Nieuwsberichten.
de drukke Hongaarsche tafereelen van
Massenet.
Er traden voor in de plaats de zangerige
motieven nit Verdi's „Requiem," met
piëteit door Dunkier bewerkt en de aangry-
pende Meditation van Gounod naar het
eerste preludium van Bach. Mozart „Don
Juan" werd vervangen door „die Zauber-
fiüte" terwijl Litolfs ouverture „les Giron-
dins" verwisseld werd met„Sakuntala"van
Goldmarck.
Zóó was er een programma ontstaan,
dat een uitvoering in de zaal kon lijden,
zonder de gehoororganen op al te zwaren
proef te stellen.
De vertolking ervan, wij herhalen het,
was heerlijk mooi. Het samenspel was
onberispelijk de voordracht gloedvol, tin
telend van ziel en levende toon, zangerig
vol en altijd nobel van timbre. Het geheel
openbaarde groote talenten bij de uitvoe
renden en vervulde ons met warme sympa
thie voorvan derLinden's corps. Waar enkele
elementen in solo's op den voorgrond traden
bewonderden wij naast de volmaakte tech
nische ontwikkeling de echt muzikale
voordrachts wij ze.
De piston schitterde in de Meditation
van Gounod de oboë in de aria van Ros
sini; de trombonne in de zwungvolle ou
verture van Goldmarck; de klarinetten
doch waar zouden wij moeten eindigen,
indien we in onze korte aanteekeningen
allen wilden herdenken, die ons Donderdag
avond door hunne kunst hebben welgedaan.
Wij wagen ons daaraan niet. Een woord
van dank aan allen zij voldoende. Het
was ons opnieuw een onuitsprekelijk genot
te mogen luisteren naar het herboren
„Corps van Dunkier".
B.
De Voorzitter der Tweede Kamer stelde
in de zitting van Dinsdag voor, de school
wetherziening reeds Donderdag te behan
delen. Daartegen werd door de linkerzijde
ernstig geprotesteerd. De heer Farncombe
Sanders verklaarde als eerlijk man, dat
hij den noodigen tijd gemist had, om zich
voor te bereiden op de behandeling van
dit ontwerp. Hem bezielde volstrekt geen
zucht tot tegenwerking, en hij hoopte zelfs,
behoudens een enkel punt, zijne stem te
zullen kunnen geven aan het ontwerp.
Maar waartoe die overhaasting? Eenig
uitstel kon hier in geen enkel opzicht
schaden. De heer Schaepman betreurde
het zeer, dat de vorige spreker, wiens
onafhankelijk standpunt welbekend was,
het voorstel van den Voorzitter meende
te moeten bestrijden. Zoo iemand, dan had
de heer Sanders geen verdere voorbereiding
noodig, hij die zoo in deze zaak thuis is.
Het hoofdbeginsel van het ontwerp is
bovendien onveranderd gebleken en sedert
April bekend. Bij uitstel zou ue Eerste
Kamer eerst in 1890 misschien het ont
werp behandelen. Namens zijne partij
drong Spreker aan op eene beslissing, die
door het Nederlandsche volk verlangd
wordt. Ook de heeren Gleichman, de Beau
fort en van Kouten bestreden een overhaaste
behandeling. Laatstgenoemde wees er ook
op, dat voorlichting van vereenigingen
en van gemeentebesturen ontbreekt. De heer
de Savoruin Lohman bestreed uitstel als
volstrekt onnoodig. Deze spreker maakte
zich schuldig aan eene zonderlinge ver
spreking of aan een banale flauwiteit,
toen hij zeide »de meeste wijzigingen zijn
in de kerk ik meen in de pers aange
prezen of besproken. De Kamer lachte er
om. De heer Rutgers van Rozenburg be
toogde, dat eene degelijke behandeling van
dit ontwerp in 14 dagen onmogelijk is.
