HAARLEISCH
INo. 21
Twaalfde Jaargang.
144.
van WOENSDAG 12 Maart 1890
N ieuwsbericMen.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 8(5.
telephoonnummer
telephon1sche verbinding
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf ,25.
franco p. post —,40.
tLfzonderljjke nommers 3 centen per stak
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentièn worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
het weduwenfonds. Uitvoerig werd gede
batteerd over een door den heer van Delden
en eenige andere leden voorgesteld, en door
den eersten voorsteller krachtig verdedigd
amendement, om aan wednwen en weezen
ambtenaren, gepensioneerd vóór 10
In de zitting van de Tweede Kamer van
Donderdag heeft de heer Virnly Verbrngge
verlof gevraagd en bekomen, om op een
nader te bepalen dag den Min. van Bui-
tenl. Zaken te interpelleeren over de deel
neming aan de Berlijnsche Konferentie
over de arbeidskwestie, en om te vragen,
of de diplomatie, dan wel speciale deskun
digen Nederland aldaar zullen vertegen- j
woordigen. Daarna werd het debat over
de pensioenwet voortgezet. Naar aanleiding
van eene vraag, den vorigen dag door den
beer Dij ('kineester geopperd, beeft de Reg. van handhaafde zijn standpunt in de
in art. 22 een aanvulling gebruikt, waar- stukken aangenomen. I)e voorstellers wij
door aan den veroordeelde, die voorwaar- bigden hun voorstel, in zooverre zij nn de
delijk in vrijheid is gesteld, gedurende den - - -
tijd, waarin hij zich in vrijheid bevindt,
Deo. 1888, pensioen te verleenen met
wijziging van het oorspronkelijk voorstel
tot slechts van het bedrag, waarop
zij recht zouden gehad hebben, indien die
ambtenaren ca 10 Dec. van het genoemde
jaar waren overleden. Ook de heer Farn-
combe Sanders pleitte krachtig voor dit
voorstel. De heer Rutgers van Rozenburg
was er zóó tegen, dat hij verklaarde tegen
het ontwerp te zullen stemmen, indien dit
am. werd aangenomen. De beer Clercx
vroeg het oordeel van den Min. De Min.
pensioen wordt gewaarborgd. De Min. van
Just, verdedigde deze aanvulling, op grond
van billijkheid, en art. 22 26 werden
daarna goedgekeurd. Door de Reg. werd
een nieuw art. voorgesteld, om den Raad
van toezicht te behouden, en, als ambte
naren dit verlangen, over de adviezen van
dien Raad het advies in te winnen van
den Raad van State, afdeeÜDg voor ge
schillen van bestnnr. De heer Roëll bleek
nn niet vergeefs zijn amendementen te
hebben voorgesteld, al waren ze dan ook
den vorigen dag verworpen. Wegens de
groote beteekenis dezer wijziging stelde de
Voorzitter voor, de beraadslaging aan te
houden tot dat het gewijzigd art. zal zijn
gedrukt, en daartoe werd besloten. Artt.
31, 32, 36 en 37 werden dientengevolge
mede aangehouden. Evenzoo art. 33, als
verband hondende met art. 27 der wet be
treffende het Weduwen pensioenfonds, tot
na dit art. Ook art. 38 en de eindstemming
werden aangehouden. Zoo kwam nn aan de
orde 't ontwerp tot regeling van het pensioen
van wednwen en weezen van burgel. amb
tenaren. Na goedkeuring van de 2 eerste artt.
werd aangenomen met 45 tegen 27 stem
men het am. van den heer v. Houten, om aan
de vrouw, tegen wie scheiding van tafel
en bed is uitgesproken, pensioen te waar
borgen na het overlijden haars echtgenoots.
Ook werd aangenomen met 59 stemmen een
am. van bet zelfde lid op art. 4, om het
weduwen pensioen te doen vervallen bij
het trouwen van eeo ambtenaar, niet op
zijn 65ste, maar op zijn zestigste jaar.
Daarna ging het debat aan over de kor-
tweede wetenschappelijke balans, van Prof.
van Pesch, als grondslag voor de bereke
ning aannamen de Staat zou dan niet
31/2, maar 4 millioen terug ontvangen. Het
am. werd aangenomen met 65 tegen 16 j
stemmen.
Voor eenigen tijd liepen geruchten
omtrent ergelijke mishandelingen, waaraan
verpleegden in het krankzinnigengesticht
te Pressburg zouden bloot staan, en omtrent
welke men een onderzoek heeft ingesteld.
Het resultaat is, dat men heeft bevonden
dat door de oppassers werkelijk stoksla
gen werden toegediend en wel zoo, dat
twaalf patiënten aan de gevolgen ervan
zijn overleden.
