Z R O Tiï I E K
Nieuwsberichten.
nomen stof in een geheel andere wordt
omgezet.
In de eerste plaats zien we bij al wat
leeft groei en vermenigvuldiging. Bij den
groei worden nit de omgeving groepen
van atomen opgenomen en daarbij in geheel
andere ontzaggelijk samengestelde omge
zet. Bij deze omzetting is veel arbeidskracht
noodig, een kracht die echter geenszins
verloren gaat.
Langen tijd heeft men gezocht naar een
eenvoudige of grondvorm waarin zich het
leven openbaart en eindelijk heeft men als
zoodanig algemeende cel, erkend. Waar le
ven gevonden wordt, vertoont het zich in de
cel nooit b.v. in den vorm van eene vloei
stof. De cel zelf is een klein klompje soms
met, soms zonder wand, en van een kern
voorzien.
Die cellen hebben allerlei gedaanten en
verschillende eigenschappen.
De eene heeft veel meer voedsel noodig
dan de andere. Dit hangt af van het ge
bruik dat er van gemaakt wordt. Zoo
hebben b.v. de spieren ontzaggelijk veel
meer noodig dan de beenderen, die slechts
een lijdelijke rol vervullen. De beenderen
hebben dan ook weinig cellen. Ze worden
wel vernieuwd, maar slechts zeer langzaam.
De samenstelling verandert naar gelang
van het gebruikde natuur is spaarzaam.
De vermenigvuldiging is zeer gemakke
lijk waar te nemen bij de bacteriën. Ze
groeien onder het mikroskroop tot ze zich
plotseling in twee stukken verdeelen. Hnn
voedsel nemen ze op uit de omringende
gelei waarin ze zijn geplaatst.
Behalve de groei onderscheidt men bij
levende voorwerpen ook actieve beweging.
Het lichaam verandert niet alleen van
vorm maar ook van plaats. Ook hiervoor
is arbeid noodig, want ook hierbij moet
weerstand overwonnen worden.
Ook valt hij levende voorwerpen ont
wikkeling van warmte op te merken. De
warmtegraad van het menschelijke lichaam
blijft onder alle hemelstreken dezelfde.
Bij ontwikkeling van warmte wordt
beweging veroorzaakt in de kleinste deel
tjes der omgeving. Ook hiertoe wordt dns
kracht vereischt.
Niet alleen warmte, ook electriciteit en
licht gaan vaak van levende voorwerpen
uit.
De kracht nu tot het voortbrengen van
al deze verschijnselen verbruikt, moet door
het voedsel worden hersteld.
Dit voedsel bestaat hoofdzakelijk uit
eiwit, sniker, vetten en zout, en wordt
met behulp van de zuurstof door de licha
men opgenomen.
Dit geschiedt hoofdzakelijk door de
ademhaling en Lavoisier meende, dat deze
gelijk te stellen was met de verbranding
van doode lichamen. Dit is evenwel niet
geheel juist. De kaars brandt niet dan
bij zeer hooge temperatuur. In het dier
lijk lichaam worden de vetten evengoed
verteerd, niettegenstaande hier de warmte
nooit hooger is dan 37° C. Er moet dus
bij de oxydatie in de cel een andere kracht
aanwezig zijn, die men evenwel nog niet
heeft knnnen ontdekken.
In de cel ontstaan nu verder door aan
houdende beweging, nit de samengestelde
eenvoudige verbindingen, en daardoor
wordt arbeidsvermogen vrij, waaruit de
kracht van het organisme moet verklaard
worden
Voeden zich de menseh en de dieren met
planten, de planten worden gevoed door
de zon.
In de plant wordt het zetmeel gevormd,
dat later dieren en menschen onderhoudt.
Hier wordt een zeer samengestelde ver
binding uit een zeer eenvoudige opge
bouwd. Dit geschiedt niet anders dan door
toevoeging van warmte. Uit de zon is
dus alle leven. Mocht deze warmtebron
ons eenmaal gaan begeven, zooals voor
ondersteld wordt, dan houdt alle leven op.