Het is, zede hij, een revolutionair ontwerp
en zal wel eens zooveel tijd kosten. Ook
beweerde hij, dat de behandeling nu feite
lijk zou zijn verkorting van het recht
van petitie. Ook de heer Roëll verklaarde
dat het hem volslagen onmogelijk was een
amendement voor te bereiden. Geen dezer
protesten mocht baten met 48 antiliberale
tegen 38 liberale stemmen werd het voor
stel van den Voorzitter aangenomen.
Woensdag heeft de Kamer eenige ont-
eigenings-ontwerpen en andere kleinere
wets-voorstellen aangenomen. De heer
Land heeft de Reg. geïnterpelleerd over
een gerucht betreffende het afloopen van
een marine-sloep te Edi. De Min. van
Marine heeft geantwoord, dat hem daar
van niets bekend was, en dat hij het ge
rucht niet waarschijnlijk achtte, daar dan
zeker zou zijn getelegrafeerd. We willen
hopen, dat het gerucht onjuist blijkt te
zijn, maar vreezen het tegendeel. De heer
Hintzen heeft een interpellatie aangekon
digd betreffende het niet gunnen van ge
deelte geveilde koffie bij de laatste veiling
der N. Handelmaatschappij. Hij wenscbt
te vragen, welk stelsel de Min. van Kol.
in "t vervolg, ten aanzien der koffievei
lingen in Indië en Nederland denkt te
volgen.
De Fransche bladen men zou
haast denken dat het niet bij toeval is
beginnen omtrent Boulanger te zwijgen,
doch nemen er nota van dat vijfhonderd
aanhangers den generaal te Londen een
adres van vertrouwen hebben aangeboden,
wat van zijn kant beantwoord werd met
een lange redevoering, vol van veront
schuldigingen omtrent de feiten, in de ac
te van beschuldiging ten duidelijkste in
't licht gesteld. Waarom de man niet veel
liever zijne rede heeft nitgesproken voor
zijne rechters te Parijs, dat heeft hij niet
opgehelderd.
Het moet erkend worden, dat het den
republikeinen voor den wind gaat. De ge
neraal met zijn aanhang voorloopig van 't
pad, het succes der tentoonstelling, het
slagen der feestelijkheden, o.a. het feest
der werklieden en den Zondag 1.1. de
buitengewone bijval dien het feest der
dertienduizend maires te beurt viel, waar
Parijs de gastheer was, en dit met de
verkiezingen in het vooruitzicht en alle
maires -elk op zich zelf een gewichtig
persoon in zijne gemeente tot vrien
den.
Het is reeds eenigen tijd bekend dat de
ook ten onzent bekende schrijvers Erckman
en Chatrian met elkaar gebroken hebben.
De ware reden was tot heden niet bekend,
maar Figaro is er achter gekomen. De
oorzaak is alweer de dubbeltjeskwestie;
Erckman heeft zijn vriend geld afgezet,
waarop hij volstrekt geen recht had, ter
wijl hij bovendien in zijne verdraagzaam
heid zoover gaat, dat bij, o, gruwel om
gaat met Duitschers. Dit laatste besliste
natuurlijk bij den in dit opzicht strengen
Chatrian.
Nog eene andere scheiding heeft plaats
gehad, maar daar is in 't geheel geen her
stellen aan de dood is de oorzaakhet
huwelijk van Sarah Bernhardt is ontbon
den door het afsterven van haren echt
genoot, den heer Damala, een uitstekend
tooneelspeler, een Griek van geboorte.
De Eiffeltoren is Maandag avond
door den bliksem getroffen. De bezoekers
die toen nog op den toren waren, voelden
duidelijk een schok. De lichtwachter ver
klaarde, onmiddellijk na den slag omgeven
te zijn gewee6t door een dikke witte wolk,
Te Berlijn is den 19 Augustus
de internationale jubilé-tentoonstelling
geopend van den vijftigsten verjaardag
der uitvinding der photographie.
