na de opvoering onmiddelijk weer de doos
ingaat, zonden die ook geheel en al over
bodig zijn, althans voor dat stnk zelf.
Tooh zon eene algemeene opmerking
voor het vervolg kunnen dienen, het be
treft de groepeering en dan is hiermede
bedoeld die nit het eerste bedrijf. Aan de
kermishouders-groep ontbrak alle levendig
heid en beweging, geen der toeschouwers
was en aotie, het „nooit geziene schouwspel"
maakte volstrekt geen indruk; reden om
óók de figuranten te repeteeren en te oor-
rigeeren, zoolang tot zij los komen van
hun aangewezen plaats en men menechen
te zien krijgt. Op het tooneel moetalles
wat doen; wat niet spreekt, behoort te
spelen, zelfs de figurant.
Verder kan gezegd worden, dat er flink
gestudeerd bleek te zijn en „Cremer" haren
bekenden goeden naam als naar gewoonte
handhaafde.
Aan de goede gedaohte om het strijkor-
chest te doen medewerken een woord van
lofhet gaf afwisseling en muzikaal genot.
De uitgevoerde nummers werden van
harte toegejuicht en een, Loin du Bal, op
aanhoudend verlangen herhaald.
Er zijn onder de literaire gewrochten
der menschheid van die onsterfeiyke schep
pingen, die hoe oud zij ook zijn, nimmer
verouderen, die eenwig jeugdig en frisch
blijven en ons telkens en telkens weer
eene bronne zgn van levenskracht en le
vensmoed, eene waarachtige „fontaine de
jouvence."
Tot die uitverkoren klassieken mag men
met het volste recht „Nathan der Weise"
van Daitschlands grooten denker en hu
manist rekenen.
Lessings Nathan doet nog altijd by
iedereen de tederste snaren trillenis nog
altyd voor de menschheid eene schoone
incarnatie van beginselen van waarachtige
humaniteit en verdraagzaamheid. De op
voedende kracht van dit onsterfelijk werk
zal dan ook door iedereen erkend worden.
Blykbaar begrepen dit ook alzoo de ouders
van de vele aanwezige „spes patriae," die
hunne zonen en dochters Zaterdagavond
schouwburgwaarts hadden laten gaan. Ik
geloof, dat zij moeilijk eene betere ontspan
ning en geestelyke opbonwing voor die
jongedochters en jongelui hadden kunnen
vinden. Betere „morale en action" van wat
humaniteit en verdraagzaamheid is zou
men moeieiyk vinden. Men meene nu ech
ter niet, dat het onze bedoeling is te willen
zeggen, dat de jeugd alleen vertegenwoor
digd was, ook de onderen waren in vrij
grooten getale opgekomen, zoodat tot ons
genoegen, de schouwburg dan ook goed
bezet wasveel beter dan by de voorstel
ling van „El alcalde de Zalamea."
Wat van Possarts creatie te zeggen?
Ik moet eerlyk bekennen, dat mg deze
Nathan voorkomt op eene lgn te staan
met Rabbi Sichel in Freund Fritz. Als
antagonistische scheppingen kwamen mg
direct die van Possarts Mephisto en Richard
III voor den geest. Possart is natuurlgk
niet overal even groot, maar zgn meester
schap en talent, hoe hevig aangevochten
in den laatsten tgd, blijft mij ontwgfelbaar
in créaties als de bovengenoemde. Een
woord van oprechten, innigen dank dus
aan den kunstenaar, die de edelste snaren
in ons gemoed zoo krachtig heeft doen
trillendie het menschelgke in ons zoo
krachtig in ons beroerde. Emil Drach von
den wg zeer goed, hoewel onze verwachting
niet in alle opzichten vervuld werd. Frl.
Welly was eene lieve Recta, die we met
genoegen zagen. Frl. Weigel had onzes
inziens evenals Frl. v. Kannee, behalve
het Oostersch kostuum weinig van het
Oostersch karakter. Vooral treft dit Frl.
v. Kannee, die vooral in haar gang ons
telkens aan zoo'n Dnitsch of meer nog
Fransch „Zimmermadchen" deed denken.
Herr Rieseniss als Klosterbruder, Herr
Bonrdin als Patriarch en Herr Doinann
als Saladin verdienen een woord van lof.
