HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 66
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Elfde Jaargang.
144.
van WOENSDAG 21 Augustus 1889.
E B 0 I E K
Nieuwsberichten.
TELEPHOON NUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post ,40. Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk. meer 5 cents, groote letters naar plaatsrnimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertmtiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
tjoord-Zuidhollandsche Stoomtramweg-MaatschappijHaarlemLeiden. 1 Juni. 1889.
Haarl., Hilleg. en Leiden 3.50j-, 6.35, 8.22', 9.42,10.55* 'sm., 12.20,1.36* 3.-, 4.23*
5.41, 6.58*, 8.16 'sav. HaarlemHillegom 9.37, 11.'sav.
j- Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatschap pij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30 's avonds'
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Juni 1889. Naar Amsterdam: 6.50'
8.09*, 8,20. 8.58*, 9.25*, 10.20, 11.32-j-, 11.46*, 's morgens. 12.29*, 12.58 2.31,* 3.35,
4.18*, 4.46* 5.23\ 6.17*, 7.13+, 7.16, 7.54*, 9.18*, 9.31*, 9.36*, 9.52, 10.18*, 11.05-j- 's av.
Van Amsterdam: 6.10, 6.50*, 7.40+.7.48*, 8.20", 8.50, 9.17*, 9.50", 11—, 11.57*.'smorg.12 44*
1.—, 1.10*, 3.25*. 4.15, 4.29* 5.—*, 5.33-j-, 6.30* 7.30*, 8.20, 9.8* 10.05M 1.15 'sav.
Naar Rotterdam: 7.17, 8.01 f, 8.43*, 9.25,10.13*,'s morgens, 12,19*, 1.05*, 1.37, 3.49*, 5.01,
5.55+, 7.53*, 8.49, 10.28* 's avonds.
Van Rotterdam: 6.05, 7.55*, 10.17f, 10.38,11.32*, 's morgens, 1.19*. 2.50*, 3.355.17,6.03f,
7.25, 8.15*, 8.50*, 9.56-j- 's avonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met -j- zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.38, 9.42, 'smorgens, 1.30, 4.56, 9.35 'sav.
Naar IJmuiden: 6.45, 8.16*, 9.42, 11.42*, 's morgens, 1.30,, 4.56, 5.57* 9.35 's av.
Van IJmuiden: 7.45, 9.27*, 11.14 's morgens, 12.20*, 3.06,4.45* 5.46, 8.11*, 9.22,10.10 's av.
Stoppen op verzoek aan de Kleverlaan, den Kruidbergerweg en te Driehuizen.
Naar Zandvoort: 7.19, 8.11, 8.45, 10.15, 11.31 'smorg., 12.22* 1.39,3.51,4.55,5.23,6.57,
7.55, 9.31, 10.17* 's avonds.
Van Zandvoort: 7.46, 8.37, 9.06, 11.10 'smorgens. 12.07,12.45*, 2.09,4.25, 5.55,7.33,8.55,
9.16, 9.55, 10.43* 'savonds. Alleen Zondags.
Tram-Omnibns-Maatsehappij. BloemendaalOverveenHaarlem. 1 Juni 1889.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerlandj8.8.20,9.35,10.— 10.45,11.40,
12.15 's morg. 1.—, 1.30, 2.—*, 2.45, 3.10, 3.30*, 4.—, 4.30, 5,—*, 5.25, 6.—,
6.40, 7.15, 8.—, 8.40, 9.30, 10—'sav.
Van Haarlem (Station). 8.40*, 9.16,10.10, 10.50,11.24, 's morg., 12.16,1.21,1.33, 2.05,
2.31, 3.20, 3.45, 4.-*, 4.40, 5.21, 5.30*, 5.53, 6.30, 7.15, 7.50, 8.40, 9.29,10.25,
10.30'sav. Alleen Zondags
Telegraafkantoor. 1 Juni 1889. Het kantoor is geopend op werkdagen van'sm. 8 tot's av.
10 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 84'sav. 69 u.
Binuenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voorde eerste 10 woorden, voor
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Juni 1889. Openstelling van het kantoor: Dag
van 8 's morg. tot 9H uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 4 uur.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbewijzen en de invordering van gelden
op kwitantiën alleen op werkdagenvan 9 uur 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank
van 's morg. 9 tot 9 uur 's av.op Zondag van 8 tot 10 ure. Voor de Postpakketten
alleen op werkdagen, van 'smorgens 8 tot 9H uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 7.30,9.45 'smorgens, 1.15,3.30,6.45, 8.30 'savondi.
Op Zon- en aigemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.30 'smorgens, 3.'savondi.
Lichting der hulpbrievenbussen Gedempte Oude Gracht, Groote Houtstraat, Zijlvest
Parklaan, Kaasplein6.45,10.'s morg., 2.30,6.8.30 's av. Florapark, Kampersiugel,
LeidsclievaartSchootersingel6.30, 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.30 en 's av.1.15, binnenwijken 's m. 6.45 en 'sav. 1.30.
