ÏÏAARLEMSCH
PREDIKBEURTEN
Eerste Blad.
Wo. 18 Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86. Twaalfde Jaargang.
144.
van ZATERDAG 1 Maart 1890
op ZONDAG 2 Maart 1890.
Nieuwsberichten.
tïlSPHOONNÜMMES
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post ,40. Prys per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
ifzonderlijke nommers 3 centen per stok.meer 5 cents, groete letters naar plaatsrnimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Groote Kerk.
Voorm. 10 ure, Hoog. 9e Lijdenstekst.
Nam. 2 ure, Barbae. 10e Lijdenstekst,
's Avonds 6 ure, Smeding. 11e Lijdenstekst,
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 ure, Moetan. 9e Lijdenstekst.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 ure, Knottenbelt.
Woensdag 's av. 7 ure, Snetlilage.
12e Lijdenstekst.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 ure, Barbas.
Se en 9e Lijdenstekst.
Waalsche Kerk.
Voorm. 10 nre, Debry.
Christelijk Gereform. Gemeente.
(Ged. Oudegracht).
Voorm. 10 nre, 's Av. 5 ure, Mulder.
Woensdag 's av. 8 ure, Mulder.
Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 ure. Schotel.
Donderdag 's av. 71/2 ure, Schotel.
Lnthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, Mees.
Donderdag 's av. 8 ure, Mees.
Lgdensprediking.
Kerk der VereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 nre, P. Peenetra,
pred. te Nijmegen.
Remonstrantsche Kerk.
Voorm. 10 ure, Tideman.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 ure, Weiss.
Maandag 's av. 8 ure, Snethlage en Weiss.
Over de zending onder de Para-negers.
Chr. Bewaarschool. L. Heerenvest.
Maandag 's av. 8 ure, Moeton. Bijbellez.
Luk. 18 15 v.v.
Lokaal in de Oranjestraat.
Dinsdag 'sav. 8 ure, Smaan. Bijbellezing.
Lokaal der Jongelings-vereeniging.
Annastraat.
Donderdag'sav. 8u., Knottenbelt. Bgbellez.
Nederd. Herv. Kerk.
Bennebrook.
Voorm. 10 ure, O. Schrieke.
Pred. te Zand voort.
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, geen dienst,
's Avonds 6V2 nre, V. Boon.
Evang. Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, K. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 ure, Sepp.
Bloomendaal.
Voorm. 10 ure, J. D. van Arkel.
Nam. 21/2 nre> V. -J. van Arkel.
Pred. te Noordwgkerhout.
Heemstede.
Nam. 21/2 nre, J. Kuylman.
Hillegom.
Voorm. 10 nre, M. Buchli Fest.
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 10 ure, C. van Koetsveld C.Ez.
Nam. 2i/a nre, van Koetsveld C.Es.
Doop8bedien ing.
Sandpoort.
Voorm. 10 ure, J. van Koenen Martinet.
Veis en
Voorm. 10 ure, H. Waardenburg.
Doopsbediening.
's Av. 6V2 ore, H. Waardenburg.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, D. P. Brans
Theol. candidaat.
's Avonds 7 ure, E. Weiss
Predikant bij de Broedergemeente ij
te Haarlem.
Zendingsbidstond.
Bach-concert.
Dinsdag avond gaf de Haarlemsche Bach-
vereeniging haar vierde concert in dit
seizoen, met medewerking van het sym-
phonie orksst nit Utreobt, onder leiding
van den Heer C. Coenen en de H.H.
Joseph Cramer en Joh. Messchaert van
Amsterdam. De laatste verving den Heer
Rogmans, die in de noodzakelijkheid
was, Dinsdag morgen per draad te berich
ten, dat eene verkoudheid hem belette te
zingen. De bereidwilligheid van den Heer
Messchaert, die op de eerste aanvrage zich
terstond beschikbaar stelde en bet Bestuur
der Bachvereeniging daardoor uit groote
verlegenheid hielp, wordt door allen zeker
gewaardeerd. Het programma werd gewij
zigd. Als vocale nnmmers werden aange
geven Aria nit de Schepping van Haydn.
„Nun scheint in voller Pracht der Himmel"
en drie liederen van Schubert„Litaney",
„Der Zwerg" en „Gruppe ans dem Tar
tarus". „Der Zwerg" werd evenwel niet
gezongen, doch daarvoor gegeven An die
Leyer", van den zelfden componist.
