgebrek eerst heien opgenomen).
In de zitting van Donderdag heeft
de Tweede Kamer het druk gehad met
de twee eerste artiekelen van de »Boter-
wet", en het debat over art. 2, is op dezen
dag zelfs nog niet ten einde gebracht.
Agrariërs, en zelfs ultra-agrariërs, zooals
zg genoemd zgn ter eenre zgde, en lans
brekers voor de margarine-industrie ter
andere zgde bleven tegen elkander over
staan de onder de rechterzgde bestaande
vrees, dat zelfs de geringste nederlaag
het kabinet zal verzwakken, zal evenwel
het ontwerp redden. De heer Lieftinck be
streed het stelsel de Beaufort, om alleen
eene definitie van boter in art. 1 op te ne
men, en de heer Mees verdedigde het.
De Min. van Waterstaat enz. bestreed zoo
wel het am. Lieftinck, dat een andere
definitie wilde geven van boter, als dat van
den heer Beaufort c.s. als in strgd met
het karakter der wet. De Min. konsta-
teerde dat margaine-fabriekanten vrg ble
ven ongemerkte margarine-boter in recht-
streeksch verkeer naar Londen te zenden,
waar geen verplichting tot merken bestond.
Naar aanleiding van de omstandigheid,
dat het Rgksproefstation te Wageningen
een monster boter van den heer Hartogh
aanvankelgk slechts mechaniesch, en eerst
later chemiesch onderzocht had, en door
dit laatste eerst de juiste samenstelling
aan het licht had gebracht, vond de heer
Farncombe Sanders aanleiding tegen der-
gelgke handelwijze van Staatsambtenaren,
waardoor de reputatie en het krediet der
proefstations 'werd benadeeld, te protestee
ren. Het am. de Beaufort werd verworpen
met 53 tegen 35 stemmen, en dat van den
heer Lieftinck aangenomen met 47 tegen
38 stemmen. AlduB gewgzigd werd art. 1
goedgekeurd. Art. 2 verbiedt delevering
of het voorhanden hebben in of op de
openbare verkoopplaats van het boter-
surrogaat, indien niet het woord surro
gaat of margarine daarop gemerkt is. De
heer Verniers v. d. Loeff vatte het art.
zóó op, dat een dier beide namen door
vetartiekelen, die geen boter zgn, moesten
worden aangenomen, maar niet dat elk van
die artiekelen den naam van margarine
mocht aannemen, wat alleen veroorloofd
was voor wezentlgke margarineboter. Elk
ander artiekel, dat dit deed, zou onder
het bereik van de strafwet vallen. De
heeren Rutgers van Rozenburg en v. d.
Kaay waren het met deze opvatting niet
eens. De Min. van Waterstaat enz. was
het eens met den heer Verniers v. d. Loeff.
Een amendement van den heer Boreel van
Hogelanden en een paar andere leden wilde
den naam surrogaat voorschrgven een an
der van den heer v. d- Kaay wilde het
woord kunstboter eischen, waarbg men dan
met kleinere letters zou mogen aanduiden
het soort van kunstboter. Verder hield de
Kamer zich bezig met de vraag, of bg
export margarine boter moest gemerkt
worden met het woord margarine. De Min.
van Waterstaat antwoordde, dat dit niet
behoefde, als de levering naar Londen bg v.
franco Londen plaats had. De heeren Har
togh en Verniers v. d. Loeff verheugde
zich over de verklaring des Ministers,
waaruit voortvloeide, dat de wet zich
uitsluitend beperkte tot het feit van leve
ren, en met uitvoer van boter of marga
rine niets te maken zou hebben. De heer
A. van Dedem kwam daar tegen op. De
Min. repliceerende scheen een weinig te
retireeren, en bepaalde zich met te ver
wijzen naar art. 667 B. W. Een am. van
den heer Boreel c. s. om art. 2 uittebrei-
den tot het verkoopen en te koop aanbieden
van vetartiekelen, die geen natuurboter zgn,
werd namens de Komm. van Rapp. bestre
den door den heer Huber, die weeB op
den onaangenamen last, die aan de ingeze
tenen zou worden opgelegd, wanneer ook
de zoogenaamde „potjesboeren" met hun
boter onder de wet werden gebracht. Wat
laatsgenoemde spreker daarvan zeide, kon
de heer Rutgers van Rozenburg niet over
tuigen. De Minister nam over het am„
waardoor ook verboden wordt het in een
winkel of op eenige andere openbare ver
koopplaats voorhanden hebben van een
surrogaat van boter dat niet gemerkt is.