Men kan zeker keizer Wilhelm II
geen ijver ontzeggen, waar hij in het alge
meen belang iets onderneemt. Dit blijkt nit
de wijze waarop het voornemen tot het
houden van eene arbeidsconferentie tot
rijpheid kwam. Nanw heeft de keizer zioh
aan de zaak gewijd, of reeds verneemt
men dat nitnoodigingen tot deelneming zijn
verzonden aan negen stateD, Oostenrijk,
Italië, Frankrijk, Engeland, Nederland,
België, Zwitserland, Zweden en Noorwe
gen, als mede dat de opening der confe
rentie plaats heeft den 15 Maart onder
voorzitterschap van den nieuwen minister
van koophandel, den heer von Ber-
lepseh, en dat de beraaadslagingen zullen
plaats hebben in de Fransche taal. Het
programma omvat vragen omtrent het mijn
wezen, de regeling van Zondagsarbeid en
den kinderarbeid, den arbeid van jonge per
sonen, vrouwen en meisjes.
De Belgische regeering heeft de uit-
tingen voor het wednwen fonds. De nomina- „oodiging van Dnitschland tot bijwoning
tie door de Kamer opgemaakt voor de be- ,j van de conferentie over het arbeidersvraag-
noeming van een Raadsheer in den Hoo- 8tnk aangenomen, onder eenig voorbehond,
gen Raad, is deze: lste kandidaat Mr.
L. van Bemmelen2de kandidaat Mr. A.
A. Weve; 3de kandidaat Mr. W. van der
Kaay.
Bij het Vrijdag voortgezet debat heeft
de heer G. van Dedem een door hem voor
gesteld amendement gelijkheid van kor
ting voor ambtenaren vóór en na 1873
aangesteld nadat de Min. van Pin. het
bestreden had, ingetrokken, niettegenstaan
de hij het oneindig beter vond dan het
Regeeringsvoorstel. Het stelsel der Reg.
om onderscheid te maken tusschen die ka-
tegorieën is goedgekeurd, na aanneming
met 48 tegen 31 stemmen van een am.
van den heer Goeman Borgesins, om de
grenslijn te trekken bij het jaar 1868.
Vóór dien tijd aangestelden betalen maar
5 pet. De Min. van Fin. verklaarde zich
te beraden over het verleenen van zuster
in verband met de toestanden van den
arbeid in de onderscheidene landen.
De kolossale spoorweg over de Forth
is Dinsdag door den prins van Wales voor
het openbaar verkeer opengesteld. In der
tijd gaf Dr. Kapteijn in Weten en Wer
ken eene lezing omtrent dit stoute mees
terstuk van bouwkunst. In herinnering
wordt gebracht, dat de werkzaamheden
begonnen in 1882 en de gezamenlijke kos
ten tnsschen de zes en dertig en acht en
dertig millioen gulden zullen bedragen.
Haar hoogste punt boven den waterspie
gel bedraagt driehonderd en zestig voet.
Uit Konstantinopel wordt bericht
dat veertig a vijftig duizend muzelman
nen nit den Kankasns naar Turkije ver
huizen zullen, met toestemming van den
pensioen en aan ongehuwde deelhebbers in czaar, die reeds een generaal heeft beschik
baar gesteld om in deze de noodige beschik
kingen te doen plaats hebben.
In de dokken te Liverpool is een
werkstaking uitgebroken. Toen de om
streeks 1000 man, uit Chatham, Sheffield
en andere plaatsen aangeworven, van de
werkstaking hoorden, weigerden zij te ar
beiden. Zij trokken in optocht naar het
raadbuiB, waar de bnrgemeester hun me
dedeelde, dat hij aan hun toestand niets
kon veranderen.
De vorige week stond te Heerenveen
bij de aankomst van den sneltrein de wag
gon van de brievenpoeterij in volle vlam,
zoodat aan spoedig blusscben niet te den
ken viel. Tnsschen de beide wanden der
bovenbekleeding van den waggon steeg de
brand, zeer waarschijnlijk door de kachel
veroorzaakt, omhoog. De brandende post
wagen is achtergebleven. De brieven zijn
naar den bagagewagen overgebracht. De
schade aan den wagen is groot. De pakket
ten en brieven zijn echter gelukkig behou
den gebleven.
Te Aldeneyk, bij Maaseyck, aan de
rivier de Maas, die daar de grens tusschen
Nederland en België vormt, woonde naar
een Dnitsch blad vertelt, de Belgische
schipper Pieter Claessens, die wegens smok
kelen, door de Nederlandsche rechtbank
te Roermoed tot drie maanden gevangenis
straf en eene hooge geldboete was ver
oordeeld. Teneinde niet in aanraking te
komen met de Nederlandsche overheid
bleef hij steeds op Belgisch gebied, maar
oefende zijn vak, om personen over de
rivier te zetten, voortdnrend uit. De Ne
derlandsche politie, die den smokkelaar
gaarne bij de kladden zou nemen, hoorde
dit wel, maar Claessens was haar voortdu
rend te slim af.
Een veldwachter kreeg toen een idee;
hij verkleedde zich als bedelend muzikant
en trok met zijn harmonica naar Aldeneyck.