De levensverschijnselen zijn bewegings
verschijnselen, maar een beweging die nog
niet verklaard is. Alleen als het ooit ge
lukken mocht uit doode stof levende voort
te brengen, zou men misschien meer te
weten kunnen komen.
Maar tot heden komt „al wat leeft uit
het leven voort."
Er blijft dus tot nog toe onverklaar
baars genoeg over, het mystieke behoeft
daarbij niet te worden genegeerd, maar
moet bij het biologisch onderzoek geheel
ter zijde worden gelaten, en al is het dat
men nog niet ver gevorderd is, de laatste
50 jaren hebben het wetenschappelijk
onderzoek der levensverschijnselen buiten
gewoon vooruitgebracht.
Daar het onderwerp zeker wel bniten
den dagelijkschen gedachtenkring der mees
te toehoorders zich bewoog, was het niet
zeer gemakkelijk te behandelen. De spre
ker deed echter door het streng vermijden
van vreemde woorden en door een vrije
voordracht alles wat mogelijk was, om
ook oningewijden zijn denkbeelden te ver
duidelijken.
De laatste Raadszitting ving aan met
de mededeeling, dat de Heer Derx zijn
ontslag had genomen als lid van den Raad
en Commissaris van de Bank van Leening.
De Voorzitter herinnerde hoe de Heer
Derx nu bijna 25 jaar de belangen der
gemeente met ij ver, bekwaamheid en toe
wijding had behartigd, en wenschte hem
daarvoor openlijk een woord van hulde te
brengen, hetgeen bij den Raad algemeene
instemming vond.
Had dit afscheid ons eenigszins treurig
gestemd, het volgende stuk bracht bij
menigeen een glmlach op het gelaat.
De Ned. Herv. Gemeente te Edam
heeft een eeuw of drie geleden van de stad
Haarlem een groote geschilderde glasruit
ten geschenke ontvangen, voorstellend kei
zer Barbarassa, aan Haarlem het wapen
schenkende.
Bij den brand in 1602 werd dit glas
vernield en de stad Haarlem gaf daarop in
1607 een nieuw glas, voorstellende de
inneming van Damiate. Ook dit glas
evenwel heeft geleden en nu verzocht de
gemeente aan onze stad of ze het door
luchtig voorbeeld onzer vaderen niet zou
willen volgen door een bijdrage toe te staan
tot herstel van dit glas, dat destijds tot
eeuwige memorie van Haarlem's roem te
Edam is ingezet. B. en W. zullen de zaak
overwegen. Bij de begrooting is er zeker
niet op gerekend.
Ingekomen is een rapport met ontwerp
raadsbesluit van de Spoorwegcommissie,
welk stuk in een volgende vergadering
aan de orde zal worden gesteld. Boekge
schenken van den Heer Dr. Garrer over
Schonaens, en van Dr. Hoffmann getiteld
Beknopte geschiedenis van het Gymnasium
alhier, beiden uitgegeven bij gelegen
heid van het 500jarig feest van het Gym
nasium, werden door de gemeente in dank
aanvaard. Voor de uitgave van het laat
ste werk werd ook aan Curatoren dank
betuigd.
De Heer Sabelis schonk aan de gemeente
een giftbrief van den Prins van Oranje
aan den Baljuw van Kennemerland be
treffende het benoemen van leenmannen
3 Mei 1782.
De Heer Prins had naar aanleiding
van hetgeen B. en W. bij de begrooting
gezegd hadden, dat het misschien noodig
zou zijn naar nieuwe bronnen van inkom
sten om te zien, voorgesteld de commissie
van iinantiën uit te noodigen om te onder
zoeken in hoeverre een inkomstenbelasting
beter dan de bestaande verteringsbelas
ting, tot meerdere inkomsten zou leiden.
