Nieuwsberichten.
als opsteller van een geschrift waarin die
denkbeelden verdedigd werden, reeds da
delijk bleek, wordende bij tegen het al
gemeen gevoelen in niet benoemd tot
opvolger van den naar de Leidsche hoo-
geschool geroepen hoogleeraar Valckenier,
waartoe hij, dank zij zijne drukbezochte
privaatcolegies te Franeker, met alle recht,
volkomen op zijne plaats zoude geweest
zijn.
1672, een jaar van jammer van Neder
land, dompelde het volk in diepe versla
genheid. Het volk zocht de oorzaken, waar
ze te vinden waren en als gevolg van de
omstandigheden kwamen in dat jaar te
Leeuwarden tweehonderd Friesche predi
kanten bijeen om te beraadslagen over den
staat van zakendeze kozen den ernstigen,
welbespraakten Becker tot hun woordvoer
der en op een samenkomst met de Staten
van Friesland beschuldigde hij dezen als
de oorzaak der heerschende gisting onder
't volk, op eene wijze die aller bewonde
ring afdwong.
Door de verheffing van Ernst Kasimir had
gelukkig eene omzetting van den volksgeest
plaats, doch toen het gevaar geweken was,
begon de vervolging tegen den rondbor-
stigen prediker opnieuw. Een beroep naar
Loenen aan de Vecht en daarna naar Weesp
stelde paal en perk aan deze, totdat hij in
1680 te Amsterdam optrad.
Toen in 1682 de verschijning van de
Komeet van Vega schrik en ontsteltenis
verspreidde en de goede Amsterdammers
van die dagen dientengevolge in zak en
asch zaten was het Backer, die, in lijnrech
ten strijd met zijne ambtsbroeders in deze
verschijning geen kwaad zag. Werd hem
dit reeds hoog aangerekend, nog erger werd
het toen hij in 1688 zijne Verklaring van
het boek Daniël het licht deed zien, doch
de grootste sensatie maakte zijn boek De
betooverde wereld, waarin hij met al de
kracht die in hem was te velde trok te
gen bijgeloof en onkunde. Een orkaan van
ongelegenheden barstte los over 't hoofd
van Becker. Pamfletten, waarvan hij een
paar beantwoordde, zagen het licht, de
openbare meening verketterde hem en, niet
door zijne onderteekening de waarde van
zijne geschriften willende vernietigen, werd
hij eerst voor zes weken gesohorst op last
der Synode van Noordholland en daarna
in 1692 vervallen verklaard van zijne be
diening. Ondanks zijne verklaring dat hij
wel de eer des duivels, doch nimmer Go-
des eer had aangerand bleef dit vonnis
van kracht.
Van verschillende zijden werd hem het
aanbod gedaan te Amsterdam een kerk
voor hem te doen bonwen en zich af te
scheidenzijne gehechtheid aan de Vader-
landsche kerk hield hem terug.
Het moet voor den ridderlijken strijder
voor waarheid en recht eene aangename
genoegdoening geweest zijn toen drie maan
den vóór zijn dood hij een bezoek ontving
van eene Dnitsche vrouw met hare beide
zonen, die door de uitgave van zijn zoo
genaamd heksenboek gered was van een
smadelijken dood, waartoe zij, tengevolge
van eene beschuldiging van hekserij, reeds
veroordeeld was. Na zijn overlijden, in
1698, liet de laster hem nog niet met
rust. Zijn zoon zag zich genoodzaakt in
het licht te geven eene beschrijving van
het ziek- en sterfbed van zijnen vader,
teneinde het gerucht te weerspreken, dat
Becker al zijne geschriften herroepen had.
Zijn werk is niet te vergeefs geweest
de vruchten zij n gelegen in eene meer re
delijke opvatting van al hetgene men in
dien tijd waarmerkte als bovennatuurlijk
en van hetgeen men toen meende te moe
ten toeschrijven aan den invloed des boo-
zen of zijne volgelingen.
Een niet zeer groot aantal leden met
hnnne dames woonde de overigens wel be
langrijke voordracht bij.