De bgvalsbetnigingen van 't publiek wa
ren geestdriftvol.
Toen in het begin van dit jaar het
Gemeentebestuur de beschikking terug
verlangde over het terrein op het Klein
Heiligland, waar sedert jaren de Spgsko
kerg gevestigd was en welke gebouwen
bg de Commissie dezer inrichting sedert
tal van jaren in hunr waren, deed de vraag
zich op, waar terrein te vinden, om de
Spgskokerg te doen herrgzen. Door de
zorgen van ons Gemeentebestuur werd
eene gesohikte plaats gevonden en verkre
gen in de St. Jacobstraat en wel op zulke
voorwaarden, die de Commissie dankbaar
en voldaan deden zgn.
Ook de financieele kwestie betreffende
den bouw werd voor het grootste deel
door de in deze betoonde hartelgke en
werkdadige belangstelling van Haarlem's
ingezetenen opgelost en zoo is thans de
Inrichting gereed om haar liefdewerk voort
te zetten.
Het nieuwe gebouw is gelegen ten Oos
ten van de St. Jacobstraat en is onder
toezicht van den heer Jaes. Legh daarge-
steld door de Firma Wed. A. Regnders.
Het bevat het rnime kooklokaal met
stoomketel, fornnizen, kook- en vleesch-
ketel en het magazgn en verschaft ach
ter toegang tot het Nieuwelandje.
Naast aangelegen bevindt zich de be
stuurskamer, en daarachter bediendenka
mer en steenkolenbergplaats terwijl de
ruimte boven deze ingericht is tot eene
ruime en geriefelgke woning voor den
concierge. De toegang tot deze apparte
menten wordt verleend door een deur in
de St. Jacobstraat, doch staan in onmiddel-
lgke communicatie met de Spgskokerg.
Dat een en ander zal blgken aan de ge
stelde eischen te voldoen, is, de vele zor
gen aan de inrichting besteed in aanmerking
genomen, te verwachten, en zeker is het
de wensch van allen, dat de Commissie
óók in haar nieuwe lokaal, bij voortduring
zal kunnen rekenen op de herhaaldelgk
gebleken sympathie van Haarlems inge
zetenen.
Met veel genoegen woonden wg
Donderdagavond de tweede abonnements
voorstelling van het Nederlandsch Tooneel
bg. Al was het stuk niet zoo spikspel-
dernieuw modern, al was 't, zoo 't heet,
een beetje uit de oude doos, wg hebben,
dank zg 't uitstekend spel der artisten
van 't Ned. Tooneel, oogenblikken van
waarachtig kunstgenot gehad, 't Is werke-
lgk vreemd, hoe ons zoo'n stuk als „Essex"
van Heinrich Laube nog kan pakken. We
noemen 't in onze binnenkamer, bg het
lezen, van heeler harte „een goedige draak"
en toch boeit het ons, sleept het ons mede.
als we het goed zien vertoonen. Als wg
deze gemengde gevoelens gaan ontleden,
dan moeten we tot de erkentenis komen,
dat het publiek over 't algemeen nog al-
tijd meer genot heeft in zien en hooren,
dan in denken.
„Denken ist schwer," en daarom zal
men nooit zooveel algemeene waardeering
vinden voor stukken als die van Ibsen,
dan voor een stuk gedramatiseerde ge
schiedenis, als „Essex" is.
„Gedramatiseerde geschiedenis" is de
beste omschrgving, die ik voor dergelgke
stukken kan bedenken. Het karakter der
handelende personen iB ons bekend uit de
historie, van karakterontwikkeling in 't
stuk zelf hoeft dus geen sprake te zgn.
Als de personen, die in 't stuk voorko
men, maar niet in tegenspraak zgn met
hunne historische alter ego's, dan is men
tevreden. De historie, die men vroeger in
eene niet of slecht geïllustreerde uitgaaf
las, leest men nu in eene pracht-editie.
De illustratie, door het tooneel gegeven,
overtreft iedere andere en men geniet, als j
bg het bewonderen der gravures en aqua
rellen in een onzer moderne prachtwer
ken. Ziedaar voor een groot deel de
verklaring van het succes, maar ook van
de zwakte van stukken als „Essex."
