HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 102
Elfde Jaargang.
144.
van WOENSDAG 25 December i889
Nieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
TELEPHOON NUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post ,40.
Afzonderlijke nommera 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsrnimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Zuidhollandsche Stoomtramweg-MaatschappijHaarlemLeiden. I Oct. 18S9.
Haarl., Hilleg. en Leiden 4.10f, 6.35, 8.25, 9.42*, 10.55,'sm., 12.20*, 1.36,3.*,4.23,
5.41*, 6.58, 8.16 'sav. Haarlem—Hillegom 9.37, 11.'sav.
■j- Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatseliappij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30 's avonds.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Oct, 1889. Naar Amsterdam: 6.50,
8.09*, 8,30. 8.58*, 9.25*, 10.20, 11.32f, 11.46*, 's morgens. 12.29*, 12.58, 2.31*, 3.35,
4.18*, 5.23, 6.17*, 7.13f 7.16, 7.54*, 9.23*, 9.31*, 9.52, 10.18*, 11.05* 's av.
Van Amsterdam: 6.20, 6.50*, 7.40f,7.48* 8.23', 8.50,9.17', 9.50*, 11.—11.57*.'smorg.l2 44*
1.—, 1.12*, 3.25*, 4.15, 4.29*, 5.—*, 5.33|, 7.30", 8.20, 9.8* 10.5*, 11.15 's av.
Naar Rotterdam: 7.17, 8.1-j-, 8.46', 9.25, 10.13','s morgens, 12,19*, 1.5*, 1.37, 3.49", 5.1,
5.55-j-, 7.53', 8.49, 10.28* 's avonds.
Van Rotterdam: 6.05, 7.55*, 10.17f, 10.38,11.32* 's morgens, 1.19*, 2.50*, 3.355.17, 6.03f,
7.2S, 8.15*, 8.50*, 9.56-j- 's avonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met -{• zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.48, 9.42, 'smorgens, 1.30, 4.56, 9.35 'sav.
Naar IJmuiden: 6.55, 9.5, 9.42, 's morgens, 1.1.30, 4.25, 4.56, 8.5, 9.35'sav.
Van IJmuiden: 7.55, 8.25, 9.43, 11.14 's morgens, 12.20, 1.37, 3.06, 3.45, 5.1, 5.46, 7.20,
9.22, 10.10's avonds.
Naar Zandvoort: 7.19, 8.11, 10.15, 'smorg., 1.39, 3.51, 5.23, 8.51 'savonds.
Van Zandvoort: 7.41, 8.35, 11 8,'smorgens. 3.12, 4.58,7.33, 9.27.
Tram-Omnibus-Maatsehappij. BloemendaalOverveenHaarlem. 7 Oct. 1889.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerland;8.*,18.20, 9.30,10.45,11.40,'s m.
12.15, 1.—*, 1.30, 2.10*, 3.—, 3.45, 4.15*, 4.40, 5.20, 6.-*, 6.35, 7.15, 8.—*,
8.40, 9.35, 10 'savonds,
Van Haarlem (Station). 8.43*,J9.16,10.10,11.24,'smorg., 12.16,1.21,1.33*, 2.10,2.45*,
3.45, 4.40, 4 52*, 5.21, 5.53, 6.40*, 7.15, 7.50, 8.46*, 9.29, 10.25, 10.30* 'sav.
De uren met een alleen op Zon- en Feestdagen
Telegraafkantoor. 1 Oct. 1889. Het kantoor is geopend op werkdagen van 's m. 8 tot 's ar;
10 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 84 's av. 6—9 u
Binnenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste 10 woordenvooi
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Oct. 1889. Openstelling van liet kantoor: Dag
van 8 's morg. tot 9)4 uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 3 uur.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbewijzen en de invordering van gelden
op kwitantiën alleen op werkdagenvan 9 uur 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank
van 's m. S tot 9 uur 's av.op Zondag van 8 tot 10 ure 's m. Voor de Postpakketten
alleen op werkdagenvan 's morgens 8 tot 9 )4 uur 's avonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen7.30,9.45 's morgens, 1,15,3.30,6.45, 8.30 's avonds.