Een schoon pleidooi is wederom ge
voerd in zake leerplicht onder leiding van
den heer de Kanter uit Brielle, n.l. in de
bijeenkomst van de beide Amsterdamsche
afdeelingen van Volksonderwijs, waarbij
zich een veertigtal andere vereenigingen
hadden aangesloten en welke naar gissing
werd bijgewoond door 2500 personen.
De vergadering had volstrekt geep po
litiek karakter.
Ten slotte werd aangenomen de volgende
motie
„De volksvergadering, 18 Augustus
1889 te Amsterdam bijeengekomen, van
oordeel, dat elke regeling van het lager
onderwijs onvoldoende is, waarbij leer
plicht niet wordt ingevoerd en ge waar
borg d, noodigt de regeering uit,'alsnog
bij liet aanhangige wetsontwerp die invoe
ring voor te stellen".
Wanneer men eenigzins op de hoogte is
van den storenden invloed dien het school
verzuim op het onderwijs uitoefent; van
de statistiek welke wijst op de gevolgen
van dien op het volgend leven dergenen die
gedeeltelijk of slecht onderwezen zijn
van 4000 gevangenen, die verleden jaar
zich in hechtenis bevonden, waren er slechts
41 peicent die voldoende onderwijs hadden
ontvangen, 951 percent hadden nog onder
wijs noodig op de waarheid dat onder
wijs met leerplicht volstrekt de kosten
niet hooger doet stijgen de middelen door
Vereenigingen en partikulieren in het werk
gesteld om tot geregeld bij wonen van het
onderwijs aan te sporendan staat men
verbaasd over de hardnekkigheid waarmede
de tegenstanders van leerplioht het stellen
van een wetsartikel trachten tegen te
houden. Trots alle aangewende middelen
varieert liet schoolverzuim in ons land
tusschen 179/10 en 82'/j pet. en dan
weet men nog te verhalen, dat niettegen
staande die bandeloosheid de ouders niet
het recht over hunne kinderen mag ont
nomen worden, niet begrijpende dat een
wetsartikel niet is voor lien die niet over
treden, maar voor de overtreders.
Het zou volgens velen een zegen voor
het Nederlandsche Volk zijn, als het arti
kel leerplicht in de thans te wijzigen Wet
op het Lager Onderwijs kon opgenomen
worden en het is zeer te bejammeren dat
niet meer algemeen bij de regeering in
deze richting wordt aangedrongen.
Ouders die zich schuldig maken aan
lichamelijk mishandelingen aan het kind
gepleegd, stellen zich bloot aan de algemee-
ne verachting en aan een rechterlijk von
nis en de Staat waakt tegen kinderarbeid;
het staat evenwel de ouders vrij hunne
kinderen aan volkomen onwetendheid prijs
te geven, of hun bij elke gelegenheid of
bij elke aanleiding het onderwijs te ont
houden. Het eerste wordt gestraft als
machtsoverschrijding, het laatste, als van
zooveel hooger belang, kan plaats hebben
zonder dat de wet ook maar op eenige
wijze tnsschen beide komt.
Door een aantal vergunninghouders
te Maastricht is een adres gericht aan den
minister van binnenlandsehe zaken, hou
dende verzoek om de drankwet in dier
voege te willen wijzigen, dat voortaan ook
voor bierhuizen het vergunningsrecht wor
de verplichtend gesteld. Adressanten vin
den tot dat verzoek aanleiding in de
omstandigheid, dat thans in vele herbergen
zonder vergunning clandestien sterke drank
wordt verkocht.
Onder Bergen op Zoom is door de
stoomtram, komende van Antwerpen, een
73-jarig man overreden, die eenigszins on
der den invloed van sterken drank ver-
keerende, de lijn wilde oversteken jaist
toen de tram aankwam.
Naar het algemeen gasthuis vervoerd
zijnde, overleed hij binnen enkele minuten
aan zijne vreeselijke wonden.
