HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No 14
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Dertiende Jaargang.
144.
met AMSTERDAM.
van WOENSDAG 18 Februari 1891
Nieuwsberichten.
S'ELEPHOONNUMMER
TELEPHONISCH.E VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandsnT 125.
franco p. post ,40. Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen per stak. meer 5 cents, groete letters naar plaatsreimte.
VERSCHIJNT t
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentie», wordm aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Zuidhollandsche Stoomtramweg-MaatschappijHaarlem—Leiden. 15 Oct. 1890.
Haarl -Hilleg.—Leiden 4.101,; 6.15®, 8.25, 9.38*, 10.56,'am., 12.20*, 1.35, 2.55*, 4.20,
5.30*, 6.57, 8.15* 'sav. Haarlem—Hillegom 9.39, 11.— 'sav.
Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatscliappij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30's avonds.
Uit den Hout 7.50 'smorgens tot 10.50 'savonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 15 Oct. 1890.— Naar Amsterdam6.35, 8.04*.
8 22 9—, 9 28*,10.15,11.17+,'sm. 12.29*, 12.58, 2.18% 4.19', 4.40* 5.23, 6.17*, 6.42,
7!—+, 8.23% 9.2!*, 9.34*. 10.2, 10 3t* 's av.
Trein 4.40 stopt te Halfweg.
Van Amsterdam: 6.8, 6.45* 7.45+, 8.20% 8.48, 9.17% 9.50%9.55*, 11.3,11.57*.'sm. 12 55+
1.14% 3.20% 4.29*, 5.—*, 5.50+, 7.30% 8.20, 9.18* 10.5% 11.30'sav.
Treinen 1.14 en 4.29 stoppen te Halfweg en Stoterdijk.
Naar Rotterdam: 7.12, 8.6+, 8.43% 9.22, 10.13','s morgens, 12,19*, 1.16% 1.41, 3.44% 5.1,
6.11+, 7.53*. 8.51 10.28* 'savonds.
Van Rotterdam: 6.—,7.55% 10.7+, 10.38,11.32*, 'smorg., 1.2% 2.53% 3.35, 4.52, 5.50+, 6.56*
7.28, 8.18*, 9.24* 'savonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De met
zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.40, 9.42, 's morgens, 1.30, 4.57, 9.45 'sav.
Naar IJmuiden: 6.47, 9.5, 9.42, 'smorgens, 1.—, 1.30, 4.25, 4.57, 8.5, 9.45 'sav.
Van IJmuiden: 7.49, 8.25, 11.16 's morgens, 12.20, 3.7, 3.45, 5.45, 7.20, 9.28,'10.20'sav.
Naar Zandvoort: 7.—, 8.10, 10.24, 'smorg., 1.39, 3.51, 5.25, 8.53 'savonds.
Van Zandvoort: 7.34, 8.35, 11.8, 'smorgens, 3,11, 4.16, 7.31, 9.35, 'savonds.
Weten en Werken.
Hadden wij de vorige week onze ken
nismaking met Lodewjk XIV aangeknoopt
of vernieuwd voor zoover het betreft zijne
regeeringsdaden, dezen avond, werden wj
door den Heer Mees ingeleid in het meer
intieme leven van den zonnekoning en
wel door de voordracht van Francois Cop-
pée's drama, getiteld Madame de Main-
tenon.
Eene korte inleiding bracht in herin
nering, hoe de eeuw van Lodewjk XIV
dichters, schrijvers en denkers voortbracht,
die Frankrjk tot eer waren, doch hoe
niettegenstaande dit de zedeloosheid in
Frankrjk hand over hand toenam, zoo
zelfs, dat de koning in deze het voorbeeld
gaf en dan denken we aan het beruchte
drietalMontespan, Lavalière en de Main-
tenon, welke laatste, ondanks hare tekort
komingen, de heldin kon worden van
Coppée's drama.