Op Zon- en aigemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.30 'smorgens, 3.'savonds.
Lichting der hulpbrievenbussen Gedempte Oude Gracht, Groote Houtstraat, Zijlvest
Parklaan, Kaasplein: 6.45,10.'s morg., 2.30,6.8.30 's av. Florapark,Kampersingel,
LeidsebevaartSehootersingel6.30, 9.45 'smorgens, 2.15. 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.30 en 's av.1.15, binnenwijken 's m. 6.45 en 'sav. 1.30:
Lichting aan het Station: Richting Amsterdam 8.4,11.27's morg., 2.26,3.30*, 5.18', 7.08*'sav.
Richting Rotterdam 7.56,9.20 's morg., 1.4,51', 5.50,10.23"'s av.Richtingden Helder'
6.43. 9.37 'smorg.. 1.25*. 4.51. 9.30*'s avonds. De met worden Zondags niet gelicht
CORRESPONDENTIE.
J. P. v. d. B. Uw ingezonden stukje
tan niet geplaatst worden.
Tournée Simon.
Het publiek, dat 11. Vrijdagavond „la
ecule représention exceptionnelle van „Les
femmes nerveuses" bij woonde, heeft zich
niet te beklagen had. Het stuk is door de
Hollandsche bewerking bekend genoeg om
eene inhoudsopgave hier overbodig te doen
zijn. Nervensiteit is de kwaal van den
dag; iedereen lijdt eraan in meerdere of
mindere mate. De Italiaansche geleerde
Paul Mantegazza beeft zelfs eene onvang-
rijke studie geschreven, getiteld: „Onze
nerveuse eeuw." Geen wonder, dat het
Eransche blijspel deze kwaal des tijds op
de planken heeft gebraoht. Hoe ernstig
de kwaal ook zij, en hoe diep ingrijpend
in ons maatschappelijk leven, men wil
toch ook wel eens de zaak van eene andere
zijde bekijken, dan alleen van den ernstigen
kant.
Dit hebben de heeren Blum en Toohé
willen doen, toen zij hunne „femmes
nerveuses" voor bet voetlicht brachten.
En in eenige lnimige, geestige hekeling
-van deze kwaal van den dag zijn zij goed
geslaagd, te meer, daar zij het ernstig
gevaar, dat er in schnilt voor huiselijke
rust en huiselijken vrede niet geheel on
aangeroerd hebben gelaten. Wat eene
nerveuse vronw, maar vooral eene nerveuse
schoonmoeder al kwaads kan uitrichten,
werd ons op aardige wijze vertoond. Ma
dame Marie Kolb, eene oude bekende van
ons Haarlemech publiek, vervulde de rol
van de nerveuse modiste Sidonie. Zij was
daarin onverbeterlijk. Zij gaf juist wat
zij geven moest, niet te veel en niet te
weinig. Hetzelfde kunnen wij niet zeggen
van M. Wormser, die de zeer dankbare
rol van den confisenr „Snoré" Cbapelon
vervulde. Onzes inziens gaf hij te veel,
overdreef hij wat al te erg en werd daar
door minder waar. Wat minder karikatuur,
maar war meer mensch, zon deze Chapelon
ons beter dan na bevallen hebben. De
overige artisten verdienen voorts allen
lof. Madame Schmidt als de schoonmama
Elvire en M. Berthet als Chamoisel vol
deden ons bijzonder. Als voorstukje werd
het laatste gedeelle van Molières „Le dépit
amoureux" gege.ven. Vooral waren hierin
M. Berthet als Gros René en Mdle Schmidt
als Marinette zeer goed.
Door het geheel genomen is ons het
Pransche gezelschap uitstekend bevallen.