In eene vereenigde zitting van de
beide Kamers der Staten-Generaal heeft
Maandag H. M. de Koningin-weduwe de
gevorderde eeden als Regentes en als
Voogdes harer minderjarige dochter af
gelegd. De plechtigheid had plaats volgens
het vooraf vastgesteld programma. De
meeste leden en alle dignitarissen in groot
kostuum waren aanwezig. De meeste da- j
mes op de gerezerveerde tribunes waren
in rouwgewaad.
H. M. werd ontvangen door een daar
toe benoemde kommissie van 15 leden,
en verscheen, begeleid door den voorzit
ter dier kommissie, den heer Beelaerts van
Blokland. H. M. was in diepen ronw.
Nadat H. M. plaats genomen had naast
den troon, hield de voorzitter, de heer
Naamen van Eemnes, eene korte toespraak,
waarin hij het smartelijk verlies herin
nerde, geleden door het overlijden van den
diep betreurden Koning, en het land ge-
lnkwenschte, dat de overledene zoo kost
bare schatten nagelaten had in de bemin
de Koningin en de Koningin-Regentes,
aan wien de vorming en opvoeding der
jeugdige Vorstin zoo volkomen toever
trouwd is Daartoe door den Voorzitter
uitgenoodigd, legde H. M., terwijl de ge-
heele vergadering was opgestaan, eerst de
eed af als Regentes, en daarna dien als
Voogdes, telkens trouw zwerende aan de
Koningin met verandering dus inzoo-
ver van het Grondwettig formulier, dat
den eed aan den Koning deed zweren.
Nadat de Voorzitter den Goddelijken ze
gen over het vaderland, de Koningin
en de Regentes-Voogdes had ingeroepen,
verliet H. M. de vergaderzaal.
Des middags zijn de leden van den
Raad van Voogdij de H.H. Mr. W.
Baron van Goltstein, Jhr. Mr. Roëll,
Baron van Brienen van de Groote Lindt,
Jhr. Mr. van Reenen. Jhr. Mr. de Jonge,
de Roy van Zuidewijn, Mr. Kist en Mr.
Polis beëedigd.
De werkstaking van ons Parlement is
thans geëindigd. Men hoopt over Kerst
mis de Indische Begrooting en de onmis
bare Hoofdstukken der Staatsbegrooting
Nationale Schuld en Middelen te kun
nen vaststellen en wellicht kredietwetten
voor de andere Hoofdstukken.
Ticeede Kamer. Dinsdag is de Indische
Begrooting in behandeling genomen. De
heer Levyssohn Norman wees op het
hoogst ongunstig bndget met een te kort
van 23 miljoen. Hij was vaD oordeel, dat
naast zuinig beheer ook kloek staatsbeleid
noodig was. Hij achtte het wenschelyk
te leenen voor irrigatie en andere werken
niet akcidenteel, om de gaten te stoppen,
maar principieel, om den bloei en de
toekomst van Indië te verzekeren. Naas
ting van Spoorwegen door de Indische
Spoorwegmaatschappij aohtte hij zeer
noodigverlaging van het Buikertarief in
Banjoemaas en Bagelen evenzeer. Voorts
wees Spreker er op, dat deze Reg. niets
doet, om het belang der inboorlingen te
behartigen, o. a. bij de koffie-kultuur, daar
zij juist voor de bevolking gunstige be
palingen heeft ingetrokken. Beperking
van den Chineeschen invloed noemde hij
noodzakelijk, wil men de Javanen bescher
men, en dat is mogelijk door opheffing
der pachten. Wat Atjeh betreft, zonder
to willen aandringen op opheffing der
blokkade, wees Spreker er op, dat zij wei
nig baat. Hij verheugde zich er over, dat
het Flores-debat effekt soheen te hebben
gesorteerd, blijkens de jongste berichten
betreffende den terugkeer van onze troe
penmacht. De bedoeling zijner motie was
niet geweest den Goev. Generaal te ver
wijderen, dien hij een goed en rechtvaar
dig bestuurder noemde, voor wiens be
noeming de Regeering den dank van de
linkerzijde der Kamer verdient. Mocht er
nog eens iets komen van tin-exploitatie
op Flores, dan beval hij Staats-exploitatie
aan. Spreker verklaarde zich een tegen
stander van het subsidieeren van Moham-
medaansch godsdienstonderwijs, en verweet
den Heer Kenchenins, dat deze van over
tuiging veranderd was.