De Heer Prins herinnert hoe de ver
teringsbelasting voor 1890 aanzienlijk is
verhoogd. Die verhooging drukte alweder
op de schouders van hen, die door ver
schillende omstandigheden verplicht zijn
te verteren wat ze hebben in te komen,
terwijl andere, die het beter konden be
talen, daardoor niet worden getroffen. De
stedelijke belasting is een progressieve
belasting in omgekeerden zin. Zijn voor
stel is echter niet gunstig ontvangen bij
de commissie van finantiën. De Heer de
Kanter heeft gezegd, dat als de Commissie
dit noodig achtte zij zelve daartoe wel het
initiatief had genomen. De Heer Krol
heeft gevraagd om een ontwerp, maar zich
niet uitgelaten over de vraag of men een
inkomstenbelasting wil of niet. De Heer
Macaré voerde aan, dat een onderzoek naar
de waarde eener inkomstenbelasting bui
tengewoon omslachtig zou zijn, terwijl
het tooh eenvoudig genoeg is, daar men
Hoorn, Utrecht, Groningen en Veendam
deze belasting heeft ingevoerd en de voor
beelden dus voor de hand liggen.
De Heer Enschedé beweerde, dat de ver
hooging van het percentage de moeielijk-
heid voldoende oplost. Uit alles blijkt
echter dat de inkomstenbelasting zoo wei
nig sympathie vindt in dezen Raad, dat
hij liever zijn voorstel intrekt. Misschien
zal de verhoogde verteringsbelasting wel
aanleiding geven dat Spreker een volgend
jaar met zijn voorstel terugkomt. Nu trekt
hij het liever in.
Tal van verhuringen van gemeentegrond
worden daarop goedgekeurd.
Die van grond aan de Leidsche Vaart
worden aangehouden, omdat de Raad
wensohte uitgemaakt te zien in hoever
bij deze verhuringen nog het betalen van
verboekrecht wenschelijk was.
De Commissie van Finantiën wilde het
i afschaffen, de Heer Macaré achtte het on
geraden dit te doen zonder opzettelijk on
derzoek naar de gevolgen daarvan en
daarom werd aan B. en W. opgedragen
dit punt alsnog nader te overwegen en te
dienen van advies.
De Heer ten Houte de Lange had af
schrijving van pi. dir. belasting gevraagd,
daar hij van woonplaats veranderd was.
B. en W. meenden echter, dat zijn hoofd
verblijf steeds in Haarlem was gevestigd
geweest en stelde daarom voor dit verzoek
te wijzen van de hand. Na eenig debat
werd in den zin van B. en W. besloten.
Alleen de Heer 't Hooft was van meening
dat adressant recht op restitutie had.
Besloten werd voorts tot bestrating en
rioieering van een gedeelte der Verlengde
Oranjeboomslaan, en vastgesteld het tarief
van onderstand voor 1890. Benoemd wer
den in de Commissie voor het lager onder
wijs de Heeren J. Krol Kz., Mr. L. C. Kro
nenberg en F. G. N. Haitsma Muiier;
in de commissie voor het M. O. de
H. H. P. C. Kool, L. de Vlaming en Mr.
Ch. Enschedé;
tot regent van het Groote Gasthuis de
Heer Mr. A. W. Thöne;
tot regent van het Barbara Gasthuis de
Heer D. André de la Porte
tot lid van de Commissie van de scherm
en dansschool de Heer II. L. van Linden
van den Heuvell
tot lid van de Commissie voor het mu
ziekkorps, Mr. N. G. Cnoop Koopmans;
tot onderwijzeres aan de Burgerschool
Mej. J. M. Peereboom;
tot onderwijzer aan school B. de Heer
Daniel Koster
tot Curator aan het Gymnasium Mr.
Joh. Enschedé
tot lid van de Gascomissie de Heer
J. J. Sneltjes.
HAARLEM, 20 December 1889.