Wanneer het gerucht waarheid spreekt,
dat zij aanstaande jaar gedurende eenigen
tijd in onze Hoofdstad voorstellingen zullen
geven, dan wenschen wij van harte ze
nog eens in Haarlem te zien. Wij hopen
dat dan de Schouwburg beter bezet mog*
zijn dan Vrijdagavond het geval was.
Misschien werkte daartoe mede, dat „Oefe
ning in Wetenschappen" dien zelfden
avond een lezing gaf.
Verscheidenen zullen hebben moeten kie
zen of deelen. Mij spijt het niet naar den
Schouwburg gegaan te zijn.
Weten en Werken.
De heer P. H. Lamberts nit Amsterdam,
had aan de nitnoodiging om eene spreek
beurt te vervullen, gehoor gegeven, en
ziedaar ons Maandagavond onder het ge
hoor van een der Sprekers, die zoo vrien
delijk is ons telken jare een aangeDamen
avond te bezorgen.
Onnoodig de vermelding de verzuch
ting dat niet allen plaats kannen
vinden, m.a.w. wat elders regel is plaats
over is in W. en W. uitzondering.
Doch, al jammerende over te leege ot over
te volle zalen, verandert de toestand niet.
Dit pnnt kan dus voorloopig blij ven
rnsten.
Spreker gaf als inleiding het fraaie ge
dicht van Van Zeggelen „Levenswijsheid".
Wij vonden het schoon voordragen en
konden ons best vereenigen met de kalme
levensopvatting van den dichter, al
vonden wij dat Van Zeggelen's idealen
soms zoo heel slecht vereenig'oaar zijn met
den ernst van het leven, toch luisterden
wij met genoegen naar de schoone gedach
ten blootgelegd in een bevalligen vorm
en voorgedragenneen maarvoor
gedragen op eene wijze als de heer Lamberts
het kan.
Een klein voorgevoel hadden wij dat
Spreker ons weer iets zon voordragen in
zijn uitmuntend Geldersch. Het had ons
niet bedrogen Cremer's Overbetuwsche
novelleOp den Kniehorst, be
hoorlijk pasklaar gemaakt en doelmatig
ingekort, in overeenstemming met het uur
van tienen waarop altijd de bijeenkomst
is afgeloopen, hadden wij het genoegen te
hooren voordragen.
Waar de heer Lamberts de eenvoudige
Geldersch} dorpelingen aan het woord heeft,
hunne gevoelens laat blootleggen op eene
wijze zoo onbevangen, zoo echt natuurlijk,
daar blijkt zijn meesterschap. Waar de
hartstocht der gierigheid of de passie der
verkwisting zoo vol actie door hem wordt
voorgesteld, daar blijkt zijn goed inzicht
en als moeder Grada of nicht Pranske
U worden afgemaald in hare belanglooze
liefde en reinen eenvoud, dan voelt ge U
opgewekt om de lieve novelle van Cremer
ocg voor Uv iuy vcvIhib maai, door te
lezen, te meer, daar de eigenaardige
schrijfwijze, van het Overbetuwsche dialect
zooals Cremer het schreef, nu stellig beter
door ons begrepen zal worden.
Een ding is een beetje jammer en dat
was, dat er menschen zijn die overal om
lachen kunnen. Zolke mannen hebben wij
natnnrlijk in W. en W. ook en Maandag
avond was die eatagorie sterker vertegen
woordigd dan anders. Nu is 't geen zonde,
maar heel begrijpelijk, dat bij een lnimigen
inval of een geestig gezegde soms de lever
schudt, maar er is in „Op den Kniehorst"
van die pijn verwekkende ironie, van dat
schrille sarcasme, dat eer U in de ziel
grijpt dan een lach ontlokt en nn vond
ik zoo, dat Maandag avond de ernst van
de toehoorders niet gelijken tred hield met
de meesterlijk vertolkte, fijn geteekende
toestanden.