Uit een korte levensschets vernamen
wj dat deze dame Frangoise d' Aubigné
heette en, waarschjnljk om te ontkomen
aan de tiranny van hare tante, op jeugdi
gen leeft jd huwde met den dichter Scaron,
een man evenzeer uitmuntend in zjne
knnst, als misdeeld door de natuur wat
zjn uiterljk schoon betrof. Zoolang de
echtgenoot leefde, wjdde Frangoise hem
al hare zorgen en na zjn dood werd zj
de opvoedster van de natuurljke kinde
ren des konings, waardoor zj met zjne
allerchri6teljkste majesteit in aanraking
kwam en den invloed op hem verkreeg
dien zj immer behield.
In het voorspel van het stuk zien wj
Frangoise atscheid nemen van den jongen
Antoine Méran een protestantsch edelman,
zj zelf was ook van protestantschen ori
gine den man harer eerste liefde, doch
die hrankrjk verlaat tengevolge van de
herroeping van het edict van Nantes. Zij
blijft haren echtgenoot getrouw, doch om
trent de toekomst weet zj den moed in
den vluchteling levendig te bijven. De
tjd vliegt voort; de omstandigheden voe
ren haar tot aan den troon ondanks haren
onverzoenljken v jand, den minister Lou-
vois, die geen middelen ontziet om haar
hij den koning in een verkeerd daglicht
te plaatsen.
In Amerika was inmiddels Antoine de
Mèran overleden, zijn broeder Samuel
brengt de laatste groeten aan deMainte-
non over, jniet terwijl zj zich onledig
hield hare nicht Henriette d' Aubnsson
tot het katholicisme over te halen, wat
haar niet gelukt, dan nadat hare overgang
als voorwaarde gesteld was tot de invrij
heidstelling van den ouden d'Aubusson,
die ter dood veroordeeld was wegens het
houden van vergadering van en met pro
testanten trots 's konings verbod en waar
de vraagRebel of zwerveling, aanleiding
geeft tot dichterljk schoone ontboezemin
gen.
Doch nic de terugkomst van en de ont
moeting met Samnel de Méran heeft de
listige Louvois wapenen gesmeed, tot de
Maintenons ondergang. Zjn doel bereikte
b j niet, doch was de oorzaak dat de ede
le de Méran, de verloofde van Henriette de
d' AnbussoD, het hoofd verloor op het
schavot. Treffend schoon schildert Coppée
den tweestr jd van de Maintenon, die zich
geplaatst ziet voor de keuze tusschen hare
positie als koninkljke gebiedster en toe
komstige koningin of de toestemming) tot
het onderteekenen van de Mérans terecht
stelling, welke keus haar door de edel
moedigheid des laatsten werd gemakkei jk
De beruchte de Maintenon dezen naam
ontving zj naar een door haar gekocht
landgoed hebben wj thjms in een
eenigszins ander licht gezien, dan wel
vroeger. Wj leerden er uit, dat de mensch
ondanks het vele onvolmaakte, ja zelfs het
verkeerde, dat hem aankleeft, toch nog
aanrakingspunten heeft met het hoogere,
dat hem aan zjne bestemming in min
dere of meerdere mate doet beantwoor
den. Dat de Spreker met de meeste be
langstelling in zjne .heldere voordracht
werd gevolgd, onnoodig het te verzekeren.
Na de ernstige voordracht volgde een stort
vloed van kleinere, deels komische, deels
humoristische stukjes, waarmee de avond
gesloten werd. Uit die verzameling van
frissehen humor, dien wj zoo gaarne van
den Spreker hooren, noemen we, Lauril-
lard's Op de brng en Het middel tegen
kiespjn alsmede het schoone Sancta sanc-
tissimus van Beets.
Den volgenden Maandag treedt de Heer
P. H. van der Ley als spreker op.
Tram-Omnlbus-Maatschapplj. Bloemendaal—Overveen—Haarlem. 15 October 1890.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerlandj7.50*, 8.20, 9.30,10.40,11.40*,'sm.