Behoudens mogelijke veranderingen
heeft de Amsterdamsche Commissie tot
het zenden van werklieden naar de Parij-
sche tentoonstelling een en tachtig perso
nen tot dit doel aangewezen. De werk
lieden zijn voorloopig in vier groepen
verdeeldwerklieden in het bouwvak, het
meubelvak en decoratieve kunst, de ijzer
nijverheid en metaalbereiding, en werklie
den wier bedrijf tot deze groepen niet kan
gerekend worden.
De Utrechtsche commissie zendt zes l
personen uit. Zij hebben de opdracht een
rapport nit te brengen. Voor het beste
rapport is 25 belooning toegezegd.
Dit Madrid wordt gemeld, dat de
regeering de provinciale burgerlijke gou
verneurs heeft aangeschreven, alle pogin
gen om den paus naar Spanje te lokken,
krachtig tegen te werken. In Italië loopt
het gerucht, dat de koning en de koningin
in den kerkelijken ban zouden gedaan
zijn, tengevolge van het oprichten van
het standbeeld voor Giordano Bruno, wat
door den koning, zelfs als hij gewild had,
moeielijk had kunnen verboden worden.
Aanleiding tot dit gerucht vond men in
de omstandigheid dat de koningin bij haar
verblijf te Venetië geen bezoek ontving
van den partiarch der stad, wat anders
steeds plaats had.
Omtrent den oogst in IJ- en Haarlem
mermeerpolders wordt ons het volgende
gemeld. Ofschoon de mooie voorzomer de
producten snel en flink deed ontwikkelen
en dus iu alle deelen een ruime oogst kon
verwacht worden, is het beschot van en
kele producten b. v. de karwei niet mee
gevallen. Tarwe, haver, gerst en boonen
geven een flinke opbrengst, ofschoon de
kwaliteit op veel plaatsen te wenschen
overlaat als een gevolg van het minder
gunstige weder in de tweede helft der
vorige en in deze maand- De aardappelen
vallen in kwaliteit in het algemeen tegen,
terwijl de ziekte zich meer uitbreidt en
zich thans in alle soorten vertoont. De
beetwortelen staan zeer gunstig en beloven
een ruime opbrengst. Op enkele plaatsen
staan nog producten op 't land, die natuur
lijk zeer veel te lijden hebben van de
aanhoudende regenbuien.
In zake de sluiting der gasfabriek
te Uithoorn vernemen wij nader, dat in
de jongste raadsvergadering een adres was
ingekomen van de ingezetenen, houdende
verzoek om de gasfabriek over te nemen,
waartoe de directie genegen was. Ofschoon
de koopsom zeer billijk is n.l. ƒ4000,
terwijl de aanleg door particulieren f 33000
heeft gekost, besloot de raad de zaak tot
een volgende vergadering aan te houden
en intusschen eene commissie te benoemen,
welke zal onderzoeken in hoeverre de
overname door de gemeente wensehelijk is.
HAARLEM, 23 Augustus 1889.
In den afgeloopen nacht omstreek»
kwartier voor drie ure is brand uitgebroken
in perceel No. 104 aan de Bakenesser-
gracht alhier ingericht, tot werkplaats en
winkel van den cartonwerker C. Martens,
dat des nachts onbewoond is. Het per
ceel is geheel uitgebrand. De oorzaak is
vooralsnog onbekend, vermoedelijk on
voorzichtigheid met licht of vuur. De
politie met haar slangenwagen, krachtig
geholpen door de brandweer, heeft den
brand binnen een uur gebluscht. Alles is
verzekerd.
Den heer J. C. Burkens alhier, lid
van den algemeenen Nederlandschen wiel-
rijdersbond, is door den luitenant-kolonel
der Infanterie, den heer Vogel, het getuig
schrift uitgereikt van geschiktheid voor
den militairen wielrijdersdienst.