Het orkest speelde belangrijke werken
n.l. de eerste symphonie in B. dur (Friih-
lings-symphonie") van Schumann (1810
1856), de Peestouverture van den als cel
list, orkestdirecteur en componist beroemd
geworden Dr. Julius Rietz (18121877)
en de ouverture „le Carneval" van den
ten onzent minder bekenden en minder be
grepen Franschen toondichter Hector Ber
lioz (1803 1869). De Heer Cramer had
als hoofdnommer het heerlijke vioolcon
cert van Max Bruch gekozen en droeg in
de tweede afdeeling vooreen Largo van
den Franschen vioolvirtuoos Jean Marie
Leclair (16371764), „Berceuse" van
Franz Neruda, die indertijd door Wilhel-
mine Neruda, zuster van den componist
op een Bachconcert werd voorgedragen en
„Moto perpetuo" (eeuwigdurende bewe
ging) van Fr. Ries.
De uitvoering van bovengenoemde groote
en kleinere werken gaf een schat van ge
not. Natuurlijk, met uitvoerende kunste
naars van den eersten rang kan dat wel
niet anders.
Het orkest van den Heer Coenen beviel
dezen keer bijzonder goed. De uitvoering
bleek met groote zorg te zijn voorbereid.
Over het geheel was er meer rust, dan
bij vorige concerten. Ook vielen er minder
onnauwkeurigheden, minder vlekjes op te
merken. De klank van het koper was in
de symphonie zeer mollig en afgerond. Het
Larghetto, waarin bij afwisseling kwartet
en koper op de voorgrond treden, werd
overheerlijk gespeeld. Hetdaaraan sluitende
Scherzo en niet minder het breed bewerkte
Finale muntten uit door duidelijkheid en
schoonen klank. In de ouverture van Rietz
waren het vooral de eerste violen, die de
aandacht trokken door den vollen toon en
de warme uitdrukking. Het werk zelf is
zeer begrijpelijk;zangrijkemelodieëneneene
volle ongezochte harmonische bewerking
maken het voor elk genietbaar. Dit laatste
kan moeielijk gezegd worden van Berlioz'
„Carneval". Hier volgen in groote ver
scheidenheid, geheel in overeenstem
mingmet de afwisseling, die het onderwerp,
dat aan het werk ten grondslag ligt, biedt
de grilligste motieven elkander op. De
zonderlingste klankeifecten en klankcombi
natiën treffen het oor. Deze mnziek doet
denken aan Wagner en Liszt, doch maakt
wellicht op den hoorder nog vreemder in-
drnk, omdat men Berlioz minder dan de
andere heeft leeren verstaan.
Bg de begeleiding van het vioolconcert
werden met het grootste genoegen de ver
richtingen van het orkest gevolgd. Met
eenheid werd er gewerktde onmisbare
voeling tusschen solist en orkest was aan
wezig, en zoo kwam er, dank zg de uit
stekende krachten in Coenen's orkest, een
geheel tot stand, dat bg alle hoorders de
heerlgkste indrukken moest achterlaten.
De heeren Cramer en Messchaert dwon
gen Dinsdagavond opnieuw bewondering
af voor hunne nooit volprezen kunst. Beide
deze Nederlandsche kunstenaars bezitten
heerlgke, kostelgke talenten. Beiden heb
ben hoedanigheden, die hun récht geven,
plaats te nemen in de eerste rgen onder
de artisten. Zg hebben gemeen, de hoogst
ernstige opvatting van knnst en deze open
baart zich steeds in beider edele, treffende
voordracht. De stemmiddelen, waarover
Messchaert beschikt, zgn niet overweldi
gend, de techniek en virtuositeit van Cra
mer niet verblindend, daarom zoeken bei
den hun kracht dikwgls meer in het een
voudige, dan in het grootsche, getuige
Messohaerts liederen en Cramers salonstuk
jes, maar met dat eenvoudige treffen
zg altgd het hoogste doel. Zg spreken
het gemoed van den hoorder aan en wek
ken er de zoetste, de weldadigste stemmin
gen.
Wanneer Cramer zgne prachtige viool
opneemt en de warme, onbesohrgfelgk
zielvolle tonen door de ruimte klinken,
of Messchaert in even gloedvolle klanken
zgn hart uitstort in het innig schoone
Duitsohe lied, dan buigt zich de hoovaar-
digste en fierste mensch, dan leent de
onverschilligste het oor, dan heeft ni emand
de macht, zich aan de wonderbare beko
ring, die zich van hem meester maakt te
onttrekken. Allen buigen dan het hoofd.
De kunst heerscht als machtige gebied
ster.
Zóó was het op het laatste Baohconcert.