Als ik mij hieraan nn een weinigje heb
geërgerd, moet ik toch ook toestemmen,
dat het lachduiveltje enkele mannen van
W. en W. alléén geen parten speelt, o
neen, in zeer elegante kringen heb ik wel
eens zien lachen als een tooneelspeler, van
wien men zulke niet altijd hoort, een diep
gevoelde phrase of een ernstig woord was
in den mond gelegd. Het moet, dunkt me,
grievend zijn voor een artist, als hij moet
ervaren, dat zijne woorden zoo slecht be
grepen worden, het bewijst, dat er nog ie
veel menschen zijn voor wie zelfs het
eenvoudige eene mysterie blijft. Men kan
hen gerust gelijk stellen met moeder Grada
wier proetsende soeppotje het middelpunt
van al haar denken en doen is, en wier
„hew'k van zien léven al de wijsheid,
al de diepte verraadt, die hun beuzelend
mensehenhart houdt opgesloten.
Op Maandagavond 30 December treedt
de heer A. van der Voort als spreker op.
Na vele vrnchtelooze pogingen der
ingezetenen is het thans zeer waarschijnlijk,
dat Sloterdijk een halt of station ver
krijgt. De verdere ligging van het Centraal
station te Amsterdam, maakt het voor den
treinenloop minder ongerieflijk hier te
stoppen, terwijl het zich laat aanzien dat
wegens de ligging van Sloterdijk, ten op
zichte van Sloten, Osdorp en de polders
van het station veel gebruik zal worden
Aan de lijn Haarlem-Zand voort is
sedert 22 November een halt „Zandvnn**
dorp" ingesteld. De Holt. T.Tv Op. Mij.
Jcoio genoodzaakt tot instelling van dien
halt, heeft daar echter alleen een gebouwtje
geplaatst voor den dienstdoenden ambte
naar. Van gemeentewege zal nu evenwel
worden overgegaan om, naar ons wordt
gemeld, aldaar een flink stationsgebonw
te plaatsen.
In den Houtrakpolder nabij Houtrijk
en Polanen brandde den 24 Juli j.l. de
kapitale boerenhofstede van den heer d.G.
te Ginneken, bewoond door den landbouwer
B. V., tot den grond toe af. Zooals door
ons alstoen werd gemeld was de oorzaak
onbekend. Thans, bijna vijf maanden na
bovengenoemden datum is die oorzaak aan
het licht gekomen het twaalfjarig zoontje
van voornoemden V. heeft n.l. bekend de
brand moedwillig te hebben aangestoken,
omdat zijn onders hem geen toestemming
willen verleenen ter zee te gaaD.
De politie heeft zich de zaak aangetrok
ken de toestand der onders laat zioh
gevoelen.
HAARLEM, 24 December 1S89.
Op de beide Kerstdagen, den 25 en
26 December aanstaande, zullen de in het
Museum van Kunstnijverheid alhier ten
toongestelde bamboemeubelen, alsmede de
schoone verzameling gekleurde afbeeldingen
van decoratief schilderwerk nog te bezich
tigen zijn.
Op Zon- en feestdagen is de toegang
vrij.
In de Vereeniging Volksbelang trad
Zaterdag avond als spreker op de heer
R. A. van Sandick uit Deventer met het
onderwerpHet opium in Neêrlandsch
Indië. Na eene inleiding in verband met
den bekenden opium-roman van den majoor
Perelaer, werd medegedeeld, dat naar het
gevoelen van hen die op de hoogte der
zaken zijn, het opium moet uitgeroeid
worden. Niettegenstaande eohter opium de-
moraliseerend werkt op den inlander, lijdt
de werkkracht er niet onder, getuige de
waarheid, dat Chineezen en Javanen opinm
schuiven en veel werken en de Preanger
bevolking niet sohnift en weinig werkt. D»
Atjeher, die veel gebrnik maakt van opinm,
strijdt met bewonderenswaardigen moed.
Vervolgens werd de uitwerking van opium
geschetst als een toestand tnsschen slaap