Lichting aan het StationRichting Amsterdam 8.4,11.27 's morg., 2.26,3.30", 5.18*, 7.08"s av:
Richting Rotterdam 7.56,9.20 'smorg.,1.4,51*, 5.50,10.23*'s av.Richting den Hel der
6.33, 9.37 'smorg.. 1.25*. 4.51. 9.30*'savonds. De met worden Zondags nietgelicVA'
Op verzoek van den heer Macaré was
LI. Zaterdag eene raadsvergadering belegd.
Dë~ aatsietding tot dit verzoek was gele
gen in het verslag over het wetsontwerp
tot herziening der wet op het lager onder
was. Daarin toch werd onder anderen
door den Minister beweerd, dat de Ge
meente Haarlem in 1887 nit het lager
onderwijs een bate had genoten van
ƒ2636.35 en daar integendeel het lager
onderwijs aan Haarlem in 1887 59.000
had gekost, mocht men, volgens den heer
Macaré deze zinsnede niet onopgemerkt
voorbij laten gaan, om misverstand nit
den weg te ruimen en onjuiste beoordee
lingen en gevolgtrekkingen te voorkomen.
Hij stelde daarom aan den Raad voor
onmiddellijk een advies te riohten aan de
Tweede Kamer der Staten Generaal, waar
in de onjuistheid der voorstelling van den
Minister werd aangetoond.
Het L. O. heeft in het geheel na aftrek
van alle inkomsten van schoolgeld of 30
in 1887 gekost ƒ45490.21 en voor rente
en aflossing van schulden daarvoor aan
gegaan 13.500; totaal ƒ58.990.21.
De minister heeft alleen twee der best be
taalde scholen als voorbeeld genomen en
verzuimd daarbij in rekening te brengen
wat er voor den dienst der leerlingen ge
vorderd werd.
De Raad was het geheel met den voor
steller eens, dat men wel zou doen een en
ander ter kennis te brengen van de Sta-
ten-Generaal en daar de Heer Macaré
reeds een adres had opgesteld, kwam men
spoedig tot een besluit. De commissie uit
den Raad, die het adres Dader zou onder
zoeken, meende zelfs dat de cijfers nog
hooger waren, dan de Heer Macaré had
opgegeven, zoodat dan ook voor het totaal
cijfer het woordje »minstens« nog werd
bijgevoegd.
Dit adres lnidt als volgt:
Aan
de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Met verschuldigden eerbied veroorlooft
de Raad der Gemeente Haarlem zich op
het volgende Uwe aandacht te vestigen.
In het jaar 1887 heeft de Gemeente
I Haarlem blijkens de Gemeenterekening
alléén voor onderwijs na aftrek van alle
inkomsten, zooals schoolgeld, subsidie,
percentsgewijze vergoeding enz. uitge
geven99.726.975
en voor rente en aflossing
van schalden, aangegaan
voor sohoolbouw minstens./ 15000.
Te zamen 114.726.975.
of meer dan 1 /6 der gewo
ne inkomsten.
Yoor het Lager Onder
wijs alleen werd in 1887
netto (d.i. na aftrek van
alle inkomsten voor school
geld of 30%) uitgegeven./45.490.21.
en voor rente en aflossing
van schulden aangegaan
voor sohoolbouw en school-
meubileering minstens..f 13.500.
Totaal L. O. 58.990.21.
Met dit voor geene tegenspraak vatbare
feit voor oogen verwekte het bij den Raad
wel eenige bevreemding, dat in het pas
uitgekomen Verslag over het aanhangige
wetsontwerp tot gedeeltelijke herziening
der wet op het Lager Onderwijs door de
Regeering wordt medegedeeld, dat Haarlem
bij een deel van het Lager Onderwijs eene
bate behaalde van ƒ2636.335: (Zie het
antwoord der Regeering op 9 van het
Verslag over het aanhangige wetsontwerp)
waar in 1887 door de Gemeente voor't
Lager Onderwijs alleen ƒ58990.21 netto
werd ten koste gelegd, scheen van eene
behaalde bate kwalijk sprake te kunnen
zijn.
Dat de Regeering niettemin meent, dat
zoodanige bate behaald is, mag aan twee
erlei misvatting worden geweteD.
Terwijl de wet van 1878 de kosten van
het Lager Onderwijs als één geheel be
schouwt en bepaalt, dat van dit geheel
30% door het Rijk zal worden vergoed,
splitst de Regeering thans die vergoeding
in evenveel deelen als er scholen zijn en
grondt dan hare berekening op een wille
keurig gekozen deel.
Te Haarlem bestonden in 1887 negen
gemeentescholen waar openbaar Lager on
derwijs werd gegeven.
In zes daarvan werd gewoon L. O. gege
ven, in drie meer uitgebreid L. O.
Van deze drie laatstgenoemde neemt de
Regeering de twee, waar het hoogste
schoolgeld wordtgeheven en grondt daarop
hare berekening. Had de Regeering alle
drie de scholen voor meer uitgebreid L. O.
in hare berekening opgenomen, de nitkomst
ware reeds eene andere geweest.