Het programma van den Nationalen
Zang wedstrijd van Mannenkoor, uitgeschre
ven door de Haarlemsche Liedertatel
„Zang en Vriendschap" ter gelegenheid
van haar zestig-jarig bestaan, is thans
verschenen. De wedstrijd zal plaats hebben
op Zaterdag en Zondag 18 en 20 Juli 1890.
Zaterdag avond 19 Juli heeft het con
cours plaats voor Vereenigingen die nog
geen Eersten Prijs behaald hebben. Voor
deze afdeeling zijn uitgeloofd een gouden
medaille met eene premie van f 150, een
zilveren medaille met eene premie van
75 en een zilveren medaille.
In de tweede afdeeling, op Zondagmiddag
van den 20sten Juli 1890, uitgeschreven
voor Vereenigingen, die reeds een Eersten
Prijs hebben behaald, zijn uitgeloofd een
gouden medaille, met eene premie van
f 200, een verguld zilveren medaille, met
eene premie van f 100 en een verguld
zilveren medaille, met eene premie van
50. Op Zondagavond den 20sten Julil890
heeft de wedstrijd plaats tusschen de Ver
eenigingen, die in de Eerste en Tweede
Afdeeling den Eersten Prijs behaalden,
waarvoor is uitgeloofd een zilveren lauwer
krans. Voor de derde Afdeeling, op Zon
dagavond den 208ten Juli 1890, den
wedstrijd van Uitnemendheid, heeft de
Liedertafel beschikbaar gesteld een gouden
medaille, met eene premie van f 500.
De wedstrijd in Prima-Vista Zang zal
aanvangen voor de Eerste Afdeeling op
Zondagmorgen ten 9 ure en zal vervolgens
worden voortgezet voor de Tweede en
Derde Afdeeling.
In elke Afdeeling voor den Prima-Vista
Zang zal worden uitgeloofdeen verguld
zilveren medaille, een zilveren medaille en
een bronzen medaille.
Aan elke prijswinnende Vereeniging
zal een Diploma worden uitgereikt.
De vereeniging Weldadigheid naar
Vermogen is Donderdag vergaderd geweest.
De Voorzitter bracht een woord van dank
aan Haarlems burgerij voor de ruimen
steun haar verleend, en aan de pers voor
de welwillendheid waarmede ze het pogen
der Vereeniging heeft bevorderd.
Er werd verslag uitgebracht over den
geldelijken toestand. Ontvangen werd
f 8250.07 en uitgegeven ƒ7884.57, en
het bestuur weder verkozen uit de aftre
dende leden. In plaats van een der aftre
dende leden, die bedankt had, werd be
noemd de Heer Mr. T. L. L. Prins. Na
eenige opmerkingen van de aanwezige
leden werd de vergadering gesloten.
Het is wel van belang eens kennis
te nemen van den verbazingwekkenden tact
van reclame maken, welke door sommige
firma's ontwikkeld wordt. Denken we hier
in de eerste plaats aan Holleway en de
verschillende zeep-reclames in het buiten
land, ook Nederlandsche firma's oeginnen
in dit opzicht publiciteit aan hare artikelen
te geven in een even goed gedachten, als
schoonen vorm. Wat van Houten uitwerkt
in Cacao doet in den laatsten tijd de firma
Ferwerda en Tieman in Wijnen te Am
sterdam, depóts Haarlem, GrooteHoutstraat
No 3, Amsterdam, Rotterdam, den Haag,
Utrecht, Arnhem en Nijmegen, in het ar
tikel wijn. Zoo werd dezer dagen algemeen
verspreid de fraaie Winterreclame," waar
in het publiek worden aangeboden zeven
verschillende proefmanden terwijl tevens
in deze reclame de aandacht wordt geves
tigd op de Dozijn-flesschen.
De Firma heeft met deze gelegenheid
nog verkrijgbaar gesteld prachtexemplaren
der Winter-reclame, welke tegen 50 cents
per exemplaar bij de depóts zijn aan te
vragen. De opbrengst van deze goed uit
gevoerde aanbeveling in roodlinnen ver
gulden stempelband, doorschoten met En-
gelsch vloeipapier, komt ten goede in Am
sterdam voor de helft aan het genootschap
Liefdadigheid naar vermogen voor de we
derhelft aan de algemeene armen en voor de
gemeenten waar depóts gevestigd zijn aan
de algemeene armen.