Het spel der artisten, was over 't ge
meen uitstekend, hoewel sommigen, o. a.
den Heer MoriD, toonden op eenigzins
gespannen voet te staan met het rgmlooze
vers. Verzen zeggen is moeilgkik erken
het graag; maar ze zeggen als de heer
Morin Donderdagavond deed met een punt,
lange rust en ontelbare hm's op 't eind
van ieder vers is onuitstaanbaar. We ge-
looven bovendien ook niet, dat de rol van
Southampton bgzonder voor den Heer
Morin geschikt was. Uitnemend voldeed
ons de Heer v. Schoonhoven als Essex.
Bouwmeester zou die rol, dunkt ons, niet
beter hebben kunnen vertolken. Mevrouw
de Vries, die als koningin Elisabeth optrad,
toonde zich in alles de groote actrice, zooals
wg haar kennen en liefhebben. Bgzonder
verdienstelgk vonden wg het spel van
Mw. Holtrop, wat gechargeerd dat van
de H.H. v. Dommelen en Rooyaards. Me
dnnkt een hofmeester van Essex-house,
als de Heer v. Dommelen ons liet zien,
is totaal onmogelgk.
Op het Museum van Knnstng verheid
alhier is onlangs ontvangen en thans ten
toongesteld eene verzameling keramische
produkten uit de fabriek van Caldos de
Rainha te Lissabon, die op de Pargsche ten
toonstelling zoo zeer de aandacht trok. Deze
voorwerpen, kannen, vazen, schotels enz.,
munten vooral uit door bgzonder glansrgke
kleuren en door het glazuur. De schotels
zgn in het genre van de door Palissy ver
vaardigde, versierd met hagedissen, kreef-
II ten, slangen en andere dieren, die op de
natuur zgn afgevormd en maken eene bg
zonder fraaien decoratieven indruk.
Zondag avond had bg monde van
den president der schietclub „Willem III,"
den heer Jb. Droste, de uitreiking der
prgzen plaats, behaald in den door die
club en de sshietvereeniging „Vicit Vim
Virtus" van 14 September tot 26 October,
op de schietbanen der Sociëteit „de Phoe
nix" te Haarlem uitgeschreven schietwed-
strgd met flobertgeweer. De uitslag is als
volgt
Korpswedstrijd (14 deelnemers) (Voor
elke vereeniging deden 5 schutters 5 scho
ten. Telling 6 tot 1). Ie prijs Verg.
zilveren medaille „In 't cemtrnm" Abcoude
121 punten. 2e prys zilveren medaille
scherpsch. ver. „Zwolle" Zwolle 118 pun
ten. 3e prgs zilveren medaille Kon. Stud.
Schietv. Amsterdam 118 punten. 4e prgs
bronzen medaille „Willem III" Haarlem
117 punten.
Personeele wedstrgd (47 kaarten). 1
H. L. du Pon „Zwolle" 127 punten.
2 J. C. Klinkenberg „Nederls. Burger
wacht" Amsterdam, 123 punten. 3 M.
Meigatter Zwolle" 122 punten. 4 Klavers,
„Zwolle" 121 punten. 5 J. H. Hillerström
„Nederls. Burgerwacht" Amsterdam 121
punten. 6. F. Veerkamp „Nederls. Bur
gerwacht" Amsterdam 120 punten. 7 J.
D. L. Ocker „In 't centrum" Abcoude
120 punten. 8 A. Smits „Willem III"
Haarlem 119 punten.
Dagmedailles. 5 Octr. J. D. L. Ooker
Amsterdam 27 punten. 12 Octr. Boon-
zaager, Bodegraven 27 punten. 19 Octr.
J. H. Hessels Amsterdam 27 punten. 28
Octr. Holleman Breda 28 punten.
Voor de vrye baan waren beschikbaar
30 prgzen. De le prgs werd behaald door
A. van Oppen, particulier te Haarlem
met 29 punten de laatste prgs werd met
25 punten behaald.
Gaarne vestigen wg de aandacht
van onze lezers op de vier séanoes voor
kamermuziek, die de Heer Schlegel dezen
winter weder op de bovenzaal van de
sociëteit „Vereeniging" denkt te geven.
Evenals bg vorige gelegenheden hebben
ook nu de H. H. Cramer, Bosmans en
Hofmeester uit Amsterdam en de Heer
Joh. Steenman daarvoor hunne medewer
king toegezegd.