De heer van Vlij men konstateerde, dat het
voor de Kamerleden zoo hoogst moeielijk
is, zich uit officieele gegevens een helder
beeld te vormen van den Indieschen toe
stand. Hij acht de partikuliere gegevens
j nister, en volgens deze is de toestand
in Indië, speciaal op Java, allertreurigst.
Deze Spreker wenscht verbetering der
gedwongen kuituur, invoering der opium
regie, vernietiging van den Chineeschen,
invloed, reorganizatie van leger en vloot
vermindering van het aantal Europeesche
ambtenaren. Spreker wil zijne inzichten
betreffende Indië losmaken van zijn po
litiek standpunt in Nederland. De Heer
van Nunen was ook teleurgesteld door
de ontwijkende antwoorden der Regeering,
die geen plannen heeft, geen vraagstuk
zelfs tot begin van oplossing overlaat aan
de Indiesche autoriteiten.
De Voorzitter stelde voor, in overleg
met de Reg. de Kiestabel herziening van
de agenda af te voeren, en vóór het
reces schier uitsluitend de Indiesche en
Nederlandsche begrooting te behandelen, en
daartoe Zaterdags en Maandags zitting te
honden, en drie maal 's weeks ook 's
avonds te vergaderen. De heer Vermeu
len kon zich met dit voorstel niet ver
eenigen. Neemt men 5 dagen voor de In
diesche Begrooting, dan zouden slechts 6
dagen overblijven voor de Staatsbegroo
ting, dan zouden slechts 6 dagen overblij
ven voor de Staatsbegrooting, en menzou
de laatste hoofdstukken nog meer moeten
afraffelen dan vroeger. Bovendien is deze
begrooting de laatste vóór de verkiezin
gen, en is ernstige gedachtenwisseling
zeer gewenscht. Hij stelde voor, na afloop
der Indiesche Begrooting, enkel te behan
delen Hoofdst. I, VIIa en de Middelen
wet, benevens enkele urgente onderwer
pen. De heer Schimmelpenninck van Ny-
enhuis meende, dat, met wat zelfbeper
king, de begrooting nog wel behandeld
konde worden. De heer Rntgers van Ro
zenburg beaamde de wenschelijkheid van
het afdoen der begrootingen, mits dit mo
gelijk ware. Door Kredietwetten voor te
stellen zou men nog enkele dringende pun
ten kunnen bespreken o.a. het Congo-schan-
daal. Spreker verklaarde zich voor uit
stel der definitieve Begrootingen tot na
het reces. Dan zou er misschien ook
nog gelegenheid zijn, de kiestabelwijziging
te behandelen nog voor het reces. Werd
deze niet vóór het reces behandeld, dan
zal van uitstel afstel komen. Ook de heer de
Beaufort opperde bedenkingen tegen het
voorstel der Voorzitters. Over verschillen
de hoofdstukken der staatsbegrooting is
nog niet eens eindverslag uitgebraoht.
Verschillende Kommissiën hebben de
avonduren noodig: behandeling van Hoofd
stuk I is moeielijk, met het oog op de
wet op het inkomen der Kroon, die ge
wacht werdt. Spreker zou met de werk
zaamheden willen voortgaan, en stelt voor
te doen vervallen de avondzittingen. De
heer Heemskerk protesteerde tegen de be
wering van den Heer Rutgers, dat de
kiestabelwijziging kans liep begraven te
zullen worden, terwijl de Min. van Kol.
verzekerde, dat alleen 's lands belang
vorderde de Begrootingen te doen vooraf
gaan aan de steden wet. Met 71 tegen 20
stemmen werd besloten de kiestabel-wij
ziging van de agenda af te voeren. Voorts
werd met 69 tegen 22 stemmen aangeno
men het voorstel om terstond met de Staats
begrooting aan te vangen, en daartoe ook
Maandags en Zaterdags te vergaderen. Het
voorstel om 3 maal 's weeks 's avonds
zitting te houden, werd verworpen met
46 tegen 42 stemmen.
De behandeling der Indiesche begroo
ting werd voortgezet. De Heer Bool be
val bezuiniging en een leening ten laste
van den Staat voor buitengewone werken
aan. De heer Geertsema slnit zich daarbij
aan.