Geboeid luisterde de breede schare van
toehoorders, nu en dan in plechtige stilte,
naar al het schoone, dat er te genieten
viel. Cramer had met de eerste twee dee-
len van het vioolconcert een machtig suc
ces, de voordracht van het Adagio kwam
het ideale nabg en mocht veilig beschouwd
worden als de hoogste uiting der muzikale
kunst. In zgn kleinere werkjes werd hg
zóó luide toegejuicht, dat hij een extra
nummer ten beste gaf n.l. een adagio
uit de suite van Bach.
Messchaert stal de harten met zgn Aria,
dat met groote soberheid gezongen werd
en niet minder met Schuberts „Litaney"
en „An die Mnsik", dat eveneens op aan
houdend verlangen door den zanger aan
zgn programma werd toegevoegd.
Het vierde Bach-concert, dat bg zgne
voorbereiding zooveel teleurstelling heeft
gebracht, mag uitnemend geslaagd heeten.
Zeer aangenaam is dat voor het Bestuur
der Bach-vereeniging in het algemeen, in
het bgzonder voor den gverigen en bereid-
willigen secretaris, den Heer E. A. Kru-
seman, die zooveel voor de vereeniging
doet. Zg, die wel eens belast zgn geweest
met de administratie en de correspondentie
van een bloeiende vereeniging, knnnen zioh
een denkbeeld vormen van de vele werk
zaamheden, welke op de schouder van den
Heer Rruseman rusten en van de tallooze
beslommeringen, welke zich daarbg voor
doen. Van af de oprichting der Bachver
eeniging vervulde de Heer Kruseman met
onverflauwden gver de betrekking van
secretaris penningmeester. Stellig spreken
wg naar aller hart, wanneer wg den ge-
achten man daarvoor een hartelgk woord
van dank toebrengen.
Wg vernemen van het Bestuur der
Bachvereeniging, dat de H.H. C. Coenen
en Joh. Messchaert onder de Eereleden zgn
opgenomen.
B.
De weder bgeengekomen Tweede Kamer
heeft Dinsdag een openbare zitting gehou
den. De nieuw gevormde afdeelingen hebben
tot Voorzitters gekozen de H.H. Tak van
Poortvliet, E. Cramers, Reekers en Sohim-
melpenninck, en tot onder-voorzitters de
H.H. W. Cremers, van der Kaay, Gleioh-
man, Schimmelpennick van der Oye en
van der Schriek.
De in Italië heerschende nona, de
ziekte die als een verergerde voortzetting
van de influenza wordt beschouw is thans
te Weenen verschenen. Een Ecgelsche
dame, in het Victoria Home afgestapt,
lijdt aan deze vreemde ziekte. Sedert een
week verkeert zg zonder ophouden in een
in een toestand vau lethargie.
Naar aanleiding der hooge winsten
die vele stads-melkopkoopers zich ten koste
der leveranciers veroorlooven, is te Sloter-
dgk eene vereeniging opgericht van vee
houders, waarin o. a. is bepaald de melk
niet dan tegen een vastgestelde som per
vat te leveren 40 der aanwezigen traden
als leden toe, doch naar het zich laat
aanzien, zullen zich spoedig een aantal
veehouders aanmelden.
De kosten der inundatie-en commu-
nicatiesluis in den ringdgk der Haarlem
mermeer ter gezamenlgke kosten der genie
en van den polder aan te leggen, worden
naar wg vernemen geraamd op een mini
mum van ƒ180.000.
Tot onderwgzer aan school No. 2
te Haarlemmermeer, is benoemd de heer S.
v. d. Meye te Zandvoort.
Door den heer Loman predikant te
Herwgnen, is bedankt voor het beroep
naar Chr. geref. gemeente te Hoofddorp.
HAARLEM, 28 Februari 1890.
-Het Hoofdbestuur van het Neder-
landsch Tooneelverbond, geheel onder den
indruk van de ramp, die Amsterdam en
geheel Nederland heeft getroffen, nu in
den ochtend van 20 Februari het vuur den
Stadsschouwburg vernielde, kwam tot het
besef, dat treuren natuurlgk, maar helpen
noodzakelgk is en wendde zich per cir
culaire tot de AfdeelingsbestHren en alle
weidenkenden in den lande. Aan dit
schrgven ontleenen wg het volgende:
Wat verloren ging aan archief, aan bi
bliotheek, aan decoratief, is onherstelbaar,
maar plotseling geleden geldelgk schade-
verlies aan kleedingstukken en benoodigd-
U