Daar speelde hij voor alle huizen een
deuntje, totdat hij voor het huis van Claes
sens kwam. Deze kwam naar buiten en gaf
een cent aan den bedelaar, die hem ver
zocht om hem over de Maas te willen
zetten, daar hij op Nederlandsch grondge
bied beter zaken hoopte te maken. De
smokkelaar voldeed aan dit verzoek en na
enkele minuten waren beiden aan de Ne
derlandsche grens; daar sprong de veld
wachter snel uit het sohnftje, pakte de
ketting er van beet en loste twee revol
verschoten, waarop twee zijner kameraads
toeschoten om Claessens te arresteeren.
Dit ging echter zoo gemakkelijk niet,
want de man sprong in 't water en 't
scheelde weinig of de harmonica-speler was
bijna verdronkeD, toen hij zijn prooi greep.
In zijne natte pak werd de smokkelaar
naar Roermond overgebracht. De vraag is
thans gerezen, of de veldwachter op Bel
gisch grondgebied mocht bedelen en of de
Belgische regeering genoegen zal nemen
met de op zoo eigenaardige wijze bewerk-
stellige arrestatie van een harer onderda
nen.
Er was kans dat Amsterdam reeds in
het a.8. winterseizoen een nieuwen schouw
burg zal bezitten. Door het bestuur van
Ilet Heilerlanclsch Tooneel was bij het be
stnnr der Panorama-Maatschappij ter spra
ke gebracht het plan om het gebonw,
waarin dat panorama is gevestigd, in de
Plantage, voor een schouwburg in te rich
ten.
Door den heer Gosschalk was een onder
zoek begonnen in hoeverre dit mogelijk is.
Ten behoeve van het fonds, dat het
hoofdbestuur van het Nederlandsch Too-
neeherbond wenscht te vormen voor de
benadeelden bij den schouwburgbrand in
de eerste plaats en ter voorziening in de
eerste behoeften, wanneer in vervolg van
tijd eene plotselinge gebenrtenis artisten
in hun bestaan mocht treffen, is van eene
firma te Amsterdam, die onbekend wenscht
te blijven, ontvangen de som van vijf dui
zend gulden.
Niet minder dan 52 personen zijn door
den schonwbnrgbrand benadeeld of buiten
betrekking.
Onder Alphen aan de Maas, hield
zich sedert eenigen tijd een kolossale
steenarend op, die onder dniven, kippen
enz. eene groote slachting maakte. Het
mocht een inwoner van Ooijen geluk
ken het dier aan te schieten en levend te
bemachtigen. De vlucht is 11/2 meterlang.
Van bet plan om het Panora ,ia-ge-
bouw te Amsterdam tot sohonwburg in te
richten is afgezien, vooral met het oog op
de ligging van het gebouw buiten liet cen
trum der stad.
Onder voorzitterschap van den bnrge
meester had ten stadhnize eene vergadering
plaats van eenige kunstlievende en vermo
gende Amstérdamsche burgers, ten einde
te rade te gaan op welke wijze dan de
hoofdstad van Nederland weder zal komen
in het bezit van een schouwbnrg, harer
waardig.
Daarop bleek ten dnidelijkste van de
offervaardigheid om niet den geheelen last
van een nieuwen schouwburg te leggen op
de schouders der gemeente. Er kan gere
kend worden op den steun van particulieren
als het gemeentebestuur op hen een beroep
mocht doen om hetzij op het Leidscheplein,
hetzij aan de Weteringschans een kunst
tempel te doen verrijzen.
Op 1 januari 1890 had Nederland
te beschikken, tot verdediging van kusten
en zeegaten, reeden en stroomen, over 22
gepantserde en 47 ongepantserde schepen.
Voor den algemeenen dienst waren beschik
baar 3 gepantserde en 15 ongepantserde
schepen.
Voor bijzondere diensten worden gebe
zigd 3 wacht- en koetsehepen, 15 instruc
tie- en exereitievaartuigen en 1 opnemings-
vaartnig.
De Indische militaire marine beschikte
over 27 vaartuigen.
Bg het opruimen der overblijfsels
van den Amsterdamschen schouwburg zijn
nog eenige documenten in min of meer
voldoenden toestand teruggevondenen men
hoopt op nog meer. Zeer tevreden is men
over den ijver betoond door de brand
weermannen, waardoor de ramp tot den
kleinst mogelijken omvang is beperkt ge
bleven en het ontbreekt het corps, even
min als de politie, aan bewijzen van er-
kentelgkheid.
Meer en meer blijkt, dat door de ar
tisten, leden van de Koninklijke Veree-
niging „Het Nederlandsch Tooneel" wer
kelijk aanzienlgke verliezen geleden zgn
bg den schouwburgbrand, en het Tooneel-
verbond, dat een fonds wil samenbrengen
om bet geleden verlies te herstellen en
tevens om in eventueele, latere gevallen
van dien aard hulp te kunnen bieden,
alleszins ondersteuning verdient, niettegen
staande van eene zgde, waarvan men dit
niet verwachtte, dit plan min of meer
wordt tegengewerkt.