De winter is ingetreden, zoo schrijft
men ons, vroeger en strenger dan de laat
ste twaalf jaren ooit het geval is geweest
de wateren om Haarlem zijn alle voor de
scheepvaart gestremd, en op de meeste
bewegen zich reeds tal van schaatsenrij
ders. Vooral de Amsterdamsche en Haar
lemmervaarten die thans overal goed te
vertrouwen zijn, worden drnk bereden;
Woensdag en Donderdag was het te Hout
rijk en Polanen dan ook buitengewoon
levendig. De eerstgenoemde vaart is wat
het ijs betreft minder mooi, wijl talrijke
scheuren de oorzaak zijn dat menigeen vrij
onzacht nader met het ijs kennismaakt;
goed geveegde banen zonden die oneffen
heden op het ijs goed doen uitkomen, doch
als gewoonlijk zijn er veel mannen met
bezems, doch zeer weinig baanvegers.
De ijsclubs in de omstreken gaven reeds
hardrijderijen; vooral die teSloterdyk j.l.
Woensdag uitgeschreven was een werkelijke
wedstrijd, waarin rijders van naam optra
den. De eerste prijs f 50, werd behaald
door K. de Boer van Blokzijl, de 2e prijs
20 door A. v. den Berg van Benthuizen,
terwijl de le en 2e premiën ten deel vie
len aan H. de Vries te Groningen en A.
Diepeveen te Kampen.
De banen van de Sloterdijksche ijsolnb
waren zeer goed; jammer is 't evenwel
dat door de afbakening dezer banen zoo
weinig ruimte op de vaart overblijft voorde
passeerende rijders.
Te Houtrijk en Polanen werd heden een
ijsclnb opgericht.
HAARLEM, 12 December 1890.
Zooals reeds bij advertentie is ge
meld, geeft de Haarlemsche mannenzang
vereeniging „Crescendo" haar eerste concert
in dit seizoen op Vrijdag 19 Dec. a.s. in
de concertzaal der sociëteit Vereeniging.
„Crescendo" heeft zich voor dit concert de
medewerking verzekerd van twee solisten
van naam, n.l. mej. Piazza, le zangeres
aan de Nederl. Opera, die onlangs in eene
opera hier ter stede opgetreden zijnde, een
schitterend succes verwierf, en den heer
J. Mossel, le violoncellist aan het orchest
van den heer Kes, te Amsterdam, door
alle muziekliefhebbers gekend en geroemd.
De Zangvereeniging zal hoofdzakelijk voor
dragen de nummers, waarmede zij in dit
jaar in verschillende wedstrijden (te Scha-
gen, Dnsseldorf en Haarlem) is bekroond.
Het concert belooft dus veel goeds en zal
voorzeker nog velen aansporen toe te tre
den als kunstlievend lid (k f 3 'B jaars)
of als donateur (minimum f 10 's jaars),
Met ingang van 1 Januari e. k. is
benoemd tot klerk ter gemeente secretarie
P. Grilles alhier.
L.l. Woensdag avond omstreeks 6)£
ure heeft een begin van brand plaats ge
had in een der in aanbouw zijnde hui
zen tusschen de Leidsche en Oranjestraat,
ontstaan door het omvallen van een bran
dende petroleumlamp in een hoop krullen.
De brand werd gelukkig spoedig ontdekt
en is door het werkvolk gebluscht.
Bij de godsdienstoefeningen der
Nederduitsch Gereformeerde Kerk (dolee-
rende) zal op Zondag 14 December des
voorm. te 10 ure en des namiddags te 6
ure in de Noorderkerk optreden de Heer
R. Feitsma.
Woensdag 17 December des avonds ten
aoht uur Ds. J. Langhont.
„Weldadigheid naar Vermogen".
Bij het Bestuur der Vereeuiging hebben zich
de volgende personen voor werk aangemeld:
Een voor stalknecht.
Twee voor oppasser.
Een voor ziekenoppasser.
Een voor schrijver.
Erie voor kantoorlooper.
Een voor portier.
Een voor behanger.
Een voor schoenmaker.
Een voor metselaarsknecht
Een voor broodbakkersknecht.
Twee voor tuinmansknecht.
Een voor opzichter.
Vijf voor aardwerkers of los werkman.
Tien voor werkster of schoonmaakster.
Een voor burgerwaschvrouw.