12.15, 1.-*, 1.30, 2.20, 3.—, 3.30* 4.—, 5.—, 6.20, 7.15, 8.—, 8.45, 9.50,
10.'sav.
Van Haarlem (Station). 8.40*, 9.24, 10.10, 11.29, 's morg., 12.16*, 1.26,1.37*, 2.12,3.—,
3.40, 4.15*, 4.40, 6.9, 6.57, 7.50, 8.48, 9.39, 10.31, 10.31* 'sav.
De uren met een alleen op Zon- en Feestdagen
Telegraafkantoor. 15 Oct. 1890. Het kantoor is geopend op werkdagen van's m. 8 tot 'sav.
10 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 84 's av. 69 u
Binnen! Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste 10 woordenvoor
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Dienstregeling van het Postkantoor. 15 Oct. 1890. Openstelling van het kantoor: Dag
van 8 's morg. tot 9M uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 3 uur.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbewijzen en de invordering van gelden
op kwitantiën alleen op werkdagenvan 9 uur 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank
van 'sm. 9 tot 9 uur 'sav., op Zondag van 9 tot 10 ure'3 m. Voor de Postpakketten
alleen op werkdagen, van 'smorgens 8 tot 9% uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 7.30,9.45 's morgens, 1.3.—, 7.—, 8.45 's avonds.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.30 'smorgens, 3.'savonds.
Lichting der hulpbrievenbussenGedempte Oude Gracht, Groote Houtstraat, Zijlvest
Parklaan, Kaasplein: 6.45,10.— 's morg., 2.—, 5.45, 8.30 's av. Florapark,Kampersingel,
LeidscbevaartSchootersingel6.30, 9.45 'smorgens, 1.45, 5.30, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.30 en 's av.12.45, binnenwijken 's m. 6.45 en'sav. 1.
Lichting aan het Station: Richting Amsterdam 7.59, 11.12's morg.,2.7, 3.33*, 5.18*, 6.12*,
6 55*'sav. Richting Rotterdam 7.59, 9.17 'smorg., 1.11, 4.52% 6.6,7.48*, 10.23* 'sav.
Richting den Helder, 6.35, 9.37 's morg., 1.25% 4.52* 9.40* 'savonds. De met «worden
Zondags niet gelicht
In verband met het stichten van den
nieuwen Schouwburg, die te Amsterdam
zou opgericht worden door den heer Lonis
Bouwmeester, wordt medegedeeld dat deze
en mevrouw Frenkel-Bouwmeester, waar-
schjnljk bj het Nederlandsch Tooneel
bullen btjven. Met reden verheugt men
zich ingeval dit gerucht waarheid spreekt.
Waartoe, vraagt men, versnippering der
krachten, die een gevolg zonde zjn van
het Bouwmeester-schouwburgplan, terwjl
nog de vraag bljft bestaan waar en op
welke voorwaarden de artisten te vinden
om de noodige employ en te bezetten.
Men hoort tegenwoordig nog al eens
van faillissementen, die bjna voorzien
konden worden, als het publiek met open
oog en kalmen blik den toestand had ge
lieven in te zien. Dit leert het geval van
den Parjschen bankier Macé. De bankier
heette eigenljk Berneau, maar om zeer
goede redenen verzweeg h j dien. Het pu
bliek, dat geld bj hem belegde bestond
uit winkeliers, werklieden, geesteljken en
kleine renteniers. De bank keerde 10 per
eent per maand uit, doch de inleggers
lieten meestal kapitaal en interest staan,
welke omstandigheid het huis Macé zeer
te stade kwam. Zeer onverwacht was de
man verdwenen, een deficit van 18 h 19
millioen francs achterlatende. Het publiek
was verslagen, doch ten onrechte. Zj die
hunne rente, tjdig opvraagden, kregen
hunne tien percent per maand, wel ten
koste van de potters, maar de aanvragers
werden niet teleurgesteld, en dat de zaak
zoo zou loopen, was gemakkeljk te
voorzienhet publiek bljft nog maar
alt jd gelooven, dat het zilver in de hand
van sommige door het fortuin begunstig
den goud wordt. Wie zich hooge waar
den verzekeren wil tegen lage prjzen,
loopt meest altjd in den va!