Maar buitendien, en daarin sohuilt naar
de meening van den Raad eene tweede
misvatting, laat de Regeering geheel bni-
ten beschouwing de rente en aflossing,
die in 1887 betaald zijn moeten worden
voor de voor sohoolbouw opgenomen ka
pitalen.
De beide door de Regeering tot voor
beeld gestelde scholen zijn gevestigd in
nieuwe in 1882 gestichte gebouwen.
Met menbeleering en na aftrek van de ge
noten 30% vergoeding hebben die gebou
wen aan de gemeente ge
kostƒ121.130.28.
Het daarvoor noodige
geld is geleend a 4%, met
verpliohte aflossing van 2%
zoodat de dienst dier lee
ningen in 1887 eene uit
gave heeft gevorderd van7.008.
De werkelijke uitgaven
voor de twee door de Regee
ring bedoelde Scholen heb
ben dus in 1887 bedragen,
ƒ26017.635 -f-ƒ7008. 33025.635.
alle ontvangsten (School
geld en 30%) beliepen.. 28653.96.
Zoodat een nadeelig saldo
blijft van4371.675.
De bate die de Regeering meent te heb
ben gevonden, heeft dus inderdaad niet
bestaanfeitelijk hebben Haarlem's be
lastingschuldigen van de beide door de
Regeering tot voorbeeld gekozen scholen
geen voordeel getrokken, maar daarvoor
in 1887 in klinkende munt moeten op
brengen 4371.67s, d.i. per leerling
6.715.
Dit feit voor Uwe Vergadering in het
licht te stellen, acht de Raad plicht, zoo
wel ter vóórkoming van misverstand als
van onjuiste beoordeelingen en gevolg
trekkingen.
Zich voor het overige in hoofdzaak aan
sluitende by bet adres door Burgemeester
en Wethouders van Haarlem tot U ge
richt, wendt de raad zich tot U we hooge
vergadering met het dringend verzoek,
het daarheen te willen leiden, dat, waar
de belasting betalende ingezetenen der
Gemeente reeds nu jaarlijks, alleen voor
het Lageronderwijs 59000 moeten op
brengen, door de in de thans bestaande
wet te brengen wyzigingen, die last wel
worde verlicht, maar in geen geval worde
verzwaard.
't Welk doende enz.
He Raad der Gemeente Haarlem.
Behalve dit onderwerp kwam mede ter
sprake een adres van den Volksbond om
100 subsidie ter viering van den Prin-
De Burgemeester meende het toestaan
van dit bedrag wel te kunnen aanraden,
zoowel om het nobele doel als om het
bescheiden bedrag. De heer de Kanter
verzette er zich tegen. Hoewel zgn hart
warm klopte voor ons Vorstenhnis en hg
als particnlier persoon gaarne de pogin
gen van den Volksbond steunde, meende
hg geen vrgheid te hebben, voor dit doel
over de gelden der belastingschuldigen te
beschikken. Men heeft hier niet te doen
met een buitengewone feestviering, maar
met eene die ieder jaar, spreker hoopte
nog vele jaren, zon terngkeeren. Wat men
dan heden toestond kon men volgende
jaren niet weigeren en wat men aan den
een vergnnde, kon men aan den anderen
niet onthouden. Daarbg had z. i. de feest
viering alleen eenige beteekenis als hg
uit vrgwillige bgdragen werd bestreden;
vulde de gemeente aan wat er te kort
kwam, dan zon de bnrgerg hoe langer
hoe meer het laten aankomen op de ge
meentekas.
Deze overwegingen werden ook door
den Heer Heshuysen gedeeld, en met 15
tegen 5 stemmen werd het verzoek van
den Volksbond daarop geweigerd.
Bg het einde der zitting, maakte de
heer Macaré nog eene opmerking naar
aanleiding van het adres door B. en W.
aan de Tweede Kamer gericht betreffende
de herziening van het L. O. Hg meende
dat de daarin opgegeven helastingcgfers
onjuist waren.
De Voorzitter verdedigde de cgfers
zooals ze waren gesteld, maar beloofde
het Dog eens te onderzoeken, en wanneer
het mocht blgken, dat de Heer Maearé
gelgk had, de fout te doen herstellen.
Hierna werd de vergadering gesloten.
Na de veroordeeling van Bonlanger
hebben sommige bladen nog een napraatje
over den generaal. Het journal de St. Pe
tersburg zegt, dat het na den zedelij ken dood
van Bonlanger onmogelgk zal zgn dat het
Bonlangisme voortleeft. De overige Rus
sische bladen achten zgn rol nog niet af
gespeeld en dat Frankrgk eerst hg de aige
meene verkiezingen een bepaald vonnis
zal vellen. Het zal dus voor de republi
keinen een zaak zgn, het thans herwon
nen terrein niet weer door tweespalt te
verliezen.
In Frankrgk heeft het publiek geen
hgzondere teekenen van belangstelling in
de zaak gegeven. Men mag hieruit op-