Het Bestuur der afdeeling Haarlem
en omstreken van den „Volksbond" heeft
met den ijver en voortvarendheid, baar
eigen, tegen Vrijdag 30 Angs. a.s. ter
gelegenheid van den verjaardag van H. K.
H. Prinses Wilhelmina volksfeesten ge
organiseerd, te houden op het Sportterrein
„De Phoenix". Des morgens te 9t/2 uur
worden de feestelijkheden geopend meteen
groot kinderfeest en kinderspelen, opge
luisterd door muziek, voor kinderen van
alle scholen voor on- en minvermogenden
en voor kinderen nit de verschillende
godshuizen.
Te half twee nemen de volkspelen,
voor mannen en vrouwen een aanvang,
als wanneer de volgende wedstrijden zul
len plaats hebbenZakloopen, mastklim-
men, turfrapen, kruiwagenriiden, sleutel-
trappen, touwtrekken, boegspriet loopen,
tonsteken.
Gedurende de volksspelen geven ver
schillende gymnastiek-vereenigingen eene
uitvoering.
Des avonds te half acht groot vocaal
en instrumentaal volksconcert te geven
door de Haarlemsche Liedertafel „Zang
en Vriendschap" en het Stedelijk mu
ziekkorps. Het feest wordt besloten met
een groot schitterend vuurwerk. De toe
gangsprijzen zijn zeer laag gesteld voor
's morgens 10 ots. voor 's middags '15
ets. voor 's avonds 20 ets., terwijl een
bewijs van toegang voor den gelieelen dag
40 ets. kost.
Zondag den 25 Agustus zal in het/v
Museum van Kunstnijverheid afhièr nóg
tentoongesteld zijn de merkwaardige ver
zameling afbeeldingen van Fransche en
Duitsche kasten, buffetten, boekenkasten
enz. Zondag de toegang vrij.
Naar wij vernemen, heeft de heer
H. H. Kolkmeyer, violist te Rottei'dam,
het voornemen in het aanstaande seizoen
hier ter stede een concert te geven. De
heer Kolkmeyer is hier geen onbekende
meer. Bij de orgelbespeling in de Groote
kerk op Donderdag 15 Augustus is het
kunstminnend publiek in de gelegenheid
geweest met den kunstenaar kennis te
maken. Van bevoegde zijde wordt verze
kerd, dat het vioolspel van den heer
Kolkmeyer veel goeds oplevert. Een flink
ontwikkelde techniek en smaakvolle voor
dracht verschaften den beminnaren van.
fraai spel oogenblikken van wezenlijk
kunstgenot. Zijn eerste optreden in onze
St. Bavo heeft hem stellig den weg tot
waardeering hier ter stede gemakkelijk
gemaakt.
De dieven van de balen koffieboonen,
Trautig en van Roon alhier, zijn door een
opkooper te Amsterdam herkend als de
verkoopers van koperen voorwerpen die
gebleken zijn vóór eenigen tijd te zijn
gestolen uit de fabriek der Haarlemsche
Ijzergieterij.
Bij de godsdienstoefeningen der
Nederduitsch Gereformeerde Kerk (dolee-
rende) zal op Zondag 25 Augustus,
des voorm. te 10 ure en des nam. te 6 ure
in de Noorderkerk optreden de Heer D.
Bakker, beroepen predikant te Apeldoorn.
Woensdag 28 Augustus, avonds ten acht
ure, Ds. J. Langhout.
BURGERLIJKE STAND.
ONDERTROUWD.
21 Aug. A. W. J. Reeser cn E. A. v.
d. Steur.—C. D. v.Damme en M.H.Coeree
HH. Bonnen en J BaxN TNix en
J HArnoldJWallenburg en WLOtto.
P. Mooijmanen A. Otter.-A.v.Huizen
en T. C. Coule.G. J. Rubers en M. H.
Koning22 AugHvan Gelder en JGD
de Wilde.J. C.van Welsumeu A.v.Aken.
J. G. deJosselinde JongenH G.Jutting.