In Dnitschland hebben op verschillen
de plaatsen sneeuwstormen gewoed. Op de
Doordeljke ljnen ondervonden de spoor
treinen vertragingen en in midden-Duitsch-
land was het verkeer gestremd.
Weer een werkstaking in Engeland,
onder de dokwerkers te Cardiff, en welke
groote afmetingen dreigt aan te nemen,
door aansluiting van andere zjden. De
handel wordt opnieuw zeer benadeeld.
Het verbod van opvoering van het be
rucht geworden tooneelstuk Thermidor heeft
in den Franschen Senaat aanleiding gege
ven tot eene interpellatie, en toen kwam
tevens ter Bprake het plaatsen van eene
buste van Marat, een der revolutie-man
nen, in het Parijsche park Montsouris.
Deze buste, door den gemeenteraad daar
geplaatst een jaar of acht geleden als
kunstwerk en niet als eene openbare hulde
aan de nagedachtenis van Marat, is thans
weggenomen en een ander, min aanstoot
gevend kunstwerk, er voor in de plaats
gesteld.
De zoon van een overleden kamer
dienaar van prins Napoleon heeft te Parjs
eene vervolging tegen den prins ingesteld
tot schadevergoeding voor het verlies van
zjo vader. Dit geschiedde onder de vol
gende omstandigheden. Den 29sten Maart
1889 kwam de prins met het stoomschip
Gravin van Vlaanderen van Ostende naar
Dover, toen het stoomschip werd aange
varen door de Prinses Henriette. De ka
merdienaar van den Prins, die zelf op de
Prinses Henriette oversprong, verloor bj
dit ongeval het leven, omdat hj, op last
van den prins, nog naar de hut in het
schip ging om belangrjke documenten te
redden. De zoon spreekt nn prins Napo
leon aan om frs. 10.000 schadevergoeding.
Onder het opschrift „Chineesche
Humor" vertelt de O st- Aziatische Lloyd
0. a. de volgende kleine geschiedenis:
Een oude man gaf zjn kleinzoon twee
koperstukkenvoor het eene moest h j
olie en voor het andere saus halen. Het
kind keerde echter na weinige oogenblik-
ken terug en vroeg, welk koperstuk nu
wel voor de olie en welk voor de saus
was. De grootvader legde hem uit, dat
dat hetzelfde was, waarop de kleine bode
zich weer op weg begaf; spoedig keerde
h j echter weer terng met de vraag, welke
schotel nu toch voor de olie en welke
voor de sans was bestemd. Toen werd de
oude door de domheid van zjn kleinzoon
zoo boos dat h j hem een pak slaag gaf.
Hierop kwam de vader van het kind bin
nen toen hj zag wat zjn vader deed,
begon hij zich zelf te kastjden. „Ben je
gek geworden vroeg het oudje hem
verwonderd. „Neen," antwoordde de zoon,
„ik ben niet gek, maar wanneer g j m j n
kind ranselt, ransel ik het n w e."
Edward Bosanquet, de zoon van een
bekend Engelsch bankier, werd voor eenige
dagen, terwjl hj in de omstreken van
Dagtona (Florida) op de jacht was, door
een ratelslang in het been gebeten. Zjn
vriend Evel jn Walker, die hem begeleidde,
zoog dadel jk de wonde uit, maar ondanks
deze zelfopofferende daad stierf Bosanqnet
binnen weinige uren onder hevige pjn.
Walker, die een wondje aan de lip had,
waardoor het gif ook in zjn bloed was
gekomen is hoogst ernstig ziek.
In de Fransohe Academie de mêde-
cine deelde Dr. Chéquy mede, dat sinds
twee en een half jaar aan de Fransohe
staatsspoor voor alle beambten bj hunne
indiensttreding verplichte vaccinatie is
voorgeschreven, zoomede op vaste tjden