Vrgdag bracht de Min. van Waterstaat
enz. eene wgzigiog in alinea 1 van art. 2,
volgens welke alleen margarine-boter als
margarine mag gestempeld worden, en alle
andere surrogaten met het woord surrogaat
zullen moeten gemerkt zgn. De heer Rut
gers van Rozenburg en Huber achtten
het nu wenschelgk, dat de Min. eene de
finitie gaf van margarine. De Min. verkoos
dat niet te doenhg wilde alleen voor
komen, dat men waar die geen margarine
is margarine zou noemen. Na langdurig
debat werd een am. Boreel, om ook ver
koop en te koop aanbieden van ongemerkte
surrogaten te verbieden, verworpen met
52 tegen 36 stemmen. Het am. A. van
Dedem, om de oude redaktie te herstel
len, en dus de woorden surrogaat of mar
garine als merk toe te laten, werd ver
worpen met 64 tegen 24 stemmen. Een
am. v. d. Kaay, om alle surrogaten van
natuurboter als kunstboter te stempelen,
werd verworpen met 53 tegen 35 stemmen.
Een am. Boreel, om buitenlandsche eti
ketten toe te laten bg uitvoer naar lan-
landen, waar die zgn voorgeschreven, werd
verworpen met 44 tegen 39 stemmen. De
overige artiekelen werd goedgekeurd, en
het geheele ontwerp aangenomen met 68
tegen 19 stemmen. De heer G. van Dedem
was het eenige lid der Rechterzijde, dat
tegenstemde. De Kamer is uiteengegaan tot
den volgenden Vrgdag, als wanneer het
ontwerp regelende de gevolgen der natura-
lizatie aan de orde zal zgn.
-De besturen van gemeenten die in
het bezit van wandelparken zgn hebben
kans van het onderhoud der daarin geplaat
ste banken ontheven te worden, als de auto-
matiesche stoelen de nieuwste vinding
op dit gebied in gebruik komen. Deze
toestel wordt vastgezet aan een boom of
muur en wil men er gebruik van maken,
dan laat men een stukje geld door eene
opening in de leuning glgden, als wanneer
de stoelzitting openvalt. Zoo spoedig de
zitting onbelast is, knipt zg dicht.
De gevel der Nederlandsohe afdeeling
in de tentoonstelling te Parijs maakt een
goeden indruk. In het algemeen is men van
meening dat deze afdeeling een grootsch
aanzien heeft.
In den tuin van het Trocadero prij
ken thans in vollen bloei de tulpen in
zevenhonderd en twintig verscheidenheden
van de Firma E. H. Krelage en zoon. Het
voor den vreemde ongewone schouwspel
van de menigte fraaie bloemen in de schoon
ste kleuren en in de open lucht om dezen
tgd van het jaar, trekt zeer de algemeene
aandacht.
De Hollandsche wafelkraam levert da-
gelgks duizenden wafelen af.
De eerste nieuwe aardappelen van
den kouden grond zgn Vrgdag reeds
Z. M. den Koning aangeboden.
De vorige week heeft vanwege het
Departement van Marine de onteigening
plaats gehad in den grooten Ypolder van
de gronden benoodigd voor den bouw van
een rgksmagazijn voor nat schietkatoen
hetwelk aldaar op het land van den heer
de Jong zal worden gebouwd.
Zondagavond geraakte op den Am-
sterdamschen straatweg het paard van den
landbouwer G. B., wonende te Sloten,
door het schrikken van een voorbgrg-
denden trein op hol. Nabg de Liede werd
het dier met het deerlgk gehavende rgtuig-
je tot staan gebracht, terwgl G. B. onder
weg daaruit was gevallen en daardoor zich
ernstig aan den bovenarm heeft bezeerd.