Zooals bekend is, behooren deze muziek
uitvoeringen tot de beste, welke hier ter
stede worden gegeven trouwens de namen
der medewerkende kunstenaars strekken
daartoe ten waarborg en maken eene ver
dere uitweiding over de muzikale betee-
kenis ervan dan ook overbodig. Den
beminnaars van degelgke klassieke muziek
worden de séances van den Heer Schlegel
ten zeerste aanbevolen.
Ter inteekening zgn bg verschillende
boekhandelaren o. a. bg de Erven Loosjes,
Ged. Oude Gracht, lgslen aanwezig, die
tevens de voorwaarden vermelden, waarop
men tot de séances toegang kan verkrggen.
Door de afdeeling „Haarlem" van
de Hollandsche Maatscbappg voor Land-
bouw zal ook gedurende dezen winter een
cursus worden gegeven in het hoefbeslag,
waartoe alleen leerlingen zullen worden
toegelateD, die voldoende lager onderwgs
hebben genoten. Gedurende den tgd dat
deze cnrsns bestaat, is reeds een 50-tal
bekwame hoefsmeden afgeleverd.
Bg het aanstaande schoolfeest der
Vereeniging „Door Vermaak tot Nut", te
geven op Zaterdag 6 December in den
Schouwburg alhier, zullen uitgenoodigd
worden 500 leerlingen der openbare scho
len, benevens de verpleegde kinderen in
de godsbuizen. Bovendien worden veertig
leerlingen der Volkszangschool van het
Haarlemsche Nutsdepartement, onderwg-
zer de heer J. W. Jenny Wegerman,
uitgenoodigd om de feestelgkheid met ge
zang op te luisteren.
Door de politie zgn de vorige week
4 winkeliers bekeurd ter zake het voor
handen hebben van eenige vaten boter,
margarine en surrogaat, welke namen daar
op echter niet waren aangeduid.
LI. Vrydag namiddag is een 39 jarig
timmerman van het dak van perceel no.
41 aan het Groot Heiligland gevallen,
door het breken van eenige panlatten,
waarbg hg zich aan de rechterheup heeft
bezeerd en in het aangezicht is verwond.
Maandag avond zgn door de politie
2 personen van 20 en 16 jaren oud aan
gehouden,die zich hadden schuldig gemaakt
aan diefstal van een zak met steenkolen
aan het kolenpark op het terrein van de
Hollandsohe IJzeren Spoorweg-maatschap-
py aan den Kruisweg alhier, ten nadeele
van die maatschappg.
Op de voordracht voor ontvanger
der gemeente Haarlemmerliede en Spaar,
wonde is als no. 1 geplaatst de heer L.
J. Vallentgoed te Houtryk en Polanen
sedert ruim een jaar waarnemend ontvan
ger.
Ds. A. de Vlieg, predikant bg de
Ch. Ger. Gemeente te Halfweg, heeft
voor het beroep naar Ierseke bedankt.
Naar men ons mededeelt, is aan
den Heer P. Noë, Mr. Timmerman alhier,
de levering opgedragen van de schoolmeu-
belen, benoodigd bg het onderwgs in de
handwerken, ten dienste van vgftien open
bare scholen der Gemeente's Gravenhage.
Door den Penningmeester der Ver
eeniging „Weldadigheid naar Vermogen"
is in dank ontvangen van N. N. eene
som van honderd gulden.
De jaarlgksche turfcollecte, heden
gehouden door het Armbestuur der Nederl.
Israël. Gemeente heeft opgebracht de som.
van ƒ462.255.
BURGERLIJKE STAND.
ONDERTROUWD.
17 Oct. H. T. Tal en F. Davidson. A. Da
vidson en M. Davidson. 22 Oct. J.M. War
ning en W. S. Halenbeek. L.van den Heuvel
en J. W. Verhagen. H. J. Veen en M. S.van
Gestel. A.van Beaumont en A. M.Ter Horst.
P. Houtman en A. S.van Sckaik. AGold
stein en M. Binger.
GETROUWD.
21 Oct. L. Speijer en F. Glazer. 22 Oct.
M. de Graaf en H. Scheelings. N. Kievit en
G. de Haan. J. G. van Dam en A. W. Jansen
Hendriks. 23 Oct. R. A. Mees en E. H. Then
Bergh.