De firma brengt, zeer gepast, onder de
aandacht, niet te wensohen, dat op elke
Winterreolame eene bestelling van een
proefmand volgde; zij zou eenvoudig niet
in staat zij n de orders nit te voeren, doch
ook eene kleine bestelling zal haar aange
naam zijn.
De „Muzikale Vriendenkring", eene
vereeniging van jongelieden, die met suc
ces de instrumentale muziek beoefent, gaf
gisteren zijne tweede uitvoering op de
bovenzaal van de sociëteit „Vereeniging"
voor kunstlievende leden en genoodigden.
't Was er stampvoleen bewijs van krach
tige ontwikkeling. De kring telt ongeveer
twintig werkende leden en vormt reeds
een zeer aardig geheel. De muziek welke
er gemaakt wordt is van goed gehalte en
in hare uitvoering lang niet onverdien
stelijk. Het programma van gister avond
gaf veertien nummerB, ensemble werken
en solovoordrachten, welke zeer goe.d vol
deden. De nieuw benoemde leider van het
gezelschap, de Heer K. van Maas had veel
eer van zijn werk.
Bij de godsdienstoefeningen der
Nederduitsch Gereformeerde Kerk (dolee-
rende) zal op Zondag 22 December, des
voorm. te 10 ure en des nam. te 6 ure in
de Noorderkerk optreden Ds. J. Langhout.
Woensdag (Eerste Kerstdag) des voorm.
te 10 ure en des nam. te 6 ure, Ds. J.
Langhout.
Postkantoor Haarlem.
OPGAVE van brieven en verdere stukken,
geadresseerd aan onbekende personen
welke stukken door de Afzenders
kunnen worden opgevraagd.
Brieven,
Mevr. de Jong, Amsterdam.; Mej. A. v. Veisen, id.;,
A. Beszer, Geertruidenbcrg.; J. v. Wijke, s'Hage.;
W. Aernout, id.; J. Vlijmen, Maastricht.; L.
Damhof, Millingen.; C. Verweij, N.-Amstel.; C.
Boskam. Botterdam.; C. Visser, Schiedam M.
Heystek J. Klei,
Briefkaarten.
J. Muileman, Amsterdam.; Wed. M. Slumer, id.;
N. F. Franken id.; H. Buis, iel.; Ossendorp, id.;
Kerkman. idMej. Lifters-Wildenberg, Baarn.;
"W. Messer, Rotterdam.
Brieven, verzonden geweest naar het Buitenland.
Reutner, Berlijn.; Kout, Keulen J. Kessens, id,;
J. C. Benloer, Londen.; Janssen, Parijs.; B.esse
Serclaas, id.; M. Bobn, id.; L. Blanckenhagen, id.;
De Loge, Oranje, Paarl (Afrika).
VEEMARKT. 18 December.
Aangevoerd. Brijs.
10 Koeien f 180.— f 220.—
25 N. Kalveren 7.16.
20 Schapen 16.20.
10 Paarden. 30.250.
KAASMARKT, 18 December.
Aang. en verk. 66 stapels, uitmakende
7110 kazen, wegende 14682 kilogrammen.
Hoogste prijs per 50 kilogrammen f 30.50.
ORGELBESPELING
in de Groote- ot St. Bavokerk alhier op
Dinsdag 24 Dec. 1889, des namiddags van
12 uur door den Heer W. Ezekaian.
PROGRAMMA.
1. Preludium en FugaG. F. Iliindcl.
2. Gröser religigiöser Marsch.F Lui.
3. Sonate No. 1J. S. Bach.
a. Allegro moderato.
f). Adagio.
c. Allegro.
4OffertoireGuilmant.
5. Finale.