Een voor hulpkookster.
Drie voor burgernaaister.
Drie voor breister.
Twee voor mangelwerk.
Een voor strijkster.
Particulieren en werkgevers, die van bovenstaande;-
aanbiedingen gebruik wenschen te maken, wordeir.
beleefd verzocht hunne aanvragen schriftelijk tot.
het Bestuur te richten (bu9 Doelen of Stadhuis.
BURGERLIJKE STAND
ONDERTROUWD.
10 Dec. T. Keijzer en J. Eindhoven. C. de
de Graaft en J. Üitmar. W. S.den Drijver en
M. Kuiper.
GETROUWD.
10 Dec. C. J. Korremans en A. M. Nieuwen-
huizen. D. Smits en A. Huijsmans. 11 Dec.
J. A. Verhagen en A. H. Jongkind.
GEBOORTEN.
3 Dec. A. P. Geels geb. de Swart z. 4 Deo
G. Buurman geb. Duits z. C. van Nes geb
Herms z. A. S. C. van Lenncp geb. Kreije z
C. Steetskamp geb. van der vlietd. 5
Dec. M. G. van Huizen geb. Ditmard. C.M.
Holtus geb. Kuning z. E. Andréa geb. van,
Dantzig d. J. Blommaert geb. Bouman d.
6 Dec. J. MSnoek geb. Homburg d. H. de
Weeger geb. van der Hain d. J. M. Janse
geb. Vos z. 7 Dee. W. C. U ilenbroek geb
Weesman d. en z. C. Stammes geb. Fokken^
d. J. van Dijk geb. Eopma d. A. Bach
n ann geb. van Leeuwen d. 8 Dec. M. van
Dam geb. van Hooff d. J. W. M. van Steen
geb. de Graaf z. en d. W. Micsijerus geb..
Kruijer d. E. Martin geb. Kuijper z. Q.
Scboltz geb. van Abshoven z. (levenl.) G.
Rosenbart geb. van Opzeeland z. J. van der
Heide geb. Schippers d. 9 Dcc. H. II. Schip
per geb. W ielart d. C. P. Dekking geb. van
der Waarden d. (levenl.) H. Rushackgeb.
van Tolburg z. J 0 Dcc. J. Groenendaal geb.
Serné d. K. K. Plevier geb. Asma d. M.
L. Roose geb Martin z. 11 Dec. A. Rijbroek,
geb. Vos z.
OVERLEDEN.
3 Dec. M. van den Nouwland 7 md. d. K.Ba-
gijnestr. C. van der Bijl 79 j. van Marumstr.
J. Heins 10 m. z L. Margarethastr. 5 Dec-
A. A. Langeveld 14 j. d. L. Vlamingstr. K.
Neelis 50 j. Spaarne. G. B. Hiinseler 4 m. d.
Witte Heerensteeg. P. J. Hersman 18 m. z.
Oudeweg 6 Dec. W. Vooges geb. Smit 71 j.
L. Boogaards!,r. H. Deijs geb. Suijk45j.
Gasthuisvest.— J. C.van Os geb.Ganfeijn 79 j.
Kruisweg H. A. van Dijk 40 j. Parklaan.
7 Dec. N. P Koster geb. Schoof 70 j. Hagestr.
W. van Dantzig 64 j. Jacobijnenstr. J. E.
Geijsen 68 j. Oude Groenmarkt. J. C. Roe-
bers 9 m. z. Wijde Appelaarsteeg. 8 Dec. H.
L. Eiddelaar geb.Winterstijn 75 j. Barrevoete-
straat. 9 Dec. N. Drayereeb.Wijnbergh79j.
Gr. Houtstr. W. II. van den Berg 5 m. z. de
Haasstr. 10 Dee. S. Vlessing geb. Hangjas
68 j. L. Ileerenvest.
ORGELBESPELING
in de Groote- ot St. Bavokcrk alhier op
Dinsdag 16 December 1890, des namiddags
van 1—2 uur door den Heer W. EZERMAN.
PROGRAMMA.
1Fuga oq den naam Bach.Schumanu.
2. Sonate No. 2J. S. Bach.
a. Vivace.
bLargo.
c. Allegro.
3. Andante en VariatiënA. ilessc.
4. Lieder ohne WovtcMendelssohn.
5Finale