GEBOORTEN.
15 Oct. W. Meier geb. van de Wetering z.
16 Oct. G. Boeree geb. Rustenburg d. H. A.
M. Hijmenaen geb. van der Zee z. E. M.F.
Kues geb. Rebel d. 17 Oct. J. Zijlstra geb..
Ketellapper z. T. Veen geb. van Beek d.
D. C. Roosen geb. van Geuns z. 18 Oct. G.
Zomerdijk geb. Willemse d. M. E. de Graaf
geb. Bijster z. E. Nijssen geb. Figee z. J.
de Graaf geb. Bouwman d. A. Duijff geb.
Heekelaar z. 19 Oct. M. Lensen geb. van
Luijken z. A. C. van Honschoten van Ge-
neegen z. G. M. Joost geb. Vrieze z.
(levenl.) A. J. Hofstee geb. vanBaarend.
20 Oct. T. van den Haak geb. W oud z. W.
de Jongh geb. Huisken z. C. E. Boeree geb.
Kranenburg z. E. van Roosenbeek geb.
Meijer d. N. Beugeling geb. Pels z. W.
C. Bek geb. Menage d. (levenl.) 21 Oct. A.
C. Boon geb. Lasschuit z. C.Vermeulen geb.
Mooij z. (levenl22 Oct. J. M. Blazer geb.
van Vlijmen z. 23 Oct. G. de Koning geb.
Hovius z.
OVERLEDEN.
15 Oct. A. Kuiper 83 j. Spaarnwouderstr.
16 Oct G. J. Neufcourt59j. Gr. Houtstr.
J. J. Rooijers 67 j. L Wijngnardstr. A. Rij
broek geb. van der Heijden 03 j. Rozenstr.
G. van Duijnen 57 j. Vogelkoopsteeg.M. C.
Hessels geb. Gieling 73 j. Ged. Raamgracht.
M. C. Clous geb. Looman 44 j. SckotersingeL
18 Oct. J. E. Kroon 7 md. d. Janswcg. J-
J. Huijboom 3 j. z. Korte Lakenstr. 19 Oct.
N. H. F. van der Wateren 19 m. z. Nassaulaan.
A. J. Dweelaard 5 m.z. Begijnhof.— 20 Oct.
A. S. M. Huijbens 20 j. Twijnderslaan. 21
Oct. E. Maarleveld 3 j. d. Rozenprieelstr.
E. G. Guiteneau 4 md. d. Zomervaart. M. C.
Smit geb. Appel 79 j. Kennemerplein. 22.
Oct. C. J. Zonneveld 22 md. d Kamperstr.
KAASMARKT 22 October.
Aang. en verk. 81 stapels, uitmakende
10463 kazen, wegende 20369 kilogrammen-
Hoogste prgs per 50 kilogram 28.50.
VEEMARKT, 22 October.
Aangevoerd. Prgs.
12 Koeien 175.— a 250.—
1 Pink 100.
3 Graskalveren j> 40.
17 N. Kalveren 9.k 14.
24 Schapen 20.a 25.
15 Paarden.
(Markt]van 27 October 1890.
Aardappelen. Aangev. 320, verk. 320 H.L.
L. pr. 1.50 H. pr. 3.75 p. H.L.
Appelen. Aangev. 190, verk. 125 H.L.
L. pr. 3.00 H, pr. 6.50 p. H.L.
Teren. Aangev. 180 verk. 110 p. H.L.
L. pr. f 3.00 H. pr. 5.00 p. mand.
Boter. Aangev. 224, verk. 224 K.G.
L. pr. f 1.40 H. pr. 1.50 p. K.G.
Biggen. Aangev. 160, verk. 120 stnks.
L. pr. f 8.00 H. pr. 19.00 p. stnk.
0R6ELBESPELIN6
in de Groote- of St. Bavokerk alhier, op
Donderdag 30 Oct. 1890, desnamiddags van
23 uur door den Heer W. EZERMAN.
PROGRAMMA.
1. Preludium en FugaJ. S. Bach.
2. AndanteVolckmar.
3Fantasie op „Ein feste Burg
ist unser GottCh. Finck.
4. Sonate No. 6Mendelssohn.
5. Finale.
